Carlos Fonseca Amador (23 Haziran 1936, Matagalpa, Nikaragua – 8 Kasım 1976, Nikaragua), Nikaragualı bir öğretmen ve kütüphaneci, aynı zamanda Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi’nin de (FSLN) kurucusudur. FSLN’nin Nikaragua’daki yönetimi eline geçirmesinden üç sene önce dağlarında öldürülmüştür.
İlk yılları
Carlos Fonseca Amador 23 Haziran 1936 tarihinde Augustina Fonseca Ubeda’nin (anne) ve Fausto Amador Aleman’ın (baba) oğlu olarak, Nikaragua’nın kuzeybatısında bir şehir olan, Matagalpa’da dünyaya gelmiştir. Anne ve babası evli olmadığı ve babasının bölgedeki önemli zengin bir aileye mensup olduğu için, babası ve baba tarafının ailesi tarafından tanınmasa da gençliik yıllarında okula giderken babasından yardım almıştır.
1950 yılında orta okula başlayan Carlos Fonseca Amador, bu seneden itibaren politik gruplarla daha fazla ilgilenmeye başlamıştır. 1950'li yıllarından başında Muhafazakâr Parti’nin gençlik grubu olan Ulusal Popüler Eylem Birliği’ne (İspanyolca: Union Nacional de Acción Popular veya UNAP) katılmıştır. Sonraları Marksizme daha çok ilgi duyması nedeniyle Nikaragua Sosyalist Partisi’ne de (İspanyolca: Partido Socialista Nicaragüense veya PSN) üye olmuştur. 1953 veya 1954 yılında, UNAP’ın sosyal konularda çok burjuvazi davrandığı gerekçesiyle, bu partide ayrılmış; 1954 yılında Segovia adını verdiği bir “kültür günlüğünü” basmaya başlamıştır.
Carlos Fonseca Amador, Guardia Nacional tarafından tutuklanması ve iki ay hapiste kalmasına rağmen Nikaragua’nın barışçıl yöntemlerle değişebileceğine ve bunu PSN’nin sağlayacağına inancını korumuştur. 1957 yılında, PSN delegesi olarak, Sovyetler Birliği’ni ziyaret etmiştir.
Silahlı mücadeleye katılma
Fidel Castro ve 26 Temmuz Hareketi, 1 Ocak 1959 tarihinde Küba’da yönetimi eline geçirdi. Küba Devrimi’nın Latin Amerika’da, Nikaragua da dahil olmak üzere, etkisini oldukça çabucak gösterdi. Carlos Fonseca Amador’in politik evriminde Küba Devrimi bir dönüm noktası olmuştur. Küba Devrimi’nin Küba Komünist Partisi’nin kontrolü dışında gerçekleştiğini göz önünde tutan Carlos Fonseca Amador, Nikaragua’da bir devrim hareketinin PSN veya diğer mevcut gruplar dışında kurulması fikrini benimsemeye başladı.
Küba Devrimi’nin hemen ardından Nikaragua’daki anti-Somoza (döneminin mevcut devlet başkanı) hareketi oldukça popülerlik kazandı ve 1959 yılındaki ayaklanmaya yol açtı. Carlos Fonseca Amador ve onun gibi birçok radikal Nikaragualı Küba’yı ziyaret etti.
1959 yılının ortalarına Carlos Fonseca Amador, Honduras’ın güneyinde bir kamp kurmuş olan Nikaragualı bir gerilla grubuna katıldı. 24 Haziran 1959 tarihinde bu grup Nikaragua ve Honduras orduları tarafında bozguna uğratıldı. Bu çatışmada birçokları hayatını kaybederken, Carlos Fonseca Amador canlı yakalandı ve hapse konuldu. Bu olay sonunda Carlos Fonseca Amador, PSN ile tüm ilişkilerini kesmek ve FSLN’ni kurma kararı alması için dönüm noktası olmuştur.
Carlos Fonseca Amador’in ordu tarafından tutuklanmış olmasına rağmen, nasıl kaçabildiği belli değildir. Bilinen bir husus 24 Haziran 1959 çatışmasında gözaltına alındığı ve sonrasında da Küba’ya kaçtığıdır. Bu noktadan itibaren de bir Sandinist olmayı cidden düşünmeye başladığı sanılmaktadır. Bu görüşte olan diğer arkadaşları ile sık sık yaptıkları toplantılar kısa bir süre sonra FSLN’nin yani Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi’nin oluşmasına yol açacaktır.
Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi
1959 ile 1963 yılları arasında Carlos Fonseca Amador ve arkadaşları birçok farklı organizasyonlar oluşturmuşlar ise de bu grupların ömrü kısa olmuştur. En sonunda FSLN (Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi) 1963 yılında kurulmuştur. Orijinal olarak Carlos Fonseca Amador, Küba Devrimi’nın taktiklerini aynen uygulamayı düşünmüş, ona göre savaş planları yapmıştır.
1963 ile 1976 yılları arasında inişli çıkışlı bir grafik ile FSLN varlığını sürdürmeyi başarmıştır. Carlos Fonseca Amador, 8 Kasım 1976 tarihinde askerlerler giriştikleri bir çatışma sırasında öldürülmüştür.
Kaynakça
- Zimmermann, Matilde. Sandinista: Carlos Fonseca and the Nicaraguan Revolution. Duke University Press (2000).
- Andrew, Christopher; Mitrokhin, Vasili. The World Was Going Our Way: The KGB and the Battle for the Third World. Basic Books (2005)
- Borge, Tomás. The Patient Impatience Curbstone Press (1992).
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Carlos Fonseca Amador 23 Haziran 1936 Matagalpa Nikaragua 8 Kasim 1976 Nikaragua Nikaraguali bir ogretmen ve kutuphaneci ayni zamanda Sandinista Ulusal Kurtulus Cephesi nin de FSLN kurucusudur FSLN nin Nikaragua daki yonetimi eline gecirmesinden uc sene once daglarinda oldurulmustur Carlos Fonseca AmadorIlk yillariCarlos Fonseca Amador 23 Haziran 1936 tarihinde Augustina Fonseca Ubeda nin anne ve Fausto Amador Aleman in baba oglu olarak Nikaragua nin kuzeybatisinda bir sehir olan Matagalpa da dunyaya gelmistir Anne ve babasi evli olmadigi ve babasinin bolgedeki onemli zengin bir aileye mensup oldugu icin babasi ve baba tarafinin ailesi tarafindan taninmasa da gencliik yillarinda okula giderken babasindan yardim almistir 1950 yilinda orta okula baslayan Carlos Fonseca Amador bu seneden itibaren politik gruplarla daha fazla ilgilenmeye baslamistir 1950 li yillarindan basinda Muhafazakar Parti nin genclik grubu olan Ulusal Populer Eylem Birligi ne Ispanyolca Union Nacional de Accion Popular veya UNAP katilmistir Sonralari Marksizme daha cok ilgi duymasi nedeniyle Nikaragua Sosyalist Partisi ne de Ispanyolca Partido Socialista Nicaraguense veya PSN uye olmustur 1953 veya 1954 yilinda UNAP in sosyal konularda cok burjuvazi davrandigi gerekcesiyle bu partide ayrilmis 1954 yilinda Segovia adini verdigi bir kultur gunlugunu basmaya baslamistir Carlos Fonseca Amador Guardia Nacional tarafindan tutuklanmasi ve iki ay hapiste kalmasina ragmen Nikaragua nin bariscil yontemlerle degisebilecegine ve bunu PSN nin saglayacagina inancini korumustur 1957 yilinda PSN delegesi olarak Sovyetler Birligi ni ziyaret etmistir Silahli mucadeleye katilmaFidel Castro ve 26 Temmuz Hareketi 1 Ocak 1959 tarihinde Kuba da yonetimi eline gecirdi Kuba Devrimi nin Latin Amerika da Nikaragua da dahil olmak uzere etkisini oldukca cabucak gosterdi Carlos Fonseca Amador in politik evriminde Kuba Devrimi bir donum noktasi olmustur Kuba Devrimi nin Kuba Komunist Partisi nin kontrolu disinda gerceklestigini goz onunde tutan Carlos Fonseca Amador Nikaragua da bir devrim hareketinin PSN veya diger mevcut gruplar disinda kurulmasi fikrini benimsemeye basladi Kuba Devrimi nin hemen ardindan Nikaragua daki anti Somoza doneminin mevcut devlet baskani hareketi oldukca populerlik kazandi ve 1959 yilindaki ayaklanmaya yol acti Carlos Fonseca Amador ve onun gibi bircok radikal Nikaraguali Kuba yi ziyaret etti 1959 yilinin ortalarina Carlos Fonseca Amador Honduras in guneyinde bir kamp kurmus olan Nikaraguali bir gerilla grubuna katildi 24 Haziran 1959 tarihinde bu grup Nikaragua ve Honduras ordulari tarafinda bozguna ugratildi Bu catismada bircoklari hayatini kaybederken Carlos Fonseca Amador canli yakalandi ve hapse konuldu Bu olay sonunda Carlos Fonseca Amador PSN ile tum iliskilerini kesmek ve FSLN ni kurma karari almasi icin donum noktasi olmustur Carlos Fonseca Amador in ordu tarafindan tutuklanmis olmasina ragmen nasil kacabildigi belli degildir Bilinen bir husus 24 Haziran 1959 catismasinda gozaltina alindigi ve sonrasinda da Kuba ya kactigidir Bu noktadan itibaren de bir Sandinist olmayi cidden dusunmeye basladigi sanilmaktadir Bu goruste olan diger arkadaslari ile sik sik yaptiklari toplantilar kisa bir sure sonra FSLN nin yani Sandinista Ulusal Kurtulus Cephesi nin olusmasina yol acacaktir Sandinista Ulusal Kurtulus Cephesi1959 ile 1963 yillari arasinda Carlos Fonseca Amador ve arkadaslari bircok farkli organizasyonlar olusturmuslar ise de bu gruplarin omru kisa olmustur En sonunda FSLN Sandinista Ulusal Kurtulus Cephesi 1963 yilinda kurulmustur Orijinal olarak Carlos Fonseca Amador Kuba Devrimi nin taktiklerini aynen uygulamayi dusunmus ona gore savas planlari yapmistir 1963 ile 1976 yillari arasinda inisli cikisli bir grafik ile FSLN varligini surdurmeyi basarmistir Carlos Fonseca Amador 8 Kasim 1976 tarihinde askerlerler giristikleri bir catisma sirasinda oldurulmustur KaynakcaZimmermann Matilde Sandinista Carlos Fonseca and the Nicaraguan Revolution Duke University Press 2000 Andrew Christopher Mitrokhin Vasili The World Was Going Our Way The KGB and the Battle for the Third World Basic Books 2005 Borge Tomas The Patient Impatience Curbstone Press 1992 Kaynakca