Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Dökme demirler, %2'den fazla karbon oranı içeren demir-karbon alaşımlarıdır. İçindeki karbonun grafit şeklinde olanlarına gri dökme demir, sementit şeklinde olanlara ise beyaz dökme demir denir. 1150 °C derece olan erime sıcaklığı çeliğinkinden düşüktür.
Mutfak eşyası üretiminde tercih edilen maddelerden biridir. Çünkü zehirli madde içermez, yüksek derecedeki ısıya dayanıklıdır, ısıyı çok iyi bir şekilde iletir ve dağıtır, şekil verilmesi kolaydır.
Dökme demir mutfak eşyaları ya ham olarak bırakılmış veya koruyucu tabaka ile kaplanmıştır.
Ham dökme demir
Ham dökme demirler, diğer adıyla pik döküm, dökme demir ve çelik üretim safhasından önceki ilk üründür ve mukavemeti oldukça düşük olan ham (pik) Sfero dökme demir, kupol ocakları, endüksiyon ergitme ocaklarında yapılarındaki karbonun %4'ün altına düşürülmesi ve sülfür, fosfor gibi istenmeyen empürütelerin giderilmesinin ardından dökme demir elde edilir, pik döküme göre mukavemeti ve çekme kabiliyeti ham dökümden daha yüksektir. Yüksek ısı dayanımları, darbe ve yük altında çalışabilme kabiliyetleri sayesinde sanayide çeşitli amaçlarla kullanım alanı elde etmişlerdir.
Örneğin ham dökme demir yiyeceklerin pişirilmesinde yüzyıllardır kullanılmaktadır. Yüksek ısıya dayanıklı olması nedeniyle kızartma, sote yapmak için çok uygundur. Ayrıca ısıyı uzun süre muhafaza etmesi ve eşit bir şekilde tüm yüzeye dağıtması nedeniyle yavaş ve uzun süreli pişirme gerektiren yemekler (baklagiller, etli yemekler vb.) için idealdir. Dökme demirden üretilmiş tava ve tencereler hem ocak üzerinde hem de fırında kullanılabildiği için bazı tarifler için mükemmel bir tercihtir. Örneğin önce ocak üzerinde dış yüzeyi kahverengileştirildikten sonra fırında pişirilen biftek ve pirzola veya meyveli alt-üst keki gibi.
Dökme demirden yapılmış demlikler ise ısıyı uzun süre koruması ve eşit dağıtması nedeniyle mükemmel şekilde demlenmiş eşsiz bir çay içebilmenizi sağlar.
Ham dökme demir mutfak eşyalarının bakımı zordur ve bulaşık makinesinde yıkanamaz. Elde ılık su ile yıkanmalı ve her yıkamadan sonra mutlaka sıvı yağ ile yağlanmalı ve hep kuru tutulmalıdır. Aksi hâlde hemen paslanır.
Koruyucu tabaka ile kaplanmış (enameled) dökme demir
Ham dökme demirin kullanımı,bakımı ve temizlenmesi sırasında karşılaşılan zorlukları ortadan kaldıran enameled işlemi dökme demir mutfak eşyalarının kullanımını kolaylaştırmış ve bu malzemenin tercih edilip yaygınlaşmasını sağlamıştır.19.yy sonu-20.yy ortalarında uygulanmaya başlanan bu teknik sayesinde koruyucu emaye ile kaplanmış, canlı renklerdeki dökme demir tencere ve tavalar popülerleşmiştir.
Koruyucu tabaka paslanmayı önler,her yıkamadan sonra yağlama ve kurulama zorunluluğunu ortadan kaldırır.Ayrıca gerektiğinde bulaşık makinesinde yıkanabilmesini de mümkün kılar.
Koruyucu tabaka bir tür püskürtülmüş camımsı yüzey olduğu için yüksek ısıda bile canlılığını kaybetmeyen gözalıcı güzellikteki renklerin kullanılmasını da sağlamaktadır. Koruyucu tabaka iç ve dış yüzeyleri kaplamakta ancak her iki yüzeyin birleştiği sınırlarda ham dökme demir görülebilmektedir. Bu nedenle mutfak eşyasının dökme demir olup olmadığını bu detaylara bakarak anlayabilirsiniz.
Enameled dökme demirden üretilen mutfak eşyaları bulaşık makinesinde yıkanabilse de çok sıklıkla bulaşık makinesinde yıkanması tavsiye edilmez. Çünkü ham dökme demirin göründüğü yerler zarar görebilir ayrıca koruyucu tabaka kimyasal deterjan nedeniyle zamanla yıpranabilir.
Birçok ünlü şef ve aşçı dökme demir mutfak eşyaları kullanarak yemek pişirmeyi tercih etmektedir. Paul Bocuse, Martha Stewart, Emeril lagasse, Rachael Ray vb
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin kimya konusunda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Mart 2016 Dokme demirler 2 den fazla karbon orani iceren demir karbon alasimlaridir Icindeki karbonun grafit seklinde olanlarina gri dokme demir sementit seklinde olanlara ise beyaz dokme demir denir 1150 C derece olan erime sicakligi celiginkinden dusuktur Dokme demirden bir kanalizasyon kapagiDunyanin ilk dokme demirden yapilan koprusuDokme demir tava Mutfak esyasi uretiminde tercih edilen maddelerden biridir Cunku zehirli madde icermez yuksek derecedeki isiya dayaniklidir isiyi cok iyi bir sekilde iletir ve dagitir sekil verilmesi kolaydir Dokme demir mutfak esyalari ya ham olarak birakilmis veya koruyucu tabaka ile kaplanmistir Ham dokme demirHam dokme demirler diger adiyla pik dokum dokme demir ve celik uretim safhasindan onceki ilk urundur ve mukavemeti oldukca dusuk olan ham pik Sfero dokme demir kupol ocaklari enduksiyon ergitme ocaklarinda yapilarindaki karbonun 4 un altina dusurulmesi ve sulfur fosfor gibi istenmeyen empurutelerin giderilmesinin ardindan dokme demir elde edilir pik dokume gore mukavemeti ve cekme kabiliyeti ham dokumden daha yuksektir Yuksek isi dayanimlari darbe ve yuk altinda calisabilme kabiliyetleri sayesinde sanayide cesitli amaclarla kullanim alani elde etmislerdir Ornegin ham dokme demir yiyeceklerin pisirilmesinde yuzyillardir kullanilmaktadir Yuksek isiya dayanikli olmasi nedeniyle kizartma sote yapmak icin cok uygundur Ayrica isiyi uzun sure muhafaza etmesi ve esit bir sekilde tum yuzeye dagitmasi nedeniyle yavas ve uzun sureli pisirme gerektiren yemekler baklagiller etli yemekler vb icin idealdir Dokme demirden uretilmis tava ve tencereler hem ocak uzerinde hem de firinda kullanilabildigi icin bazi tarifler icin mukemmel bir tercihtir Ornegin once ocak uzerinde dis yuzeyi kahverengilestirildikten sonra firinda pisirilen biftek ve pirzola veya meyveli alt ust keki gibi Dokme demirden yapilmis demlikler ise isiyi uzun sure korumasi ve esit dagitmasi nedeniyle mukemmel sekilde demlenmis essiz bir cay icebilmenizi saglar Ham dokme demir mutfak esyalarinin bakimi zordur ve bulasik makinesinde yikanamaz Elde ilik su ile yikanmali ve her yikamadan sonra mutlaka sivi yag ile yaglanmali ve hep kuru tutulmalidir Aksi halde hemen paslanir Koruyucu tabaka ile kaplanmis enameled dokme demirHam dokme demirin kullanimi bakimi ve temizlenmesi sirasinda karsilasilan zorluklari ortadan kaldiran enameled islemi dokme demir mutfak esyalarinin kullanimini kolaylastirmis ve bu malzemenin tercih edilip yayginlasmasini saglamistir 19 yy sonu 20 yy ortalarinda uygulanmaya baslanan bu teknik sayesinde koruyucu emaye ile kaplanmis canli renklerdeki dokme demir tencere ve tavalar populerlesmistir Koruyucu tabaka paslanmayi onler her yikamadan sonra yaglama ve kurulama zorunlulugunu ortadan kaldirir Ayrica gerektiginde bulasik makinesinde yikanabilmesini de mumkun kilar Koruyucu tabaka bir tur puskurtulmus camimsi yuzey oldugu icin yuksek isida bile canliligini kaybetmeyen gozalici guzellikteki renklerin kullanilmasini da saglamaktadir Koruyucu tabaka ic ve dis yuzeyleri kaplamakta ancak her iki yuzeyin birlestigi sinirlarda ham dokme demir gorulebilmektedir Bu nedenle mutfak esyasinin dokme demir olup olmadigini bu detaylara bakarak anlayabilirsiniz Enameled dokme demirden uretilen mutfak esyalari bulasik makinesinde yikanabilse de cok siklikla bulasik makinesinde yikanmasi tavsiye edilmez Cunku ham dokme demirin gorundugu yerler zarar gorebilir ayrica koruyucu tabaka kimyasal deterjan nedeniyle zamanla yipranabilir Bircok unlu sef ve asci dokme demir mutfak esyalari kullanarak yemek pisirmeyi tercih etmektedir Paul Bocuse Martha Stewart Emeril lagasse Rachael Ray vb