Ziyâd bin Ebih' (622 - 673), Emevîler dönemi devlet adamı.
Ziyâd bin Ebih | |
---|---|
"Ziyad ibn Ebi Süfyan" adına basılan Sasani tarzı gümüş dirhem | |
Basra Emevi valisi | |
Görev süresi Haziran/Temmuz 665 - 670 | |
Hükümdar | I. Muâviye |
Yerine geldiği | |
Irak Emevi valisi | |
Görev süresi 670-673 | |
Hükümdar | I. Muâviye |
Yerine geldiği | Makam kuruldu |
Yerine gelen | (Kufe) (Basra) |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 622 |
Ölüm | 23 Ağustos 673 al-Thawiyya (Kufe yakınları) |
Evlilik(ler) |
|
İlişkiler | Sumayya (anne) |
Çocuk(lar) |
|
Taif'te bulunan Benî Sakif kabilesinin nüfuzlu bir ailesi olan Ebu Bekre'ye mensuptur. 622 yılında bu şehirde köle bir baba ve Sümeyye isimli cariye bir anneden dünyaya geldi. Daha on dört yaşındayken, 635 yılında Irak fetihlerine katıldı. Okuma yazma bildiği için Basra'da bulunan ordunun ganimet taksimini yapmıştır. Halife Ömer tarafından yetenekleri görülünce Basra valisi Mugire bin Şu'be'nin katiplik görevine getirildi. Vali yerinde bulunmadığı zamanlarda da Basra valiliğine vekalet ediyordu. Daha sonraki valiler Ebu Musa el-Eş'ari ve zamanında da bu görevine devam etti.
Halife Ali döneminde de Basra bürokrasisinde görev almaya devam etti. Muaviye'nin Basra üzerine gönderdiği birlikleri yendi. 659 yılında Ali tarafından Fars bölgesine vali olarak atandı. Buradaki siyasi karışıklıkları gidererek isyanları bastırdı. Yeteneklerini gören I. Muâviye, ona kendisine hizmet etmesi için davette bulundu. Fakat olumsuz cevap aldı. İran'da İstahr'da çekildiği kalesinde Muaviye'ye karşı direnişini sürdürdü. Ali'nin öldürülmesinden sonra Muâviye bu davetini tehdide çevirdi. Muaviye, Basra valisisi Busr'a Ziyad emrine girmezse bu şehirde bulunan üç oğlunu da öldürmesi emrini vermiştir. Halife Ali'nin oğlu Hasan halifelikten feragat edince Ziyad da tavır değiştirerek Muaviye'nin hizmetine girdi. Bunda Muaviye'nin Ziyad'la baba bir kardeş olduklarını şahitlendirmesi etkili olmuştur.
665 yılında Basra valisi oldu. 670 yılında Kufe şehri de kendisine bağlanınca Irak genel valisi oldu. Muaviye iktidarına karşı gelen Basra ahalisine özellikle Hariciler'e sert yaptırımlarda bulundu. Irak'ta aşayişi sağlayarak imar faaliyetlerinde bulundu.
671 yılında Irak valiliğine bağlı olan Horasan'a yöneldi. Merv şehrini askeri üs haline getirerek şehirde Arap hakimiyetinin güçlenmesini sağladı.
Dört Arap dahisinden birisi olan Ziyad 673 yılında öldü. Oğlu Ubeydullah da yetenekli bitr kumandan ve devlet adamıydı. Adını alan Ziyâdîler hanedanı Yemen'i iki asır yönetmiştir.
Önce gelen: oluşturuldu | Emeviler Irak valisi 670 - 673 | Sonra gelen: Ubeydullah bin Ziyâd |
Notlar
- ^ Al-Harith ibn Abd Allah al-Azdi, dört ay Basra valisi olarak görev yapmış ve Abdullah bin Amir'in görevden alınması ile Ziyad'ın atanması arasında etkili bir vekil olarak atanmıştır.
Kaynaklar
- Özel
- ^ Morony 1987, s. 76.
- ^ Howard 1990, s. 33, note 153.
- ^ Morony 1976, s. 57.
- ^ Julius Wellhausen, Arap Devleti ve Sükutu, s.67
- Genel
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ziyad bin Ebih 622 673 Emeviler donemi devlet adami Ziyad bin Ebih Ziyad ibn Ebi Sufyan adina basilan Sasani tarzi gumus dirhemBasra Emevi valisiGorev suresi Haziran Temmuz 665 670Hukumdar I MuaviyeYerine geldigiIrak Emevi valisiGorev suresi 670 673Hukumdar I MuaviyeYerine geldigi Makam kurulduYerine gelen Kufe Basra Kisisel bilgilerDogum 622Olum 23 Agustos 673 al Thawiyya Kufe yakinlari Evlilik ler Mu adha bint Sakhr al Uqayliyya Marjana ya da Manjana Muhajir ibn Hakim ibn Taliq in kizi al Qa qa ibn Ma bad ibn Zurara al Darimiyya nin kizi Lubaba bint Awf al HarashiyyaIliskiler Sumayya anne Cocuk lar Muhammad Abdurrahman Ubeydullah Salim Abbad Yezid Ebu Ubayda Osman Umm Habib kizi Ramla kizi Sakhra kizi Taif te bulunan Beni Sakif kabilesinin nufuzlu bir ailesi olan Ebu Bekre ye mensuptur 622 yilinda bu sehirde kole bir baba ve Sumeyye isimli cariye bir anneden dunyaya geldi Daha on dort yasindayken 635 yilinda Irak fetihlerine katildi Okuma yazma bildigi icin Basra da bulunan ordunun ganimet taksimini yapmistir Halife Omer tarafindan yetenekleri gorulunce Basra valisi Mugire bin Su be nin katiplik gorevine getirildi Vali yerinde bulunmadigi zamanlarda da Basra valiligine vekalet ediyordu Daha sonraki valiler Ebu Musa el Es ari ve zamaninda da bu gorevine devam etti Halife Ali doneminde de Basra burokrasisinde gorev almaya devam etti Muaviye nin Basra uzerine gonderdigi birlikleri yendi 659 yilinda Ali tarafindan Fars bolgesine vali olarak atandi Buradaki siyasi karisikliklari gidererek isyanlari bastirdi Yeteneklerini goren I Muaviye ona kendisine hizmet etmesi icin davette bulundu Fakat olumsuz cevap aldi Iran da Istahr da cekildigi kalesinde Muaviye ye karsi direnisini surdurdu Ali nin oldurulmesinden sonra Muaviye bu davetini tehdide cevirdi Muaviye Basra valisisi Busr a Ziyad emrine girmezse bu sehirde bulunan uc oglunu da oldurmesi emrini vermistir Halife Ali nin oglu Hasan halifelikten feragat edince Ziyad da tavir degistirerek Muaviye nin hizmetine girdi Bunda Muaviye nin Ziyad la baba bir kardes olduklarini sahitlendirmesi etkili olmustur 665 yilinda Basra valisi oldu 670 yilinda Kufe sehri de kendisine baglaninca Irak genel valisi oldu Muaviye iktidarina karsi gelen Basra ahalisine ozellikle Hariciler e sert yaptirimlarda bulundu Irak ta asayisi saglayarak imar faaliyetlerinde bulundu 671 yilinda Irak valiligine bagli olan Horasan a yoneldi Merv sehrini askeri us haline getirerek sehirde Arap hakimiyetinin guclenmesini sagladi Dort Arap dahisinden birisi olan Ziyad 673 yilinda oldu Oglu Ubeydullah da yetenekli bitr kumandan ve devlet adamiydi Adini alan Ziyadiler hanedani Yemen i iki asir yonetmistir Once gelen olusturuldu Emeviler Irak valisi 670 673 Sonra gelen Ubeydullah bin ZiyadNotlar Al Harith ibn Abd Allah al Azdi dort ay Basra valisi olarak gorev yapmis ve Abdullah bin Amir in gorevden alinmasi ile Ziyad in atanmasi arasinda etkili bir vekil olarak atanmistir KaynaklarOzel Morony 1987 s 76 Howard 1990 s 33 note 153 Morony 1976 s 57 Julius Wellhausen Arap Devleti ve Sukutu s 67 GenelMorony Michael 1976 The Effects of the Muslim Conquest on the Persian Population of Iraq Iran Ingilizce Cilt 14 ss 41 59 doi 10 2307 4300543 JSTOR 4300543