Leyla Tepe Kültürü Bakır Çağı'na ait antik Albanya kültürü. Adını Ağdam Rayonu yakınlarındaki Leyla Tepe'deki arkeolojik alandan almaktadır. Bu kültüre ait yerleşimler, M.Ö. 4350-4000 tarihleri arasında, Orta Kafkasya bölgesinin güney yamaçları boyunca yayılmıştır. Leyla Tepe'deki anıtlar, 1980'lerde ilk olarak Sovyet arkeolog I. G Narimanov tarafından belirlenmiştir. Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı ve Güney Kafkasya Boru Hattı inşaat çalışmalarının zarar verme olasılığı, dikkatleri bu arkeolojik alana yöneltmiştir.
Evre | Son Kalkolitik dönem |
---|---|
Coğrafi aralık | Güney Kafkasya |
Çağ | Kalkolitik |
Ana sit | Leyla Tepe |
Öncül | Şulaveri Şomu Kültürü |
Ardıl | Karaz kültürü |
Tanımlayan | İdeal Narimanov |
Çözümleyen | Necef Müseyibli |
Özellikler
'in alt yerleşim katmanlarında da, Leyla Tepe Kültürü'ne ait özellikler keşfedilmiştir. Leyla Tepe Kültürü'nde ölüler, toprak küplerin içine konularak defnedilmekteydi.Güney Kafkasya'da, Batı Gürcistan'da da benzer bulunmuş olmakla birlikte, bu mezarlar nispeten daha yeni tarihlere aittir.
Ağstafa Rayonu'na bağlı kasabasında, Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı inşası esnasında, çok katmanlı antik bir yerleşim yeri keşfedildi. Leyla Tepe Kültürü'ne ait bu yerleşimin alt katmanı, M.Ö. 4. bin yılın başlarına kadar uzanmaktadır. I. Narimanov'un Leylatepe'de yaptığı kazılarda dikdörtgen ve ızgara planlı kerpiç yapıların yanı sıra Keçili malzemesine benzer bir çanak çömlek türü bulunmuştur. Çanak çömlekte görülen bazı özellikler ve kilden yapılmış oraklar, bu kültürün Mezopotamya'nın Obeyd Kültürü ile ilişkili olabileceğini düşündürmektedir (Özellikle, Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki Arslantepe,Tepecik gibi yerleşimler). Bunların yanı sıra ortaya çıkan bakır buluntular madenciliğin gelişmiş olduğunun göstergesi olarak kabul edilebilir.
Bu kültüre ait diğer yerleşimler, Ermenistan tarafından kontrol edilmekte olan Karabağ Vadisi'nde, bir kısmında Dağlık Karabağ Cumhuriyeti topraklarında bulunmaktadır. Leyla Tepe, tipik Batı Asya yerleşimi tipi özelliklerine sahiptir. Ermenistan yaylarında bulunan daha sonraki medeniyetlerle yakından ilişkilidir. Birbirine yakın inşa edilmiş evlerde bulanan ocaklar, Ermeni tonirlerini andırmaktadır. 'nün de, Leyla Tepe Medeniyeti insanları tarafından kurulduğu zannedilmektedir.
Rus Bilimler Akademisi tarafından Suriye'de köyündeki antik yerleşimde yapılan kazılarda bulunan, M.Ö. 4. bin yıla ait objeler, Maykop ve Leyla Tepe Kültürlerine ait eserlerle benzerlik göstermektedir.
Leyla-Tepe'ye ait çanak çömlekler, kuzey Suriye ve Mezopotamya'da ve özellikle Amik Ovası'nda "F evresi geleneği" olarak tanımlanan döneme ait "saman yüzlü" (Üretim teknolojisi kapların fırınlanması esnasında ateşten daha fazla faydalanabilmelerini sağlayan ve kabın tüm yüzeyinde izler bırakan saman katkıdır. Bu nedenle saman yüzlü/chaff faced olarak tanımlanırlar) çanak çömleklerle büyük benzerlik gösterir. Benzer çanak çömlekler 'de de bulunmuştur.
Galayeri
2012'de Kabala Rayonu'nda yapılan kazılarda, Leyla Tepe Kültürü'ne ait arkeolojik bölgesi keşfedilmiştir. Galayeri, Yakın Doğu'nun erken dönem medeniyetleriyle yakından bağlantılıdır. Buradaki yapıların neredeyse tamamı, Doğu Anadolu bölgesindeki kalkolitik dönem buluntularının özelliklerine sahiptir. Galayeri kil yapılarının en yakın benzerleri Arslantepe'de bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Археология Азербаиджана". 26 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ Najaf Museyibli, Poylu II Report On Excavations of Poylu II Settlement At Kilometre Point 408.8 of Baku-Tbilisi-Ceyhan pipeline. 2 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Baku – Azerbaijan, 2008
- ^ Romano, Licia (2010). Proceedings of the 6th International Congress of the Archaeology of the Ancient Near East: Excavations, surveys and restorations : reports on recent field archaeology in the Near East. Otto Harrassowitz Verlag. s. 359. ISBN .
- ^ "Гуп «Наследие» В. Л. Ростунов". 26 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2012.
- ^ KULİYEVA, Zeynep; BAHŞELİYEV, Veli (2018). "NAHÇIVAN'IN KALKOLİTİK ÇAĞ KÜLTÜRÜ" (PDF). TÜBA-AR. 23 (23). TÜB-AR. ss. 29-52. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020.
- ^ "Книга Р. Мунаева (в соавторстве)". 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020.
- ^ KALKAN, Emrullah (2018). "KALKOLİTİK DÖNEMDE YUKARI DİCLE VADİSİ'NDE ÖLÜ GÖMME GELENEKLERİ". Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 11 (2). Hitit Üniversitesi. ss. 1429-1453. 8 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2020.
- ^ Najaf Museyibli, Potter's Marks on Leilatepe Culture Pottery: Eastern Anatolian Chalcolithic Traditions in the Caucasus 9 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Mediterranean Archaeology and Archaeometry, Vol. 16, No 1, (2016), pp. 283–294 doi 10.5281/zenodo.44772
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Leyla Tepe Kulturu Bakir Cagi na ait antik Albanya kulturu Adini Agdam Rayonu yakinlarindaki Leyla Tepe deki arkeolojik alandan almaktadir Bu kulture ait yerlesimler M O 4350 4000 tarihleri arasinda Orta Kafkasya bolgesinin guney yamaclari boyunca yayilmistir Leyla Tepe deki anitlar 1980 lerde ilk olarak Sovyet arkeolog I G Narimanov tarafindan belirlenmistir Baku Tiflis Ceyhan Petrol Boru Hatti ve Guney Kafkasya Boru Hatti insaat calismalarinin zarar verme olasiligi dikkatleri bu arkeolojik alana yoneltmistir Leyla Tepe MedeniyetiEvreSon Kalkolitik donemCografi aralikGuney KafkasyaCagKalkolitikAna sitLeyla TepeOnculSulaveri Somu KulturuArdilKaraz kulturuTanimlayanIdeal NarimanovCozumleyenNecef MuseyibliOzellikler in alt yerlesim katmanlarinda da Leyla Tepe Kulturu ne ait ozellikler kesfedilmistir Leyla Tepe Kulturu nde oluler toprak kuplerin icine konularak defnedilmekteydi Guney Kafkasya da Bati Gurcistan da da benzer bulunmus olmakla birlikte bu mezarlar nispeten daha yeni tarihlere aittir Agstafa Rayonu na bagli kasabasinda Baku Tiflis Ceyhan Petrol Boru Hatti insasi esnasinda cok katmanli antik bir yerlesim yeri kesfedildi Leyla Tepe Kulturu ne ait bu yerlesimin alt katmani M O 4 bin yilin baslarina kadar uzanmaktadir I Narimanov un Leylatepe de yaptigi kazilarda dikdortgen ve izgara planli kerpic yapilarin yani sira Kecili malzemesine benzer bir canak comlek turu bulunmustur Canak comlekte gorulen bazi ozellikler ve kilden yapilmis oraklar bu kulturun Mezopotamya nin Obeyd Kulturu ile iliskili olabilecegini dusundurmektedir Ozellikle Dogu Anadolu Bolgesi ndeki Arslantepe Tepecik gibi yerlesimler Bunlarin yani sira ortaya cikan bakir buluntular madenciligin gelismis oldugunun gostergesi olarak kabul edilebilir Bu kulture ait diger yerlesimler Ermenistan tarafindan kontrol edilmekte olan Karabag Vadisi nde bir kisminda Daglik Karabag Cumhuriyeti topraklarinda bulunmaktadir Leyla Tepe tipik Bati Asya yerlesimi tipi ozelliklerine sahiptir Ermenistan yaylarinda bulunan daha sonraki medeniyetlerle yakindan iliskilidir Birbirine yakin insa edilmis evlerde bulanan ocaklar Ermeni tonirlerini andirmaktadir nun de Leyla Tepe Medeniyeti insanlari tarafindan kuruldugu zannedilmektedir Rus Bilimler Akademisi tarafindan Suriye de koyundeki antik yerlesimde yapilan kazilarda bulunan M O 4 bin yila ait objeler Maykop ve Leyla Tepe Kulturlerine ait eserlerle benzerlik gostermektedir Leyla Tepe ye ait canak comlekler kuzey Suriye ve Mezopotamya da ve ozellikle Amik Ovasi nda F evresi gelenegi olarak tanimlanan doneme ait saman yuzlu Uretim teknolojisi kaplarin firinlanmasi esnasinda atesten daha fazla faydalanabilmelerini saglayan ve kabin tum yuzeyinde izler birakan saman katkidir Bu nedenle saman yuzlu chaff faced olarak tanimlanirlar canak comleklerle buyuk benzerlik gosterir Benzer canak comlekler de de bulunmustur Galayeri2012 de Kabala Rayonu nda yapilan kazilarda Leyla Tepe Kulturu ne ait arkeolojik bolgesi kesfedilmistir Galayeri Yakin Dogu nun erken donem medeniyetleriyle yakindan baglantilidir Buradaki yapilarin neredeyse tamami Dogu Anadolu bolgesindeki kalkolitik donem buluntularinin ozelliklerine sahiptir Galayeri kil yapilarinin en yakin benzerleri Arslantepe de bulunmaktadir Ayrica bakinizSulaveri Somu kulturu Karaz kulturuKaynakca Arheologiya Azerbaidzhana 26 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2020 Najaf Museyibli Poylu II Report On Excavations of Poylu II Settlement At Kilometre Point 408 8 of Baku Tbilisi Ceyhan pipeline 2 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Baku Azerbaijan 2008 Romano Licia 2010 Proceedings of the 6th International Congress of the Archaeology of the Ancient Near East Excavations surveys and restorations reports on recent field archaeology in the Near East Otto Harrassowitz Verlag s 359 ISBN 3447062169 Gup Nasledie V L Rostunov 26 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2012 KULIYEVA Zeynep BAHSELIYEV Veli 2018 NAHCIVAN IN KALKOLITIK CAG KULTURU PDF TUBA AR 23 23 TUB AR ss 29 52 Erisim tarihi 16 Nisan 2020 Kniga R Munaeva v soavtorstve 23 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2020 KALKAN Emrullah 2018 KALKOLITIK DONEMDE YUKARI DICLE VADISI NDE OLU GOMME GELENEKLERI Hitit Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi 11 2 Hitit Universitesi ss 1429 1453 8 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2020 Najaf Museyibli Potter s Marks on Leilatepe Culture Pottery Eastern Anatolian Chalcolithic Traditions in the Caucasus 9 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Mediterranean Archaeology and Archaeometry Vol 16 No 1 2016 pp 283 294 doi 10 5281 zenodo 44772