Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
IV. Davit, Kurucu Davit olarak da bilinir (Gürcüce: დავით აღმაშენებელი, "davit ağmaşenebeli") (1073 – 24 Ocak 1125), Bagrationi hanedanından Gürcü kralı. 1089 yılından öldüğü 1125 yılına kadar hüküm sürmüştür. "Ağmaşenebeli" lakabı kurucu, imar eden anlamlarına gelir.
| IV. Davit Gürcüce: დავით IV | |
|---|---|
| Gürcistan Kralları'nın Kralı | |
 | |
| Gürcistan Kralı | |
| Hüküm süresi | 1089–1125 |
| Önce gelen | II. Giorgi |
| Sonra gelen | I. Demetre |
| Doğum | 1073 Kutaisi |
| Ölüm | 24 Ocak 1125 Tiflis |
| Defin | Gelati Manastırı |
| Eş(ler)i | Rusudan Guranduht |
| Çocuk(lar)ı | I. Demetre Vahtang Giorgi Tamar Katay |
| Hanedan | Bagrationi Hanedanı |
| Babası | II. Giorgi |
| Annesi | Elene |
| Dini | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| İmza |  |
Tarihteki en büyük ve en başarılı Gürcü hükümdarı ve Gürcü Altın Çağı'nın mimarı olarak tanınmaktadır. 1121'de Didgori Muharebesi'ni kazanarak Selçuklu Türklerinin Gürcistan'daki hakimiyetine son vermeyi başardı. Ordu ve idare alanında reformları ülkeyi yeniden birleştirmesini ve Kafkasya topraklarının bir kısmını Gürcistan'ın kontrolüne almasını sağladı. Kilise dostu ve Hristiyan kültürünün önemli bir destekçisi olarak Gürcü Ortodoks Kilisesi tarafından kanonlaştırıldı.
Askeri seferleri
Davit, 1105'te Selçuklu vasalı Kaheti-Hereti Krallığı'nın ilhakını takiben gönderilen Selçuklu ordusunu Ertzuhi Muharebesi'nde bozguna uğrattı. Kazanılan bu zafer 1110-1118 yılları arasında Samşvilde, Rustavi, Gişi ve Lori kilit kalelerini kontrol altına almasını hızlandırdı.
Artık Davit için sorunlar baş göstermeye başladı. Son yirmi yılın büyük bir bölümünde savaş halinde olan ülke nüfusunun yeniden üretken olmasına izin verilmesi gerekiyordu. Ayrıca, Selçuklu Hanedanının elinden hala kurtarılamayan Tiflis şehri ile birlikte krala bağlı soyluları da onun için sorun yaratmaya devam ediyordu. Davit, milletini ve halkını ıslah etmeye devam etmeden önce yine bu sorunları çözmek zorunda kaldı. IV. Davit bu amaç doğrultusunda Gürcü ordusunda köklü reformlar yaptı. 1118-1120 arasında Kuzey Kafkasya'da yaşayan 14.000 aileden oluşan Kıpçak kabilesini Gürcistan’a davet etti. Her Gürcü ve Kıpçak ailesi, orduya bir asker, bir at ve bir silah sağlamakla yükümlü tutuldu. Kıpçakları, Gürcistan'ın farklı bölgelerine yerleştirdi. Bazıları İç Kartli bölgesine yerleştirdi; diğerlerine ise sınır boyunca topraklar verdi. Kıpçaklar Hristiyanlaştılar ve hızlı bir şekilde Gürcü toplumunda asimile olmuşlardır.
1120'de IV. Davit, Türkler Gürcü topraklarını yağmalamaya başlayınca Batı Gürcistan'a gitti ve aniden onlara saldırı düzenledi. Sadece önemsiz bir Selçuklu kuvveti kaçtı. Kral Davit daha sonra komşu Şirvan'a girdi ve Kebele kasabasını aldı. Bu süre zarfında Şirvanşahlar, yükselen Gürcistan ve Selçuklu devletleri arasında taraf değiştirme durumundaydı.
1120-1121 kışında Gürcü birlikleri başarılı bir şekilde Güney Kafkasya'ya giden doğu ve güneybatı yolları üzerinde bulunan Selçuklu yerleşimlerine saldırdı.
Müslüman güçler Güney Kafkasya'daki Hristiyan devletin hızlı yükselişi karşısında endişeye kapıldılar. 1121'de Sultan Mahmud b. Muhammed (1118-1131) Gürcistan'a karşı cihad ilan etti. Artuklu beyi İlgazi ve Tuğrul b. Muhammed komutasındaki büyük bir Müslüman devletleri koalisyonunu bir araya getirdi. Müslüman ordusunun büyüklüğü, abartılı 600.000 kişilik bir sayıdan (Şansölye Walter’in Bellan Antiochena’sı, Edessalı Mateos) 400.000'e (Sparapet Sempad'nin Kroniği) ve 250.000-400.000 kişilik modern Gürcü tahminlerine kadar değişen sayılarla hala bir tartışma konusudur. Tüm kaynaklar, Müslüman güçlerin, 56.000 kişilik Gürcü ordusundan çok daha büyük bir ordu topladıkları konusunda hemfikir. Bununla birlikte, 12 Ağustos 1121'de Kral Davit, düşman ordusunu Didgori Muharebesi'nde bozguna uğratarak, genellikle Gürcü tarihinin en büyük askeri başarısı olarak kabul edilen bir zafer kazandı. Didgori'deki zafer, Gürcistan'ın büyük bir askerî güç olarak ortaya çıkışını sağladı ve bölgesel dengeyi Gürcü kültürel ve siyasi üstünlüğü lehine değiştirdi.
Arap istilasından geriye kalan son idare bölgesi Tiflis'i 1122'de yeniden fethetti ve başkenti buraya taşıdı. İyi eğitimli bir adam Kral Davit, farklı dinlerin kabullenilmesini ve tolerans gösterilmesini vaaz etti. Müslümanlar ve Yahudiler için vergileri ve askerliği kaldırdı ve Müslüman alimleri ve sufileri korudu. Davit'in ordusu 1123'te Güney Gürcistan'daki son Selçuklu kalesi Dmanisi'yi özgürleştirdi. 1124'te Davit sonunda Şirvan'ı ele geçirdi ve Ermeni şehri Ani'yi Müslüman emirlerden aldı. Böylece krallığının sınırlarını Aras havzasına kadar genişletti. Ermeniler onu bir kurtarıcı olarak karşıladılar ve ordusuna yardımcı kuvvetler sağladılar. O zaman Kurucu Davit "Mesih'in Kılıcı" unvanını aldı. Davit'in dönemine ait bir bakır madeni para üzerine kazınmıştır:
| “ | Krallar Kralı, Davit, Giorgi'nin oğlu, Mesih'in Kılıcı. | ” |
Müslüman nüfusa ve diğer din ve kültürlerin temsilcilerine karşı gösterilen insancıl muamele, onun farklı milletlerden oluşan krallığında hoşgörü için bir standart oluşturdu. Bu sadece onun aydınlanmış hükümdarlığı dönemi için değil, tüm Gürcü tarihi ve kültüründe bulunan bir özellikti.
Gürcistan'ın Didgori Muharebesi'ndeki kesin zaferinin ardından, eşi Gürcü prenses Tamar'ın etkisi altındaki Şirvanşah Manuçir, Gürcü yanlısı bir yönetimi sürdürdü ve Selçuklulara haraç ödemeyi reddetti. 40.000 dinarlık haraçtan mahrum kalan, Selçuklu Sultanı Mahmud, 1123 yılı başında Şirvan'a yöneldi, Şamahı'yı ele geçirdi ve Manuçir'i ihanetle suçlayarak rehin aldı. Buna cevaben Haziran 1123'te IV. Davit, sultana karşı bir sefer düzenledi ve tekrar sultanı mağlup etti ve sonunda Şamahı, Buğurt, Gülüstan, Şabran şehirlerini ve kalelerini ele geçirerek Şirvan'ı fethetti.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta David IV of Georgia ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ Georgia in the Developed Feudal Period (XI-the first quarter of the XIII c.) 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . www.parliament.ge/ Erişim: 13 Ağustos 2006.
- ^ დავით IV აღმაშენებელი (მეფე) 2 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ./
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: II. Giorgi | Gürcü Kralı 1089-1125 | Sonra gelen: I. Demetre |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
IV Davit Kurucu Davit olarak da bilinir Gurcuce დავით აღმაშენებელი davit agmasenebeli 1073 24 Ocak 1125 Bagrationi hanedanindan Gurcu krali 1089 yilindan oldugu 1125 yilina kadar hukum surmustur Agmasenebeli lakabi kurucu imar eden anlamlarina gelir IV Davit Gurcuce დავით IVGurcistan Krallari nin KraliGurcistan KraliHukum suresi1089 1125Once gelenII GiorgiSonra gelenI DemetreDogum1073 KutaisiOlum24 Ocak 1125 TiflisDefinGelati ManastiriEs ler iRusudan GuranduhtCocuk lar iI Demetre Vahtang Giorgi Tamar KatayHanedanBagrationi HanedaniBabasiII GiorgiAnnesiEleneDiniGurcu Ortodoks KilisesiImza Tarihteki en buyuk ve en basarili Gurcu hukumdari ve Gurcu Altin Cagi nin mimari olarak taninmaktadir 1121 de Didgori Muharebesi ni kazanarak Selcuklu Turklerinin Gurcistan daki hakimiyetine son vermeyi basardi Ordu ve idare alaninda reformlari ulkeyi yeniden birlestirmesini ve Kafkasya topraklarinin bir kismini Gurcistan in kontrolune almasini sagladi Kilise dostu ve Hristiyan kulturunun onemli bir destekcisi olarak Gurcu Ortodoks Kilisesi tarafindan kanonlastirildi Askeri seferleriIV Davit in doneminde Gurcistan Kralligi nin yayilisi Davit 1105 te Selcuklu vasali Kaheti Hereti Kralligi nin ilhakini takiben gonderilen Selcuklu ordusunu Ertzuhi Muharebesi nde bozguna ugratti Kazanilan bu zafer 1110 1118 yillari arasinda Samsvilde Rustavi Gisi ve Lori kilit kalelerini kontrol altina almasini hizlandirdi Artik Davit icin sorunlar bas gostermeye basladi Son yirmi yilin buyuk bir bolumunde savas halinde olan ulke nufusunun yeniden uretken olmasina izin verilmesi gerekiyordu Ayrica Selcuklu Hanedaninin elinden hala kurtarilamayan Tiflis sehri ile birlikte krala bagli soylulari da onun icin sorun yaratmaya devam ediyordu Davit milletini ve halkini islah etmeye devam etmeden once yine bu sorunlari cozmek zorunda kaldi IV Davit bu amac dogrultusunda Gurcu ordusunda koklu reformlar yapti 1118 1120 arasinda Kuzey Kafkasya da yasayan 14 000 aileden olusan Kipcak kabilesini Gurcistan a davet etti Her Gurcu ve Kipcak ailesi orduya bir asker bir at ve bir silah saglamakla yukumlu tutuldu Kipcaklari Gurcistan in farkli bolgelerine yerlestirdi Bazilari Ic Kartli bolgesine yerlestirdi digerlerine ise sinir boyunca topraklar verdi Kipcaklar Hristiyanlastilar ve hizli bir sekilde Gurcu toplumunda asimile olmuslardir 1120 de IV Davit Turkler Gurcu topraklarini yagmalamaya baslayinca Bati Gurcistan a gitti ve aniden onlara saldiri duzenledi Sadece onemsiz bir Selcuklu kuvveti kacti Kral Davit daha sonra komsu Sirvan a girdi ve Kebele kasabasini aldi Bu sure zarfinda Sirvansahlar yukselen Gurcistan ve Selcuklu devletleri arasinda taraf degistirme durumundaydi 1120 1121 kisinda Gurcu birlikleri basarili bir sekilde Guney Kafkasya ya giden dogu ve guneybati yollari uzerinde bulunan Selcuklu yerlesimlerine saldirdi Musluman gucler Guney Kafkasya daki Hristiyan devletin hizli yukselisi karsisinda endiseye kapildilar 1121 de Sultan Mahmud b Muhammed 1118 1131 Gurcistan a karsi cihad ilan etti Artuklu beyi Ilgazi ve Tugrul b Muhammed komutasindaki buyuk bir Musluman devletleri koalisyonunu bir araya getirdi Musluman ordusunun buyuklugu abartili 600 000 kisilik bir sayidan Sansolye Walter in Bellan Antiochena si Edessali Mateos 400 000 e Sparapet Sempad nin Kronigi ve 250 000 400 000 kisilik modern Gurcu tahminlerine kadar degisen sayilarla hala bir tartisma konusudur Tum kaynaklar Musluman guclerin 56 000 kisilik Gurcu ordusundan cok daha buyuk bir ordu topladiklari konusunda hemfikir Bununla birlikte 12 Agustos 1121 de Kral Davit dusman ordusunu Didgori Muharebesi nde bozguna ugratarak genellikle Gurcu tarihinin en buyuk askeri basarisi olarak kabul edilen bir zafer kazandi Didgori deki zafer Gurcistan in buyuk bir askeri guc olarak ortaya cikisini sagladi ve bolgesel dengeyi Gurcu kulturel ve siyasi ustunlugu lehine degistirdi Arap istilasindan geriye kalan son idare bolgesi Tiflis i 1122 de yeniden fethetti ve baskenti buraya tasidi Iyi egitimli bir adam Kral Davit farkli dinlerin kabullenilmesini ve tolerans gosterilmesini vaaz etti Muslumanlar ve Yahudiler icin vergileri ve askerligi kaldirdi ve Musluman alimleri ve sufileri korudu Davit in ordusu 1123 te Guney Gurcistan daki son Selcuklu kalesi Dmanisi yi ozgurlestirdi 1124 te Davit sonunda Sirvan i ele gecirdi ve Ermeni sehri Ani yi Musluman emirlerden aldi Boylece kralliginin sinirlarini Aras havzasina kadar genisletti Ermeniler onu bir kurtarici olarak karsiladilar ve ordusuna yardimci kuvvetler sagladilar O zaman Kurucu Davit Mesih in Kilici unvanini aldi Davit in donemine ait bir bakir madeni para uzerine kazinmistir Krallar Krali Davit Giorgi nin oglu Mesih in Kilici Musluman nufusa ve diger din ve kulturlerin temsilcilerine karsi gosterilen insancil muamele onun farkli milletlerden olusan kralliginda hosgoru icin bir standart olusturdu Bu sadece onun aydinlanmis hukumdarligi donemi icin degil tum Gurcu tarihi ve kulturunde bulunan bir ozellikti Gurcistan in Didgori Muharebesi ndeki kesin zaferinin ardindan esi Gurcu prenses Tamar in etkisi altindaki Sirvansah Manucir Gurcu yanlisi bir yonetimi surdurdu ve Selcuklulara harac odemeyi reddetti 40 000 dinarlik haractan mahrum kalan Selcuklu Sultani Mahmud 1123 yili basinda Sirvan a yoneldi Samahi yi ele gecirdi ve Manucir i ihanetle suclayarak rehin aldi Buna cevaben Haziran 1123 te IV Davit sultana karsi bir sefer duzenledi ve tekrar sultani maglup etti ve sonunda Samahi Bugurt Gulustan Sabran sehirlerini ve kalelerini ele gecirerek Sirvan i fethetti KaynakcaWikimedia Commons ta David IV of Georgia ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Georgia in the Developed Feudal Period XI the first quarter of the XIII c 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde www parliament ge Erisim 13 Agustos 2006 დავით IV აღმაშენებელი მეფე 2 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Resmi unvanlarOnce gelen II Giorgi Gurcu Krali 1089 1125 Sonra gelen I Demetre