Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tombolo veya Saplı Ada, veya resif gibi dar birikim şekilleriyle ana karaya bağlanan adalardır. Bağlandıktan sonra adanın ismi olur. Eğer birkaç ada resiflerle bir araya gelerek deniz seviyesinin üzerinde formlar oluşturuyorsa bu şekle tombolo kümesi denir. İki veya daha fazla tombolo, bir araya gelerek lagün adı verilen kapalı bir şekil meydana getirebilirler. Tombolo, bir çeşit kıstak olarak kabul edilir. Kelime kökeni olarak İtalyanca olan tombolo, çakıl kumsalı anlamına gelen Latin kökenli tumulus sözcüğünden türemiştir.
Oluşumu
Bir adayı karaya veya adaları birbirine bağlayan setlere tombolo adı verilir. Bunlar da oluşum bakımından okların aynısıdır. Yani bir kıyıdan başlayarak ilerleyen bir ok, zamanla kıyının önündeki bir adaya kadar uzanır ve bitişir. Bazen bir adanın birden fazla okla karaya bağlandığı görülür. Bu durum, özellikle farklı iki yöndeki iki akıntının bir burnun ilerisinde birbirini kesecek şekilde uzandıkları hallerde meydana gelir. Bazen bir tombolo üzerinde dalgaların fırlattıkları maddelerin birikmesi ile artkıyı setleri meydana gelir. Bu kıyı setlerinin birbiri ardından oluşumu ve bir diğerine eklenmeleri sonucunda tombolo alüvyondan oluşan oldukça geniş bir kıstak manzarası oluşturur. Mesela Kapıdağ Yarımadası'nı karaya bağlayan tombolo bu şekilde genişlemiştir. Bu yeryüzü şekillerinin oluşumundaki temel neden okyanus dalgalarıdır. Dalgalar bir dik kıyıdan kopardığı toprakları zamanla kıyıya yığar ve hafif yükseltili bir kara oluşturur. Bu yapı da iki karayı birbirine bağlar. Deniz seviyesindeki yükselmeler de zamanla kopan materyalleri artırır.
Bilinen örnekler
- Mare Adası, Vallejo, Kaliforniya
- Mersey Point, , Batı Avustralya
- Aden, Yemen'deki kıstak
- , Yeni Zelanda
- , , Yeni Güney Galler, Avustralya
- , Martha's Vineyard, Massachusetts
- , Connecticut
- , Dorset, İngiltere
- , Hong Kong
- , Yeni Güney Galler, Avustralya
- , Dublin, İrlanda
- Kapıdağ Yarımadası, Balıkesir, Türkiye
- , Sinop, Türkiye
- , , Shetland Adaları, İskoçya
- Llandudno, Galler
- , , İrlanda
- , Saint Pierre ve Miquelon
- Monemvasia, Laconia, Peloponnese, Yunanistan
- Monte Argentario, Toskana, İtalya
- , Yeni Zelanda
- , , Kuzey Mariana Adaları
- , Kingston, Jamaika
- , Ontario, Kanada
- , Fransa
- , Shetland Adaları, İskoçya
- , Shetland Adaları, İskoçya
- , , Shetland Adaları, İskoçya
- , , Man Adası
- Cádiz, Andalucía, İspanya
- Las Palmas de Gran Canaria, Kanarya Adaları, İspanya
- Hakodate, Hokkaido, Japonya
Dış bağlantılar
- Geology.About.com 3 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Bibliyografi
- Erinç, S., Jeomorfoloji 2, 1960, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayınları No: 23.
- Hoşgören, M.Y., Jeomorfoloji'nin Ana Çizgileri, 1998, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Glossary of Geology and Related Sciences. The American Geological Institute, 1957
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tombolo veya Sapli Ada veya resif gibi dar birikim sekilleriyle ana karaya baglanan adalardir Baglandiktan sonra adanin ismi olur Eger birkac ada resiflerle bir araya gelerek deniz seviyesinin uzerinde formlar olusturuyorsa bu sekle tombolo kumesi denir Iki veya daha fazla tombolo bir araya gelerek lagun adi verilen kapali bir sekil meydana getirebilirler Tombolo bir cesit kistak olarak kabul edilir Kelime kokeni olarak Italyanca olan tombolo cakil kumsali anlamina gelen Latin kokenli tumulus sozcugunden turemistir Tombolo near Euboea Yunanistan ni a baglayan tombolo Monte Argentario Toskana Italya OlusumuBir adayi karaya veya adalari birbirine baglayan setlere tombolo adi verilir Bunlar da olusum bakimindan oklarin aynisidir Yani bir kiyidan baslayarak ilerleyen bir ok zamanla kiyinin onundeki bir adaya kadar uzanir ve bitisir Bazen bir adanin birden fazla okla karaya baglandigi gorulur Bu durum ozellikle farkli iki yondeki iki akintinin bir burnun ilerisinde birbirini kesecek sekilde uzandiklari hallerde meydana gelir Bazen bir tombolo uzerinde dalgalarin firlattiklari maddelerin birikmesi ile artkiyi setleri meydana gelir Bu kiyi setlerinin birbiri ardindan olusumu ve bir digerine eklenmeleri sonucunda tombolo aluvyondan olusan oldukca genis bir kistak manzarasi olusturur Mesela Kapidag Yarimadasi ni karaya baglayan tombolo bu sekilde genislemistir Bu yeryuzu sekillerinin olusumundaki temel neden okyanus dalgalaridir Dalgalar bir dik kiyidan kopardigi topraklari zamanla kiyiya yigar ve hafif yukseltili bir kara olusturur Bu yapi da iki karayi birbirine baglar Deniz seviyesindeki yukselmeler de zamanla kopan materyalleri artirir Bilinen orneklerErdek ilcesinin bulundugu Kapidag Yarimadasi yla beraber Balikesir haritasi Mare Adasi Vallejo Kaliforniya Mersey Point Bati Avustralya Aden Yemen deki kistak Yeni Zelanda Yeni Guney Galler Avustralya Martha s Vineyard Massachusetts Connecticut Dorset Ingiltere Hong Kong Yeni Guney Galler Avustralya Dublin Irlanda Kapidag Yarimadasi Balikesir Turkiye Sinop Turkiye Shetland Adalari Iskocya Llandudno Galler Irlanda Saint Pierre ve Miquelon Monemvasia Laconia Peloponnese Yunanistan Monte Argentario Toskana Italya Yeni Zelanda Kuzey Mariana Adalari Kingston Jamaika Ontario Kanada Fransa Shetland Adalari Iskocya Shetland Adalari Iskocya Shetland Adalari Iskocya Man Adasi Cadiz Andalucia Ispanya Las Palmas de Gran Canaria Kanarya Adalari Ispanya Hakodate Hokkaido JaponyaDis baglantilarGeology About com 3 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde BibliyografiErinc S Jeomorfoloji 2 1960 Istanbul Universitesi Cografya Enstitusu Yayinlari No 23 Hosgoren M Y Jeomorfoloji nin Ana Cizgileri 1998 Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Ayrica bakinizDis kuvvetlerKaynakca Glossary of Geology and Related Sciences The American Geological Institute 1957