Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde veya bölüm Sofistler adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{}} şablonunu ekleyiniz. |
Bilgicilik veya sofizm, Antik çağ Yunan felsefesinde önemli bir felsefi düşünce akımı.
Antik Yunan’da MÖ 5. yüzyılın ikinci yarısından MÖ 4. yüzyılın başlarına değin para karşılığı felsefe öğreten gezgin felsefecilerin (sofistler) oluşturdukları akıma bilgicilik denir.
Sofist deyimi, bilgeliği yeğleyen öğreti, bilgi öğretmeni, siyasada yararlı olma sanatı, söz söyleme sanatı anlamlarında kullanılmıştır. MÖ 5. yüzyıl, antik çağ Yunan felsefesinde bilgicilik akımının egemen olduğu çağdır. İlk düşünür sayılan Thales'den beri ortaya atılan sayısız varsayımlar, sonunda insan zekasını şahlandırmış ve bütün olup bitenleri yeniden gözden geçirerek kıyasıya eleştirmeye yöneltmişti. Doğa bilimlerinin denetiminden yoksun insan düşüncesi, varlığın temeli konusunda daldığı hayal aleminden kendisine dönüyordu. Bilgicilik akımının inceleme amacı, insanın kendisiydi. Protagoras'a göre, “İnsan her şeyin ölçüsü”ydü. Bilgi, teorik bir merak değil, pratik bir yarar olmalıydı.
Bilgiciler, özdekçi düşünceleri sürmekle beraber, ürünü oldukları idealist çizgiyi sürdürmüşler ve dünyayı tanıma olanağına da ulaşmışlardır. İşte bu idealist çizgidir ki, bir yandan bilgicilik akımını yozlaştırarak felsefeyi güzel söz söyleme sanatına dönüştürürken diğer yandan idealist ilkelerin gelişmesi sürecini doğurmuştur.
Platon'dan ve özellikle Aristoteles'den sonra küçümsenmeye başlanmış ve isim olarak yanıltmak amacıyla yapılan yanlış usavurma anlamına kaydırılmıştır. Mantıkta bu yanıltmacaların çeşitli biçimleri saptanmıştır. Genellikle bu yanıltmacalar uslamlamanın biçimsel kurallarına uygundur, karşısındakini kandırmaz ama kolaylıkla yadsıyamayacağı biçimde şaşırtır. Örneğin söz konusu olan sorundan büsbütün başka bir sorunu tanıtlamak, tanıtlanması gerekeni kendisiyle tanıtlamak, eksik tümevarım yapmak bunun gibi yanıltmacalardandır.
İngiliz düşünürü Bentham, dört çeşit parlamento yanıltmacası saptamıştır:
- Bir konuda sağlanan söz üstünlüğünü büsbütün başka bir konuda kullanmak.
- Dış ve iç tehlike kuruntusu yaratarak istenilen sonucu elde etmek.
- İstenileni asla gerçekleşmeyecek koşullara bağlayarak kabul etmek.
- Sorunları bilerek birbirine karıştırmak ve böylelikle istediğini elde etmek.
Kaynakça
- ^ Preus, Anthony (2015). Historical Dictionary of Ancient Greek Philosophy (2. bas.). Rowman & Littlefield Publishers. ISBN .
- ^ n.a., n.a. (2020). The Routledge handbook of Hellenistic philosophy. New York, NY: Oxford University Press. ISBN .
- ^ Bartlett, Robert C. (2016). Sophistry and political philosophy : Protagoras' challenge to Socrates. Chicago, Ill.: University of Chicago Press. ISBN .
- ^ Curd, Patricia (2011). The Oxford handbook of presocratic philosophy. New York: Oxford University Press. ISBN .
- ^ Fine, Gail (2019). The Oxford handbook of Plato (2. bas.). New York, NY: Oxford University Press. ISBN .
- ^ Shields, Christopher (2012). The Oxford handbook of Aristotle. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
 | Felsefe ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya bolum Sofistler adli maddeye cok benzemektedir ve bu iki maddenin tek baslik altinda birlestirilmesi onerilmektedir Birlestirme islemi yapildiktan sonra sayfaya Gecmis birlestir sablonunu ekleyiniz Bilgicilik veya sofizm Antik cag Yunan felsefesinde onemli bir felsefi dusunce akimi Antik Yunan da MO 5 yuzyilin ikinci yarisindan MO 4 yuzyilin baslarina degin para karsiligi felsefe ogreten gezgin felsefecilerin sofistler olusturduklari akima bilgicilik denir Sofist deyimi bilgeligi yegleyen ogreti bilgi ogretmeni siyasada yararli olma sanati soz soyleme sanati anlamlarinda kullanilmistir MO 5 yuzyil antik cag Yunan felsefesinde bilgicilik akiminin egemen oldugu cagdir Ilk dusunur sayilan Thales den beri ortaya atilan sayisiz varsayimlar sonunda insan zekasini sahlandirmis ve butun olup bitenleri yeniden gozden gecirerek kiyasiya elestirmeye yoneltmisti Doga bilimlerinin denetiminden yoksun insan dusuncesi varligin temeli konusunda daldigi hayal aleminden kendisine donuyordu Bilgicilik akiminin inceleme amaci insanin kendisiydi Protagoras a gore Insan her seyin olcusu ydu Bilgi teorik bir merak degil pratik bir yarar olmaliydi Bilgiciler ozdekci dusunceleri surmekle beraber urunu olduklari idealist cizgiyi surdurmusler ve dunyayi tanima olanagina da ulasmislardir Iste bu idealist cizgidir ki bir yandan bilgicilik akimini yozlastirarak felsefeyi guzel soz soyleme sanatina donustururken diger yandan idealist ilkelerin gelismesi surecini dogurmustur Platon dan ve ozellikle Aristoteles den sonra kucumsenmeye baslanmis ve isim olarak yaniltmak amaciyla yapilan yanlis usavurma anlamina kaydirilmistir Mantikta bu yaniltmacalarin cesitli bicimleri saptanmistir Genellikle bu yaniltmacalar uslamlamanin bicimsel kurallarina uygundur karsisindakini kandirmaz ama kolaylikla yadsiyamayacagi bicimde sasirtir Ornegin soz konusu olan sorundan busbutun baska bir sorunu tanitlamak tanitlanmasi gerekeni kendisiyle tanitlamak eksik tumevarim yapmak bunun gibi yaniltmacalardandir Ingiliz dusunuru Bentham dort cesit parlamento yaniltmacasi saptamistir Bir konuda saglanan soz ustunlugunu busbutun baska bir konuda kullanmak Dis ve ic tehlike kuruntusu yaratarak istenilen sonucu elde etmek Istenileni asla gerceklesmeyecek kosullara baglayarak kabul etmek Sorunlari bilerek birbirine karistirmak ve boylelikle istedigini elde etmek Kaynakca Preus Anthony 2015 Historical Dictionary of Ancient Greek Philosophy 2 bas Rowman amp Littlefield Publishers ISBN 978 1442246386 n a n a 2020 The Routledge handbook of Hellenistic philosophy New York NY Oxford University Press ISBN 978 0815347910 Bartlett Robert C 2016 Sophistry and political philosophy Protagoras challenge to Socrates Chicago Ill University of Chicago Press ISBN 978 0226394282 Curd Patricia 2011 The Oxford handbook of presocratic philosophy New York Oxford University Press ISBN 978 0199837557 Fine Gail 2019 The Oxford handbook of Plato 2 bas New York NY Oxford University Press ISBN 978 0190639730 Shields Christopher 2012 The Oxford handbook of Aristotle Oxford Oxford University Press ISBN 978 0190244842 Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz