Gagalı balinagiller (Ziphiidae) dişli balinaların bir familyası. Tanılan 19 türü ile yunusgillerden sonra ikinci büyük balina familyası olmasına rağmen hakkında fazla bilinmemektedir. Bunun nedeni familyanın türlerinin kıyılara pek yaklaşmamasıdır. Familyanın birçok türü daha henüz yeni tanımlanmıştır.
Gagalı balinagiller | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Faroe Adalarının bir posta pulunda Mesoplodon bidens türü | |||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||
| |||||||||||||
Tip cins | |||||||||||||
Ziphius Cuvier, 1823 | |||||||||||||
Cinsler | |||||||||||||
| |||||||||||||
Sinonimler | |||||||||||||
|
Özellikleri
Adları, gagayı andıran uzun ağızlarından kaynaklanır. Familyanın bazı türlerinde, yunuslarda olduğu gibi kafa, ağız ile aynı hizalaya gelene kadar öne doğru incelir. Çoğu diğer türlerde ise ağız kafadan daha incedir ve bir gagayı andırır. Boyları 4 - 13 metre arası değişir. Gagalı balinagillerin alt çenelerinde genel olarak 2 veya 4 dişleri olur, üst çenelerinde ise hiç dişleri yoktur. Sadece Shepherd balinasının üst çenesinde de küçük dişleri vardır. Birçok türlerde erkeklerin dövüşlerde kullandıkları iki azman dişi olur. Erkeklerin vücutlarında da bu dişlerin bıraktığı izleri görmek mümkündür. İki dişli balina cinsinde bu azman dişler ilginç şekillere girebilir; örneğin (Mesoplodon layardii) alt çeneden çıkan azman dişler ağzın üzerine kadar uzanır ve aşağı bükülür, bu yüzden balina ağzını fazla açamaz.
Yaşam şekli
Gagalı balinagiller açık denizlerin balinalarıdır ve tüm okyanuslarda yaşarlar. Çoğunlukla büyük derinliklerde avladıkları kalamarlar () ile beslenirler. 80 dakika suyun altında kalarak 1000 metre derinliğe kadar indikleri kanıtlanmıştır. En yeni araştırmalara göre Cuvier gagalı balinası hatta 1900 metre derinliğe kadar inmektedir.
Gagalı balinagiller insanlara çok nadir göründüklerinden dolayı davranışları hakkında pek bilgi yoktur. Toplanılan bilgilerin çoğu karaya vurmuş leşlerden kaynaklanır. Sadece kara balina ve blainville balinası cinsleri hakkında balina avcılarından alınmış biraz daha fazla bilgi mevcuttur.
Sınıflandırma
Gagalı balinagiller Miyosen devrinden kalma fosillerin de gösterdiği gibi gayet eski bir balina familyasıdır.
- Cins İki dişli balina (Mesoplodon)
- Peru gagalı balinası (Mesoplodon peruvianus)
- Hektor gagalı balinası (Mesoplodon hectori)
- True gagalı balinası (Mesoplodon mirus)
- Gervais iki dişli balinası (Mesoplodon europaeus)
- Japon gagalı balinası (Mesoplodon ginkgodens)
- Gray gagalı balinası (Mesoplodon grayi)
- Hubbs gagalı balinası (Mesoplodon carlhubbsi)
- Çıkık dişli gagalı balina (Mesoplodon bowdoini)
- Bering denizi gagalı balinası (Mesoplodon stejnegeri)
- Sowerby iki dişli balinası (Mesoplodon bidens)
- (Mesoplodon traversii)
- (Mesoplodon perrini)
- (Mesoplodon layardii)
- (Mesoplodon densirostris)
- Cins (Hyperoodon)
- (Hyperoodon ampullatus)
- (Hyperoodon planifrons)
- Cins Ziphius
- Cuvier gagalı balinası (Ziphius cavirostris)
- Cins
- (Berardius arnuxii)
- Dev şişe burunlu balina (Berardius bairdii)
- Cins Tasmacetus
- Tazmanya gagalı balinası (Tasmacetus shepherdi)
- Cins Indopacetus
- (Indopacetus pacificus)
Hâlâ yeni türler bulunmakta; Perrin gagalı balinası ancak 2002 yılında tarif edilmiştir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gagali balinagiller Ziphiidae disli balinalarin bir familyasi Tanilan 19 turu ile yunusgillerden sonra ikinci buyuk balina familyasi olmasina ragmen hakkinda fazla bilinmemektedir Bunun nedeni familyanin turlerinin kiyilara pek yaklasmamasidir Familyanin bircok turu daha henuz yeni tanimlanmistir Gagali balinagiller Yasadigi donem araligi 23 03 0 myo Miyosen Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgNFaroe Adalarinin bir posta pulunda Mesoplodon bidens turuBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim CetaceaUst familya Familya Ziphiidae Gray 1825Tip cinsZiphiusCuvier 1823CinslerIki disli balina Mesoplodon Hyperoodon Cuvier gagali balinasi Ziphius Berardius Shepherd balinasi Tasmacetus Indopacetus SinonimlerHyperoodontidae Gray 1850OzellikleriAdlari gagayi andiran uzun agizlarindan kaynaklanir Familyanin bazi turlerinde yunuslarda oldugu gibi kafa agiz ile ayni hizalaya gelene kadar one dogru incelir Cogu diger turlerde ise agiz kafadan daha incedir ve bir gagayi andirir Boylari 4 13 metre arasi degisir Gagali balinagillerin alt cenelerinde genel olarak 2 veya 4 disleri olur ust cenelerinde ise hic disleri yoktur Sadece Shepherd balinasinin ust cenesinde de kucuk disleri vardir Bircok turlerde erkeklerin dovuslerde kullandiklari iki azman disi olur Erkeklerin vucutlarinda da bu dislerin biraktigi izleri gormek mumkundur Iki disli balina cinsinde bu azman disler ilginc sekillere girebilir ornegin Mesoplodon layardii alt ceneden cikan azman disler agzin uzerine kadar uzanir ve asagi bukulur bu yuzden balina agzini fazla acamaz Yasam sekliGagali balinagiller acik denizlerin balinalaridir ve tum okyanuslarda yasarlar Cogunlukla buyuk derinliklerde avladiklari kalamarlar ile beslenirler 80 dakika suyun altinda kalarak 1000 metre derinlige kadar indikleri kanitlanmistir En yeni arastirmalara gore Cuvier gagali balinasi hatta 1900 metre derinlige kadar inmektedir Gagali balinagiller insanlara cok nadir gorunduklerinden dolayi davranislari hakkinda pek bilgi yoktur Toplanilan bilgilerin cogu karaya vurmus leslerden kaynaklanir Sadece kara balina ve blainville balinasi cinsleri hakkinda balina avcilarindan alinmis biraz daha fazla bilgi mevcuttur SiniflandirmaGagali balinagiller Miyosen devrinden kalma fosillerin de gosterdigi gibi gayet eski bir balina familyasidir Cins Iki disli balina Mesoplodon Peru gagali balinasi Mesoplodon peruvianus Hektor gagali balinasi Mesoplodon hectori True gagali balinasi Mesoplodon mirus Gervais iki disli balinasi Mesoplodon europaeus Japon gagali balinasi Mesoplodon ginkgodens Gray gagali balinasi Mesoplodon grayi Hubbs gagali balinasi Mesoplodon carlhubbsi Cikik disli gagali balina Mesoplodon bowdoini Bering denizi gagali balinasi Mesoplodon stejnegeri Sowerby iki disli balinasi Mesoplodon bidens Mesoplodon traversii Mesoplodon perrini Mesoplodon layardii Mesoplodon densirostris Cins Hyperoodon Hyperoodon ampullatus Hyperoodon planifrons Cins Ziphius Cuvier gagali balinasi Ziphius cavirostris Cins Berardius arnuxii Dev sise burunlu balina Berardius bairdii Cins Tasmacetus Tazmanya gagali balinasi Tasmacetus shepherdi Cins Indopacetus Indopacetus pacificus Hala yeni turler bulunmakta Perrin gagali balinasi ancak 2002 yilinda tarif edilmistir Kaynakca Martin Schafer Rekord im Extremtauchen geht an die Schnabelwale wissenschaft de 23 Oktober 2006 Fur sind allerdings noch tiefere Tauchgange belegt