Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-ı Nisvan Cemiyeti, Osmanlı feministlerinin kadın haklarını savunmak için 28 Mayıs 1913 tarihinde kurdukları feminist özellikteki cemiyettir. Cemiyetin çıkış noktası Kadınlar Dünyası adlı dergiydi. Derginin 55. sayısında cemiyetin kuruluşu duyurulmuş, sonrasında dergi ve cemiyetin çalışmaları birlikte yürütülmüştür. Her ikisinin de imtiyaz sahibi kişisi Nuriye Ulviye Mevlan Civelek idi. Cemiyetin üç temel amacı kadınların giyimine yönelik kuralların yeniden düzenlenmesi, kadınların çalışma hayatına girmesi ve kadınların eğitiminin iyileştirilmesidir. Bu üç amaç, sonraki sayılarında Kadınlar Dünyası dergisinin ağırlık verdiği konuları teşkil eder. Boşanma hakkının kadınlara da verilmesi ve mirastan eşit şekilde pay alım gibi ancak Cumhuriyet döneminde gerçekleşecek uygulamaları savunan cemiyet dönemine göre en radikal kadın cemiyetiydi.
6 Haziran 1913’da cemiyetin üye kaydına başladığı duyuruldu. “Şikâyet, feryat, temenni güzeldir. Fakat artık bu şikâyet, feryat, temenni devresinden icraat devresine inkılâp etmesi lâzım gelmez mi?...” diye seslenilerek, kadınlar cemiyete çağrıldı. Genel anlamda halktan destek gören cemiyet yaptığı işler ve savunduğu görüşlerden dolayı dış basında da ilgi uyandırdı. Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, Rusya ve ABD'den kimi gazeteler derneğe atıfta bulundu.
Cemiyet programında ilk sırada olan amaç, giyim kurallarının yeniden düzenlenmesiydi: “ahkâm-ı şer'-i şerif dairesinde sade, süsten âzade, iş görebilmeye de salih surette kadınlara mahsus birkaç nev' kisve-i hariciye icat edebilir. İcadının modellerini de hükûmete arz eder. Muvafik görülünce de bilfiil azası üzerinde tatbike başlar, tamimine de ayrıca çalışır. Bu sayede kadınlarımızın bugünkü münasebetsiz kisve-i hariciyeleri ıslah edilmiş ve moda beliyyesinden [bela] mütevellit israftan kurtarılmış olur.” Giyime yönelik düzenlemelerin ilk sıraya alınmasındaki amaç, kadınların kamusal alanda görünürlüğünün artması ve rahat çalışabilmesi için tesettürün değişmesi ihtiyacıydı.
Çalışma hayatı, Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-ı Nisvan Cemiyeti programında ikinci sıradaydı, kadının özgürleşmesinin yolunun çalışmasından geçtiği savunulmuştu: "saniyen bu cemiyet, göreceği teavün-i umumi sayesinde müteaddit sanatlara dair iş evleri açar, zavallı kadınlığı tehdit eden sefaleti tahfif eyler. Ayrıca olarak, teşkil edeceği teavün sandığından cemiyet azasının hastalarına meccanen bakabilir, ihtiyaçları zamanında faizsiz akçe ikraz eder. İşçi kızlarına çeyiz de hazırlayabilir. Bundan başka ve sa'y [çalışma] dairesinde hastaneler, mektepler açarak, gazetelerle risaleler neşrederek, konferanslar akdeyleyerek, nasıhlar göndererek gayesini aklar-ı Osmaniye ve İslâmiyeye de tamim eyleyebilir.” Kadınlar Dünyası’nda meslek sahibi olan, başka ülkelerden kadınlar ya da gayrimüslim kadınlar tanıtılmış, dergi kapaklarında çalışan kadınların fotoğrafları basılmıştı. Kadının çalışma hayatına girmesinin, ülkeyi de değiştireceği savunulmuştu. Kadınların küçük işletmelerde çalışmakla yetinmeyip, kamu kuruluşlarında da çalışabileceğinin üzerinde sıklıkla durulmuştu. Okuyucular ve cemiyet üyeleri, bir Fransız şirketinin yönettiği telefon idaresinde memur olmaya yönlendirilmişti. Şirketin Müslüman kadınların iş başvurularını “uygun olmadıkları” gerekçesiyle reddetmesi, o kadar çok eleştirilmiş ve güçlü bir kamuoyu oluşturulmuştu ki, telefon idaresi ilk kez yedi Müslüman kadını -birini müfettiş olarak- işe almak zorunda kalmıştı.
Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-ı Nisvan Cemiyeti’nin programında üçüncü sırada ise, eğitim ve bilinçlendirme yer almıştı: “Cemiyet, hususi mektepler küşadıyla [açılışıyla], gazeteler, risaleler neşriyle, konferanslar itasıyla efkâr-ı nisvanı tenvir [aydınlatma] ve i'lâ ile gayesini aktar-ı Osmaniye'ye tamime çalışacaktır.”Kadınlar Dünyası dergisinde kadınların eğitiminin iyileştirilmesi her yönüyle ve her yaşı kapsayacak şekilde ele alınmış, yükseköğrenim hakkından meslek okullarına ve ilköğretim öncesi terbiyeye, her seviyede eğitime dair yazılar yayımlanmıştı. Osmanlı’da kadınların liseden sonra gidebilecekleri tek eğitim kurumu, Çapa’daki Kız Öğretmen Okuluydu, yükseköğrenim kurumu olan Darülfünun’a kadınlar kabul edilmiyordu. Kadınlar Dünyası'nda bu konuyla ilgili yayımlanan eleştiriler ve cemiyetin yüksek öğrenim hakkı talep etmesinin sonrasında Darülfünun’da kadınlar için edebiyat, matematik, tabiî bilimler dersleri verilmeye başlanmış, 700’ün üzerinde kadın bu dersleri takip etmişti. Aynı yıl, kadınlar için İnâs Darülfünunu açılmıştı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Yurdsever Ateş, Nevin. (PDF). Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı. s. 25. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2017.
- ^ a b c d Demircioğlu, Tülay Gençtürk; Büyükkarcı Yılmaz, Fatma (2009). Kadınlar Dünyası: 51. – 100. Sayılar (Yeni Harflerle) 1913-1921. İstanbul: Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı. s. 44. ISBN .
- ^ Çaha, Ömer (1996). Sivil Kadın. Ankara: Vadi Yayınları. s. 101.
- ^ Demircioğlu, Tülay Gençtürk; Büyükkarcı Yılmaz, Fatma (2009). Kadınlar Dünyası: 51. – 100. Sayılar (Yeni Harflerle) 1913-1921. İstanbul: Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı. s. 119. ISBN .
- ^ Poyraz, Esra Fahriye, II. Meşrutiyet Dönemi Kadın Dergiciliği ve Türk Kadını Dergisi, İstanbul Kültür Üniversitesi, İstanbul, 2010, s. 11
- ^ Çakır, Serpil (2016). Osmanlı Kadın Hareketi. İstanbul: Metis. s. 378. ISBN .
- ^ Çakır, Serpil (2016). Osmanlı Kadın Hareketi. İstanbul: Metis. s. 334. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osmanli Mudafaa i Hukuk i Nisvan Cemiyeti Osmanli feministlerinin kadin haklarini savunmak icin 28 Mayis 1913 tarihinde kurduklari feminist ozellikteki cemiyettir Cemiyetin cikis noktasi Kadinlar Dunyasi adli dergiydi Derginin 55 sayisinda cemiyetin kurulusu duyurulmus sonrasinda dergi ve cemiyetin calismalari birlikte yurutulmustur Her ikisinin de imtiyaz sahibi kisisi Nuriye Ulviye Mevlan Civelek idi Cemiyetin uc temel amaci kadinlarin giyimine yonelik kurallarin yeniden duzenlenmesi kadinlarin calisma hayatina girmesi ve kadinlarin egitiminin iyilestirilmesidir Bu uc amac sonraki sayilarinda Kadinlar Dunyasi dergisinin agirlik verdigi konulari teskil eder Bosanma hakkinin kadinlara da verilmesi ve mirastan esit sekilde pay alim gibi ancak Cumhuriyet doneminde gerceklesecek uygulamalari savunan cemiyet donemine gore en radikal kadin cemiyetiydi Kadinlar Dunyasi dergisi 128 sayisi kapaginda Yasar Nezihe 6 Haziran 1913 da cemiyetin uye kaydina basladigi duyuruldu Sikayet feryat temenni guzeldir Fakat artik bu sikayet feryat temenni devresinden icraat devresine inkilap etmesi lazim gelmez mi diye seslenilerek kadinlar cemiyete cagrildi Genel anlamda halktan destek goren cemiyet yaptigi isler ve savundugu goruslerden dolayi dis basinda da ilgi uyandirdi Almanya Ingiltere Fransa Italya Rusya ve ABD den kimi gazeteler dernege atifta bulundu Cemiyet programinda ilk sirada olan amac giyim kurallarinin yeniden duzenlenmesiydi ahkam i ser i serif dairesinde sade susten azade is gorebilmeye de salih surette kadinlara mahsus birkac nev kisve i hariciye icat edebilir Icadinin modellerini de hukumete arz eder Muvafik gorulunce de bilfiil azasi uzerinde tatbike baslar tamimine de ayrica calisir Bu sayede kadinlarimizin bugunku munasebetsiz kisve i hariciyeleri islah edilmis ve moda beliyyesinden bela mutevellit israftan kurtarilmis olur Giyime yonelik duzenlemelerin ilk siraya alinmasindaki amac kadinlarin kamusal alanda gorunurlugunun artmasi ve rahat calisabilmesi icin tesetturun degismesi ihtiyaciydi Calisma hayati Osmanli Mudafaa i Hukuk i Nisvan Cemiyeti programinda ikinci siradaydi kadinin ozgurlesmesinin yolunun calismasindan gectigi savunulmustu saniyen bu cemiyet gorecegi teavun i umumi sayesinde muteaddit sanatlara dair is evleri acar zavalli kadinligi tehdit eden sefaleti tahfif eyler Ayrica olarak teskil edecegi teavun sandigindan cemiyet azasinin hastalarina meccanen bakabilir ihtiyaclari zamaninda faizsiz akce ikraz eder Isci kizlarina ceyiz de hazirlayabilir Bundan baska ve sa y calisma dairesinde hastaneler mektepler acarak gazetelerle risaleler nesrederek konferanslar akdeyleyerek nasihlar gondererek gayesini aklar i Osmaniye ve Islamiyeye de tamim eyleyebilir Kadinlar Dunyasi nda meslek sahibi olan baska ulkelerden kadinlar ya da gayrimuslim kadinlar tanitilmis dergi kapaklarinda calisan kadinlarin fotograflari basilmisti Kadinin calisma hayatina girmesinin ulkeyi de degistirecegi savunulmustu Kadinlarin kucuk isletmelerde calismakla yetinmeyip kamu kuruluslarinda da calisabileceginin uzerinde siklikla durulmustu Okuyucular ve cemiyet uyeleri bir Fransiz sirketinin yonettigi telefon idaresinde memur olmaya yonlendirilmisti Sirketin Musluman kadinlarin is basvurularini uygun olmadiklari gerekcesiyle reddetmesi o kadar cok elestirilmis ve guclu bir kamuoyu olusturulmustu ki telefon idaresi ilk kez yedi Musluman kadini birini mufettis olarak ise almak zorunda kalmisti Osmanli Mudafaa i Hukuk i Nisvan Cemiyeti nin programinda ucuncu sirada ise egitim ve bilinclendirme yer almisti Cemiyet hususi mektepler kusadiyla acilisiyla gazeteler risaleler nesriyle konferanslar itasiyla efkar i nisvani tenvir aydinlatma ve i la ile gayesini aktar i Osmaniye ye tamime calisacaktir Kadinlar Dunyasi dergisinde kadinlarin egitiminin iyilestirilmesi her yonuyle ve her yasi kapsayacak sekilde ele alinmis yuksekogrenim hakkindan meslek okullarina ve ilkogretim oncesi terbiyeye her seviyede egitime dair yazilar yayimlanmisti Osmanli da kadinlarin liseden sonra gidebilecekleri tek egitim kurumu Capa daki Kiz Ogretmen Okuluydu yuksekogrenim kurumu olan Darulfunun a kadinlar kabul edilmiyordu Kadinlar Dunyasi nda bu konuyla ilgili yayimlanan elestiriler ve cemiyetin yuksek ogrenim hakki talep etmesinin sonrasinda Darulfunun da kadinlar icin edebiyat matematik tabii bilimler dersleri verilmeye baslanmis 700 un uzerinde kadin bu dersleri takip etmisti Ayni yil kadinlar icin Inas Darulfununu acilmisti Ayrica bakinizOsmanli Imparatorlugu nda feminizmKaynakca Yurdsever Ates Nevin PDF Kadin Eserleri Kutuphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfi s 25 27 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2017 a b c d Demircioglu Tulay Gencturk Buyukkarci Yilmaz Fatma 2009 Kadinlar Dunyasi 51 100 Sayilar Yeni Harflerle 1913 1921 Istanbul Kadin Eserleri Kutuphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfi s 44 ISBN 978 9758081257 Caha Omer 1996 Sivil Kadin Ankara Vadi Yayinlari s 101 Demircioglu Tulay Gencturk Buyukkarci Yilmaz Fatma 2009 Kadinlar Dunyasi 51 100 Sayilar Yeni Harflerle 1913 1921 Istanbul Kadin Eserleri Kutuphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfi s 119 ISBN 978 9758081257 Poyraz Esra Fahriye II Mesrutiyet Donemi Kadin Dergiciligi ve Turk Kadini Dergisi Istanbul Kultur Universitesi Istanbul 2010 s 11 Cakir Serpil 2016 Osmanli Kadin Hareketi Istanbul Metis s 378 ISBN 9789753420440 Cakir Serpil 2016 Osmanli Kadin Hareketi Istanbul Metis s 334 ISBN 9789753420440