Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1908 Osmanlı genel seçimleri, II. Abdülhamid devrinin sonunda, 23 Temmuz 1908’de II. Meşrutiyet'in ilanıyla, aynı yılın Kasım ve Aralık aylarında mebus seçimi yapıldı. Ahrar Fırkası ve İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin katıldığı seçimlerde, İttihat ve Terakki çoğunluğu sağladı ve 17 Aralık 1908’de (Rumî takvime göre 4 Kânunuevvel 1324) 3. Meclisi Mebusan açıldı. Bu Meclis, 31 Mart Olayı ve II. Abdülhamit'in tahttan indirilmesi sonrasında Mayıs 1909’da Kanuni Esasi üzerinde değişiklikler yaparak padişahın ve Ayan Meclisinin yetkilerini daralttı, kendi yetkilerini arttırdı. 1911’de tek bir mebusluğu ilgilendiren, ancak siyasi yankıları yüksek olan bir ara seçim yapıldı.
 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
III. dönem Meclis-i Mebusanı'nda 142 Türk, 60 Arap, 25 Arnavut, 23 Rum, 12 Ermeni (bunlara 4 Taşnak ve 2 Hınçak mensubu dahildi), 5 Yahudi, 4 Bulgar, 3 Sırp, 2 Ulah ve 1 Asuri (Davud Yusufani Efendi, Musul Vilayeti) mebus bulunmaktaydı. İdeolojik altyapısı dönem içinde şekillenmeye devam edecek olan İttihat ve Terakki Fırkası yaklaşık 60 mebusun desteğine sahipti.
 | ||||
| Parti | Oy | % | Sandalye | |
|---|---|---|---|---|
| Türkler | 147 | |||
| Araplar | 60 | |||
| Arnavutlar | 27 | |||
| Rumlar | 26 | |||
| Ermeniler | 14 | |||
| Slavlar | 10 | |||
| Yahudiler | 4 | |||
| Toplam | 288 | |||
| Kaynak: 1908 Meclis-i Mebûsanı etnik dağılımı | ||||
Osmanlı'da seçim sistemi
Osmanlı İmparatorluğu'nda seçimlerin yapılabilmesi 1876 Kânûn-ı Esâsî anayasası ile mümkün olmuştur. Bu kapsamda seçimlerin yapılabilmesi için de “Talimat-ı Muvakkate” denilen geçici bir kanun hükmünde kararname çıkarılmıştır. Bu kararnameye göre yapılan seçim sonucu belirlenen 80 Müslüman ve 50 gayrimüslim milletvekilinden oluşan ilk Osmanlı Parlamentosu 19 Mart 1877 tarihinde padişahın huzurunda ilk oturumunu yapmıştır.Osmanlı İmparatorluğu'nda uygulanan seçim sistemi iki aşamalı bir seçim sistemidir. Bu sistem Türkiye Cumhuriyeti'nde 1946 yılına kadar kullanılmıştır. 1908 seçimleri, yürürlükte olan iki tüzük ve bir nizamnameye göre yapılmıştır. Bunlar 1876 Anayasası ve 2 Ağustos 1908 (20 Temmuz 1324) tarihli Seçim Kanununun uygulanmasına ilişkin yönetmeliktir. Anayasanın 65'ten 70'e kadar olan maddelerinde seçimlerle ilgili kararnameler yer aldı. Böylece 65. maddede her 50.000 erkek için bir milletvekili seçileceği belirtilmiş ve 66. maddede seçimlerin gizli oyla yapılacağı vurgulanmıştır. Buna ek olarak Anayasa'nın 67. maddesi, bir kişinin aynı anda hem milletvekilliği hem de resmî görevde bulunamayacağını ve dolayısıyla milletvekili seçilmesi halinde resmî görevinden istifa etmesi gerektiğini söylemektedir. Ordu görevlileri için de, 1912 yılında çıkarılan muvakkat kanunu ile bu kişilerin seçme ve seçilme hakkı resmî görev personeli gibi kaldırıldı.Osmanlı İmparatorluğu'nda seçim sancak birimine göre yapılmaktaydı. İntihab-ı Mebusan Kanunu’nun 1. maddesine göre; her sancak bir seçim dairesi, her nahiye de bir seçim şubesiydi. Seçimlerin denetimini ise bürokrasinin üst düzeyindeki kişilerden oluşan “Heyet-i Teftîşiye” denilen komisyonlar yapmaktaydı.
Seçim Kampanyası
İttihat ve Terakki Cemiyeti, seçimlere kadar olan sürede 6 Ekim 1908 tarihli Şura-yı Ümmet gazetesinde “Osmanlı İttihat ve Terakki Cemiyeti Siyasi Programı” başlığı altında 21 maddelik seçim programı yayımlamıştır. Seçim kampanyası İttihat ve Terakki ile Osmanlı Ahrar Fırkası arasında geçmiştir. Osmanlı Ahrar Fırkası seçim kampanyası, Prens Sabahattin tarafından fırkanın en çok destekçisi olduğu Balkanlar'da yürütülmüştür. The Times gazetesi seçim hakkında “çok farklı adaylar arasına ciddi bir rekabet olmasına rağmen seçimlerin iyi bir örnek teşkil ettiğini” belirtmiştir. Seçim kampanyası sırasında seçim tarihine kadar iç siyasette bir takım olaylar patlak vermiştir. 7 Ekim tarihinde anayasayı ve seçimleri istemeyen şeriat yanlıları, Halıcılar Cami müezzini Kör Ali önderliğinde Yıldız Sarayı'na yürümüştür. Buna bağlı olarak Taşkışla'daki 3. taburun Cidde'ye gitmesi için emir çıkınca asker büyük bir hoşnutsuzluk göstermiş, 28 Ekim'de ise çoğu erbaş olan 83 er ve erbaş kışla dışında silah çatmıştır. 31 Ekim'de kışla dışındaki asiler Remzi Bey komutasındaki avcı taburları tarafından etkisiz hale getirilmişlerdir.
Seçim sonuçları
Selanik Vilayeti'nde
Selanik Vilayeti'nde İttihat ve Terakki Cemiyeti'nden 6 mebus seçilmiştir. Diğer mebuslar etnik azınlıklardan veya bağımsız mebuslardan oluşmaktadır. Seçilen mebuslardan bazıları ileriki tarihlerde muhalefet partilerine katılmıştır.
İstanbul Vilayeti'nde
İstanbul Vilayeti'nde İttihat ve Terakki Cemiyeti'nden 10 mebus seçilmiştir. Diğer mebuslar etnik azınlıklardan veya bağımsızlardan oluşmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ , "İstanbul: Dünyanın arzuladığı kent", alıntı Straits: The origins of the Dardanelles campaign - "Boğazlar: Çanakkale Savaşlarının nedenleri" 23 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ a b * , "İlk Osmanlı Seçimleri ve Parlamentosu", alıntı - "Istanbul University Journal of Sociology - 3 / 26 (Temmuz 2013): 171-192" 1 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ "1876 Kânûn-ı Esâsî Anayasası". 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ekim 2021.
- ^ "Son Osmanlı Mebusân Meclisi Seçimleri." 1 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ekim 2021.
- ^ Olgun, Kenan (24 Nisan 2019). "By-elections in the 1908-1912 Ottoman Assembly of Deputies". Journal of Human Sciences (İngilizce). ss. 505-517. ISSN 2458-9489. 15 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2022.
- ^ a b Sezer Özdilli, Mesude. "Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi/ International Journal of Historical Researches, Yıl/Vol. 4, Sayı/No. 1, Bahar/Spring 2019". s. 269-270. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2021.
- ^ Gökbayır, Satılmış. . Journal of Institute of Social Sciences. 2 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d Çelik, Bilgin. "Balkanlar 'da Osmanlı Mirası ve Defter-i Hakani, Cilt II, Libra Yayınları, 2015" (PDF). Academia. 2 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Ekim 2021.
- ^ a b Şavaşkan, Ömer. "1908 SEÇİMLERİ" (PDF). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Ekim 2021.
- ^ Türk Parlamento Tarihi I. ve II. Meşrutiyet. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ VAKFI YAYINLARI NO. : 15. s. 69. 2 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2021.
- ^ . ulusaltezmerkezi.net. 2 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1908 Osmanli genel secimleri II Abdulhamid devrinin sonunda 23 Temmuz 1908 de II Mesrutiyet in ilaniyla ayni yilin Kasim ve Aralik aylarinda mebus secimi yapildi Ahrar Firkasi ve Ittihat ve Terakki Cemiyeti nin katildigi secimlerde Ittihat ve Terakki cogunlugu sagladi ve 17 Aralik 1908 de Rumi takvime gore 4 Kanunuevvel 1324 3 Meclisi Mebusan acildi Bu Meclis 31 Mart Olayi ve II Abdulhamit in tahttan indirilmesi sonrasinda Mayis 1909 da Kanuni Esasi uzerinde degisiklikler yaparak padisahin ve Ayan Meclisinin yetkilerini daraltti kendi yetkilerini arttirdi 1911 de tek bir mebuslugu ilgilendiren ancak siyasi yankilari yuksek olan bir ara secim yapildi 1908 Osmanli Genel secimi 1877 Kasim Aralik 1908 1912 secilen uyeler Aday Mehmed Nazim BeyParti Ittihat ve Terakki CemiyetiOnceki Sadrazam Kamil Pasa Secilen Sadrazam Kamil Pasa Ittihat ve Terakki III donem Meclis i Mebusani nda 142 Turk 60 Arap 25 Arnavut 23 Rum 12 Ermeni bunlara 4 Tasnak ve 2 Hincak mensubu dahildi 5 Yahudi 4 Bulgar 3 Sirp 2 Ulah ve 1 Asuri Davud Yusufani Efendi Musul Vilayeti mebus bulunmaktaydi Ideolojik altyapisi donem icinde sekillenmeye devam edecek olan Ittihat ve Terakki Firkasi yaklasik 60 mebusun destegine sahipti PartiOy SandalyeTurkler147Araplar60Arnavutlar27Rumlar26Ermeniler14Slavlar10Yahudiler4Toplam288Kaynak 1908 Meclis i Mebusani etnik dagilimiOsmanli da secim sistemiOsmanli Imparatorlugu nda secimlerin yapilabilmesi 1876 Kanun i Esasi anayasasi ile mumkun olmustur Bu kapsamda secimlerin yapilabilmesi icin de Talimat i Muvakkate denilen gecici bir kanun hukmunde kararname cikarilmistir Bu kararnameye gore yapilan secim sonucu belirlenen 80 Musluman ve 50 gayrimuslim milletvekilinden olusan ilk Osmanli Parlamentosu 19 Mart 1877 tarihinde padisahin huzurunda ilk oturumunu yapmistir Osmanli Imparatorlugu nda uygulanan secim sistemi iki asamali bir secim sistemidir Bu sistem Turkiye Cumhuriyeti nde 1946 yilina kadar kullanilmistir 1908 secimleri yururlukte olan iki tuzuk ve bir nizamnameye gore yapilmistir Bunlar 1876 Anayasasi ve 2 Agustos 1908 20 Temmuz 1324 tarihli Secim Kanununun uygulanmasina iliskin yonetmeliktir Anayasanin 65 ten 70 e kadar olan maddelerinde secimlerle ilgili kararnameler yer aldi Boylece 65 maddede her 50 000 erkek icin bir milletvekili secilecegi belirtilmis ve 66 maddede secimlerin gizli oyla yapilacagi vurgulanmistir Buna ek olarak Anayasa nin 67 maddesi bir kisinin ayni anda hem milletvekilligi hem de resmi gorevde bulunamayacagini ve dolayisiyla milletvekili secilmesi halinde resmi gorevinden istifa etmesi gerektigini soylemektedir Ordu gorevlileri icin de 1912 yilinda cikarilan muvakkat kanunu ile bu kisilerin secme ve secilme hakki resmi gorev personeli gibi kaldirildi Osmanli Imparatorlugu nda secim sancak birimine gore yapilmaktaydi Intihab i Mebusan Kanunu nun 1 maddesine gore her sancak bir secim dairesi her nahiye de bir secim subesiydi Secimlerin denetimini ise burokrasinin ust duzeyindeki kisilerden olusan Heyet i Teftisiye denilen komisyonlar yapmaktaydi Secim KampanyasiIttihat ve Terakki Cemiyeti secimlere kadar olan surede 6 Ekim 1908 tarihli Sura yi Ummet gazetesinde Osmanli Ittihat ve Terakki Cemiyeti Siyasi Programi basligi altinda 21 maddelik secim programi yayimlamistir Secim kampanyasi Ittihat ve Terakki ile Osmanli Ahrar Firkasi arasinda gecmistir Osmanli Ahrar Firkasi secim kampanyasi Prens Sabahattin tarafindan firkanin en cok destekcisi oldugu Balkanlar da yurutulmustur The Times gazetesi secim hakkinda cok farkli adaylar arasina ciddi bir rekabet olmasina ragmen secimlerin iyi bir ornek teskil ettigini belirtmistir Secim kampanyasi sirasinda secim tarihine kadar ic siyasette bir takim olaylar patlak vermistir 7 Ekim tarihinde anayasayi ve secimleri istemeyen seriat yanlilari Halicilar Cami muezzini Kor Ali onderliginde Yildiz Sarayi na yurumustur Buna bagli olarak Taskisla daki 3 taburun Cidde ye gitmesi icin emir cikinca asker buyuk bir hosnutsuzluk gostermis 28 Ekim de ise cogu erbas olan 83 er ve erbas kisla disinda silah catmistir 31 Ekim de kisla disindaki asiler Remzi Bey komutasindaki avci taburlari tarafindan etkisiz hale getirilmislerdir Secim sonuclariSelanik Vilayeti nde Selanik Vilayeti nde Ittihat ve Terakki Cemiyeti nden 6 mebus secilmistir Diger mebuslar etnik azinliklardan veya bagimsiz mebuslardan olusmaktadir Secilen mebuslardan bazilari ileriki tarihlerde muhalefet partilerine katilmistir Istanbul Vilayeti nde Istanbul Vilayeti nde Ittihat ve Terakki Cemiyeti nden 10 mebus secilmistir Diger mebuslar etnik azinliklardan veya bagimsizlardan olusmaktadir Ayrica bakinizMeclis i Mebusan 3 donem mebuslari listesi Osmanli Ahrar FirkasiKaynakca Istanbul Dunyanin arzuladigi kent alinti Straits The origins of the Dardanelles campaign Bogazlar Canakkale Savaslarinin nedenleri 23 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Ilk Osmanli Secimleri ve Parlamentosu alinti Istanbul University Journal of Sociology 3 26 Temmuz 2013 171 192 1 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1876 Kanun i Esasi Anayasasi 17 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ekim 2021 Son Osmanli Mebusan Meclisi Secimleri 1 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ekim 2021 Olgun Kenan 24 Nisan 2019 By elections in the 1908 1912 Ottoman Assembly of Deputies Journal of Human Sciences Ingilizce ss 505 517 ISSN 2458 9489 15 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2022 a b Sezer Ozdilli Mesude Uluslararasi Tarih Arastirmalari Dergisi International Journal of Historical Researches Yil Vol 4 Sayi No 1 Bahar Spring 2019 s 269 270 13 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2021 Gokbayir Satilmis Journal of Institute of Social Sciences 2 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d Celik Bilgin Balkanlar da Osmanli Mirasi ve Defter i Hakani Cilt II Libra Yayinlari 2015 PDF Academia 2 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Ekim 2021 a b Savaskan Omer 1908 SECIMLERI PDF Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu 2 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Ekim 2021 Turk Parlamento Tarihi I ve II Mesrutiyet TURKIYE BUYUK MILLET MECLISI VAKFI YAYINLARI NO 15 s 69 2 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2021 ulusaltezmerkezi net 2 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi