Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Boylam, başlangıç meridyeninin doğusundaki veya batısındaki herhangi bir noktanın açısal mesafesi. Boylam anlamında tul derecesi,tul dairesi ve uzunluk dairesi sözleri de kayıtlıdır. Boylamlar, doğu ve batı boylamları olmak üzere ikiye ayrılır; derece, dakika ve saniye cinsinden ifade edilir. Dünya üzerindeki aynı boylama sahip noktaların birleşmesi ile oluşan yarım daire şeklindeki varsayımsal yaylara ise meridyen denir. Meridyenler bir kutuptan diğerine uzanır ve Dünya'yı portakal dilimi gibi dilimlere ayırır.
Meridyenler, Ekvator'a dik açı yapacak şekilde yerküreyi 360 eşit parçaya bölen ve uçları kutuplarda birleşen, yay şeklindeki varsayımsal çizgilerdir. Her meridyen, bir büyük çemberin yarısıdır ve tüm meridyenler aynı uzunluktadır. Zaman zaman meridyen kavramı herhangi bir boylamdan ve kutuplardan geçen "tam" çember anlamında kullanılır. Karışıklıkları önlemek açısından bu yazıda meridyen sözcüğü her zaman yarım çember anlamında kullanılacaktır.
Başlangıç meridyeni ve antimeridyen
İngiltere'nin Greenwich gözlemevinden geçen meridyen, başlangıç meridyeni kabul edilir ve 0 derece olarak gösterilir. Doğusunda kalan yerlere doğu yarımküre, batısında kalan yerlere batı yarımküre denir. Başlangıç meridyeninin 179 doğusunda, 179 batısında ve tam karşısında (180. meridyen) olmak üzere toplam 360 meridyen yayı vardır. 0 (Greenwich) ve 180 derece meridyenleri karşı karşıyadır ve birbirini daireye tamamlar. Bu nedenle 180. meridyene "antimeridyen" de denir.
Özellikleri
- Her bir meridyen bir büyük dairenin yarısıdır.
- Tüm meridyenlerin uzunlukları aynıdır.
- Ekvator ve diğer paralelleri boylamasına keserler.
- Herhangi iki meridyen arası en uzun mesafe Ekvator üzerinde görülür (111 km). Bir enlemdeki meridyenler arası uzaklık; α enlem olmak üzere,
![image]()
![image]()
![image]()
metreye eşittir. - Her meridyen arasında 4 dakikalık zaman farkı vardır.
- Kutup noktalarında birleşirler.
- 0 ve 180 derece meridyenleri karşı karşıyadır ve birbirini daireye tamamlar.
Mesafe ölçümü
Meridyenler "üzerindeki" (iki paralel arasındaki) her 1 dakikalık açı 1 deniz miline (1 852 m) eşittir.
Herhangi bir harita üzerinde iki nokta arasındaki mesafe ölçülürken, harita projeksiyonlardan kaynaklanan hataları minimum düzeye indirmek için, iki nokta arasındaki doğrunun uzunluğu, ortasından geçen bir meridyen üzerindeki açılar ile kıyaslanır. Örneğin iki nokta arasındaki mesafe bir pergel ile ölçülüp doğru üzerindeki bir meridyenle (mümkünse tam ortadaki) kıyaslandığında 10 dakikalık açıya denk geliyorsa, o iki nokta arasındaki gerçek mesafe yaklaşık olarak 10 deniz milidir. (18 520 m) Paraleller üzerindeki dakika aralıkları -ekvator haricinde- meridyenler ile aynı olmadığından mesafe hesaplaması için kullanılmaz.
Galeri
Kaynakça
- Pooley, Dorothy ve David Robson. The Air Pilot's Manual 3: Air Navigation. 6. baskı. Shoreham, West Sussex: Pooley's Air Pilot Publishing, 2010.
- ^ a b Latitude and Longitude 15 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Worldatlas.com. Erişim: 5 Ekim 2012.
- ^ a b "longitude." 26 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Dictionary.com. Erişim: 5 Ekim 2012.
- ^ TDK Güncel Türkçe Sözlük
- ^ TDK Özleştirme Kılavuzu, 1978, s. 94 ve 117.
- ^ Pamukkale Üniversitesi
- ^ Adnan Halet Taşpınar (1968), Technical Dictionary, English-Turkish: A Comprehensive Dictionary of Engineering Sciences, Technology, Industry, Business Administration, and Management, s. 175.
- ^ a b Latitude and Longitude 6 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Nasa.gov. Erişim: 5 Ekim 2012.
- ^ "meridian." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ Pooley's, sf 6
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Boylam baslangic meridyeninin dogusundaki veya batisindaki herhangi bir noktanin acisal mesafesi Boylam anlaminda tul derecesi tul dairesi ve uzunluk dairesi sozleri de kayitlidir Boylamlar dogu ve bati boylamlari olmak uzere ikiye ayrilir derece dakika ve saniye cinsinden ifade edilir Dunya uzerindeki ayni boylama sahip noktalarin birlesmesi ile olusan yarim daire seklindeki varsayimsal yaylara ise meridyen denir Meridyenler bir kutuptan digerine uzanir ve Dunya yi portakal dilimi gibi dilimlere ayirir Yerkure modeli uzerinde gosterilen boyuna ekvatora dik yarim cemberlere meridyen denir Meridyenler Ekvator a dik aci yapacak sekilde yerkureyi 360 esit parcaya bolen ve uclari kutuplarda birlesen yay seklindeki varsayimsal cizgilerdir Her meridyen bir buyuk cemberin yarisidir ve tum meridyenler ayni uzunluktadir Zaman zaman meridyen kavrami herhangi bir boylamdan ve kutuplardan gecen tam cember anlaminda kullanilir Karisikliklari onlemek acisindan bu yazida meridyen sozcugu her zaman yarim cember anlaminda kullanilacaktir Baslangic meridyeni ve antimeridyenIngiltere nin Greenwich gozlemevinden gecen meridyen baslangic meridyeni kabul edilir ve 0 derece olarak gosterilir Dogusunda kalan yerlere dogu yarimkure batisinda kalan yerlere bati yarimkure denir Baslangic meridyeninin 179 dogusunda 179 batisinda ve tam karsisinda 180 meridyen olmak uzere toplam 360 meridyen yayi vardir 0 Greenwich ve 180 derece meridyenleri karsi karsiyadir ve birbirini daireye tamamlar Bu nedenle 180 meridyene antimeridyen de denir OzellikleriHer bir meridyen bir buyuk dairenin yarisidir Tum meridyenlerin uzunluklari aynidir Ekvator ve diger paralelleri boylamasina keserler Herhangi iki meridyen arasi en uzun mesafe Ekvator uzerinde gorulur 111 km Bir enlemdeki meridyenler arasi uzaklik a enlem olmak uzere cosa displaystyle cosa x displaystyle x 111 000 displaystyle 111 000 metreye esittir Her meridyen arasinda 4 dakikalik zaman farki vardir Kutup noktalarinda birlesirler 0 ve 180 derece meridyenleri karsi karsiyadir ve birbirini daireye tamamlar Mesafe olcumuMeridyenler uzerindeki iki paralel arasindaki her 1 dakikalik aci 1 deniz miline 1 852 m esittir Herhangi bir harita uzerinde iki nokta arasindaki mesafe olculurken harita projeksiyonlardan kaynaklanan hatalari minimum duzeye indirmek icin iki nokta arasindaki dogrunun uzunlugu ortasindan gecen bir meridyen uzerindeki acilar ile kiyaslanir Ornegin iki nokta arasindaki mesafe bir pergel ile olculup dogru uzerindeki bir meridyenle mumkunse tam ortadaki kiyaslandiginda 10 dakikalik aciya denk geliyorsa o iki nokta arasindaki gercek mesafe yaklasik olarak 10 deniz milidir 18 520 m Paraleller uzerindeki dakika araliklari ekvator haricinde meridyenler ile ayni olmadigindan mesafe hesaplamasi icin kullanilmaz GaleriGreenwich Ingiltere de baslangic 0 meridyeni Taveuni Fiji deki 180 meridyeni Zaman hesaplamalarinda 180 meridyeninin dogusu kabul edilir KaynakcaPooley Dorothy ve David Robson The Air Pilot s Manual 3 Air Navigation 6 baski Shoreham West Sussex Pooley s Air Pilot Publishing 2010 a b Latitude and Longitude 15 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Worldatlas com Erisim 5 Ekim 2012 a b longitude 26 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dictionary com Erisim 5 Ekim 2012 TDK Guncel Turkce Sozluk TDK Ozlestirme Kilavuzu 1978 s 94 ve 117 Pamukkale Universitesi Adnan Halet Taspinar 1968 Technical Dictionary English Turkish A Comprehensive Dictionary of Engineering Sciences Technology Industry Business Administration and Management s 175 a b Latitude and Longitude 6 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nasa gov Erisim 5 Ekim 2012 meridian Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 Pooley s sf 6Ayrica bakinizEnlem Koordinat Tarih degistirme cizgisi