Yemişçi Hasan Paşa (d. ? - ö. 4 Ekim 1603 İstanbul) III. Mehmed saltanatı döneminde 10 Temmuz 1601 - 24 Eylül 1603 tarihleri arasında toplam iki yıl üç ay yedi gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.
Yemişçi Hasan Paşa | |
---|---|
Osmanlı Sadrazamı | |
Görev süresi 10 Temmuz 1601 - 24 Eylül 1603 | |
Hükümdar | III. Mehmed |
Yerine geldiği | Damat İbrahim Paşa |
Yerine gelen | Malkoç Yavuz Ali Paşa |
Kişisel bilgiler | |
Ölüm | 4 Ekim 1603 İstanbul |
Hayatı
Hasan Paşa, Kosova vilâyetinde dogmustur, Arnavut olduğu belirtilir. Çocukluğunu (şimdi Kosova'da bulunan) 'da geçirdiği ve ilk okulu orada bitirdiği iddia edilmektedir. Çıkmadan sonra Zülüflü Baltacılar ocağına katıldı. Sonra çeşnigarbasi; 1580'da kapıcılar kethüdası ve 1589'da kapicibasi olarak görev yaptı.
Saraydan ayrılması Ağustos 1593'te ̺Yeniçeri Ağası olarak atanmasi ile oldu. Bu görevden 1593 sonunda azledildi. Haziran 1595'ta ikinci kez Yeniçeri Ağası olarak atandı ve Şubat 1596'da bu gorevden yine azledildi. Mart 1596'da vezirlik verildi ve ʽBelgradʼ'a zahire sağlamak için memur edildi. Vezirlik rütbesi ile Şirvan Beylerbeyi görevini aldı. Sonra kubbealtı veziri olarak İstanbul'a döndü. Sadrazam Damat İbrahim Paşa'nın üçüncü sedaretinde iken Avusturya Seferi sırasında İstanbul'da bulunup "İstanbul Muhafızı" ve "Sedaret Kaymakamı" görevini yapmaya başladı.
Bu görevde iken devletin resmi parası olan gümüş akçenin devamlı tağyiş edilip değer düşürülmesini önlemeye çalıştı. Yeni rayici düşük, ama istikrarlı olarak değerini koruyan gümüş akçe kestirdi. Serdar olan Sadrazam Damat İbrahim Paşa ordu ile Belgrad ordugahında iken 10 Temmuz 1601'de ölmesi haberi İstanbul'a ulaştığı zaman Yemişçi Hasan Paşa 22 Temmuz 1601'de sedarete getirildi.
Yeni sadrazam Yemişci Hasan Paşa Damat İbrahim Paşa'nın dul kalan karısı ve padişahın kızkardeşi Ayşe Sultan'la evlendi. Böylece Damat İbrahim Paşa'nın konağına ve servetine de varis oldu. Avusturya seferinde ile Belgrad'da bulunan orduya da serdar-ı ekrem de oldu.
Önemli bir stratejik Osmanlı kalesi olan İstolni Belgrad (günümüzde Székesfehérvár) Fransız " Mercœür Dükü Filip Emmanuel" generalliği ile fanatik bir Katolik papazı "Brindisi'li Lorenzo" idaresinde olan bir Avusturya ordusu tarafından kuşatılarak ellerine geçirildi. Bu kalenin kaybı serdar Yemişci Hasan Paşa'nın idaresizliğine atıf edildi. Fakat 9 Eylül 1601'de Avusturya İmparatoru , komutasında 100.000 kişilik bir orduyla (günümüzde Nagykanizsa adı verilmiş olan) Kanije kalesini kuşattı. Tiryaki Hasan Paşa 9.000 kişilik bir orduyla 73 gün süren Kanije Savunması yaptı. Sonunda 8 Kasım 1601'de, Tiryaki Hasan Paşa Osmanlı kuvvetleriyle Haçlılara bir gece baskını yaptılar; Arşidük Ferdinand bundan çok zorlukla kaçıp canını kurtarabildi. Avusturya ordusu tarafından 47 büyük top, 14.000 tüfek, 60.000 çadır, 15.000 kazma kürek, dağlarca erzak, Ferdinand'ın altın tahtı ve otağı geride bırakıldı. Bunlar Osmanlılar eline geçti. Osmanlı devleti için büyük bir avuntu meselesi oldu ve Yemişci Hasan Paşa'nın hatalarını unutturdu.
Yemişçi Hasan Paşa Sadrazam ve serdar olarak Avusturya sınırında bulunmaktayken İstanbul o yıl zorlu günler yaşamaya başladı. Resmi olarak akçenin değeri büyük bir devalüasyona tabii tutuldu. Birden fiyatlar arttı. III. Mehmed içki yasağı uygulamaya koyuldu. Anadolu'da Celalileriden Karayazıcı tepelenip kesik başı İstanbul'a getirildiyse de yeni Celali başbuğu olan Deli Hasan onu arattırmadı. 1603 başlarında İstanbul'da bulunan kapıkulu askeri arasında huzursuzluk çıktı. Sedaret Kaymakamı Saatçi Hasan Paşa azledilip Güzelce Mahmud Paşa sedaret kaymakamı oldu. Sunullah Efendi Şeyhülislam ve Mısır Kadısı Abdülvehap Efendi İstanbul Kadısı yapıldı. Ocak 1603'te isyan eden kapıkulu sipahileri Sultan III. Mehmed 'i ayak divanına getirtip şikayetlerini karşıkarşıya açığa koydular. Yolsuzlukları dolayısıyla çok iyi bilinen saray mensuplarından sadece Kapı Ağası Gazenfer Ağa ile Darülsaadde Ağası Osman Ağa idam edildi.
Bu arada Avusturya'da sadrazam Yemişçi Hasan Paşa üzerine gittiği İstolni Belgrad kalesini geri alamadı ve ordusu ile zayiat vererek Belgrad'a çekildi. İstanbul'da kendi politik durumunun iyi olmadığını, isyancı kapıkulu sipahilerinin sedaret kaymakamı Güzelce Mahmud Paşa tarafından teşvik edildiklerini açıklayan, Valide Safiye Sultan'dan bir mektup aldı. Bunun üzerine Yemişçi Hasan Paşa, yerine serdar olarak Budin muhafızı Sokolluzade Lala Mehmed Paşa'yı bırakarak, acele olarak İstanbul'a döndü.
Valide Sultan, oğlu III. Mehmed'i Yemişçi Hasan Paşa'nın idam edilmesi için bir ferman yazdırmaktan caydırmıştı. Ama isyancı kapıkulu sipahileri Yemişci Hasan Paşa'nın idam edilmesi için Şeyhülislam'dan bir fetva almayı başarmışlardı. Bundan cüret alan kapıkulu sipahileri 7 Şubat 1603'te sadrazamın konağını sardılar. III. Mehmet yeniçeri ocağına Yemişçi Hasan Paşa'yı korumak için emir verdiği için Sadrazam Yemişçi Hasan Paşa kendi konağından kaçıp yeniçeri ocağına iltica etti. Burada isyancılara karşı planlar yapmaya ve uygulamaya koyuldu. Bu plana göre 8 Şubat'ta yeniçeriler, cebeci, topçu ve tersane askerleri Süleymaniye Camii avlusunda toplandılar. Bu grup Şeyhülislam Sunullah Efendi azledilmesini sağladı; sipahileri kışkırtan sedaret kaymakamı Güzelce Mehmet Paşa'nın idamı için bir ferman da çıkardılar. Buradan giden bir güçlü grup şehrin kapılarını kapatıp isyancı sipahilerin şehirden çıkmalarını önlendi. Yemişçi Hasan Paşa'nın sağ kolu olan yeniçeri ağası Ferhat Ağa isyancıların fiilen tenkili görevini aldı. Bu karşı eylemle Kurşunlu Han'da bulunan sipahilere saldıran yeniçeriler, isyancıların çoğunu öldürdüler. Sipahi liderleri olan Poyraz Osman ve Öküz Mehmet kelleleri kesilerek idam edildiler. Önceleri sipahi önderi Hüseyin Halife'ye dokunulmayıp, onun Ramazan boyunca kahvelerde yoldaşları ile eğlenmesine göz yumuldu ise de, bir gece yakalanıp III. Mehmet önüne götürülerek idam edildi.
Duruma hakim olan Sadrazam içişleri politikalarına eğildi. Önce bir kontr-terör kampanyasına girişip büyük bir şiddet kampanyası başlatıp kendine en ufak bile muhalefet gösteren kişileri, hatta kendine yakın sayılan dostlarını bile hiçe sayarak, elimine etmeye çalıştı. Örneğin, kendine karşı olarak gördüğü yeniçeri ağası Tırnakçı Hüseyin Ağa'yı Divan'dan çıkmakta iken Babıali önünde öldürttü. Devletin mali durumunu korumak ve vergi gelirlerini artırmaya çalıştı. Ticaret üzerinden alınan "Tüccar Akçesi" adı verilen bir yeni vergi ihdas etti. Halk yüksek vergilerden şikayete başladılar. Yemişçi Hasan Paşa diğer taraftan Anadolu'daki Celali isyanları ile de uğraşmaya başladı. Anadolu'da Celalilerin önderi durumuna geçmiş olan Kara Hasan'ın kethüdasını İstanbul'da kabul etti ve Kara Hasan'ı affedip ona Bosna Beylerbeyliği görevi verdi. Böylece Yemişçi Hasan Paşa şiddet politikası, ekonomik yüksek vergi politikası ve Anadolu'da Celali isyancılarına verdiği ödünler dolayısıyla kendine çok sayıda düşman yarattı.
Sultan III. Mehmed önce kendi büyük oğlu olan ve taht için Anadolu'da bir şeyhle gizli temasta olan Şehzade Mahmut ile uğraşmaktaydı. 7 Haziran'da oğlunu yakalattırıp boğdurarak idam ettirdi.
Sadrazam aleyhtarları, Yemişçi Hasan Paşa'nın ikinci bir defa yeniçeri eylemi ortaya çıkartarak Sultan'ı tahtan uzaklaştırmaya çalışacağı korkusunu, III. Mehmet'e empoze ettiler. Sultan bir ferman ile 23 Eylül'de Yemişçi Hasan Paşa'yi sadaretten azledip; onu bostancılar tarafından Atmeydanı'nda bulunan Ayşe Sultan Sarayı'nda tutuklattırdı. Bir müddet sonra Yemişçi Hasan Paşa 4 Ekim 1603'ta Sütlüce'de bulunan bahçesine götürüldü ve orada boğularak idam edildi. Mezarı Üsküdar'da Miskinler mevkiindedir.
Yemişçi Hasan Paşa'nın Sütlüce'de ve Beylerbeyi'nin zamanında çok iyi tanınmış bahçeleri bulunmakta idi.
Yerine sadrazam olarak Mısır Beylerbeyi Malkoç Ali Paşa atandı ve Mısır'dan acele olarak İstanbul'a gelmesi için haberci ulak gönderildi.
Değerlendirme
İngiliz Büyükelçisi Lello hatıratında Yemişçi Hasan Paşa'nın
kaba ve cahil bir adam
olduğunu açıklar. Uzunçarsılı ise onun
haris, garezkar ve liyakatsız
olduğunu belirtmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c d e Uzunçarsılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.359
- ^ Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C.II s.126-127 [1]
- ^ a b c d Sakaoğlu, Necdet (1999), Bu Mülkün Sultanları', İstanbul:Oğlak say.196
Dış bağlantılar
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.359-360
- Danişmend, İsmail Hâmi (1971), Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi.
- Tektaş, Nazım. (2009), Sadrâzamlar - Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı. İstanbul:Çatı Kitapları.
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) "Hasan Paşa (Yemişçi)" (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C.II s.126-127 [2]
- Barkey, Karen (1997), Bandits and Bureaucrats: The Ottoman Route to State Centralization. Cornell University Press. . say. 203. (İngilizce)
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Damat İbrahim Paşa | Osmanlı Sadrazamı 10 Temmuz 1601 - 24 Eylül 1603 | Sonra gelen: Malkoç Yavuz Ali Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yemisci Hasan Pasa d o 4 Ekim 1603 Istanbul III Mehmed saltanati doneminde 10 Temmuz 1601 24 Eylul 1603 tarihleri arasinda toplam iki yil uc ay yedi gun sadrazamlik yapmis bir Osmanli devlet adamidir Yemisci Hasan PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 10 Temmuz 1601 24 Eylul 1603Hukumdar III MehmedYerine geldigi Damat Ibrahim PasaYerine gelen Malkoc Yavuz Ali PasaKisisel bilgilerOlum 4 Ekim 1603 IstanbulHayatiHasan Pasa Kosova vilayetinde dogmustur Arnavut oldugu belirtilir Cocuklugunu simdi Kosova da bulunan da gecirdigi ve ilk okulu orada bitirdigi iddia edilmektedir Cikmadan sonra Zuluflu Baltacilar ocagina katildi Sonra cesnigarbasi 1580 da kapicilar kethudasi ve 1589 da kapicibasi olarak gorev yapti Saraydan ayrilmasi Agustos 1593 te Yeniceri Agasi olarak atanmasi ile oldu Bu gorevden 1593 sonunda azledildi Haziran 1595 ta ikinci kez Yeniceri Agasi olarak atandi ve Subat 1596 da bu gorevden yine azledildi Mart 1596 da vezirlik verildi ve ʽBelgradʼ a zahire saglamak icin memur edildi Vezirlik rutbesi ile Sirvan Beylerbeyi gorevini aldi Sonra kubbealti veziri olarak Istanbul a dondu Sadrazam Damat Ibrahim Pasa nin ucuncu sedaretinde iken Avusturya Seferi sirasinda Istanbul da bulunup Istanbul Muhafizi ve Sedaret Kaymakami gorevini yapmaya basladi Bu gorevde iken devletin resmi parasi olan gumus akcenin devamli tagyis edilip deger dusurulmesini onlemeye calisti Yeni rayici dusuk ama istikrarli olarak degerini koruyan gumus akce kestirdi Serdar olan Sadrazam Damat Ibrahim Pasa ordu ile Belgrad ordugahinda iken 10 Temmuz 1601 de olmesi haberi Istanbul a ulastigi zaman Yemisci Hasan Pasa 22 Temmuz 1601 de sedarete getirildi Yeni sadrazam Yemisci Hasan Pasa Damat Ibrahim Pasa nin dul kalan karisi ve padisahin kizkardesi Ayse Sultan la evlendi Boylece Damat Ibrahim Pasa nin konagina ve servetine de varis oldu Avusturya seferinde ile Belgrad da bulunan orduya da serdar i ekrem de oldu Onemli bir stratejik Osmanli kalesi olan Istolni Belgrad gunumuzde Szekesfehervar Fransiz Mercœur Duku Filip Emmanuel generalligi ile fanatik bir Katolik papazi Brindisi li Lorenzo idaresinde olan bir Avusturya ordusu tarafindan kusatilarak ellerine gecirildi Bu kalenin kaybi serdar Yemisci Hasan Pasa nin idaresizligine atif edildi Fakat 9 Eylul 1601 de Avusturya Imparatoru komutasinda 100 000 kisilik bir orduyla gunumuzde Nagykanizsa adi verilmis olan Kanije kalesini kusatti Tiryaki Hasan Pasa 9 000 kisilik bir orduyla 73 gun suren Kanije Savunmasi yapti Sonunda 8 Kasim 1601 de Tiryaki Hasan Pasa Osmanli kuvvetleriyle Haclilara bir gece baskini yaptilar Arsiduk Ferdinand bundan cok zorlukla kacip canini kurtarabildi Avusturya ordusu tarafindan 47 buyuk top 14 000 tufek 60 000 cadir 15 000 kazma kurek daglarca erzak Ferdinand in altin tahti ve otagi geride birakildi Bunlar Osmanlilar eline gecti Osmanli devleti icin buyuk bir avuntu meselesi oldu ve Yemisci Hasan Pasa nin hatalarini unutturdu Yemisci Hasan Pasa Sadrazam ve serdar olarak Avusturya sinirinda bulunmaktayken Istanbul o yil zorlu gunler yasamaya basladi Resmi olarak akcenin degeri buyuk bir devaluasyona tabii tutuldu Birden fiyatlar artti III Mehmed icki yasagi uygulamaya koyuldu Anadolu da Celalileriden Karayazici tepelenip kesik basi Istanbul a getirildiyse de yeni Celali basbugu olan Deli Hasan onu arattirmadi 1603 baslarinda Istanbul da bulunan kapikulu askeri arasinda huzursuzluk cikti Sedaret Kaymakami Saatci Hasan Pasa azledilip Guzelce Mahmud Pasa sedaret kaymakami oldu Sunullah Efendi Seyhulislam ve Misir Kadisi Abdulvehap Efendi Istanbul Kadisi yapildi Ocak 1603 te isyan eden kapikulu sipahileri Sultan III Mehmed i ayak divanina getirtip sikayetlerini karsikarsiya aciga koydular Yolsuzluklari dolayisiyla cok iyi bilinen saray mensuplarindan sadece Kapi Agasi Gazenfer Aga ile Darulsaadde Agasi Osman Aga idam edildi Bu arada Avusturya da sadrazam Yemisci Hasan Pasa uzerine gittigi Istolni Belgrad kalesini geri alamadi ve ordusu ile zayiat vererek Belgrad a cekildi Istanbul da kendi politik durumunun iyi olmadigini isyanci kapikulu sipahilerinin sedaret kaymakami Guzelce Mahmud Pasa tarafindan tesvik edildiklerini aciklayan Valide Safiye Sultan dan bir mektup aldi Bunun uzerine Yemisci Hasan Pasa yerine serdar olarak Budin muhafizi Sokolluzade Lala Mehmed Pasa yi birakarak acele olarak Istanbul a dondu Valide Sultan oglu III Mehmed i Yemisci Hasan Pasa nin idam edilmesi icin bir ferman yazdirmaktan caydirmisti Ama isyanci kapikulu sipahileri Yemisci Hasan Pasa nin idam edilmesi icin Seyhulislam dan bir fetva almayi basarmislardi Bundan curet alan kapikulu sipahileri 7 Subat 1603 te sadrazamin konagini sardilar III Mehmet yeniceri ocagina Yemisci Hasan Pasa yi korumak icin emir verdigi icin Sadrazam Yemisci Hasan Pasa kendi konagindan kacip yeniceri ocagina iltica etti Burada isyancilara karsi planlar yapmaya ve uygulamaya koyuldu Bu plana gore 8 Subat ta yeniceriler cebeci topcu ve tersane askerleri Suleymaniye Camii avlusunda toplandilar Bu grup Seyhulislam Sunullah Efendi azledilmesini sagladi sipahileri kiskirtan sedaret kaymakami Guzelce Mehmet Pasa nin idami icin bir ferman da cikardilar Buradan giden bir guclu grup sehrin kapilarini kapatip isyanci sipahilerin sehirden cikmalarini onlendi Yemisci Hasan Pasa nin sag kolu olan yeniceri agasi Ferhat Aga isyancilarin fiilen tenkili gorevini aldi Bu karsi eylemle Kursunlu Han da bulunan sipahilere saldiran yeniceriler isyancilarin cogunu oldurduler Sipahi liderleri olan Poyraz Osman ve Okuz Mehmet kelleleri kesilerek idam edildiler Onceleri sipahi onderi Huseyin Halife ye dokunulmayip onun Ramazan boyunca kahvelerde yoldaslari ile eglenmesine goz yumuldu ise de bir gece yakalanip III Mehmet onune goturulerek idam edildi Duruma hakim olan Sadrazam icisleri politikalarina egildi Once bir kontr teror kampanyasina girisip buyuk bir siddet kampanyasi baslatip kendine en ufak bile muhalefet gosteren kisileri hatta kendine yakin sayilan dostlarini bile hice sayarak elimine etmeye calisti Ornegin kendine karsi olarak gordugu yeniceri agasi Tirnakci Huseyin Aga yi Divan dan cikmakta iken Babiali onunde oldurttu Devletin mali durumunu korumak ve vergi gelirlerini artirmaya calisti Ticaret uzerinden alinan Tuccar Akcesi adi verilen bir yeni vergi ihdas etti Halk yuksek vergilerden sikayete basladilar Yemisci Hasan Pasa diger taraftan Anadolu daki Celali isyanlari ile de ugrasmaya basladi Anadolu da Celalilerin onderi durumuna gecmis olan Kara Hasan in kethudasini Istanbul da kabul etti ve Kara Hasan i affedip ona Bosna Beylerbeyligi gorevi verdi Boylece Yemisci Hasan Pasa siddet politikasi ekonomik yuksek vergi politikasi ve Anadolu da Celali isyancilarina verdigi odunler dolayisiyla kendine cok sayida dusman yaratti Sultan III Mehmed once kendi buyuk oglu olan ve taht icin Anadolu da bir seyhle gizli temasta olan Sehzade Mahmut ile ugrasmaktaydi 7 Haziran da oglunu yakalattirip bogdurarak idam ettirdi Sadrazam aleyhtarlari Yemisci Hasan Pasa nin ikinci bir defa yeniceri eylemi ortaya cikartarak Sultan i tahtan uzaklastirmaya calisacagi korkusunu III Mehmet e empoze ettiler Sultan bir ferman ile 23 Eylul de Yemisci Hasan Pasa yi sadaretten azledip onu bostancilar tarafindan Atmeydani nda bulunan Ayse Sultan Sarayi nda tutuklattirdi Bir muddet sonra Yemisci Hasan Pasa 4 Ekim 1603 ta Sutluce de bulunan bahcesine goturuldu ve orada bogularak idam edildi Mezari Uskudar da Miskinler mevkiindedir Yemisci Hasan Pasa nin Sutluce de ve Beylerbeyi nin zamaninda cok iyi taninmis bahceleri bulunmakta idi Yerine sadrazam olarak Misir Beylerbeyi Malkoc Ali Pasa atandi ve Misir dan acele olarak Istanbul a gelmesi icin haberci ulak gonderildi DegerlendirmeIngiliz Buyukelcisi Lello hatiratinda Yemisci Hasan Pasa nin kaba ve cahil bir adam oldugunu aciklar Uzuncarsili ise onunharis garezkar ve liyakatsiz oldugunu belirtmektedir Kaynakca a b c d e Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 359 Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C II s 126 127 1 a b c d Sakaoglu Necdet 1999 Bu Mulkun Sultanlari Istanbul Oglak say 196Dis baglantilarUzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 359 360 Danismend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Tektas Nazim 2009 Sadrazamlar Osmanli da Ikinci Adam Saltanati Istanbul Cati Kitaplari ISBN 9789758845000 Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar Hasan Pasa Yemisci 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C II s 126 127 2 Barkey Karen 1997 Bandits and Bureaucrats The Ottoman Route to State Centralization Cornell University Press ISBN 0801484197 say 203 Ingilizce Siyasi goreviOnce gelen Damat Ibrahim Pasa Osmanli Sadrazami 10 Temmuz 1601 24 Eylul 1603 Sonra gelen Malkoc Yavuz Ali Pasa