Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İtalyan Doğu Afrikası, (İtalyanca: Africa Orientale Italiana) İtalya Krallığı'nın, Doğu Afrika ve Orta Afrika'daki sömürgelerini arttırmasıyla kurulan büyük koloninin adıdır. İtalyan Somalisi'nin devamı niteliğindedir. 1936'da, bugünkü Etiyopya, Eritre, Kenya'nın bir kısmı ve Somali'yi kapsayan bir bölgede General Pietro Badoglio tarafından kurulmuştur. Pietro Badoglio ayrıca ilk genel vali olmuştur, ancak İtalyan Doğu Afrika'sını kuruluşundan 3 ay sonra hastalıktan öldüğü için yerine Rodolfo Graziani geçmiştir.
Africa Orientale Italiana İtalyan Doğu Afrikası | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1936-1941 | |||||||||||||||||||
 Bayrak  Arma | |||||||||||||||||||
 İtalyan Doğu Afrika'sının en geniş sınırları ve bazı önemli şehirleri. | |||||||||||||||||||
| Başkent | Addis Ababa | ||||||||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | İtalyanca Somalice Arapça | ||||||||||||||||||
| Hükûmet | Koloni | ||||||||||||||||||
| Genel Vali | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Para birimi | İtalyan lirası | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
1940'ta, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Afrika Bölümü olarak, İtalyan kuvvetler Britanya Somalisi'ne saldırmıştır. Bölge, 1940 yılı sonlarında ele geçirilmiştir ve bölgede İngiliz kontrolü kalmamıştır. Bu İtalya'nın, Afrika'da dost Alman kuvvetlerinin yardımı olmadan kazandığı tek önemli savaştır. Ancak, kabilelerin isyanı, Etiyopya İmparatorluğu'nun eski toprakları için ayaklanmaları ve İngiliz isyanları sonucunda İtalyan Doğu Afrikası yıkılmıştır ve Britanya Somalisi eski topraklarına tekrar kavuşmuştur.İtalyan Doğu Afrikası'nın parçalanmasıyla Eritre Birleşik Krallık'a kalmıştır ve Büyük Britanya Eritresi kurulmuştur. İtalyan Doğu Afrikası'nda geriye İtalyan sömürgesi olarak sadece, Kenya'nın kuzeyini ve Somali'nin 4'te 3'ünü kapsayan, İtalyan Somalisi bölgesi kalmıştır. 1 yıl sonra, Büyük Britanyalı sömürgeciler Aden Kolonisi'nin de desteği ile İtalyan Somalisi'ni 1942 yılı sonlarında ele geçirilmiştir.
Birleşik Krallık, 1942'den, 1949'a kadar bölgeyi kontrol altında tutmuştur. Somali'deki İtalyanların ayaklanmalaranın da sayesinde, Birleşmiş Milletler'in Sömürgecilere Eski Toprakları Verilsin Mi? yönünde yaptığı oylama İtalya Krallığı lehine sonuçlanmıştır ve Britanya Somalisi eski topraklarına, İtalyanlar da eski topraklarına kavuşmuştur ancak İtalyanlar, İtalyan Somalisi adı altında değil, Somali İtalyan Vesayet Bölgesi adı altında kurulmuşlardır ve bu bölge BM tarafından dokunulmaz ilân edilmiştir.
1960'ta yine BM tarafından yapılan bir referandum sâyesinde, Britanya Somalisi ve Somali İtalyan Vesayet Bölgesi birleşerek Somali Federal Cumhuriyeti kurulmuştur.
Afrika'daki diğer büyük İtalyan Kolonisi, Libya - Tunus - Mısır bölgesinde bulunan ve Trablusgarp ve Tunus gibi önemli şehirleri içeren, İtalyan Kuzey Afrikası adlı kolonidir.(Africa Settentrionale Italiana, veya ASI.).
Britanya Somalisi'nin Ele Geçririlmesi
1940 yılının başlarında, o zamanın genel valisi Guglielmo Nasi ve General Carlo De Simone (O zamanın İtalyan Somalisi Bölgesi Valisi) önderliğindeki İtalyan kuvvetleri, ilk olarak Boorama'ya saldırarak, Britanya Somalisi'ne olan saldırıyı başlamıştır. Bölgeyi sararak kontrol altına alan İtalyan kuvvetler, 1940 yılı sonlarında, Britanya Somalisi'ni tamamen ele geçirilmiştir. Bu İtalya Krallığı'nın, Doğu Afrika'da, dost ülke Almanya'nın yardımı olmadan kazandığı tek önemli zaferdir. Ve, savaşın sonucu olarak, Britanya Somalisi toprakları ele geçirilmiş ve Kasım 1940'ta, İtalyan Doğu Afrikası ve İtalya Koloni İmparatorluğu en geniş sınırlarına ulaşmıştır.
Yıkılış
1940 Kasım'ı ve 1941 Mart'ı arasında en geniş sınırlarını yaşayan İtalyanlar, 1942 yılı sonlarında küçülmeye geçmiştir. Britanya Somalisi ele geçirildikten sonra, Aden Koloni'sinden gelen kuvvetlerinde yardımıyla, Büyük Britanyalı general Orlando Lorenzini, sıkı bir savunmaya rağmen, Eritre'deki Keren Şehri'ni 27 Mart 1941'de ele geçirmiştir. 1941 yılı sonlarında, tüm Eritre Büyük Britanya kontrolüne geçmiştir ve "Britanya Eritresi" ortaya çıkmıştır.
Zamanla iyice artan,Etiyopyalı ayaklanmaları İtalyan Doğu Afrika'sını batı taraftan çökertmeye başlamıştır. Büyük Britanya baskısıda artınca, Eylül 1942'de İtalyan Doğu Afrika'sı parçalanmıştır. Eritre Bölgesi ve Britanya Somalisi bölümü Birleşik Krallık'a, Amara, Scioa, Galla dé Sidamo, Harrar ve İtalyan Somalisi'nin bir kısmı, Etiyopya İmparatorluğu'na geçmiştir.İtalyan Somalisi bölümü, İtalya'da kalmıştır.
Ancak, Büyük Britanya 5 ay içinde İtalyan Somalisi'ni tamamen zapt etmiştir. 1942'den, 1949'a kadar Büyük Britanya kontrolünde kalan İtalyan Somalisi, Birleşmiş Milletler'in Sömürgecilere Eski Toprakları Verilsin Mi? oylaması sâyesinde, İtalyanlar, İtalyan Somalisi topraklarını, Somali İtalyan Vesayet Bölgesi adı altında dokunulmaz bir şekilde kazanmıştır. 1960'ta yine BM'nin yaptığı bir kamuoyu (referandum) sâyesinde, Somali İtalyan Vesayet Bölgesi ve Britanya Somalisi birleşerek Somali Federal Cumhuriyeti'ni oluşturmuştur.
Bölge ve coğrafya
İtalyan Doğu Afrika'sı kurulduğunda 6 siyasi bölgeden oluşmuştur. Bu bölgeler;
- Eritre Bölgesi
- Amara Bölgesi
- Galla-Sidamo Bölgesi
- Galla İli
- Sidamo İli
- Scioa Bölgesi
- Harrar Bölgesi
- İtalyan Somalisi Bölgesi
1940 Kasım'ında, Britanya Somalisi'nin ele geçirilmesiyle, 1940'tan, yıkılış tarihi 1941'e kadar, Britanya Somalisi de bir bölgesi hâline gelmiştir ve toplam 7 bölge olmuştur.
Kaynakça ve dipnotlar
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Italyan Dogu Afrikasi Italyanca Africa Orientale Italiana Italya Kralligi nin Dogu Afrika ve Orta Afrika daki somurgelerini arttirmasiyla kurulan buyuk koloninin adidir Italyan Somalisi nin devami niteligindedir 1936 da bugunku Etiyopya Eritre Kenya nin bir kismi ve Somali yi kapsayan bir bolgede General Pietro Badoglio tarafindan kurulmustur Pietro Badoglio ayrica ilk genel vali olmustur ancak Italyan Dogu Afrika sini kurulusundan 3 ay sonra hastaliktan oldugu icin yerine Rodolfo Graziani gecmistir Africa Orientale Italiana Italyan Dogu Afrikasi1936 1941Bayrak ArmaItalyan Dogu Afrika sinin en genis sinirlari ve bazi onemli sehirleri BaskentAddis AbabaYaygin dil ler Italyanca Somalice ArapcaHukumetKoloniGenel Vali 1936Pietro Badoglio Kurucu 1936 1937Rodolfo Graziani 1937 1941Prens Amedeo 1941 1942Pietro GazzeraTarihce Kurulusu1936 Britanya Somalisi nin Ele Gecirilmesi1940 1941 Somali Italyan Vesayet Bolgesi1942 1960 II Bagimsiz Britanya Somalisi1941 1960 Ilk1960 Dagilisi1941Para birimiItalyan lirasiOnculler ArdillarBritanya SomalisiItalyan SomalisiEtiyopya Imparatorlugu Britanya SomalisiSomali Italyan Vesayet BolgesiEtiyopya ImparatorluguBritanya Eritresi 1940 ta II Dunya Savasi nin Dogu Afrika Bolumu olarak Italyan kuvvetler Britanya Somalisi ne saldirmistir Bolge 1940 yili sonlarinda ele gecirilmistir ve bolgede Ingiliz kontrolu kalmamistir Bu Italya nin Afrika da dost Alman kuvvetlerinin yardimi olmadan kazandigi tek onemli savastir Ancak kabilelerin isyani Etiyopya Imparatorlugu nun eski topraklari icin ayaklanmalari ve Ingiliz isyanlari sonucunda Italyan Dogu Afrikasi yikilmistir ve Britanya Somalisi eski topraklarina tekrar kavusmustur Italyan Dogu Afrikasi nin parcalanmasiyla Eritre Birlesik Krallik a kalmistir ve Buyuk Britanya Eritresi kurulmustur Italyan Dogu Afrikasi nda geriye Italyan somurgesi olarak sadece Kenya nin kuzeyini ve Somali nin 4 te 3 unu kapsayan Italyan Somalisi bolgesi kalmistir 1 yil sonra Buyuk Britanyali somurgeciler Aden Kolonisi nin de destegi ile Italyan Somalisi ni 1942 yili sonlarinda ele gecirilmistir Birlesik Krallik 1942 den 1949 a kadar bolgeyi kontrol altinda tutmustur Somali deki Italyanlarin ayaklanmalaranin da sayesinde Birlesmis Milletler in Somurgecilere Eski Topraklari Verilsin Mi yonunde yaptigi oylama Italya Kralligi lehine sonuclanmistir ve Britanya Somalisi eski topraklarina Italyanlar da eski topraklarina kavusmustur ancak Italyanlar Italyan Somalisi adi altinda degil Somali Italyan Vesayet Bolgesi adi altinda kurulmuslardir ve bu bolge BM tarafindan dokunulmaz ilan edilmistir 1960 ta yine BM tarafindan yapilan bir referandum sayesinde Britanya Somalisi ve Somali Italyan Vesayet Bolgesi birleserek Somali Federal Cumhuriyeti kurulmustur Afrika daki diger buyuk Italyan Kolonisi Libya Tunus Misir bolgesinde bulunan ve Trablusgarp ve Tunus gibi onemli sehirleri iceren Italyan Kuzey Afrikasi adli kolonidir Africa Settentrionale Italiana veya ASI Britanya Somalisi nin Ele Gecririlmesi1940 yilinin baslarinda o zamanin genel valisi Guglielmo Nasi ve General Carlo De Simone O zamanin Italyan Somalisi Bolgesi Valisi onderligindeki Italyan kuvvetleri ilk olarak Boorama ya saldirarak Britanya Somalisi ne olan saldiriyi baslamistir Bolgeyi sararak kontrol altina alan Italyan kuvvetler 1940 yili sonlarinda Britanya Somalisi ni tamamen ele gecirilmistir Bu Italya Kralligi nin Dogu Afrika da dost ulke Almanya nin yardimi olmadan kazandigi tek onemli zaferdir Ve savasin sonucu olarak Britanya Somalisi topraklari ele gecirilmis ve Kasim 1940 ta Italyan Dogu Afrikasi ve Italya Koloni Imparatorlugu en genis sinirlarina ulasmistir Yikilis1940 Kasim i ve 1941 Mart i arasinda en genis sinirlarini yasayan Italyanlar 1942 yili sonlarinda kuculmeye gecmistir Britanya Somalisi ele gecirildikten sonra Aden Koloni sinden gelen kuvvetlerinde yardimiyla Buyuk Britanyali general Orlando Lorenzini siki bir savunmaya ragmen Eritre deki Keren Sehri ni 27 Mart 1941 de ele gecirmistir 1941 yili sonlarinda tum Eritre Buyuk Britanya kontrolune gecmistir ve Britanya Eritresi ortaya cikmistir Zamanla iyice artan Etiyopyali ayaklanmalari Italyan Dogu Afrika sini bati taraftan cokertmeye baslamistir Buyuk Britanya baskisida artinca Eylul 1942 de Italyan Dogu Afrika si parcalanmistir Eritre Bolgesi ve Britanya Somalisi bolumu Birlesik Krallik a Amara Scioa Galla de Sidamo Harrar ve Italyan Somalisi nin bir kismi Etiyopya Imparatorlugu na gecmistir Italyan Somalisi bolumu Italya da kalmistir Ancak Buyuk Britanya 5 ay icinde Italyan Somalisi ni tamamen zapt etmistir 1942 den 1949 a kadar Buyuk Britanya kontrolunde kalan Italyan Somalisi Birlesmis Milletler in Somurgecilere Eski Topraklari Verilsin Mi oylamasi sayesinde Italyanlar Italyan Somalisi topraklarini Somali Italyan Vesayet Bolgesi adi altinda dokunulmaz bir sekilde kazanmistir 1960 ta yine BM nin yaptigi bir kamuoyu referandum sayesinde Somali Italyan Vesayet Bolgesi ve Britanya Somalisi birleserek Somali Federal Cumhuriyeti ni olusturmustur Bolge ve cografyaItalyan Dogu Afrika si kuruldugunda 6 siyasi bolgeden olusmustur Bu bolgeler Italyan Dogu Afrikasi nin bolgeleri Eritre Bolgesi Amara Bolgesi Galla Sidamo Bolgesi Galla Ili Sidamo Ili Scioa Bolgesi Harrar Bolgesi Italyan Somalisi Bolgesi 1940 Kasim inda Britanya Somalisi nin ele gecirilmesiyle 1940 tan yikilis tarihi 1941 e kadar Britanya Somalisi de bir bolgesi haline gelmistir ve toplam 7 bolge olmustur Kaynakca ve dipnotlar Arsivlenmis kopya 13 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2010 Arsivlenmis kopya 15 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2010 Arsivlenmis kopya 31 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2010 Arsivlenmis kopya 9 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2010 Arsivlenmis kopya 9 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2010 Arsivlenmis kopya 9 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2010 Arsivlenmis kopya 21 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2010 Arsivlenmis kopya 9 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2010 Arsivlenmis kopya 20 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2010 Arsivlenmis kopya 6 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2010 Arsivlenmis kopya 29 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2010 ol section