Raffaello Sanzio da Urbino (28 Mart / 6 Nisan 1483 - 6 Nisan 1520), kısaca Rafael olarak bilinen Rönesans döneminin İtalyan ressamı ve mimarıdır. Çalışmaları, şekillerin belirginliği, eserlerinin zenginliği ve insan ihtişamın neoplatonic (Platonun insan hakkındaki fikirleri) fikirlerinin ifadesindeki görsel başarıları sebebiyle takdir görmektedir. Michelangelo ve Leonardo da Vinci ile birlikte, bu dönemin geleneksel üçlüsü olarak büyük üstatlarını oluşturmaktadır.
Raffaello Sanzio | |
---|---|
Raffaello'nun portresi | |
Genel bilgiler | |
Doğum adı | Raffaello Sanzio |
Doğum | 6 Nisan 1483 Urbino, İtalya |
Ölüm | 6 Nisan 1520 (37 yaşında) Roma, İtalya |
Uyruk | İtalyan |
Alanı | Resim, mimarlık |
Sanat eğitimi | Perugino |
Katıldığı akımlar | Rönesans |
Ünlü yapıtları | Scuola di Atene (Atina Okulu) |
İmzası | |
Rafael muazzam derecede üretkendi, genellikle büyük bir atölyede çalışırdı ve 37’sinde ölmesine rağmen çalışmalarının büyük bir kısmını ardında bıraktı. Çalışmalarının büyük çoğunluğu, merkezde bulunan ve kariyerindeki en büyük eseri olan fresk edilmiş Rafael odası, Vatikan Palace'da bulunmaktadır. En iyi bilinen eseri olan Vatikan Stanza della Sefnatura'da bulunan Atina Okulu'dur. İlk yıllarından sonra Roma'daki çalışmalarının büyük kısmı ve atölyesindeki çizimlerinden büyük miktarda kayıp yaşanmıştır. Hayatı boyunca her ne kadar Roma dışındaki eserleri daha çok ortaklaşa gravür olarak bilinse de aşırı derecede nüfuzludur.
Ölümünden sonra, Rafael'in daha asude ve ahenkli vasfı yüce bir model olarak hürmet edilirken, en büyük rakibi olan Michelangelo 18 ve 19. Yüzyıllara kadar Rafael'e karşı daha çok bilinmiştir. Mesleki başarısı, doğal olarak üç faza ve üç tarza indi. İlki Georgio Vasari tarafından tanımlanan: Umbria'daki ilk yıllarında, daha sonra Floransa'daki sanatsal gelenekleri emen yaklaşık dört yıllık dönem (1504- 1508), bunu iki Papa ve onların yakın kişilere çalışarak geçirdiği Roma'daki hummalı ve muzaffer on iki yılı.
Hayatı
İtalya'nın Urbino kentinde 6 Nisan 1483'te doğdu. Raffaello, Rönesans hareketlerini, erken gelişmiş becerikli bir genç olarak görmüş, işe on altı yaşında yaptığı Havva’nın yaratılışı ve Trinite tabloları ile başlamıştır. Raffaello'in babası olan da ressamlık yapıyordu. Babası 1494 senesinde ölünce Raffaello, kendi evinde dış etkilerden uzak bir şekilde çalışmalarını sürdürdü. Raffaello'in Urbino'daki çalışmalarında , Piero della Francesca ve en çok Pietro Perugino'nun üslûbu görülür. Özellikle, 1503 senesinde tamamladığı Coronation of Virgin - Taç Giyme tablosunda Perugino'nun etkisi görülür. Bunun en büyük nedeni Floransa'ya gitmeden önce, Perugia'da Pietro Perugino'dan öğrenim görmüş olmasıdır. Perugino'nun bu etkisi altında, 1504 senesinde, çizdiği en son tablo Marriage of the Virgin - Kutsal Bâkirenin Evlenmesi'dir. Bu resmi ile Perugino'dan üslûp olarak ayrılmaya başlamıştır.
Raffaello, Floransa'ya gidince kendisini Rönesans'ın içinde buldu. Leonardo da Vinci ve Michelangelo etkisinde kalarak sanatına yenilikler kattı. Floransa'da 1508 senesine kadar yaptığı tabloları , La Belle Jandinière, Madonna of the Chair ve 'tur.
Raffaello, Roma'da Papa II. Julius için çalıştı. Roma'ya geldiği zaman, Michelangelo, Julius'un yaptırdığı Sistine Kilisesi'nin süslemesini çiziyordu. Raffaello, burada ilk olarak Papanın kütüphanesini dekore etti. Çizdiği teolojik, felsefi, lirik tablolarında sükunet; renklerde âhenk; konularda berraklık ve bir bütün ifâde hâkimdir. Raffaello'in yaptığı işlerden biri de kumaş üzerine koyduğu süslemelerle, duvar örtüleri hazırlamasıdır. 1513-1521 seneleri arasında hazırladığı on adet büyük duvar süsleme örtüleri, Sistine Kilisesi'nde kullanılmıştır. 1514 yılında, Papa Leo X'in emri altında da Saint Peter Bazilikası'nın baş mimarı olarak görev yaptı.
Ölümü
37. doğum gününde, 6 Nisan 1520'de, Roma'da öldü. Tarihçiler ve bilim adamları tarafından, bulaşıcı bir hastalık ve kan almanın bir kombinasyonu gibi, ölümüyle ilgili diğer bazı olasılıklar öne sürüldü. Büyük bir cenaze töreni ile verasetinde istediği gibi antik Roma tapınağından kiliseye çevrilmiş olan Pantheon'da gömüldü ve sonradan büyük bir anıt-mezar yapılıp eşi Maria Bibbiena ile birlikte anıt-mezara gömüldü. Anıt-mezarı üstünde zamanın tanınmış heykeltıraşı tarafından yapılmış bir Madonna heykeli bulunmaktadır. Tabiatla yarışan sanatçının mermerden yapılmış lahti üzerindeki mezar taşında arkadaşı şair Pietro Bembo'nun Latince yazdığı iki mısralık mersiye şöyle demektedir:
Hayatta iken, tabiat, o beni geride bırakacak diye korkardı, öldükten sonra da ben onunla öleceğim diye korktu. O şimdi burada yatıyor.
Raffaello, Avrupa'da klasik ressamlığın temelini atmıştır. Michelangelo'dan farklı olarak görünen her şeyi bütün zenginliğiyle tabloya aktarmış, tarihi ve Hristiyanlığa ait dini konulara sadık kalmış, pozlara konuşuyormuşçasına ifade niteliği kazandırmıştır. 1900'e gelindiğinde Bouguereau, Raphael'in ani ölümü nedeniyle; yeteneğinin ve popülaritesinin Michelangelo ve Leonardo'dan geri kaldığını belirtmiştir. Sanat tarihçisi Bernard Berenson, 1952'de Raphael'i Yüksek Rönesans'ın "en ünlü ve en sevilen" ustası olarak adlandırdı.
Galeri
- Atina Okulu adlı eseri.
-
- Francesco Maria della Rovere (1514), Czartoryski Müzesi, Kraków}}
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Variants also include Raffaello Santi, Raffaello da Urbino or Rafael Sanzio da Urbino. The surname Sanzio derives from the latinization of the Italian Santi into Santius. He normally signed documents as Raphael Urbinas — a latinized form. Gould:207
- ^ Jones and Penny, p. 1 and 246. He died on his 37th birthday; according to different sources, his birth and death both occurred on Good Friday. The matter has been much discussed, as both cannot be true.
- ^ See, for example Honour, Hugh; Fleming, John (1982). A World History of Art. London: Macmillan Reference Books. p. 357. ISBN 9780333235836. OCLC 8828368.
- ^ Vasari, pp. 208, 230 and passim.
Dış kaynaklar
- Chapman, Hugo; Henry, Tom; Plazzotta, Carol; Nesselrath, Arnold; ve Penny, Nicholas (2004) Raphael: From Urbino to Rome, Londra: National Gallery Publications Limited, 2004, (20.10.2004-16.1.2005deki National Gallery, Londra'daki Sergi katalogu) (İngilizce)
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Raffaello Sanzio ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- "Nationagallery.org.uk" websitesinde "Studying Raphael, Raphael Research Resource" maddesi
[1] 9 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Münster'de Westfälische Wilhelms Üniversitesi "Institut für Kunstgeschichte" ve Würzburg'da Julius-Maximilian Üniversitesi "Kunsthistorische Institut" Raffael araştırma projesi, "Raffael-projekt" websitesi endeksi [2] 30 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Raffaello Sanzio da Urbino 28 Mart 6 Nisan 1483 6 Nisan 1520 kisaca Rafael olarak bilinen Ronesans doneminin Italyan ressami ve mimaridir Calismalari sekillerin belirginligi eserlerinin zenginligi ve insan ihtisamin neoplatonic Platonun insan hakkindaki fikirleri fikirlerinin ifadesindeki gorsel basarilari sebebiyle takdir gormektedir Michelangelo ve Leonardo da Vinci ile birlikte bu donemin geleneksel uclusu olarak buyuk ustatlarini olusturmaktadir Raffaello SanzioRaffaello nun portresiGenel bilgilerDogum adiRaffaello SanzioDogum6 Nisan 1483 1483 04 06 Urbino ItalyaOlum6 Nisan 1520 37 yasinda Roma ItalyaUyrukItalyanAlaniResim mimarlikSanat egitimiPeruginoKatildigi akimlarRonesansUnlu yapitlariScuola di Atene Atina Okulu Imzasi Rafael muazzam derecede uretkendi genellikle buyuk bir atolyede calisirdi ve 37 sinde olmesine ragmen calismalarinin buyuk bir kismini ardinda birakti Calismalarinin buyuk cogunlugu merkezde bulunan ve kariyerindeki en buyuk eseri olan fresk edilmis Rafael odasi Vatikan Palace da bulunmaktadir En iyi bilinen eseri olan Vatikan Stanza della Sefnatura da bulunan Atina Okulu dur Ilk yillarindan sonra Roma daki calismalarinin buyuk kismi ve atolyesindeki cizimlerinden buyuk miktarda kayip yasanmistir Hayati boyunca her ne kadar Roma disindaki eserleri daha cok ortaklasa gravur olarak bilinse de asiri derecede nufuzludur Olumunden sonra Rafael in daha asude ve ahenkli vasfi yuce bir model olarak hurmet edilirken en buyuk rakibi olan Michelangelo 18 ve 19 Yuzyillara kadar Rafael e karsi daha cok bilinmistir Mesleki basarisi dogal olarak uc faza ve uc tarza indi Ilki Georgio Vasari tarafindan tanimlanan Umbria daki ilk yillarinda daha sonra Floransa daki sanatsal gelenekleri emen yaklasik dort yillik donem 1504 1508 bunu iki Papa ve onlarin yakin kisilere calisarak gecirdigi Roma daki hummali ve muzaffer on iki yili HayatiItalya nin Urbino kentinde 6 Nisan 1483 te dogdu Raffaello Ronesans hareketlerini erken gelismis becerikli bir genc olarak gormus ise on alti yasinda yaptigi Havva nin yaratilisi ve Trinite tablolari ile baslamistir Raffaello in babasi olan da ressamlik yapiyordu Babasi 1494 senesinde olunce Raffaello kendi evinde dis etkilerden uzak bir sekilde calismalarini surdurdu Raffaello in Urbino daki calismalarinda Piero della Francesca ve en cok Pietro Perugino nun uslubu gorulur Ozellikle 1503 senesinde tamamladigi Coronation of Virgin Tac Giyme tablosunda Perugino nun etkisi gorulur Bunun en buyuk nedeni Floransa ya gitmeden once Perugia da Pietro Perugino dan ogrenim gormus olmasidir Perugino nun bu etkisi altinda 1504 senesinde cizdigi en son tablo Marriage of the Virgin Kutsal Bakirenin Evlenmesi dir Bu resmi ile Perugino dan uslup olarak ayrilmaya baslamistir Raffaello Floransa ya gidince kendisini Ronesans in icinde buldu Leonardo da Vinci ve Michelangelo etkisinde kalarak sanatina yenilikler katti Floransa da 1508 senesine kadar yaptigi tablolari La Belle Jandiniere Madonna of the Chair ve tur Raffaello Roma da Papa II Julius icin calisti Roma ya geldigi zaman Michelangelo Julius un yaptirdigi Sistine Kilisesi nin suslemesini ciziyordu Raffaello burada ilk olarak Papanin kutuphanesini dekore etti Cizdigi teolojik felsefi lirik tablolarinda sukunet renklerde ahenk konularda berraklik ve bir butun ifade hakimdir Raffaello in yaptigi islerden biri de kumas uzerine koydugu suslemelerle duvar ortuleri hazirlamasidir 1513 1521 seneleri arasinda hazirladigi on adet buyuk duvar susleme ortuleri Sistine Kilisesi nde kullanilmistir 1514 yilinda Papa Leo X in emri altinda da Saint Peter Bazilikasi nin bas mimari olarak gorev yapti OlumuRaffallo Sanzio ve esi Maria Bibbiena nin Roma Pantheonda anit mezari Madonna heykeli heykeltiras 37 dogum gununde 6 Nisan 1520 de Roma da oldu Tarihciler ve bilim adamlari tarafindan bulasici bir hastalik ve kan almanin bir kombinasyonu gibi olumuyle ilgili diger bazi olasiliklar one suruldu Buyuk bir cenaze toreni ile verasetinde istedigi gibi antik Roma tapinagindan kiliseye cevrilmis olan Pantheon da gomuldu ve sonradan buyuk bir anit mezar yapilip esi Maria Bibbiena ile birlikte anit mezara gomuldu Anit mezari ustunde zamanin taninmis heykeltirasi tarafindan yapilmis bir Madonna heykeli bulunmaktadir Tabiatla yarisan sanatcinin mermerden yapilmis lahti uzerindeki mezar tasinda arkadasi sair Pietro Bembo nun Latince yazdigi iki misralik mersiye soyle demektedir Hayatta iken tabiat o beni geride birakacak diye korkardi oldukten sonra da ben onunla olecegim diye korktu O simdi burada yatiyor Raffaello Avrupa da klasik ressamligin temelini atmistir Michelangelo dan farkli olarak gorunen her seyi butun zenginligiyle tabloya aktarmis tarihi ve Hristiyanliga ait dini konulara sadik kalmis pozlara konusuyormuscasina ifade niteligi kazandirmistir 1900 e gelindiginde Bouguereau Raphael in ani olumu nedeniyle yeteneginin ve popularitesinin Michelangelo ve Leonardo dan geri kaldigini belirtmistir Sanat tarihcisi Bernard Berenson 1952 de Raphael i Yuksek Ronesans in en unlu ve en sevilen ustasi olarak adlandirdi GaleriAtina Okulu adli eseri Parnassos Dagi nda Homeros Francesco Maria della Rovere 1514 Czartoryski Muzesi Krakow Ayrica bakinizRaffaello Sanzio eserleri listesiKaynakca Variants also include Raffaello Santi Raffaello da Urbino or Rafael Sanzio da Urbino The surname Sanzio derives from the latinization of the Italian Santi into Santius He normally signed documents as Raphael Urbinas a latinized form Gould 207 Jones and Penny p 1 and 246 He died on his 37th birthday according to different sources his birth and death both occurred on Good Friday The matter has been much discussed as both cannot be true See for example Honour Hugh Fleming John 1982 A World History of Art London Macmillan Reference Books p 357 ISBN 9780333235836 OCLC 8828368 Vasari pp 208 230 and passim Dis kaynaklarChapman Hugo Henry Tom Plazzotta Carol Nesselrath Arnold ve Penny Nicholas 2004 Raphael From Urbino to Rome Londra National Gallery Publications Limited 2004 ISBN 1 85709 999 0 20 10 2004 16 1 2005deki National Gallery Londra daki Sergi katalogu Ingilizce Dis baglantilarWikimedia Commons ta Raffaello Sanzio ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Nationagallery org uk websitesinde Studying Raphael Raphael Research Resource maddesi 1 9 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Munster de Westfalische Wilhelms Universitesi Institut fur Kunstgeschichte ve Wurzburg da Julius Maximilian Universitesi Kunsthistorische Institut Raffael arastirma projesi Raffael projekt websitesi endeksi 2 30 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde