Exeter, İngiltere'nin Güney Batı (South-West) bölgesinde, seremoni için Devon kontluğunun merkezi ve günümüzde Devon Kontluğu Yörel İdaresinin bulunduğu bir metropoliten olmayan yerel idareye de sahip ve Orta Çağ'dan beri katedrali bulunduğu için şehir statüsünü de taşıyan bir idare merkezi ve yerleşkedir. Şehir içinden geçerek denize dökülen Exe nehrinin doğusunda konuşlanmıştır.
Exeter | |
---|---|
City of Exeter | |
Devon icinde Exeter | |
Ülke | Birleşik Krallık |
Kurucu Ülke | İngiltere |
Bölge | Güney Batı İngiltere |
Kontluk | Devon |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 47,04 km² |
Nüfus (2019) | |
• Toplam | 131.405 |
• Yoğunluk | oto/km² |
Zaman dilimi | UTC±00.00 (BAS) |
• Yaz (YSU) | (BAYS) |
Resmî site http://www.exeter.gov.uk |
Tarihsel olarak Exeter Güneybatı İngiltere'nin merkezidir. Bir zamanlar Exeter İngiltere'nin nüfusça beşinci büyük ve çok önemli bir kenti idi ama günümüzde nispeten küçük bir taşra şehri havası taşımaktadır. Şehrin etnik karışımı, şehirde bulunan üniversiteler, belli zamanlarda dil öğrenmeye gelen öğrenciler ve iç turistler şehre bir kozmopolitan nitelik vermekle beraber bunlar şehrin rahat bir İngiltere küçük şehir atmosferini değiştirmemektedir ve şehir İngiltere'deki yerleşkeler için hayat kalitesi iyiliği hakkında yapılan anketlerde çok yıl üçüncü sırayı almaktadır.
Tarihçe
Exeter'in mevki etrafında çok mümbit topraklar olan ve üzerinde kayık ve gemi seyredebilir derinlikte ve balık dolu bir nehir ve kenarında selden etkilenmeyecek kadar yüksek yaşama yeri olacak bir tepe bulunması dolayısıyla hemen bir yerleşke kurulmasına yol açmıştır. Arkeologlar şehirde bir kazıda yazı kullanılmasından öncesinden kalma bir antik Yunan sikkesi bulmaları bu yerleşkede yaşayanların yabancılarla MÖ 250 civarlarında ticaret ilişkileri olduğuna işaret etmektedir.
Antik Romalılar'in İngiltere'yi işgal başlamaya tam olarak başlamadan Exeter'in stratejik önemi hemen anlaşılmış ve MS 50'de Exe Deniz'inin sığ geçiş noktasını tutmak için deniz kenarında bir Roma muhkem kampı inşa edilmiştir. Yedi sene sonra İngiltere'nin işgali tamamlandığı zaman bu Roma üssü önemli bir idare merkezine dönüşmüştü. Burada Dunmomi adlı bir kabile bulunmaktaydı ve şehir Dunmomi kabilesinin merkezi olmuştu. Şehrin Latince ismi "İşça Dumnomiorum" olup "Dunmommi kabilesi Isca şehri" anlamına gelmektedir ve belki de Romalılardan önceki Keltlerin bir şehri olduğuna işaret etmektedir. Şehrin Roma surlarını bulmak hala mümkündür ve bu surların küçük bir kısmı günümüzde ayaktadır. 1970'lerde Katedrale yakın bir Roma hamamı kalıntısı bulunmuş ama bunu sergilemek imkânı bulunamamıştır. Exeter "Fosse Way" adını verilen Romalı askeri yolunun en batı mevkindeydi.
Romalılar Britanya adasını 5. yüzyıl başında terk ettikten sonra karanlık bir dönem yaşanmış ve 250 küsur yıl, 680'de bir önemli Hristiyan papaz ve sonra evliyanın Exeter'de bir manastırda yetiştiği bilgisi bu yerleşke için elimize geçen ilk kaynak olmuştur. Bu karanlık dönemde de Exeter'in yöresel önemini kaybetmediği kabul edilmektedir.
Demografi
2006 sayımlarına göre nüfusu 119.600 civarındadır.
Yabancı ülke öğrencilerine İngilizce öğretim veren "International school" dil okuluyla ve "Exeter Üniversitesi" ile tanınan ve bu sebeple öğrencilerin çok olduğu küçük bir şehirdir.
İngiltere'de şehir ve kent anlayışı Türkiye'dekinden çok farklıdır. Bu ayrım, nüfusla değil, Katedral'le yapılmaktadır. Nüfusu çok az dahi olsa Katedral'e sahip bir yöre, şehirdir. Bunun tersi de geçerlidir: nüfusu çok yüksek bir yöre, şayet Katedral'e sahip değilse, kentdir.
İklim
Exeter iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 16,6 | 14,9 | 21,0 | 23,6 | 27,5 | 33,5 | 32,2 | 32,4 | 26,9 | 26,0 | 18,6 | 15,9 | 33,5 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 8,8 | 8,8 | 11,1 | 13,3 | 16,8 | 19,8 | 21,7 | 21,5 | 19,2 | 15,2 | 11,7 | 9,1 | 14,8 |
Ortalama sıcaklık (°C) | 5,8 | 5,6 | 7,4 | 8,9 | 12,2 | 15,2 | 17,1 | 16,9 | 14,8 | 11,6 | 8,3 | 5,8 | 10,8 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 2,7 | 2,4 | 3,7 | 4,5 | 7,6 | 10,5 | 12,4 | 12,3 | 10,3 | 8,0 | 4,8 | 2,4 | 6,8 |
En düşük sıcaklık (°C) | −15 | −9,3 | −9,6 | −4,4 | −1,7 | 0,9 | 2,1 | 2,0 | −1 | −3,9 | −6,2 | −16,4 | −16,4 |
Ortalama yağış (mm) | 82,2 | 60,7 | 56,8 | 62,1 | 57,2 | 48,4 | 45,8 | 53,4 | 58,8 | 88,9 | 83,4 | 87,3 | 784,9 |
Kaynak: Met Office |
Kardeş şehirler
Exeter şehrinin şu resmî kardeş şehir anlaşmaları vardır:
Resimler
- Exeter katedrali dış görünüm
- Exeter katedrali
- Exeter köprüsü
- Exeter okulu
- Stepcote tepesindeki evler
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Exeter ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmî turizm sitesi 24 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Exeter fotoğrafları 21 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Exeter tarihi, İngilizce 21 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Curlie'de Exeter (DMOZ tabanlı) (İngilizce)
(İngilizce)Vikigezgin'de Exeter ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Exeter Ingiltere nin Guney Bati South West bolgesinde seremoni icin Devon kontlugunun merkezi ve gunumuzde Devon Kontlugu Yorel Idaresinin bulundugu bir metropoliten olmayan yerel idareye de sahip ve Orta Cag dan beri katedrali bulundugu icin sehir statusunu de tasiyan bir idare merkezi ve yerleskedir Sehir icinden gecerek denize dokulen Exe nehrinin dogusunda konuslanmistir ExeterSehirCity of ExeterDevon icinde ExeterUlkeBirlesik KrallikKurucu UlkeIngiltereBolgeGuney Bati IngiltereKontlukDevonYuzolcumu Toplam47 04 km Nufus 2019 Toplam131 405 Yogunlukoto km Zaman dilimiUTC 00 00 BAS Yaz YSU UTC 01 00 BAYS Resmi site http www exeter gov uk Tarihsel olarak Exeter Guneybati Ingiltere nin merkezidir Bir zamanlar Exeter Ingiltere nin nufusca besinci buyuk ve cok onemli bir kenti idi ama gunumuzde nispeten kucuk bir tasra sehri havasi tasimaktadir Sehrin etnik karisimi sehirde bulunan universiteler belli zamanlarda dil ogrenmeye gelen ogrenciler ve ic turistler sehre bir kozmopolitan nitelik vermekle beraber bunlar sehrin rahat bir Ingiltere kucuk sehir atmosferini degistirmemektedir ve sehir Ingiltere deki yerleskeler icin hayat kalitesi iyiligi hakkinda yapilan anketlerde cok yil ucuncu sirayi almaktadir TarihceExeter in mevki etrafinda cok mumbit topraklar olan ve uzerinde kayik ve gemi seyredebilir derinlikte ve balik dolu bir nehir ve kenarinda selden etkilenmeyecek kadar yuksek yasama yeri olacak bir tepe bulunmasi dolayisiyla hemen bir yerleske kurulmasina yol acmistir Arkeologlar sehirde bir kazida yazi kullanilmasindan oncesinden kalma bir antik Yunan sikkesi bulmalari bu yerleskede yasayanlarin yabancilarla MO 250 civarlarinda ticaret iliskileri olduguna isaret etmektedir Antik Romalilar in Ingiltere yi isgal baslamaya tam olarak baslamadan Exeter in stratejik onemi hemen anlasilmis ve MS 50 de Exe Deniz inin sig gecis noktasini tutmak icin deniz kenarinda bir Roma muhkem kampi insa edilmistir Yedi sene sonra Ingiltere nin isgali tamamlandigi zaman bu Roma ussu onemli bir idare merkezine donusmustu Burada Dunmomi adli bir kabile bulunmaktaydi ve sehir Dunmomi kabilesinin merkezi olmustu Sehrin Latince ismi Isca Dumnomiorum olup Dunmommi kabilesi Isca sehri anlamina gelmektedir ve belki de Romalilardan onceki Keltlerin bir sehri olduguna isaret etmektedir Sehrin Roma surlarini bulmak hala mumkundur ve bu surlarin kucuk bir kismi gunumuzde ayaktadir 1970 lerde Katedrale yakin bir Roma hamami kalintisi bulunmus ama bunu sergilemek imkani bulunamamistir Exeter Fosse Way adini verilen Romali askeri yolunun en bati mevkindeydi Romalilar Britanya adasini 5 yuzyil basinda terk ettikten sonra karanlik bir donem yasanmis ve 250 kusur yil 680 de bir onemli Hristiyan papaz ve sonra evliyanin Exeter de bir manastirda yetistigi bilgisi bu yerleske icin elimize gecen ilk kaynak olmustur Bu karanlik donemde de Exeter in yoresel onemini kaybetmedigi kabul edilmektedir Demografi2006 sayimlarina gore nufusu 119 600 civarindadir Yabanci ulke ogrencilerine Ingilizce ogretim veren International school dil okuluyla ve Exeter Universitesi ile taninan ve bu sebeple ogrencilerin cok oldugu kucuk bir sehirdir Ingiltere de sehir ve kent anlayisi Turkiye dekinden cok farklidir Bu ayrim nufusla degil Katedral le yapilmaktadir Nufusu cok az dahi olsa Katedral e sahip bir yore sehirdir Bunun tersi de gecerlidir nufusu cok yuksek bir yore sayet Katedral e sahip degilse kentdir Iklim Exeter iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 16 6 14 9 21 0 23 6 27 5 33 5 32 2 32 4 26 9 26 0 18 6 15 9 33 5Ortalama en yuksek sicaklik C 8 8 8 8 11 1 13 3 16 8 19 8 21 7 21 5 19 2 15 2 11 7 9 1 14 8Ortalama sicaklik C 5 8 5 6 7 4 8 9 12 2 15 2 17 1 16 9 14 8 11 6 8 3 5 8 10 8Ortalama en dusuk sicaklik C 2 7 2 4 3 7 4 5 7 6 10 5 12 4 12 3 10 3 8 0 4 8 2 4 6 8En dusuk sicaklik C 15 9 3 9 6 4 4 1 7 0 9 2 1 2 0 1 3 9 6 2 16 4 16 4Ortalama yagis mm 82 2 60 7 56 8 62 1 57 2 48 4 45 8 53 4 58 8 88 9 83 4 87 3 784 9Kaynak Met OfficeKardes sehirlerExeter sehrinin su resmi kardes sehir anlasmalari vardir Rennes Fransa Bad Homburg vor der Hohe Almanya Yaroslavl Rusya Terracina ItalyaResimlerExeter katedrali dis gorunum Exeter katedrali Exeter koprusu Exeter okulu Stepcote tepesindeki evlerKaynakca Hoskins W G 2004 Two Thousand Years in Exeter Revised and updated ed Chichester Phillimore ISBN 1 86077 303 6 Ingilizce Exeter 1981 2010 averages Met Office Erisim tarihi 4 Kasim 2012 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link South West England climate Met Office Erisim tarihi 16 Ocak 2019 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Dis baglantilarWikimedia Commons ta Exeter ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi turizm sitesi 24 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Exeter fotograflari 21 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Exeter tarihi Ingilizce 21 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Curlie de Exeter DMOZ tabanli Ingilizce Vikigezgin de Exeter ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadir Ingilizce