Kandil Dağları (Kürtçe: قەندیل / Çiyayên Qendîlê), Irak-İran sınırında yer alan ve yaklaşık 1.500 km uzunluğundaki Zagros Dağları'nın bir bölümünü oluşturan sıradağlar. Dağın büyük kısmı Irak tarafındaki Erbil ilindedir. Akarsular tarafından derin olarak yarılan Kandil'i, hem Irak hem de İran bölümünde faylar sınırlamıştır. Dağlık bir yapıya sahip olan arazi çeşitli bitki ve hayvan türlerini de barındırmaktadır. Zirveleri kar ve buzullarla, etekleri meşe ağaçları, alıç, kiraz eriği, kuşburnu, elma, , üvez vb. yabani ağaçlar ve çayır otlarıyla kaplıdır.
Kandil | |
---|---|
Çiyayên Qendîlê قەندیل جبل قنديل | |
En yüksek noktası | |
Yükseklik | 3587 metre |
Koordinatlar | 36˚31’32” 45˚00’00” |
Coğrafya | |
Konum | Erbil, İran-Irak sınırı |
Dağlar en çok Türkiye ve Irak'ta etkinlik gösteren yasa dışı silahlı örgüt PKK tarafından ana merkez olarak kullanıldıkları için dikkat çekmektedir. 1999'da PKK lideri Abdullah Öcalan'ın yargılanması sırasında PKK tek taraflı olarak ateşkes ilan etti ve bunun bir parçası olarak tüm güçlerini Türkiye Cumhuriyeti topraklarından çekip Kandil dağlarında üsleneceklerini açıkladı. 2004'te PKK'nın silahlı faaliyetlerine yeniden başlaması üzerine dağlar Türk Hava Kuvvetleri tarafından sıklıkla bombardımana tutulmaya başladı ve bu 2012'de Çözüm Süreci'nin başlamasına kadar devam etti. 2015'te Türk savaş uçakları Kandil'i üç yıl sonra ilk defa yeniden bombaladı. Bunun yanında, Kürdistan Özgür Yaşam Partisi'nin (PJAK) de merkezi Kandil'de bulunmaktadır. Günümüzde yaklaşık 5.000 kadar PKK ve PJAK militanı dağlar üzerinde 50 km²'lik bir alanı kontrol etmektedir ve bu alan TSK tarafından sıklıkla bombalanıp İran Silahlı Kuvvetleri tarafından ara sıra topa tutulmaktadır.
Sıradağların en yüksek noktası, 3.587 metre yüksekliğe sahip olan dağıdır.
Kaynakça
- ^ a b Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN .
- ^ . 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2011.
- ^ . 18 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015.
- ^ Gunter, Michael M. (4 Kasım 2010). Historical Dictionary of the Kurds (İngilizce). Scarecrow Press. ISBN . 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Haziran 2021.
Dış bağlantılar
- Kandil'deki kadın PKK militanları ile yapılan röpartajlar 8 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., BBC
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kandil Daglari Kurtce قەندیل Ciyayen Qendile Irak Iran sinirinda yer alan ve yaklasik 1 500 km uzunlugundaki Zagros Daglari nin bir bolumunu olusturan siradaglar Dagin buyuk kismi Irak tarafindaki Erbil ilindedir Akarsular tarafindan derin olarak yarilan Kandil i hem Irak hem de Iran bolumunde faylar sinirlamistir Daglik bir yapiya sahip olan arazi cesitli bitki ve hayvan turlerini de barindirmaktadir Zirveleri kar ve buzullarla etekleri mese agaclari alic kiraz erigi kusburnu elma uvez vb yabani agaclar ve cayir otlariyla kaplidir KandilCiyayen Qendile قەندیل جبل قنديلEn yuksek noktasiYukseklik3587 metreKoordinatlar36 31 32 45 00 00 CografyaKonumErbil Iran Irak siniri Daglar en cok Turkiye ve Irak ta etkinlik gosteren yasa disi silahli orgut PKK tarafindan ana merkez olarak kullanildiklari icin dikkat cekmektedir 1999 da PKK lideri Abdullah Ocalan in yargilanmasi sirasinda PKK tek tarafli olarak ateskes ilan etti ve bunun bir parcasi olarak tum guclerini Turkiye Cumhuriyeti topraklarindan cekip Kandil daglarinda usleneceklerini acikladi 2004 te PKK nin silahli faaliyetlerine yeniden baslamasi uzerine daglar Turk Hava Kuvvetleri tarafindan siklikla bombardimana tutulmaya basladi ve bu 2012 de Cozum Sureci nin baslamasina kadar devam etti 2015 te Turk savas ucaklari Kandil i uc yil sonra ilk defa yeniden bombaladi Bunun yaninda Kurdistan Ozgur Yasam Partisi nin PJAK de merkezi Kandil de bulunmaktadir Gunumuzde yaklasik 5 000 kadar PKK ve PJAK militani daglar uzerinde 50 km lik bir alani kontrol etmektedir ve bu alan TSK tarafindan siklikla bombalanip Iran Silahli Kuvvetleri tarafindan ara sira topa tutulmaktadir Siradaglarin en yuksek noktasi 3 587 metre yukseklige sahip olan dagidir Kaynakca a b Nijman Jan 2020 Geography Realms Regions and Concepts 20 bas Wiley ISBN 978 1119607410 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2011 18 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2015 Gunter Michael M 4 Kasim 2010 Historical Dictionary of the Kurds Ingilizce Scarecrow Press ISBN 978 0 8108 7507 4 8 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Haziran 2021 Dis baglantilarKandil deki kadin PKK militanlari ile yapilan ropartajlar 8 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC