Upstream veya memba petrol sektöründe yaygın bir şekilde arama ve üretim E amp P olarak bilinir Petrol ve doğal ga

Upstream veya memba, petrol sektöründe yaygın bir şekilde arama ve üretim (E&P) olarak bilinir. Petrol ve doğal gaz endüstrisi genellikle upstream (yukarı akış veya kaynak), midstream (orta akış) ve downstream (aşağı akış) şeklinde üç ana bileşene ayrılmaktadır.

Upstream sektörü çoğunlukla yeraltındaki veya su altındaki ham petrol ve doğal gaz keşif ile sondaj kuyuları, sonradan yapılan sondaj işlemleri, geri kazanma ve kuyu faaliyetlerini içerir. Upstream sektörü günümüzde sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) işlemleri ve taşıma gelişmeleri doğrultusunda çeşitli gelişmeler yaşamış ve doğal gaza doğru önemli derece kayma olmuştur.

Upstream endüstrisi ayrıca birleşmeler, devralmalar ve çok sayıda tasfiyelerin en çok yaşandığı bileşen olmuştur.

Büyük petrol şirketleri satışları bakımından "supermajör" (BP, Chevron, ExxonMobil, ConocoPhillips, Shell, Eni ve Total S.A.), "majör" ve "independents" (bağımsız) ya da "jobbers" (aracı) şeklinde sınıflandırılırlar. Son yıllarda ise ulusal petrol şirketleri en büyük petrol rezervleri üzerinde hak sahibi konumuna yükselmişlerdir. Aşağıdaki tabloda 2012 yılı rezerv miktarına göre ve üretime göre sıralanmış en büyük on ulusal petrol şirketi gösterilmiştir.

Rezerv ve üretime göre Dünya'daki en büyük 10 petrol şirketi
Sıra	Şirket (Rezervler)	Dünya genelindeki sıvı rezervleri (10⁹ varil)	Dünye genelindeki doğal gaz rezervleri (10¹² fit³)	Toplam petrol eşdeğerindeki varil rezervleri (10⁹ varil)	Şirket (Üretim)	Üretim (Milyon varil/günlük)^[1]
1	Saudi Aramco	260	254	303	Saudi Aramco	12.5
2	İran Ulusal Petrol Şirketi (NIOC)	138	948	300	İran Ulusal Petrol Şirketi (NIOC)	6.4
3	Qatar Petroleum	15	905	170	ExxonMobil	5.3
4	Irak Ulusal Petrol Şirketi (INOC)	116	120	134	PetroChina	4.4
5	PDVSA	99	171	129	BP	4.1
6	Abu Dabi Ulusal Petrol Şirketi (ADNOC)	92	199	126	Royal Dutch Shell	3.9
7	Pemex	102	56	111	Pemex	3.6
8	Nijerya Ulusal Petrol Şirketi (NNPC)	36	184	68	Chevron Corporation	3.5
9	Ulusal Petrol Şirketi (NOC)	41	50	50	Kuveyt Petrol Şirketi	3.2
10	Sonatrach	12	159	39	Abu Dabi Ulusal Petrol Şirketi (ADNOC)	2.9
^1: Doğal gazda dahil olmak üzere her iki ürünü de üreten şirketlerin toplam üretim gücü (petrol varile dünüştürülmüştür) baz alınmıştır.

Bunların dışında sektöre hakim konumda olan ve uluslararası pazar payı bulunan pek çok şirket bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak şu şirketler verelebilir:

BG Group
BHP Billiton
ConocoPhillips
Chevron
Eni
ExxonMobil
OMV
Hess Ltd
Marathon Oil
Total
Tullow Oil
First Texas Energy Corp

Kaynakça

Özel;

^ . 7 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2016.
^ Industry Overview 6 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Kanada Petrol Hizmetler Derneği (PSAC)
^ "Coalbed Methane Basic Information". 5 Aralık 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2016.
^ The Role of National Oil Companies in the International Oil Market 16 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Bölüm: The Market Position of National Oil Companies, Yayıncı: Congressional Research Service, Tarih: Ağustos 2007, PDF, Erişim tarihi: 17 Eylül 2009, Petrol rezervlerinin ve üretiminin 2006 yılına göre sıralanması.
^ "The World's 25 Biggest Oil Companies" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (2012). Forbes
^ . 22 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2016.

Genel;

Wikipedia'daki Upstream (petroleum industry) makalesinin 19 Şubat 2016 tarihli sürümü.

[1] . 7 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2016.

[2] Industry Overview 6 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Kanada Petrol Hizmetler Derneği (PSAC)

[3] "Coalbed Methane Basic Information". 5 Aralık 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2016.

[fasrl34137-4] The Role of National Oil Companies in the International Oil Market 16 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Bölüm: The Market Position of National Oil Companies, Yayıncı: Congressional Research Service, Tarih: Ağustos 2007, PDF, Erişim tarihi: 17 Eylül 2009, Petrol rezervlerinin ve üretiminin 2006 yılına göre sıralanması.

[5] "The World's 25 Biggest Oil Companies" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (2012). Forbes

[6] . 22 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2016.

[1]