Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehmet Aksoy (d. 15 Mayıs 1939;Keseb, Hatay Devleti), Türk heykeltıraş.
| Mehmet Aksoy | |
|---|---|
 | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | 15 Mayıs 1939 Keseb, Hatay Devleti |
| Uyruk | Türk |
| Etkin yıllar | 1970- |
| Sanat eğitimi | İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, Berlin Güzel Sanatlar Okulu |
| Ünlü yapıtları | İnsanlık Anıtı, Kibele Çeşmesi, Buluttan Sevgililer |
Almanya'da ve Türkiye'de tanınmış bir sanatçıdır, bu iki ülkede çeşitli alanlarda açık hava heykelleri bulunur.
Kars’ta Türkiye ve Ermenistan'ın dostluğunu simgelemek 2006’da yaptığı İnsanlık Anıtı adlı eserinin 2011 yılında hükûmet tarafından yıktırılmasına gösterdiği tepkilerle kamuoyu gündemine gelmiştir.
Yaşamı
1939'da Hatay'ın Yayladağı ilçesinin günümüzde Suriye sınırlarında kalan Keseb kasabasında doğdu. Bir Türkmen ailenin yedi çocuğundan birisidir. İlk ve orta öğrenimini Yayladağ, Hatay, Tarsus ve Antakya'da yaptı.
1960 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nin Resim bölümüne girdi. 1961’de Akademi’nin Heykel bölümüne geçerek 1967’e kadar Prof. Şadi Çalık atölyesinde öğrenim gördü. 1969’da askerlik hizmetini tamamladıktan sonra Akademi’de aynı bölümde asistanlık yaptı. 1970 yılında Milli Eğitim Bakanlığı’nın yurtdışı eğitim bursu sınavını kazanarak öğrenimine devam etmek üzere Londra’ya gitti. 1972’de Berlin'e geçti, eğitimine Berlin Güzel Sanatlar Okulu’nda devam etti. ’nin demir atölyesinde bir süre çalıştıktan sonra Bernhardt Heilege’nin atölyesine devam etti. Berlin’deki Türk Toplumcular Ocağı’nda sosyalizm ile tanışan sanatçı, çeşitli politik etkinliklere katıldı. Almanya’daki ilk döneminde Anlamak (1975), İşsiz (1977), Nazım Hikmet Büstü (1977), Nazim Hikmet Hapiste (1977), Nelson Mandela (1979), Köylü Başı (1979), Türkiye (1979) adlı eserleri üretti. Bu eserlerde sosyalist ideallerini ön plana çıkarttığı görülür. 1977'de yüksek lisans eğitimini tamamladı.
1978'de Türkiye'ye dönen sanatçı 1980'e kadar İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğretim üyeliği yaptı. İdealist bir tutumla halka heykeli tanıtmak, sevdirmek amacıyla açık hava resim, heykel, fotoğraf sergileri düzenledi.
12 Eylül darbesinde askerlerin evine baskın yapmasından sonra ülkeden ayrılıp Berlin’e giden sanatçı, 1989'a kadar Berlin'de serbest sanatçı olarak çalıştı. Kreuzberg’de bir atölye sahibi oldu ve Türk Toplumcular Ocağı yerine kurulan Türk Merkezi’nin başkanlığını yaptı. bu dönemde yaptığı heykellerde Türkiye’deki gerilimleri, hapishanelerde işkence görenleri konu edindi. Almanya’da çeşitli heykel sempozyum ve fuarlarına katılan sanatçı ülkede tanınmaya başladı; Berlin'de bazı açık alanlara heykelleri dikildi.
1980'lerin ortalarından itibaren heykellerinde daha soyut bir ifadeye yöneldi. 1987 yılında mermerden yaptığı Ayrılık heykelinde Almanya’daki Türklerin ve diğer yabancıların çıkarılan zorluklar nedeniyle çocuklarını ülkeye getirmede yaşadıkları sıkıntıyı, çocuğun ailesinden koparılışını soyut bir dille anlattı. 1989'da Bonn şehrine dikilecek Asker Kaçağı heykeli için açılan yarışmayı kazandı. Alman askerini küçük düşürdüğüne dair açılan dava sonucu meydana dikilmesine izin verilmeyen heykel, uzun süre Almanya gündeminde kalmış, çeşitli eyaletlere gezdikten sonra son olarak Potsdam'a dikilmiştir.
Türkiye’ye duyduğu özlem ve Berlin’de Neo-Nazilerin yabancı düşmanı hareketlerinden duyduğu rahatsızlık nedeniyle Türkiye’ye döndü. Şahmeran Masalları adlı heykeli ile İstanbul Bienali’ne katıldı. Ankara ve İstanbul’da sergiler açtı. Heykellerinde Anadolu kültürüne, mitoloji ve tarihine dair konuları ele aldı. 1990’lı yıllardan itibaren Türkiye’nin çeşitli alanlarında Aksoy’un eserleri yer almaya başladı. Levent İş Kuleleri’nde Kibele Çeşmesi heykelinde ve Soyak’taki ikinci Kibele Çeşmesi heykelinde yaşamı ve yaşamın devamlılığını çağrıştırmak için suyun akışkanlığı, köpüklenmesi, tozuması, durgunluğu, ayna etkisi, meditatif halleri ve sesini kullandı.
Sanatçı, çalışmalarını Polonezköy yakınındaki Cumhuriyet Köyü’nde "böcek ev" adını verdiği atölye-ev'de sürdürür.
Erkek kardeşi 2023 Büyük Türkiye depremleri sırasında İskenderun'da hayatını kaybetmiştir.
“Ucube” davası
2006 yılında dönemin Kars Belediye Başkanı Naif Alibeyoğlu ile heykeltıraş Mehmet Aksoy arasında sözleşme sonucunda, Türkiye ve Ermenistan'ın dostluğunu simgelemek amacıyla İnsanlık Anıtı adlı eserini gerçekleştirdi. Dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Sarıkamış şehitlerini anma törenleri için gittiği Kars^ta 8 Ocak 2011’de gerçekleştirdiği mitingde heykeltıraş Mehmet Aksoy’un yaptığı İnsanlık Anıtı'nı ucubeye benzeterek anıtın belediye tarafından yıkılacağını ve yerine park yapılacağını söyledi. 14 Haziran 2011 tarihinde 24,5 metre yüksekliğindeki heykel, kesilerek kaldırıldı.
Aksoy’un, İnsanlık Anıtı’na “ucube” diyerek hakaret ettiği gerekçesiyle 2015 yılında açtığı dava sonucu Erdoğan 10 bin TL manevi tazminat ödemeye mahkûm olmuş; bu karar, üç ay sonra Yargıtay tarafından bozulmuştur. Yeniden görülen davada mahkeme bu kez Yargıtay'ın kararına uydu ve Mehmet Aksoy'un açtığı davanın reddine karar verildi.
Aksoy'a tazminat davasını kısmen kazandıktan sonra verdiği röportajda, 10 bin liralık tazminata atıfla “Haram parayı heykele yatırmam” dediği gerekçesiyle Cumhurbaşkanı’na hakaret suçlamasıyla dava açılmıştır.
Aksoy'un İstanbul'un Ümraniye ilçesinde bir site içindeki sosyal tesislerde bulunan "İki Çocuklu Toprak Ana" heykeli, Milli Emlak Müdürlüğü ile site yönetimi arasındaki dava sonucu arazinin Milli Emlak'a ait olduğuna karar verilince yıkılarak kaldırılmak istenmiş; yıkılmak yerine sanatçının atölyesine taşınmıştır.
Ödülleri
- 1966 Devlet Resim ve Heykel Sergisi 2.lik ödülü (birinci yok)
- 1970 Devlet Resim ve Heykel Sergisi 1.lik ödülü
- 1979 Devlet Resim ve Heykel Sergisi 1.lik ödülü
- 1982-1983 Lutherplatz Heykel yarışması 2.lik ödülü
- 1985 Bundesgartenschau heykel yarışması 2.lik ödülü
- 1990 Ankara Sanat Kurumu Plastik Sanatlar dalında "Yılın sanatçısı" ödülü
- 1990 III. Asya-Avrupa Bienali büyük ödülü
- 1990 Plastik Sanat dalında Sedat Simavi Vakfı ödülü
- 2004 ODTÜ Üstün Hizmet Ödülü
- 2008 Artist 2008 TÜYAP Onur Sanatçısı Ödülü
- 2010 ÇAĞSAV Ankart Onur Ödülü
Bazı eserleri
- 1986 Buluttan Sevgililer, Kranoldplatz Berlin
- 1987 İş Göçü adlı heykel ansamblesi, Berlin Schlesisches Tor
- 1988 Cemal’in rüyası, “Statthaus Böcklerpark” gençler yurdu binası önü
- 1989 Meçhul Asker Kaçağı, Potsdam
- 1990 Ayrılık, İstanbul Bebek Türk Merchant Bank önü
- 1991 Toprak Ana heykel projesi, Ankara Esenboğa Havaalanı girişi
- 1998 İzmir Selçuk Kurtuluş Yolu Anıtı
- 1995 Ayı ve Boğa, İstanbul Borsa Binası önü
- 1998 Atatürk heykeli ve İo Heykeli, Cumhurbaşkanlığı Huber Köşkü, Ankara
- 2001 Can Yücel mezar heykeli, Datça
- 2001 Kibele Çeşmesi, İş Bankası Kuleleri
- 2004 Yenişehir Soyak Kibele Evleri Heykel Projeleri, İstanbul
- 2005 İnsanlık Anıtı, Kars
- 2008 Hezarfen heykeli, İ.T.Ü. Maslak kampüsü kütüphane önüne
- 2011 Türk Hava Kuvvetleri “100. Yıl Anıtı”
- 2012 İlhan Selçuk ve Cumhuriyet Aydınlanmasını Yaratanlar Anıtı, İstanbul
Dış bağlantılar
- Sanatçının web sitesi 28 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 50 Yıl Kataloğu 29 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ "Profile of Mehmet Aksoy". 22 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ağustos 2023.
- ^ a b c d e f Erkayhan, Şafak (2011). 1960 Sonrası Almanya'da Türk Sanatçılar .Göç ve Kültürel Kimlik. Impressum. s. 212-216. ISBN .
- ^ "Kiliseye İltica Eden Meçhul Asker Kaçağı". 8 Ocak 2016. 50. Yıl Mehmet Aksoy Kataloğu.[]
- ^ "Yenişehir Soyak Sitesi Kybele Evleri". Mehemtaksoy.com. Erişim tarihi: 8 Ocak 2016.[]
- ^ Akyol, Tuba. "Bir böceğin içinde yaşıyor". Milliyet Pazar, 02.08.2001. 30 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2016.
- ^ . T24. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "İnsanlık Anıtı yıkılacak". www.hurriyet.com.tr. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2013.
- ^ "Erdoğan'ın tazminat ödeyeceği Aksoy: Haram parayı heykele yatırmam". www.cumhuriyet.com.tr. 23 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2015.
- ^ a b "'Ucube heykel' kararı 3 ayda bozuldu". www.haberturk.com, 19 Eylül 205. 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2016.
- ^ . Karsbora.com 22 Aralık 2015. 27 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2016.
- ^ "Heykeltıraş Mehmet Aksoy, heykelini yıkılmaktan son anda kurtardı". Birgün gazetesi 6 Ocak 2016. 7 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Aksoy d 15 Mayis 1939 Keseb Hatay Devleti Turk heykeltiras Mehmet AksoyGenel bilgilerDogum15 Mayis 1939 1939 05 15 Keseb Hatay DevletiUyrukTurkEtkin yillar1970 Sanat egitimiIstanbul Devlet Guzel Sanatlar Akademisi Berlin Guzel Sanatlar OkuluUnlu yapitlariInsanlik Aniti Kibele Cesmesi Buluttan SevgililerInsanlik AnitiIlhan Selcuk ve Cumhuriyet Aydinlanmasini Yaratanlar AnitiPotsdam a dikilen Kacak Asker aniti Almanya da ve Turkiye de taninmis bir sanatcidir bu iki ulkede cesitli alanlarda acik hava heykelleri bulunur Kars ta Turkiye ve Ermenistan in dostlugunu simgelemek 2006 da yaptigi Insanlik Aniti adli eserinin 2011 yilinda hukumet tarafindan yiktirilmasina gosterdigi tepkilerle kamuoyu gundemine gelmistir Yasami1939 da Hatay in Yayladagi ilcesinin gunumuzde Suriye sinirlarinda kalan Keseb kasabasinda dogdu Bir Turkmen ailenin yedi cocugundan birisidir Ilk ve orta ogrenimini Yayladag Hatay Tarsus ve Antakya da yapti 1960 yilinda Istanbul Devlet Guzel Sanatlar Akademisi nin Resim bolumune girdi 1961 de Akademi nin Heykel bolumune gecerek 1967 e kadar Prof Sadi Calik atolyesinde ogrenim gordu 1969 da askerlik hizmetini tamamladiktan sonra Akademi de ayni bolumde asistanlik yapti 1970 yilinda Milli Egitim Bakanligi nin yurtdisi egitim bursu sinavini kazanarak ogrenimine devam etmek uzere Londra ya gitti 1972 de Berlin e gecti egitimine Berlin Guzel Sanatlar Okulu nda devam etti nin demir atolyesinde bir sure calistiktan sonra Bernhardt Heilege nin atolyesine devam etti Berlin deki Turk Toplumcular Ocagi nda sosyalizm ile tanisan sanatci cesitli politik etkinliklere katildi Almanya daki ilk doneminde Anlamak 1975 Issiz 1977 Nazim Hikmet Bustu 1977 Nazim Hikmet Hapiste 1977 Nelson Mandela 1979 Koylu Basi 1979 Turkiye 1979 adli eserleri uretti Bu eserlerde sosyalist ideallerini on plana cikarttigi gorulur 1977 de yuksek lisans egitimini tamamladi 1978 de Turkiye ye donen sanatci 1980 e kadar Istanbul Devlet Guzel Sanatlar Akademisi nde ogretim uyeligi yapti Idealist bir tutumla halka heykeli tanitmak sevdirmek amaciyla acik hava resim heykel fotograf sergileri duzenledi 12 Eylul darbesinde askerlerin evine baskin yapmasindan sonra ulkeden ayrilip Berlin e giden sanatci 1989 a kadar Berlin de serbest sanatci olarak calisti Kreuzberg de bir atolye sahibi oldu ve Turk Toplumcular Ocagi yerine kurulan Turk Merkezi nin baskanligini yapti bu donemde yaptigi heykellerde Turkiye deki gerilimleri hapishanelerde iskence gorenleri konu edindi Almanya da cesitli heykel sempozyum ve fuarlarina katilan sanatci ulkede taninmaya basladi Berlin de bazi acik alanlara heykelleri dikildi 1980 lerin ortalarindan itibaren heykellerinde daha soyut bir ifadeye yoneldi 1987 yilinda mermerden yaptigi Ayrilik heykelinde Almanya daki Turklerin ve diger yabancilarin cikarilan zorluklar nedeniyle cocuklarini ulkeye getirmede yasadiklari sikintiyi cocugun ailesinden koparilisini soyut bir dille anlatti 1989 da Bonn sehrine dikilecek Asker Kacagi heykeli icin acilan yarismayi kazandi Alman askerini kucuk dusurdugune dair acilan dava sonucu meydana dikilmesine izin verilmeyen heykel uzun sure Almanya gundeminde kalmis cesitli eyaletlere gezdikten sonra son olarak Potsdam a dikilmistir Turkiye ye duydugu ozlem ve Berlin de Neo Nazilerin yabanci dusmani hareketlerinden duydugu rahatsizlik nedeniyle Turkiye ye dondu Sahmeran Masallari adli heykeli ile Istanbul Bienali ne katildi Ankara ve Istanbul da sergiler acti Heykellerinde Anadolu kulturune mitoloji ve tarihine dair konulari ele aldi 1990 li yillardan itibaren Turkiye nin cesitli alanlarinda Aksoy un eserleri yer almaya basladi Levent Is Kuleleri nde Kibele Cesmesi heykelinde ve Soyak taki ikinci Kibele Cesmesi heykelinde yasami ve yasamin devamliligini cagristirmak icin suyun akiskanligi kopuklenmesi tozumasi durgunlugu ayna etkisi meditatif halleri ve sesini kullandi Sanatci calismalarini Polonezkoy yakinindaki Cumhuriyet Koyu nde bocek ev adini verdigi atolye ev de surdurur Erkek kardesi 2023 Buyuk Turkiye depremleri sirasinda Iskenderun da hayatini kaybetmistir Ucube davasi 2006 yilinda donemin Kars Belediye Baskani Naif Alibeyoglu ile heykeltiras Mehmet Aksoy arasinda sozlesme sonucunda Turkiye ve Ermenistan in dostlugunu simgelemek amaciyla Insanlik Aniti adli eserini gerceklestirdi Donemin basbakani Recep Tayyip Erdogan Sarikamis sehitlerini anma torenleri icin gittigi Kars ta 8 Ocak 2011 de gerceklestirdigi mitingde heykeltiras Mehmet Aksoy un yaptigi Insanlik Aniti ni ucubeye benzeterek anitin belediye tarafindan yikilacagini ve yerine park yapilacagini soyledi 14 Haziran 2011 tarihinde 24 5 metre yuksekligindeki heykel kesilerek kaldirildi Aksoy un Insanlik Aniti na ucube diyerek hakaret ettigi gerekcesiyle 2015 yilinda actigi dava sonucu Erdogan 10 bin TL manevi tazminat odemeye mahkum olmus bu karar uc ay sonra Yargitay tarafindan bozulmustur Yeniden gorulen davada mahkeme bu kez Yargitay in kararina uydu ve Mehmet Aksoy un actigi davanin reddine karar verildi Aksoy a tazminat davasini kismen kazandiktan sonra verdigi roportajda 10 bin liralik tazminata atifla Haram parayi heykele yatirmam dedigi gerekcesiyle Cumhurbaskani na hakaret suclamasiyla dava acilmistir Aksoy un Istanbul un Umraniye ilcesinde bir site icindeki sosyal tesislerde bulunan Iki Cocuklu Toprak Ana heykeli Milli Emlak Mudurlugu ile site yonetimi arasindaki dava sonucu arazinin Milli Emlak a ait olduguna karar verilince yikilarak kaldirilmak istenmis yikilmak yerine sanatcinin atolyesine tasinmistir Odulleri1966 Devlet Resim ve Heykel Sergisi 2 lik odulu birinci yok 1970 Devlet Resim ve Heykel Sergisi 1 lik odulu 1979 Devlet Resim ve Heykel Sergisi 1 lik odulu 1982 1983 Lutherplatz Heykel yarismasi 2 lik odulu 1985 Bundesgartenschau heykel yarismasi 2 lik odulu 1990 Ankara Sanat Kurumu Plastik Sanatlar dalinda Yilin sanatcisi odulu 1990 III Asya Avrupa Bienali buyuk odulu 1990 Plastik Sanat dalinda Sedat Simavi Vakfi odulu 2004 ODTU Ustun Hizmet Odulu 2008 Artist 2008 TUYAP Onur Sanatcisi Odulu 2010 CAGSAV Ankart Onur OduluBazi eserleri1986 Buluttan Sevgililer Kranoldplatz Berlin 1987 Is Gocu adli heykel ansamblesi Berlin Schlesisches Tor 1988 Cemal in ruyasi Statthaus Bocklerpark gencler yurdu binasi onu 1989 Mechul Asker Kacagi Potsdam 1990 Ayrilik Istanbul Bebek Turk Merchant Bank onu 1991 Toprak Ana heykel projesi Ankara Esenboga Havaalani girisi 1998 Izmir Selcuk Kurtulus Yolu Aniti 1995 Ayi ve Boga Istanbul Borsa Binasi onu 1998 Ataturk heykeli ve Io Heykeli Cumhurbaskanligi Huber Kosku Ankara 2001 Can Yucel mezar heykeli Datca 2001 Kibele Cesmesi Is Bankasi Kuleleri 2004 Yenisehir Soyak Kibele Evleri Heykel Projeleri Istanbul 2005 Insanlik Aniti Kars 2008 Hezarfen heykeli I T U Maslak kampusu kutuphane onune 2011 Turk Hava Kuvvetleri 100 Yil Aniti 2012 Ilhan Selcuk ve Cumhuriyet Aydinlanmasini Yaratanlar Aniti IstanbulDis baglantilarSanatcinin web sitesi 28 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 50 Yil Katalogu 29 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Profile of Mehmet Aksoy 22 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Agustos 2023 a b c d e f Erkayhan Safak 2011 1960 Sonrasi Almanya da Turk Sanatcilar Goc ve Kulturel Kimlik Impressum s 212 216 ISBN 978 1 4478 9718 7 Kiliseye Iltica Eden Mechul Asker Kacagi 8 Ocak 2016 50 Yil Mehmet Aksoy Katalogu olu kirik baglanti Yenisehir Soyak Sitesi Kybele Evleri Mehemtaksoy com Erisim tarihi 8 Ocak 2016 olu kirik baglanti Akyol Tuba Bir bocegin icinde yasiyor Milliyet Pazar 02 08 2001 30 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2016 T24 11 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2023 Insanlik Aniti yikilacak www hurriyet com tr 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2013 Erdogan in tazminat odeyecegi Aksoy Haram parayi heykele yatirmam www cumhuriyet com tr 23 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2015 a b Ucube heykel karari 3 ayda bozuldu www haberturk com 19 Eylul 205 30 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2016 Karsbora com 22 Aralik 2015 27 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2016 Heykeltiras Mehmet Aksoy heykelini yikilmaktan son anda kurtardi Birgun gazetesi 6 Ocak 2016 7 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2016