Etnik grup veya etnisite, (Türkçe: Budunsal) kendilerini diğer gruplardan ayıran ortak nitelikler temelinde birbirleriyle özdeşleşen bir grup insandır. Bu nitelikler, ikamet ettikleri alanda ortak gelenekler, soy, dil, tarih, toplum, kültür, ulus, din, fiziksel farklılıklar veya sosyal özellikleri içerebilir.
Etniklik
Etnik grubun tanımını John Milton Yinger üç içeriğe göre tanımlandırmıştır..
- Grup, toplumdaki başkaları tarafından dilleri, dinleri, soyları ve geçmişte yaşadıkları bölge gibi bazı hasletlerin birleşimine dayanan farklılıklara göre ayırt edilir.
- Grubun üyeleri de kendilerini farklı aidiyete tabi ederler.
- Kendi gerçek veya mitolojik ortak kültür ve kökenleri etrafında inşa edilmiş paylaşılan aktivitelere iştirak ederler.
Bu üç kıstas gruplarda ve bireylerde değişkenlik gösterir ve ölçütleri karşıladığı oranda etniklikleri ölçülür. Ayrıca belirlenen üç kıstasın birleşimleri kişiden kişiye farklı değerlendirilir değiştiğinden nesnelliğe sahip değil özneldir.
Etnisite ya da etnik grup kavramı, sosyolojide belirsiz bir kavramdır. Nathan Glazer ve tarafından ortaya atılmıştır. Irk terimine karşı etnisite daha geniş bir kavramdır. Bir toplumsal yapıdaki özelliği, bireylerin bir özel grupla özdeşleşmesini, grup siyasallığını, bireylerin gruba aidiyetini ifade etmek üzere ortaya atılmıştır, ancak ırk teriminin örtmecesi yapılmakla da suçlanmıştır.
Genel olarak etnik, kendinin bilincinde olan, fakat uluslararası düzeyde egemen siyasal bir bütünlük olarak tanınmayan tarihsel bir ortaklaşmaya aidiyet olarak tanımlanmaktadır. Örneğin İran'da yüze yakın, Hindistan'da yüzlerce, Fransada onlarca ve Türkiye'de ise 30 civarı etnik grup saymak mümkündür Etnik gruplar, tarihsel ve kültürel kimlik yapısı olarak siyasallaşır. Yurttaşlık, ayrımcılık, ırkçılık, ayrılıkçılık, eşitlik, soykırım, toplulukçuluk, çokkültürlülük, çoktürcülük, öteki, kültür, ulus, uyrukluk, dil, , akrabalık, din, sömürgecilik, kölelik, azınlıklar gibi kavramlarla yakından ilgilidir. Sosyologlar arasında bazen asimilasyonun yerini alan etnisite giderek, çoğulculuk, asimilasyona karşı siyasal isyan, eşitsizlik ve ayrımcılığa karşı dayanışmayı anlatır olmuştur.
Sosyoloji bilimi açısından objektif bakışla ele alındığında etnik grup, diğerlerinden önemli farklılıklara sahip topluluğu ifade eder. Yani yaşayış ve kültür özelliklerinin büyük kısmı bakımından diğerlerinden farklı öğelere ve uygulamalara sahip grup etnik grup olarak tanımlanabilir. Örneğin; diğer gruplarda masada yemek yeme alışkanlığı ve ugulaması varken bir grup yerde yemek yeme alışkanlığına sahipse bu grup etnik olarak diğerlerinden farklıdır. Ancak bir ya da birkaç özelliği ile diğerlerinden farklı olması bir grubu "etnik grup" olarak nitelemeye yetmez. Bu farklılıkların topluluğun yaşam ve kültürle ilgili tüm alanlarında büyük bir kısmında ve önemli bir tarihsel süreç içerisinde gözlemlenmesi gerekir. Sanayileşme ve sonrasında gelişen modernleşme süreci, hemen her toplumun etnolojik alışkanlıklarının büyük bölümünü değiştirmiş, bir kısmını ortadan kaldırmış olmakla birlikte; etnik grup ayrımını tespitte çok önemli bazı kriterler geçmişte olduğu gibi günümüzde de varlıklarını sürdürmektedirler. Bunlar içerisinde en önemlileri, doğum, ölüm ve evlilik törenleri, ailede bireylerin sosyal statüleri, geleneksel dokuma teknikleri, hayvancılıkla ilgili geleneksel teknikler, ev araçları olarak sayılabilir.
Kaynakça
- ^ Chandra, Kanchan (2012). Constructivist theories of ethnic politics. Oxford University Press. ss. 69-70. ISBN . OCLC 829678440. 30 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Nisan 2021.
- ^ . Oxford Dictionaries. Oxford University Press. 5 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2013.
- ^ John Milton Yinger. "s. 4". Ethnicity: source of strength? source of conflict? (İngilizce). New York State University. ISBN . 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2009.
- ^ Ethnicity: theory and experience By Nathan Glazer, Daniel Patrick Moynihan, Corinne Saposs Schelling, örnek: s.55:etnikliği ve milliyeti 19. ve 20. yüzyıllarda ırk ile tarif etme gayretleri oldu.
- ^ Meydan Larousse Etnik maddesi, Şevket Süreyya Aydemir'den alıntı:Böyle bir sistem İran'da belki yüz, Hindistan'da beş yüz muhtar ülkenin veya etnik kültürün teşekkülü demek olurdu.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Etnik grup veya etnisite Turkce Budunsal kendilerini diger gruplardan ayiran ortak nitelikler temelinde birbirleriyle ozdeslesen bir grup insandir Bu nitelikler ikamet ettikleri alanda ortak gelenekler soy dil tarih toplum kultur ulus din fiziksel farkliliklar veya sosyal ozellikleri icerebilir EtniklikKafkaslarda yasayan etnik gruplar haritasi Etnik grubun tanimini John Milton Yinger uc icerige gore tanimlandirmistir Grup toplumdaki baskalari tarafindan dilleri dinleri soylari ve gecmiste yasadiklari bolge gibi bazi hasletlerin birlesimine dayanan farkliliklara gore ayirt edilir Grubun uyeleri de kendilerini farkli aidiyete tabi ederler Kendi gercek veya mitolojik ortak kultur ve kokenleri etrafinda insa edilmis paylasilan aktivitelere istirak ederler Bu uc kistas gruplarda ve bireylerde degiskenlik gosterir ve olcutleri karsiladigi oranda etniklikleri olculur Ayrica belirlenen uc kistasin birlesimleri kisiden kisiye farkli degerlendirilir degistiginden nesnellige sahip degil ozneldir Etnisite ya da etnik grup kavrami sosyolojide belirsiz bir kavramdir Nathan Glazer ve tarafindan ortaya atilmistir Irk terimine karsi etnisite daha genis bir kavramdir Bir toplumsal yapidaki ozelligi bireylerin bir ozel grupla ozdeslesmesini grup siyasalligini bireylerin gruba aidiyetini ifade etmek uzere ortaya atilmistir ancak irk teriminin ortmecesi yapilmakla da suclanmistir Genel olarak etnik kendinin bilincinde olan fakat uluslararasi duzeyde egemen siyasal bir butunluk olarak taninmayan tarihsel bir ortaklasmaya aidiyet olarak tanimlanmaktadir Ornegin Iran da yuze yakin Hindistan da yuzlerce Fransada onlarca ve Turkiye de ise 30 civari etnik grup saymak mumkundur Etnik gruplar tarihsel ve kulturel kimlik yapisi olarak siyasallasir Yurttaslik ayrimcilik irkcilik ayrilikcilik esitlik soykirim toplulukculuk cokkulturluluk cokturculuk oteki kultur ulus uyrukluk dil akrabalik din somurgecilik kolelik azinliklar gibi kavramlarla yakindan ilgilidir Sosyologlar arasinda bazen asimilasyonun yerini alan etnisite giderek cogulculuk asimilasyona karsi siyasal isyan esitsizlik ve ayrimciliga karsi dayanismayi anlatir olmustur Sosyoloji bilimi acisindan objektif bakisla ele alindiginda etnik grup digerlerinden onemli farkliliklara sahip toplulugu ifade eder Yani yasayis ve kultur ozelliklerinin buyuk kismi bakimindan digerlerinden farkli ogelere ve uygulamalara sahip grup etnik grup olarak tanimlanabilir Ornegin diger gruplarda masada yemek yeme aliskanligi ve ugulamasi varken bir grup yerde yemek yeme aliskanligina sahipse bu grup etnik olarak digerlerinden farklidir Ancak bir ya da birkac ozelligi ile digerlerinden farkli olmasi bir grubu etnik grup olarak nitelemeye yetmez Bu farkliliklarin toplulugun yasam ve kulturle ilgili tum alanlarinda buyuk bir kisminda ve onemli bir tarihsel surec icerisinde gozlemlenmesi gerekir Sanayilesme ve sonrasinda gelisen modernlesme sureci hemen her toplumun etnolojik aliskanliklarinin buyuk bolumunu degistirmis bir kismini ortadan kaldirmis olmakla birlikte etnik grup ayrimini tespitte cok onemli bazi kriterler gecmiste oldugu gibi gunumuzde de varliklarini surdurmektedirler Bunlar icerisinde en onemlileri dogum olum ve evlilik torenleri ailede bireylerin sosyal statuleri geleneksel dokuma teknikleri hayvancilikla ilgili geleneksel teknikler ev araclari olarak sayilabilir Kaynakca Chandra Kanchan 2012 Constructivist theories of ethnic politics Oxford University Press ss 69 70 ISBN 978 0 19 989315 7 OCLC 829678440 30 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Nisan 2021 Oxford Dictionaries Oxford University Press 5 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Aralik 2013 John Milton Yinger s 4 Ethnicity source of strength source of conflict Ingilizce New York State University ISBN 0791417980 13 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2009 Ethnicity theory and experience By Nathan Glazer Daniel Patrick Moynihan Corinne Saposs Schelling ornek s 55 etnikligi ve milliyeti 19 ve 20 yuzyillarda irk ile tarif etme gayretleri oldu Meydan Larousse Etnik maddesi Sevket Sureyya Aydemir den alinti Boyle bir sistem Iran da belki yuz Hindistan da bes yuz muhtar ulkenin veya etnik kulturun tesekkulu demek olurdu