Anadolu çoban köpeği, dünyadaki tüm önemli köpek kulüpleri tarafından tanınan,mastif türünde bir köpek ırkı. Batılı devletlerde Türkçe imlâsıyla çoban köpeği olarak da bilinir.American Kennel Club'a göre işçi köpekler grubunda, Merkezi İngiltere'de bulunan The Kennel Club'a göre çoban köpeği grubunda ve Dünya Köpek Federasyonuna (FCI) göre 2. grupta bölüm 2.2'dedir (molossus/dağ köpeği #331).Kangal, Akbaş, Karabaş ve Anadolu çoban köpeğinin ayrı ırklar olup olmadığı mevzuu tartışmalıdır ve Türkiye'deki otoritelerce Kangal'ın da dünyada safkan bir ırk olarak tanınması için çalışmalar yapılmaktadır.
Anadolu çoban köpeği | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Fransa'dan çeşitli şampiyonluklar kazanmış bir Anadolu çoban köpeği | ||||||||||||||||||||||||||
Diğer adlar | Çoban köpeği, Anadolulu | |||||||||||||||||||||||||
Ülke | Türkiye | |||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
Köpek (Canis lupus familiaris) |
Anadolu çoban köpeği iri, gösterişli ve güçlü bir köpek ırkıdır. Canlı hayvan sürülerini korumak konusunda üstün meziyetlere sahiptir. Sadakati, bağımsızlığı ve dayanıklılığı ile meşhurdur. Kürkü kısa (2,5 cm) veya uzun (yak. 10 cm) olabilir. Çeşitli renklerde ve desenlerde olabilir. Görünüşü ile hırsızları ve kurtları ürkütse de uysal bir ev köpeği olarak da yetiştirilebilir.
Tarihçe
Bir DNA araştırması, Kangal köpeklerine en yakın köpeklerin genetik olarak Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan ve Afganistan köpekleri olduğunu buldu ve araştırmacılar, türün Orta Asya'dan, göçebe Türkler tarafından getirilmiş olmasının bu araştırmaya göre olası olduğunu söyledi.
Anadolu'nun yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı olan çetin iklimine ve göçebe yaşam tarzına uyum sağlayacak şekilde evrimleşti ve çobanlar tarafından yırtıcı hayvanlara karşı bekçi köpeği olarak kullanılageldi. Üreticiler, köpeğin yırtıcılar tarafından tespit edilmesini zorlaştırmak için koyunlara yakın cüssede ve renkte üretilmesine özen gösterdi. Bu ırk 1950'lerde ABD'ye girdi ve üretilmeye başlandı. 1996'da AKC tarafından safkan bir ırk olarak tanındı.
Özellikler
İriyarı, güçlü ve ürkütücü görünümlüdür. Cesur ancak tehdit sezmediği sürece çok sakin bir köpektir. Hem çok çevik hem de çok dayanıklıdır. Uzun ömürlüdür (çoğunlukla 10 yıldan fazla) ve genellikle iyice yaşlanana kadar çalışabilir. Güçlü bir koku alma duyusuna sahiptir. Zorlu doğa koşullarında, tamamen iş görmeye yönelik olarak üretilmiştir ve eşsiz bir koruma içgüdüsüne sahiptir.
Erkekleri omuzlarda 80 cm'den yüksek ve 70 kg kadar ağır olabilir. Yarışmalarda genellikle 2 yaşından büyük erkeklerin 73 cm'den yüksek ve 50–70 kg olması; dişilerin 68 cm'den yüksek ve 35–55 kg olması; ayrıca cüssenin dengeli dağılmış olması beklenir.
Bakım
Anadolu çoban köpeğinin, uzun bir yürüyüş veya kısa bir koşu şeklinde, her gün egzersiz yapmaya gereksinimi vardır. Ilık ila serin hava şartlarında dışarıda barınabilir. Kürk bakımı ihtiyacı azdır. Haftada bir ölü tüyleri temizlemek için tımarlanması gerekir.
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
- ^ Genellikle transiletere edilerek coban kopegi şeklinde yazılır.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i Anatolian Shepherd Dog 3 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . American Kennel Club. Erişim: 2 Eylül 2011
- ^ a b c d e f g h Anatolian Shepherd Dog 29 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Kennel Club. Erişim: 2 Eylül 2011
- ^ a b c Breeds nomenclature 23 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Fédération Cynologique Internationale. Erişim: 21 Ağustos 2011
- ^ "Anatolian shepherd dog." 20 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Australian National Kennel Club. Erişim: 12 Şubat 2012.
- ^ Floyd, Jennifer. "A Viewpoint on the Anatolian Shepherd/ Kangal/ Akbash Debate." Anatolianworld.com. Shahbazin Anatolians, Erişim: 19 Eylül 2011. <http://www.anatolianworld.com/Landrace_Viewpoint.htm 3 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .>.
- ^ A Letter to FCI by the President of the Turkish Kennel Club 31 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Kangal.ca. Erişim: 2 Eylül 2011
- ^ a b c Anatolian shepherd dog 24 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . New Zealand Kennel Club. Erişim:20 Şubat 2012.
- ^ Koban, Evren; Gökçek Saraç, Çiğdem; Açan, Sinan Can; Savolainen, Peter; Togan, İnci (28 Mayıs 2009). "Genetic relationship between Kangal, Akbash and other dog populations". Discrete Applied Mathematics. Networks in Computational Biology (İngilizce). 157 (10): 2335-2340. doi:10.1016/j.dam.2008.06.040. ISSN 0166-218X. 24 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2022.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Animal Planet: Dogs 1018 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Kısa bir Anadolu çoban köpeği belgeseli (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anadolu coban kopegi dunyadaki tum onemli kopek kulupleri tarafindan taninan mastif turunde bir kopek irki Batili devletlerde Turkce imlasiyla coban kopegi olarak da bilinir American Kennel Club a gore isci kopekler grubunda Merkezi Ingiltere de bulunan The Kennel Club a gore coban kopegi grubunda ve Dunya Kopek Federasyonuna FCI gore 2 grupta bolum 2 2 dedir molossus dag kopegi 331 Kangal Akbas Karabas ve Anadolu coban kopeginin ayri irklar olup olmadigi mevzuu tartismalidir ve Turkiye deki otoritelerce Kangal in da dunyada safkan bir irk olarak taninmasi icin calismalar yapilmaktadir Anadolu coban kopegiFransa dan cesitli sampiyonluklar kazanmis bir Anadolu coban kopegiDiger adlarCoban kopegi AnadoluluUlkeTurkiyeSiniflandirma ve standartlarFCI2 Grup 2 2 Bolum 331standardiAKCIsci kopeklerstandardiANKC6 grup faydali kopekler standardiCKC3 grup isci kopekler standardiKC UK Coban kopekleristandardiNZKCFaydali kopeklerstandardiUKCBekci kopeklerstandardiKopek Canis lupus familiaris Anadolu coban kopegi iri gosterisli ve guclu bir kopek irkidir Canli hayvan surulerini korumak konusunda ustun meziyetlere sahiptir Sadakati bagimsizligi ve dayanikliligi ile meshurdur Kurku kisa 2 5 cm veya uzun yak 10 cm olabilir Cesitli renklerde ve desenlerde olabilir Gorunusu ile hirsizlari ve kurtlari urkutse de uysal bir ev kopegi olarak da yetistirilebilir TarihceBir DNA arastirmasi Kangal kopeklerine en yakin kopeklerin genetik olarak Kazakistan Ozbekistan Tacikistan ve Afganistan kopekleri oldugunu buldu ve arastirmacilar turun Orta Asya dan gocebe Turkler tarafindan getirilmis olmasinin bu arastirmaya gore olasi oldugunu soyledi Anadolu nun yazlari sicak ve kurak kislari soguk ve yagisli olan cetin iklimine ve gocebe yasam tarzina uyum saglayacak sekilde evrimlesti ve cobanlar tarafindan yirtici hayvanlara karsi bekci kopegi olarak kullanilageldi Ureticiler kopegin yirticilar tarafindan tespit edilmesini zorlastirmak icin koyunlara yakin cussede ve renkte uretilmesine ozen gosterdi Bu irk 1950 lerde ABD ye girdi ve uretilmeye baslandi 1996 da AKC tarafindan safkan bir irk olarak tanindi OzelliklerIriyari guclu ve urkutucu gorunumludur Cesur ancak tehdit sezmedigi surece cok sakin bir kopektir Hem cok cevik hem de cok dayaniklidir Uzun omurludur cogunlukla 10 yildan fazla ve genellikle iyice yaslanana kadar calisabilir Guclu bir koku alma duyusuna sahiptir Zorlu doga kosullarinda tamamen is gormeye yonelik olarak uretilmistir ve essiz bir koruma icgudusune sahiptir Erkekleri omuzlarda 80 cm den yuksek ve 70 kg kadar agir olabilir Yarismalarda genellikle 2 yasindan buyuk erkeklerin 73 cm den yuksek ve 50 70 kg olmasi disilerin 68 cm den yuksek ve 35 55 kg olmasi ayrica cussenin dengeli dagilmis olmasi beklenir BakimAnadolu coban kopeginin uzun bir yuruyus veya kisa bir kosu seklinde her gun egzersiz yapmaya gereksinimi vardir Ilik ila serin hava sartlarinda disarida barinabilir Kurk bakimi ihtiyaci azdir Haftada bir olu tuyleri temizlemek icin timarlanmasi gerekir Ayrica bakinizYunan coban kopegiDipnotlar Genellikle transiletere edilerek coban kopegi seklinde yazilir Kaynakca a b c d e f g h i Anatolian Shepherd Dog 3 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde American Kennel Club Erisim 2 Eylul 2011 a b c d e f g h Anatolian Shepherd Dog 29 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Kennel Club Erisim 2 Eylul 2011 a b c Breeds nomenclature 23 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Federation Cynologique Internationale Erisim 21 Agustos 2011 Anatolian shepherd dog 20 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Australian National Kennel Club Erisim 12 Subat 2012 Floyd Jennifer A Viewpoint on the Anatolian Shepherd Kangal Akbash Debate Anatolianworld com Shahbazin Anatolians Erisim 19 Eylul 2011 lt http www anatolianworld com Landrace Viewpoint htm 3 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde gt A Letter to FCI by the President of the Turkish Kennel Club 31 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kangal ca Erisim 2 Eylul 2011 a b c Anatolian shepherd dog 24 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde New Zealand Kennel Club Erisim 20 Subat 2012 Koban Evren Gokcek Sarac Cigdem Acan Sinan Can Savolainen Peter Togan Inci 28 Mayis 2009 Genetic relationship between Kangal Akbash and other dog populations Discrete Applied Mathematics Networks in Computational Biology Ingilizce 157 10 2335 2340 doi 10 1016 j dam 2008 06 040 ISSN 0166 218X 24 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2022 Ayrica bakinizAkbasDis baglantilarAnimal Planet Dogs 1018 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kisa bir Anadolu coban kopegi belgeseli Ingilizce