Endonükleazlar bir polinükleotit zincirindeki fosfodiester bağını kesen enzimlerdir. Buna karşın eksonükleazlar polinükleotit zincirinin sadece en ucundaki fosfodiester bağını keser. Doğada endonükleazlar çeşitli hücresel işlevlere sahiptir. Bu enzimlerin bazıları moleküler biyoloji laboratuvarlarında birer araç olarak da kullanılır.
Türleri
Endonükleazların kimi RNA, kimi DNA'yı keser. Bazılarının 5' fosfomonoesterli bir ürün meydana getirir, bazısı 3' fosfomonoesterli bir ürün meydana getirir
Restriksiyon endonukleazları (restriksiyon enzimleri) DNA'yı spesifik konumlarda keser. Bu enzimler genetik mühendislikte kullanılır, elde edilen rekombinant DNA bakteri, hayvan veya bitki hücrelerine sokulur. Restriksiyon endonukleazları tanıdıkları dizinin neresinde kestiklerine bağlı olarak Tip I, Tip II ve Tip III olarak gruplandırılırlar. Tip I enzimler tanıdıkları diziden uzakta (en az 1000 baz çifti) bir yerdeki DNA'yı keserler. Tip II enzimleri aynı diziyi tanır ve keserler. Tip III enzimler ise tanıdıkları diziden 20-30 baz çifti uzakta bir konumda keserler.
DNA tamirinde etki eden deoksiribonükleazlardan (DNazlardan) biri yalnızca timidin dimerlerini tanır ve bunları kesip çıkarır, bir diğeri ise bazsız nükleotitleri kesip çıkarır.
Bazi endon]kleazlar belli bir DNA şeklini spesifiktir. Örneğin, substrat olarak süpersarımlı DNA'ya tercih gösterir. ise Holliday bağlantısı'nın ayrışmasını sağlar.
RNA üzerine etki edenler olarak da adlandırılır. Bazı ribonükleazlar diziye spesifik olarak RNA'yı keserler. Örneğin , eşleşmemiş G kalıntılarının 3' tarafını keser. çift sarmallı RNA'yı keser, bu özelliği hücrenini viral RNA'ya karşı korunmasına yarar.
Bazı RNazlar hücredeki RNA'ların işlenmesinde kullanılır, örneğin , pre-ribozomal RNA ve pre-miRNA'yı keserek bunlardan olgun ürünlerin meydana gelmesini sağlar.
Endonükleazların bazıları sadece çift ipliklikçikli, bazıları sadece tek iplikli, bazıları ise her iki tip nükleik asitleri keser. gibi kimi nükleazlar DNA-RNA hibritlerinde sadece bir tip nükleik asidi sindirip öbürünü bırakır.
Ayrıca bakınız
Enzim ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Endonukleazlar bir polinukleotit zincirindeki fosfodiester bagini kesen enzimlerdir Buna karsin eksonukleazlar polinukleotit zincirinin sadece en ucundaki fosfodiester bagini keser Dogada endonukleazlar cesitli hucresel islevlere sahiptir Bu enzimlerin bazilari molekuler biyoloji laboratuvarlarinda birer arac olarak da kullanilir TurleriEndonukleazlarin kimi RNA kimi DNA yi keser Bazilarinin 5 fosfomonoesterli bir urun meydana getirir bazisi 3 fosfomonoesterli bir urun meydana getirir Restriksiyon endonukleazlari restriksiyon enzimleri DNA yi spesifik konumlarda keser Bu enzimler genetik muhendislikte kullanilir elde edilen rekombinant DNA bakteri hayvan veya bitki hucrelerine sokulur Restriksiyon endonukleazlari tanidiklari dizinin neresinde kestiklerine bagli olarak Tip I Tip II ve Tip III olarak gruplandirilirlar Tip I enzimler tanidiklari diziden uzakta en az 1000 baz cifti bir yerdeki DNA yi keserler Tip II enzimleri ayni diziyi tanir ve keserler Tip III enzimler ise tanidiklari diziden 20 30 baz cifti uzakta bir konumda keserler DNA tamirinde etki eden deoksiribonukleazlardan DNazlardan biri yalnizca timidin dimerlerini tanir ve bunlari kesip cikarir bir digeri ise bazsiz nukleotitleri kesip cikarir Bazi endon kleazlar belli bir DNA seklini spesifiktir Ornegin substrat olarak supersarimli DNA ya tercih gosterir ise Holliday baglantisi nin ayrismasini saglar RNA uzerine etki edenler olarak da adlandirilir Bazi ribonukleazlar diziye spesifik olarak RNA yi keserler Ornegin eslesmemis G kalintilarinin 3 tarafini keser cift sarmalli RNA yi keser bu ozelligi hucrenini viral RNA ya karsi korunmasina yarar Bazi RNazlar hucredeki RNA larin islenmesinde kullanilir ornegin pre ribozomal RNA ve pre miRNA yi keserek bunlardan olgun urunlerin meydana gelmesini saglar Endonukleazlarin bazilari sadece cift ipliklikcikli bazilari sadece tek iplikli bazilari ise her iki tip nukleik asitleri keser gibi kimi nukleazlar DNA RNA hibritlerinde sadece bir tip nukleik asidi sindirip oburunu birakir Ayrica bakinizEksonukleaz Nukleaz RibonukleazEnzim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz