Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kıyı ya da kıyı şeridi, kara ile deniz ya da okyanusun birleştiği alandır.Sahil, bir kara parçasının bir su kütlesiyle bitişik olduğu bölümleri tanımlamak için kullanılan bir terimdir.
Kıyı kanunu'na göre, kıyı jeomorfolojik birimi tanımlamaları şu şekilde yapılmıştır: Taşkın durumu dışında deniz, yapay ve tabii göl ile akarsuların karaya temas ettiği noktaların birleşiminden kıyı çizgisi oluşur. Kıyı kenar çizgisi ise deniz, akarsu ve sunî ve tabii göllerde kıyı çizgisinden sonra, karaya doğru su hareketlerinin meydana getirdiği kumluk, çakıllık, taşlık, kayalık, bataklık, sazlık gibi alanlarının sınırını ifade eder. Kıyı ise kıyı kenar çizgisi ile kıyı çizgisi arasındaki alanı tanımlamaktadır. Sahil kıyı kenar çizgisinden sonra kara içine doğru minimum 100 m enindeki alandır.
Eski Türkçe "kıdığ" (kenar, sınır) sözcüğünden gelen kıyı sözcüğü ise, kesmek anlamındaki kıd- köküne dayanır.
Kıyı, kara ile suyun temas alanında geçiş zonu niteliğinde olan, kendine has özellikleri olan farklı boyutlardaki yeryüzü şeklidir. Yüksek, falezli kıyılarda bu kuşak küçülür, bazen ortadan kalkar. Bazen alçak kıyılarda yüzlerce, binlerce metrelik uzunluk ve genişlikte olabilir. Kıyının en önemli özelliği deniz etkisinin dolaylı veya doğrudan hissedilen karasal alanlar olmasıdır.
Kara, su ve havanın etkileşim halinde olduğu kıyı, yıllık, aylık bazen de günlük değişikliklere uğrar. Kıyıların biçimlenmesinde, litoloji, tektonizma, rüzgâr, dalga, akıntılar, gel-git, erozyon, sedimantasyon, kıyı dolguları, kuraklık gibi etkenler dolaylı veya direkt etkilidir. Bu etkenlere bağlı olarak farklı kıyı tipleri oluşur.
Kıyı şekilleri
Resim galerisi
-
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
Hindistan'da Visakhapatnam deniz kıyısı.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Kıyı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ . The American Heritage Dictionary of the English Language (İngilizce). 2000. 1 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.
- ^ (PDF). mevzuat.gov.tr. 17 Nisan 1990. 9 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020.
- ^ a b TUROĞLU, Hüseyin (2010). "Alçak Kıyılarda Kıyı Kenar Çizgisi Problemi". 2010, Ulusal Jeomorfoloji Sempozyumu Bildiriler Kitabı. 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020.
- ^ "kıyı." Nişanyan Sözlük
- ^ KORKMAZ, Hüseyin vd. (2016). "ASİ DELTASI (SAMANDAĞ) KIYI KENAR ÇİZGİSİ" (PDF). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kiyi ya da kiyi seridi kara ile deniz ya da okyanusun birlestigi alandir Sahil bir kara parcasinin bir su kutlesiyle bitisik oldugu bolumleri tanimlamak icin kullanilan bir terimdir Yeni Zelanda daki bolgesinden bir kiyi gorunumu Kiyi kanunu na gore kiyi jeomorfolojik birimi tanimlamalari su sekilde yapilmistir Taskin durumu disinda deniz yapay ve tabii gol ile akarsularin karaya temas ettigi noktalarin birlesiminden kiyi cizgisi olusur Kiyi kenar cizgisi ise deniz akarsu ve suni ve tabii gollerde kiyi cizgisinden sonra karaya dogru su hareketlerinin meydana getirdigi kumluk cakillik taslik kayalik bataklik sazlik gibi alanlarinin sinirini ifade eder Kiyi ise kiyi kenar cizgisi ile kiyi cizgisi arasindaki alani tanimlamaktadir Sahil kiyi kenar cizgisinden sonra kara icine dogru minimum 100 m enindeki alandir Eski Turkce kidig kenar sinir sozcugunden gelen kiyi sozcugu ise kesmek anlamindaki kid kokune dayanir Kiyi kara ile suyun temas alaninda gecis zonu niteliginde olan kendine has ozellikleri olan farkli boyutlardaki yeryuzu seklidir Yuksek falezli kiyilarda bu kusak kuculur bazen ortadan kalkar Bazen alcak kiyilarda yuzlerce binlerce metrelik uzunluk ve genislikte olabilir Kiyinin en onemli ozelligi deniz etkisinin dolayli veya dogrudan hissedilen karasal alanlar olmasidir Kara su ve havanin etkilesim halinde oldugu kiyi yillik aylik bazen de gunluk degisikliklere ugrar Kiyilarin bicimlenmesinde litoloji tektonizma ruzgar dalga akintilar gel git erozyon sedimantasyon kiyi dolgulari kuraklik gibi etkenler dolayli veya direkt etkilidir Bu etkenlere bagli olarak farkli kiyi tipleri olusur Kiyi sekilleriKorfez Burun Koy Yarimada TomboloResim galerisiAtlantik kayalik kiyi seridi Porto Covo Portekiz bati sahili Somali Afrika nin en uzun sahil seridine sahiptir Hindistan da Visakhapatnam deniz kiyisi KaynakcaWikimedia Commons ta Kiyi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir The American Heritage Dictionary of the English Language Ingilizce 2000 1 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2020 PDF mevzuat gov tr 17 Nisan 1990 9 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2020 a b TUROGLU Huseyin 2010 Alcak Kiyilarda Kiyi Kenar Cizgisi Problemi 2010 Ulusal Jeomorfoloji Sempozyumu Bildiriler Kitabi 23 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mayis 2020 kiyi Nisanyan Sozluk KORKMAZ Huseyin vd 2016 ASI DELTASI SAMANDAG KIYI KENAR CIZGISI PDF Firat Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi 23 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Mayis 2020