Ege Adaları'nın silahlandırılması, 1923 yılında imzalanan Lozan Antlaşması ve 1947 yılında imzalanan Paris Antlaşması gereğince Yunanistan tarafından Limni, Semadirek ve (Midilli, Sakız, Sisam, Nikarya) ile On İki Ada'da (Stompalya (Astypalaia/İstanbulya), Rodos, Kalki, Skarpanto, Kasos, Piskopis, Misiros, Kalimnos, Leros, Patmos, Lipsos, Sömbeki, İstanköy ve bağlantısı olan adalar ile (Meis Adası) Kolluk Kuvvetleri dışında silahlı kuvvet bulundurulmaması ve tahkimat yapılmaması hükme bağlandı.
1960 sonrasında Ege Denizi üzerindeki adalarda taraflar arasında egemenlik, denetim ve güvenliği sağlamaya yönelik anlaşmazlık başladı. Yunanistan, askeri amaçlarla da kullanılabilecek havalimanı ve diğer tesislerin ilkini 1952'de Leros adasında kurdu. Türkiye de buna karşı tepki olarak Kıbrıs Harekâtı'ndan sonra karargâhı İzmir olmak üzere Ege Ordusu'nu kurdu. Karşılıklı hamlelerden sonra silahlandırma hız kazandı.
Uluslararası antlaşmalar, bu adaları üç kategoriye ayırmaktadır:
- Yunan adaları Limni ve Semadirek ile Türk adaları Gökçeada ve Bozcaada. Bu "Boğaz önü" adaları Boğazlarla birlikte, Boğazlar Rejimine ilişkin Lozan Antlaşması'nın 4. maddesiyle askerden arındırıldı.
- Limni, Sakız, Sisam ve İkarya adlı Yunan adaları. Bunlar Lozan Antlaşması'nın 13. maddesi gereğince ülkelerinde ancak polis ve Jandarma kuvveti bulunabilecek, deniz üssü ve istihkâm kurmanın yasak olduğu adalardır.
- On İki Adalar, Paris Antlaşması ile İtalya'dan alınıp Yunanistan'a verildi. Antlaşmanın 14. maddesine göre bu adaların üzerinde ancak asayişi sağlayacak kadar kuvvet bulundurulabilir.
Yunanistan'a göre, antlaşmalar yapıldığı sıradaki koşullar köklü biçimde değişmiştir (rebus sic stantibus), dolayısıyla adalar üzerindeki sınırlama ortadan kalkmıştır. Ayrıca Boğazları silahtan arındıran Boğazlar rejimini düzenleyen Lozan Sözleşmesi'nin yerine 1936 Montreux Antlaşması geçmiş ve Boğazlar tekrar silahlandırılmıştır. 1923 Lozan Boğazlar Sözleşmesi tamamen sona ermiştir. Boğazlar tekrar silahlandırıldığı için, bu sistemin bir parçası olan adalar da silahlandırılabilir. Türkiye'ye göre ise Montreux'den Boğaz-önü adalarının silahlandırılabileceği şeklinde bir anlam çıkarılamayacağı, çıkarılsa bile, Lozan Antlaşması'nın 12. maddesi vardır. Bu madde, anılan adaların 1914'te silahsızlandırıldığını doğrulamaktadır. Yunanistan, ayrıca, Türkiye'nin 1947 Paris Antlaşması'na taraf olmadığını, bu nedenle de hak ve yükümlülükler doğurmadığını iddia etmektedir. Türkiye ise, her ne kadar taraf olmasa da, Paris Antlaşması'nın bir "objektif statü" yarattığını, bu nedenle de kendisini ilgilendirdiğini belirtmektedir.
Dış bağlantılar
Siyaset ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ege Adalari nin silahlandirilmasi 1923 yilinda imzalanan Lozan Antlasmasi ve 1947 yilinda imzalanan Paris Antlasmasi geregince Yunanistan tarafindan Limni Semadirek ve Midilli Sakiz Sisam Nikarya ile On Iki Ada da Stompalya Astypalaia Istanbulya Rodos Kalki Skarpanto Kasos Piskopis Misiros Kalimnos Leros Patmos Lipsos Sombeki Istankoy ve baglantisi olan adalar ile Meis Adasi Kolluk Kuvvetleri disinda silahli kuvvet bulundurulmamasi ve tahkimat yapilmamasi hukme baglandi 1960 sonrasinda Ege Denizi uzerindeki adalarda taraflar arasinda egemenlik denetim ve guvenligi saglamaya yonelik anlasmazlik basladi Yunanistan askeri amaclarla da kullanilabilecek havalimani ve diger tesislerin ilkini 1952 de Leros adasinda kurdu Turkiye de buna karsi tepki olarak Kibris Harekati ndan sonra karargahi Izmir olmak uzere Ege Ordusu nu kurdu Karsilikli hamlelerden sonra silahlandirma hiz kazandi Uluslararasi antlasmalar bu adalari uc kategoriye ayirmaktadir Yunan adalari Limni ve Semadirek ile Turk adalari Gokceada ve Bozcaada Bu Bogaz onu adalari Bogazlarla birlikte Bogazlar Rejimine iliskin Lozan Antlasmasi nin 4 maddesiyle askerden arindirildi Limni Sakiz Sisam ve Ikarya adli Yunan adalari Bunlar Lozan Antlasmasi nin 13 maddesi geregince ulkelerinde ancak polis ve Jandarma kuvveti bulunabilecek deniz ussu ve istihkam kurmanin yasak oldugu adalardir On Iki Adalar Paris Antlasmasi ile Italya dan alinip Yunanistan a verildi Antlasmanin 14 maddesine gore bu adalarin uzerinde ancak asayisi saglayacak kadar kuvvet bulundurulabilir Yunanistan a gore antlasmalar yapildigi siradaki kosullar koklu bicimde degismistir rebus sic stantibus dolayisiyla adalar uzerindeki sinirlama ortadan kalkmistir Ayrica Bogazlari silahtan arindiran Bogazlar rejimini duzenleyen Lozan Sozlesmesi nin yerine 1936 Montreux Antlasmasi gecmis ve Bogazlar tekrar silahlandirilmistir 1923 Lozan Bogazlar Sozlesmesi tamamen sona ermistir Bogazlar tekrar silahlandirildigi icin bu sistemin bir parcasi olan adalar da silahlandirilabilir Turkiye ye gore ise Montreux den Bogaz onu adalarinin silahlandirilabilecegi seklinde bir anlam cikarilamayacagi cikarilsa bile Lozan Antlasmasi nin 12 maddesi vardir Bu madde anilan adalarin 1914 te silahsizlandirildigini dogrulamaktadir Yunanistan ayrica Turkiye nin 1947 Paris Antlasmasi na taraf olmadigini bu nedenle de hak ve yukumlulukler dogurmadigini iddia etmektedir Turkiye ise her ne kadar taraf olmasa da Paris Antlasmasi nin bir objektif statu yarattigini bu nedenle de kendisini ilgilendirdigini belirtmektedir Dis baglantilarSiyaset ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz