Kilitbahir Kalesi (eski yazımıyla Kilidü'l-bahr), yani "denizin kilidi kalesi", 1462 yılında Çanakkale Boğazı'nın Avrupa kıyısına inşa edilen kaledir.
Sağda yonca biçimindeki iç kale ve ortasında üçgen biçimindeki kule, soldaysa Kanuni Sultan Süleyman döneminde yapılan ilave kule ve duvarlar gözükmektedir. Sağ taraftaki iç kalenin etrafını dış duvarlar sarmaktadır. | |
Genel bilgiler | |
---|---|
Şehir | Çanakkale |
Ülke | Türkiye |
Koordinatlar | 40°08′52″K 26°22′46″D / 40.14778°K 26.37944°D |
Tamamlanma | 1462 |
Tarihçe
Kilitbahir Kalesi, Çanakkale’nin Eceabat ilçesinin, Kilitbahir köyünde yer almaktadır. Kale 1462'de İstanbul kuşatması esnasında Avrupalı devletlerin Bizans İmparatorluğu’na yardım etmesini önlemek amacıyla Fatih Sultan Mehmet tarafından Çanakkale Boğazı'nın Avrupa yakasına, boğazın en dar yerine, Çimenlik Kalesi'nin karşısına yaptırılmıştır. Gelibolu Sancakbeyi Yakup Bey tarafından yapım işlerinin yürütüldüğü bilinmektedir. İsmail Utkular kalenin Fatih döneminin önemli mimari olan Muslihiddin tarafından inşa edildiğini belirtmiştir. Kalenin yapılış amacı daha çok boğazın güvenliğini/gemi geçişlerinin denetimini sağlamak ve gelebilecek saldırıları engellemekti. Kale 30 topla donatılarak Boğaz'ın 1.250 metrelik genişliğinin top menzili içine alındı. Kale 1551'de Kanuni Sultan Süleyman tarafından Sarı Kule ve yeni sur duvarları ile güçlendirildi, Venedik'le süregelen Girit Savaşı sırasında Kilitbahir yenilendi. 18. yüzyılda Fransız subaylarının rehberliğinde genişletildi. III. Selim tarafından Napolyon Savaşları sırasında tekrar yenilendi. II. Abdülhamit döneminde de bakım ve onarımlar yapıldığı belirtilmektedir.
Kalenin yapısı
Kalenin uzunluğu 220 metre, eni ise 120 metredir. Kalenin duvarları tam yuvarlağa yakın 3 burca sahiptir. Böylece kale planı üç yapraklı yonca görünümüne bürünür. İçeride uzun bir üçgen biçimli kulenin hafifçe eğrilen duvarları vardır ki duvarlardan buraya 3 adet taş köprü ile erişilir ve bu kule 30 metre yüksekliğinde olup 7 katlıdır. Kalenin etrafında daha alçak bir duvar haline ikinci tahkimat bulunmaktadır. Kanuni Sultan Süleyman döneminde yapılan ilave surlar ve kuleyle (Sarıkule) kale güneye doğru uzatılmıştır.
Mimari özellikler açısından incelendiğinde Kilitbahir Kalesi, “ortada üçgen şeklinde olan orta kule, kulenin etrafında üç yapraklı yonca şeklinde 180 derecelik üç adet sur duvarı, dış sur duvarı ve hendekten oluşmaktadır.” Bu yapı klasik dikdörtgen veya kare kale yapılarına göre eşsiz ve özel bir yapıdır. Kanuni Dönemi’nde güney yakaya yeni bir kule ve surlara üçgen kale duvarları eklenmiştir. Eklemeler sonucu tanımdaki hendek kavramı genişlemiş, bunu da ilk fark eden Ekrem Hakkı Ayverdi olmuştur. Daha sonra yapılan kazılarda elde edilen bulgular sonucu Ayverdi’nin tahmini doğrulanmıştır.
İlk mimari şekil iç/dış surlar, orta kule ve dış surun çevresinde bulunan hendek yapısıdır. Dış surun yüksekliği 7 metre genişliği ise 2 metre 18 santimetre ile 2 metre 27 santimetre arasındadır. surların üzerinde 9 tane kule mevcuttur. Bu kulelerin 1 metre 50 santimetre yüksekliğinde olduğu bilinmektedir. Hendek ise 10 metre ile 12 metre arası genişliğe sahiptir.
Dış bağlantılar
- Kilitbahir Kalesi (3 boyutlu) 16 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b Kilitbahir Kalesi Geç Dönem Osmanlı Yapılarının Arkeolojik ve Tarihsel İncelenmesi (PDF). Mübarek İpek. ÇOMÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Osmanlı Arkeolojisi Anabilim Dalı. 2018.
- ^ a b Nicolle, David. Osmanlı Kaleleri 1300-1810. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. ss. 4,9,11,13,17,28,31,40,51.
- ^ a b . 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020.
- ^ . 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kilitbahir Kalesi eski yazimiyla Kilidu l bahr yani denizin kilidi kalesi 1462 yilinda Canakkale Bogazi nin Avrupa kiyisina insa edilen kaledir Kilitbahir KalesiSagda yonca bicimindeki ic kale ve ortasinda ucgen bicimindeki kule soldaysa Kanuni Sultan Suleyman doneminde yapilan ilave kule ve duvarlar gozukmektedir Sag taraftaki ic kalenin etrafini dis duvarlar sarmaktadir Genel bilgilerSehirCanakkaleUlkeTurkiyeKoordinatlar40 08 52 K 26 22 46 D 40 14778 K 26 37944 D 40 14778 26 37944Tamamlanma1462Canakkale Bogazi ndan Kilitbahir Kalesi ne bakisKalenin iciTarihceKilitbahir Kalesi Canakkale nin Eceabat ilcesinin Kilitbahir koyunde yer almaktadir Kale 1462 de Istanbul kusatmasi esnasinda Avrupali devletlerin Bizans Imparatorlugu na yardim etmesini onlemek amaciyla Fatih Sultan Mehmet tarafindan Canakkale Bogazi nin Avrupa yakasina bogazin en dar yerine Cimenlik Kalesi nin karsisina yaptirilmistir Gelibolu Sancakbeyi Yakup Bey tarafindan yapim islerinin yurutuldugu bilinmektedir Ismail Utkular kalenin Fatih doneminin onemli mimari olan Muslihiddin tarafindan insa edildigini belirtmistir Kalenin yapilis amaci daha cok bogazin guvenligini gemi gecislerinin denetimini saglamak ve gelebilecek saldirilari engellemekti Kale 30 topla donatilarak Bogaz in 1 250 metrelik genisliginin top menzili icine alindi Kale 1551 de Kanuni Sultan Suleyman tarafindan Sari Kule ve yeni sur duvarlari ile guclendirildi Venedik le suregelen Girit Savasi sirasinda Kilitbahir yenilendi 18 yuzyilda Fransiz subaylarinin rehberliginde genisletildi III Selim tarafindan Napolyon Savaslari sirasinda tekrar yenilendi II Abdulhamit doneminde de bakim ve onarimlar yapildigi belirtilmektedir Kalenin yapisiKalenin uzunlugu 220 metre eni ise 120 metredir Kalenin duvarlari tam yuvarlaga yakin 3 burca sahiptir Boylece kale plani uc yaprakli yonca gorunumune burunur Iceride uzun bir ucgen bicimli kulenin hafifce egrilen duvarlari vardir ki duvarlardan buraya 3 adet tas kopru ile erisilir ve bu kule 30 metre yuksekliginde olup 7 katlidir Kalenin etrafinda daha alcak bir duvar haline ikinci tahkimat bulunmaktadir Kanuni Sultan Suleyman doneminde yapilan ilave surlar ve kuleyle Sarikule kale guneye dogru uzatilmistir Mimari ozellikler acisindan incelendiginde Kilitbahir Kalesi ortada ucgen seklinde olan orta kule kulenin etrafinda uc yaprakli yonca seklinde 180 derecelik uc adet sur duvari dis sur duvari ve hendekten olusmaktadir Bu yapi klasik dikdortgen veya kare kale yapilarina gore essiz ve ozel bir yapidir Kanuni Donemi nde guney yakaya yeni bir kule ve surlara ucgen kale duvarlari eklenmistir Eklemeler sonucu tanimdaki hendek kavrami genislemis bunu da ilk fark eden Ekrem Hakki Ayverdi olmustur Daha sonra yapilan kazilarda elde edilen bulgular sonucu Ayverdi nin tahmini dogrulanmistir Ilk mimari sekil ic dis surlar orta kule ve dis surun cevresinde bulunan hendek yapisidir Dis surun yuksekligi 7 metre genisligi ise 2 metre 18 santimetre ile 2 metre 27 santimetre arasindadir surlarin uzerinde 9 tane kule mevcuttur Bu kulelerin 1 metre 50 santimetre yuksekliginde oldugu bilinmektedir Hendek ise 10 metre ile 12 metre arasi genislige sahiptir Dis baglantilarKilitbahir Kalesi 3 boyutlu 16 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b Kilitbahir Kalesi Gec Donem Osmanli Yapilarinin Arkeolojik ve Tarihsel Incelenmesi PDF Mubarek Ipek COMU Sosyal Bilimler Enstitusu Osmanli Arkeolojisi Anabilim Dali 2018 a b Nicolle David Osmanli Kaleleri 1300 1810 Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari ss 4 9 11 13 17 28 31 40 51 a b 10 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2020 10 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2020