Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
John Alexander Macdonald (11 Ocak 1815, Glasgow - 6 Haziran 1891, Ottawa), Kanada Dominyonu'nun ilk başbakanı (1867-1873, 1878-1891). Kanada'nın William Lyon Mackenzie King'dan sonra en uzun süre başbakanlık yapan politikacısıdır. Dominyonun kuruluş dönemini izleyen gelişme sürecine önderlik etmiştir.
| John A. Macdonald | |
|---|---|
 | |
| Kanada başbakanı | |
| Görev süresi 1 Temmuz 1867 - 5 Kasım 1873 | |
| Hükümdar | Victoria |
| Yerine geldiği | Yeni makam |
| Yerine gelen | |
| Görev süresi 17 Ekim 1878 - 6 Haziran 1891 | |
| Hükümdar | Victoria |
| Yerine geldiği | |
| Yerine gelen | John Abbott |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 11 Ocak 1815 Glasgow, İskoçya |
| Ölüm | 6 Temmuz 1891 (76 yaşında) Ottawa, Ontario |
| Partisi | |
| Evlilik(ler) | Isabella Clark (1843–1857) ve Agnes Bernard (1867–1891) |
| Çocuk(lar) | John Alexander ve Hugh John (Isabella'dan) |
| Mesleği | Avukat |
| Dini | Presbiteryen, sonra Anglikan |
| İmzası |  |
Avukatlık kariyeri ve 1837 isyanı
1820'de ailesiyle birlikte İskoçya'dan Kingston'a (bugün Ontario'da) göç etti. 1836'da baroya kabul edildi. Bir süre sıkıcı bulduğu ticari davalara baktıktan sonra ceza davalarına girmeye başladı. 8 yasinda bir kiza tecavüz ettigi suclamanan birisini, ardindan arkadasini vurdugu iddia edilen birini savundu ve eglenceli ve juriyi etkilemeye dönük savunma yöntemi ilgi cekti. 1837'de patlayan isyan Macdonald'in avukatlik kariyerinde bir sicrama yaratti. Macdonald liberal ilkeleri için mücadele etmekten kacinmayan ama muhafazakâr biri olarak tanindi. Macdonalds, İngiliz kolonyalistlerine karşı savaşan ve sınırı geçip yakalanan ve vatana ihanet suçlamasıyla yargılanan 8 isyancıyı savunmayı üstlendi. Daha sonra 15 politik mahkûmun cezaevinden kaçmasına yardım ettiği icin yargılanan John Ashley'in danışmanlığını yaptı.
Politik kariyeri ve başbakanlık dönemi
İngiliz parlamentosu'nun 1840'ta kabul ettiği Birlik Yasası'yla Yukarı ve Aşağı Kanada'yı Batı Kanada (bugün Ontario) ve Doğu Kanada (bugün Québec) eyaletlerinden oluşan tek bir koloni olarak birleştirmesinden sonra, 1844'te Kingston'da Muhafazakâr Parti'nin adayı olarak Kanada Yasama Meclisine seçildi. Partisinin muhalefette olduğu 1848-1854 arasında Kanada'nın birleştirilmesini ve İngiltere'yle olan bağlarının pekiştirilmesini amaçlayan İngiliz Amerikası Birliği'ni güçlendirmek için çaba gösterdi.
Halkın reformlara yönelik desteğinin artması üzerine 1854'te Doğu Kanada'nın önderi 'yle bir koalisyon hükûmeti kurdu. Bu koalisyonun sonucunda doğan Liberal-Muhafazakâr Parti'nin başkanlığına getirilen Macdonald 1857'de de Kanada Eyaleti'nin başbakanı oldu. Macdonald ve Cartier İngiliz Kuzey Amerikası'nda bir konfederasyon kurma tasarısını gerçekleştirmek amacıyla Haziran 1864'te başlıca muhalifleri olan George Brown'la aynı hükûmette bir araya geldiler. Prens Edward Adası'nın merkezi Charlottetown'da, Québec'te ve Londra'da toplanan konferansların ardından kabul edilen İngiliz Kuzey Amerikası Yasası'yla (1867) Kanada Dominyonu kuruldu. Dominyonun ilk başbakanı olan Macdonald'a aynı yıl Büyük Britanya İmparatorluğu'na hizmetlerinden dolayı K.C.B. (Knight Commander of the Bath) unvanı verildi.
Pasifik skandalı ve yeniden iktidara geliş
Macdonald'ın başbakanlığı sırasında dominyon, Manitoba (1870), Britanya Kolumbiyası (1871) ve Prens Edward Adasının da (1873) topraklarına katılmasıyla hızla genişledi. Macdonald, hükûmetin Pasifik Demiryolu sözleşmesiyle ilgili olarak rüşvet almakla suçlandığı 1873 Pasifik Skandalı nedeniyle görevinden istifa etmek zorunda kaldıysa da, beş yıl sonra yeniden başbakan oldu ve ölünceye değin bu görevde kaldı.
1878 genel seçimlerinin temel konusu izlenecek ticaret politikaları oldu. Liberaller serbest ticareti savunuyorlardı. Ama birkaç yıl süren bunalımdan sonra Macdonald'ın savunduğu korumacı ticaret politikası daha geniş bir destek bulmaya başladı. Macdonald yeniden iktidar olur olmaz bu politikayı hızla ve kapsamlı biçimde uygulamaya koydu. Ayrıca Pasifik Demiryolu'nun tamamlanmasına yardımcı oldu. Son yılları başta kuzeybatıda başlayan ayaklanma olmak üzere Kanada'nın birliğine yönelik tehditlere karşı mücadele etmekle geçti. Temel ilkesi her zaman Uluslar Topluluğu'na bağlılık ve ABD'den bağımsızlık olan Macdonald, İngiliz yurttaşı olarak doğdum; İngiliz yurttaşı olarak öleceğim biçimindeki açıklamasına sonuna değin bağlı kaldı.
Kaynakça
- ^ a b Richard Gwyn: The Man Who Made Us – The Life and Times of Sir John A. Macdonald. vol 1: 1815-1867. Random House Canada, 2007. .
- ^ Donald Creighton: John A. Macdonald – The Young Politician vol 1: 1815–1867. The Macmillan Company of Canada Limited, Toronto 1952.
- ^ Phenix, Patricia (2006). Private Demons: The Tragic Personal Life of John A. Macdonald (1st hardcover ed.). Toronto: McClelland & Stewart. .
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen | Batı Kanada Başsavcısı 1854–1862 | Sonra gelen |
| Önce gelen | Batı Kanada Başsavcısı 1864–1867 | Sonra gelen Ontario Başsavcılığı ve Kanada Başsavcılığı kuruldu |
| Önce gelen | Kanada Eyaleti Ortak Başbakanı – Batı Kanada 1856–1858 | Sonra gelen |
| Önce gelen | Kanada Eyaleti Ortak Başbakanı – Batı Kanada 1858–1867 | Sonra gelen Kendisi (Kanada başbakanı olarak) (Ontario Premieri olarak) |
| Önce gelen Yok | 1867–1891 | Sonra gelen Sir John J.C. Abbott |
| Kanada başbakanı 1867–1873 | Sonra gelen | |
| Kanada Adalet Bakanı ve Başsavcısı 1867–1873 | Sonra gelen | |
| Önce gelen | Kanada Muhalefet Lideri 1873–1878 | Sonra gelen |
| Kanada başbakanı 1878–1891 | Sonra gelen Sir John J.C. Abbott | |
| Önce gelen | Kanada İçişleri Bakanı 1878–1883 | Sonra gelen |
| Kanada Kızılderili İşleri Genel Komiseri 1878–1887 | Sonra gelen | |
| Önce gelen | Kanada Hükümdarlık Konseyi Başkanı 1883–1889 | Sonra gelen |
| Önce gelen | Kanada Kızılderili İşleri Genel Komiseri 1888 | Sonra gelen |
| Kanada İçişleri Bakanı 1888 | ||
| Önce gelen | Kanada Demiryolları ve Kanallar Bakanı 1889–1891 | Sonra gelen (Geçici) |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
John Alexander Macdonald 11 Ocak 1815 Glasgow 6 Haziran 1891 Ottawa Kanada Dominyonu nun ilk basbakani 1867 1873 1878 1891 Kanada nin William Lyon Mackenzie King dan sonra en uzun sure basbakanlik yapan politikacisidir Dominyonun kurulus donemini izleyen gelisme surecine onderlik etmistir John A MacdonaldKanada basbakaniGorev suresi 1 Temmuz 1867 5 Kasim 1873Hukumdar VictoriaYerine geldigi Yeni makamYerine gelenGorev suresi 17 Ekim 1878 6 Haziran 1891Hukumdar VictoriaYerine geldigiYerine gelen John AbbottKisisel bilgilerDogum 11 Ocak 1815 Glasgow IskocyaOlum 6 Temmuz 1891 76 yasinda Ottawa OntarioPartisiEvlilik ler Isabella Clark 1843 1857 ve Agnes Bernard 1867 1891 Cocuk lar John Alexander ve Hugh John Isabella dan Meslegi AvukatDini Presbiteryen sonra AnglikanImzasiAvukatlik kariyeri ve 1837 isyani1820 de ailesiyle birlikte Iskocya dan Kingston a bugun Ontario da goc etti 1836 da baroya kabul edildi Bir sure sikici buldugu ticari davalara baktiktan sonra ceza davalarina girmeye basladi 8 yasinda bir kiza tecavuz ettigi suclamanan birisini ardindan arkadasini vurdugu iddia edilen birini savundu ve eglenceli ve juriyi etkilemeye donuk savunma yontemi ilgi cekti 1837 de patlayan isyan Macdonald in avukatlik kariyerinde bir sicrama yaratti Macdonald liberal ilkeleri icin mucadele etmekten kacinmayan ama muhafazakar biri olarak tanindi Macdonalds Ingiliz kolonyalistlerine karsi savasan ve siniri gecip yakalanan ve vatana ihanet suclamasiyla yargilanan 8 isyanciyi savunmayi ustlendi Daha sonra 15 politik mahkumun cezaevinden kacmasina yardim ettigi icin yargilanan John Ashley in danismanligini yapti Politik kariyeri ve basbakanlik donemiIngiliz parlamentosu nun 1840 ta kabul ettigi Birlik Yasasi yla Yukari ve Asagi Kanada yi Bati Kanada bugun Ontario ve Dogu Kanada bugun Quebec eyaletlerinden olusan tek bir koloni olarak birlestirmesinden sonra 1844 te Kingston da Muhafazakar Parti nin adayi olarak Kanada Yasama Meclisine secildi Partisinin muhalefette oldugu 1848 1854 arasinda Kanada nin birlestirilmesini ve Ingiltere yle olan baglarinin pekistirilmesini amaclayan Ingiliz Amerikasi Birligi ni guclendirmek icin caba gosterdi Halkin reformlara yonelik desteginin artmasi uzerine 1854 te Dogu Kanada nin onderi yle bir koalisyon hukumeti kurdu Bu koalisyonun sonucunda dogan Liberal Muhafazakar Parti nin baskanligina getirilen Macdonald 1857 de de Kanada Eyaleti nin basbakani oldu Macdonald ve Cartier Ingiliz Kuzey Amerikasi nda bir konfederasyon kurma tasarisini gerceklestirmek amaciyla Haziran 1864 te baslica muhalifleri olan George Brown la ayni hukumette bir araya geldiler Prens Edward Adasi nin merkezi Charlottetown da Quebec te ve Londra da toplanan konferanslarin ardindan kabul edilen Ingiliz Kuzey Amerikasi Yasasi yla 1867 Kanada Dominyonu kuruldu Dominyonun ilk basbakani olan Macdonald a ayni yil Buyuk Britanya Imparatorlugu na hizmetlerinden dolayi K C B Knight Commander of the Bath unvani verildi Pasifik skandali ve yeniden iktidara gelisMacdonald in basbakanligi sirasinda dominyon Manitoba 1870 Britanya Kolumbiyasi 1871 ve Prens Edward Adasinin da 1873 topraklarina katilmasiyla hizla genisledi Macdonald hukumetin Pasifik Demiryolu sozlesmesiyle ilgili olarak rusvet almakla suclandigi 1873 Pasifik Skandali nedeniyle gorevinden istifa etmek zorunda kaldiysa da bes yil sonra yeniden basbakan oldu ve olunceye degin bu gorevde kaldi 1878 genel secimlerinin temel konusu izlenecek ticaret politikalari oldu Liberaller serbest ticareti savunuyorlardi Ama birkac yil suren bunalimdan sonra Macdonald in savundugu korumaci ticaret politikasi daha genis bir destek bulmaya basladi Macdonald yeniden iktidar olur olmaz bu politikayi hizla ve kapsamli bicimde uygulamaya koydu Ayrica Pasifik Demiryolu nun tamamlanmasina yardimci oldu Son yillari basta kuzeybatida baslayan ayaklanma olmak uzere Kanada nin birligine yonelik tehditlere karsi mucadele etmekle gecti Temel ilkesi her zaman Uluslar Toplulugu na baglilik ve ABD den bagimsizlik olan Macdonald Ingiliz yurttasi olarak dogdum Ingiliz yurttasi olarak olecegim bicimindeki aciklamasina sonuna degin bagli kaldi Kaynakca a b Richard Gwyn The Man Who Made Us The Life and Times of Sir John A Macdonald vol 1 1815 1867 Random House Canada 2007 ISBN 0 679 31475 X Donald Creighton John A Macdonald The Young Politician vol 1 1815 1867 The Macmillan Company of Canada Limited Toronto 1952 Phenix Patricia 2006 Private Demons The Tragic Personal Life of John A Macdonald 1st hardcover ed Toronto McClelland amp Stewart ISBN 978 0 7710 7044 0 Siyasi goreviOnce gelen Bati Kanada Bassavcisi 1854 1862 Sonra gelenOnce gelen Bati Kanada Bassavcisi 1864 1867 Sonra gelen Ontario Bassavciligi ve Kanada Bassavciligi kurulduOnce gelen Kanada Eyaleti Ortak Basbakani Bati Kanada 1856 1858 Sonra gelenOnce gelen Kanada Eyaleti Ortak Basbakani Bati Kanada 1858 1867 Sonra gelen Kendisi Kanada basbakani olarak Ontario Premieri olarak Once gelen Yok 1867 1891 Sonra gelen Sir John J C AbbottKanada basbakani 1867 1873 Sonra gelenKanada Adalet Bakani ve Bassavcisi 1867 1873 Sonra gelenOnce gelen Kanada Muhalefet Lideri 1873 1878 Sonra gelenKanada basbakani 1878 1891 Sonra gelen Sir John J C AbbottOnce gelen Kanada Icisleri Bakani 1878 1883 Sonra gelenKanada Kizilderili Isleri Genel Komiseri 1878 1887 Sonra gelenOnce gelen Kanada Hukumdarlik Konseyi Baskani 1883 1889 Sonra gelenOnce gelen Kanada Kizilderili Isleri Genel Komiseri 1888 Sonra gelenKanada Icisleri Bakani 1888Once gelen Kanada Demiryollari ve Kanallar Bakani 1889 1891 Sonra gelen Gecici