Ptolemaios hanedanı ya da Batlamyus Hânedânı Mısır'da MÖ 305 ile MÖ 30,[]Makedonyalı III. Aleksanderin ölümünden sonra onun fethettiği ülkelerde tarafından kurulan Helenistik krallıklardan biridir. Bu hanedan Makedonyalı general Ptolemaios I Soter tarafından kurulmuştur.
Ptolemaios I Soter Makedonyalı Büyük İskender'in kurmayı (generali ve idarecisi) olarak görev yapan (somatophylax adı verilen) 7 yardımcısında biriydi. III. Aleksander MÖ 323'de öldüğü zaman Mısır üzerinde satrap olarak göreve başladı. MÖ 305'te kendini bağımsız kral olarak Kral Ptolemaios I olarak ilan etti ve sonradan "Soter" (Kurtarıcı) lakabı ile anıldı. Mısır halkı Ptolemaios I Soter ve sonradan tahta gelen Ptolemaios hanedanı hükümdarlarını bağımsız Mısır'ın firavunları olarak kabul ettiler. Ptolemaios hanedanı üyeleri hükümdarlar Mısır'ın MÖ 30'da Romalıların eline geçmesine kadar hüküm sürdüler.
Ptolemaios Hanedanının tüm erkek hükümdarları Ptolemaios ismini taşımışlardır. Ptolemaios hanedanı krallarının eşleri olan kraliçelerinin bazıları kocaları ile kardeştiler. Kraliçe isimleri çok kere Kleopatra, Arsinoe veya Bernice olurdu. Ptolemaios hanedanının en son üyesi ve kraliçesi olan VII. Kleopatra, tarihte en ünlü Ptolemaios hanedanı üyesidir. Önce Roma idarecileri olan Julius Sezar ile Pompey arasındaki politik mücadelelere karışmış ve sonra da Oktavianus ile Marcus Antonius arasındaki siyasal ve askeri savaşa sevgilileri olan Julius Sezar ve Marcus Antonius yanında katılmıştır. Roma Cumhuriyeti'nin Mısır'ı isgal etmesi ile intihar etmiş ve böylece Ptolemaios Hanedanı'nın Mısır'da hükûmet etmesi son bulmuştur.
Ptolemaios hanedanı hükümdarları ve eşleri
Ptolemaios Hanedanı hükümdarlarının isimlendirilmesi karışıktır. Yaşadıkları zamanda Ptolemaios hanedanına bağlı hükümdarlar sıra numaraları ile değil lakaplarıyla anılıp hitap edilmişlerdir ve bazen bunlar bile değişmiştir. Sonradan tarihçiler, özellikle Ptolemaios, Kleopatra ve Berenike adlı hükümdarlara ve kraliçelere sıra numaraları vermişlerdir. Ancak değişik nedenlerle değişik tarihçiler aynı hükümdarı değişik numaralarla anmıştır. Burada verilen numaralama, modern tarihçiler arasında en yaygın olarak kullanılandır. Tarihler (doğum ve ölümü değil) saltanat etme dönemini verir.
Parantezler içinde verilen tarihler hükümdarların saltanat dönemi tarihleridir. Ptolemaios Hanedanı hükümdarları karı-koca olarak birlikte ortak güçlü olarak hüküm sürmüşlerdir ve çok kere bu karı-koca hükümdarlar kardeştir. Birkaç kraliçe tek başına hükümran olmuştur. Bunlardan en başarılı olanı ve ünlüsü MÖ 51-MÖ 30 döneminde kraliçe olan ve tahtını itibarî olarak sırayla önce iki erkek kardeşi ve sonra da oğlu ile paylaşan VII. Kleopatra'dır.
- I. Ptolemaios Soter (MÖ 305-MÖ 285): Evli eşi (olasılıkla) birinci olarak Thais, ikinci olarak , üçüncü olarak ve dördüncü ve sonucu olarak .
- II. Ptolemaios Filadelfus (MÖ 284-MÖ 246): Evli eşi birinci olarak ve ikinci olarak II. Arsinoe Filadelphus. Ortak saltanat (MÖ 267-MÖ 259).
- III. Ptolemaios Euergetes (MÖ 246-MÖ 222): Evli eşi II. Berenike.
- IV. Ptolemaios Philopator (MÖ 222-MÖ 204): Evli eşi .
- V. Ptolemaios Epiphanes (MÖ 204-MÖ 180): Evli eşi I. Kleopatra.
- VI. Ptolemaios Philometor (MÖ 180-MÖ 164, MÖ 163-MÖ 145): Evli eşi II. Kleopatra. MÖ 152'de kısa bir zaman ortak kral .
- Neos Philopator (hiç hükümdar olmadı).
- VIII. Ptolemaios Physcon (MÖ 170-MÖ 163, MÖ 145-MÖ 116): Evli eşi birinci olarak II. Kleopatra; ikinci olarak . MÖ 131 ile MÖ 127 arasında geçici olarak II. Kleopatra tarafından İskenderiye'den atıldı. MÖ 124'te barışarak geri döndü.
- II. Kleopatra Philometora Soteira (MÖ 131-MÖ 127): VIII. Ptolemaios'ye karşı olarak.
- Philometor Soteira Dikaiosyne Nikephoros (Kokke) (MÖ 116-MÖ 101): (MÖ 116-MÖ 107) döneminde ve (MÖ 107-MÖ 101 döneminde ortak kral.
- Lathyros (MÖ 116-, MÖ 88-MÖ 81 arasinda II. Soter): Evli eşi ilk olarak ; ikinci olarak . Birinci hükümdarlık döneminde ile ortak olarak hükümdar.
- I. Alexander (MÖ 107-MÖ 88): Evli eşi birinci olarak , ikinci olarak . MÖ 101'e kadar ile ortak olarak hükümdar.
- Philopator (MÖ 81-MÖ 80)
- II. Alexander (MÖ 80): Evli eşi ve onunla ortak hüküm sürdü. Ama MÖ 80'de onu oldürttü ve sonra ancak 19 gün tek hüküm sürdü.
- XII. Ptolemaios Auletes Neos Dionysos (MÖ 80-MÖ 58, MÖ 55-MÖ 51): Evli eşi Tryphaena.
- Tryphaena (MÖ 58-MÖ 57): (MÖ 58-MÖ 55) arasında Epiphaneia ile ortak hükümdar.
- VII. Kleopatra Philopator (MÖ 51-MÖ 30): (MÖ 51-MÖ 47) döneminde XIII. Ptolemaios ile; (MÖ 47-MÖ 44) döneminde ile (MÖ 44-MÖ 30) döneminde Sezarion ortak hükümdar.
- IV. Arsinoe (MÖ 48-MÖ 47): VII. Kleopatra karşı hükümdarlık yaptı.
Ptolemaios hanedanının basitleştirilmiş soyağacı
Bu grafikte gösterilen birçok bağlantı tartışmaya yol açmaktadır ve bu tartışmalar her bir hanedan mensubu için ana metinlerde incelenmektedir.
Ptolemaios hanedanın diğer ünlü üyeleri
- (ö. MÖ 279) - Ptolemaios I Soter' in büyük oğlu. Sonunda Makedonya Kralı oldu.
- (ö. MÖ 96) - Ptolemaios VIII Physcon'un oğlu. Libya (Cyrenaica) kralı oldu. Cyrenaica'yı Roma'ya miras olarak bıraktı.
- (ö. MÖ 36) - VII. Kleopatra ve Marcus Antonius'un oğlu.
- (ö. MS 40) - Mauretania Kralı II. Juba ile VII. Kleopatra ve Marcus Antonius'un kızı olan Kleopatra Selene II'nin oğlu. Mauretania Kralı.
Irsî hastalıkları
Ptolemaios hanedanının üyelerinden birkaçı tarihlere aşırı şişman kişiler olarak geçmişlerdir ve heykeller ve bastırılan sikkeler bunların patlak gözlü ve şişmiş boyunlu olduğunu göstermektedir. Tıbbi doktor araştırmacılar bunların bir irsi hastalık belirtileri olduğunda birleşmektedirler. Patlak gözler ve şişmiş boyun, ailesel Graves'in hastalığının belirtileri olduğu iddia edilmiştir; fakat aşırı şişmanlık bu hastalığı belirtisi değildir. Son bir araştırmaya göre tiroid bezi şişmesi, patlak gözler ve aşırı şişmanlık ya Erdheim-Chester hastalığının ya da çoklu odaklı fibroskerosis hastalığının belirtileri olduğudur.
Kaynaklar
İçsel kaynaklar
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Ptolemaios Hanedanı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20020508100505/http://www.tyndale.cam.ac.uk/Egypt/ptolemies/ptolemies.htm tarih=8 Mayıs 2002 arşivlendi.] Ptolemaios Hanedanı
- Livius7 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., [1]14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Jona Lendering, Ptolemaios'lar.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ptolemaios hanedani ya da Batlamyus Hanedani Misir da MO 305 ile MO 30 kaynak belirtilmeli Makedonyali III Aleksanderin olumunden sonra onun fethettigi ulkelerde tarafindan kurulan Helenistik kralliklardan biridir Bu hanedan Makedonyali general Ptolemaios I Soter tarafindan kurulmustur Ptolemaios I Soter Makedonyali Buyuk Iskender in kurmayi generali ve idarecisi olarak gorev yapan somatophylax adi verilen 7 yardimcisinda biriydi III Aleksander MO 323 de oldugu zaman Misir uzerinde satrap olarak goreve basladi MO 305 te kendini bagimsiz kral olarak Kral Ptolemaios I olarak ilan etti ve sonradan Soter Kurtarici lakabi ile anildi Misir halki Ptolemaios I Soter ve sonradan tahta gelen Ptolemaios hanedani hukumdarlarini bagimsiz Misir in firavunlari olarak kabul ettiler Ptolemaios hanedani uyeleri hukumdarlar Misir in MO 30 da Romalilarin eline gecmesine kadar hukum surduler Ptolemaios Hanedaninin tum erkek hukumdarlari Ptolemaios ismini tasimislardir Ptolemaios hanedani krallarinin esleri olan kralicelerinin bazilari kocalari ile kardestiler Kralice isimleri cok kere Kleopatra Arsinoe veya Bernice olurdu Ptolemaios hanedaninin en son uyesi ve kralicesi olan VII Kleopatra tarihte en unlu Ptolemaios hanedani uyesidir Once Roma idarecileri olan Julius Sezar ile Pompey arasindaki politik mucadelelere karismis ve sonra da Oktavianus ile Marcus Antonius arasindaki siyasal ve askeri savasa sevgilileri olan Julius Sezar ve Marcus Antonius yaninda katilmistir Roma Cumhuriyeti nin Misir i isgal etmesi ile intihar etmis ve boylece Ptolemaios Hanedani nin Misir da hukumet etmesi son bulmustur Ptolemaios hanedani hukumdarlari ve esleri Ptolemaios Kralligi Diger Kassandros Kralligi Lysimakhos Kralligi Selevkos Kralligi Epir Diger Kartaca Roma Cumhuriyeti Yunan kolonileri Ptolemaios Hanedani hukumdarlarinin isimlendirilmesi karisiktir Yasadiklari zamanda Ptolemaios hanedanina bagli hukumdarlar sira numaralari ile degil lakaplariyla anilip hitap edilmislerdir ve bazen bunlar bile degismistir Sonradan tarihciler ozellikle Ptolemaios Kleopatra ve Berenike adli hukumdarlara ve kralicelere sira numaralari vermislerdir Ancak degisik nedenlerle degisik tarihciler ayni hukumdari degisik numaralarla anmistir Burada verilen numaralama modern tarihciler arasinda en yaygin olarak kullanilandir Tarihler dogum ve olumu degil saltanat etme donemini verir Parantezler icinde verilen tarihler hukumdarlarin saltanat donemi tarihleridir Ptolemaios Hanedani hukumdarlari kari koca olarak birlikte ortak guclu olarak hukum surmuslerdir ve cok kere bu kari koca hukumdarlar kardestir Birkac kralice tek basina hukumran olmustur Bunlardan en basarili olani ve unlusu MO 51 MO 30 doneminde kralice olan ve tahtini itibari olarak sirayla once iki erkek kardesi ve sonra da oglu ile paylasan VII Kleopatra dir I Ptolemaios Soter MO 305 MO 285 Evli esi olasilikla birinci olarak Thais ikinci olarak ucuncu olarak ve dorduncu ve sonucu olarak II PtolemaiosFiladelfus MO 284 MO 246 Evli esi birinci olarak ve ikinci olarak II Arsinoe Filadelphus Ortak saltanat MO 267 MO 259 III PtolemaiosEuergetes MO 246 MO 222 Evli esi II Berenike IV PtolemaiosPhilopator MO 222 MO 204 Evli esi V PtolemaiosEpiphanes MO 204 MO 180 Evli esi I Kleopatra VI PtolemaiosPhilometor MO 180 MO 164 MO 163 MO 145 Evli esi II Kleopatra MO 152 de kisa bir zaman ortak kral Neos Philopator hic hukumdar olmadi VIII PtolemaiosPhyscon MO 170 MO 163 MO 145 MO 116 Evli esi birinci olarak II Kleopatra ikinci olarak MO 131 ile MO 127 arasinda gecici olarak II Kleopatra tarafindan Iskenderiye den atildi MO 124 te barisarak geri dondu II KleopatraPhilometora Soteira MO 131 MO 127 VIII Ptolemaios ye karsi olarak Philometor Soteira Dikaiosyne Nikephoros Kokke MO 116 MO 101 MO 116 MO 107 doneminde ve MO 107 MO 101 doneminde ortak kral Lathyros MO 116 MO 88 MO 81 arasinda II Soter Evli esi ilk olarak ikinci olarak Birinci hukumdarlik doneminde ile ortak olarak hukumdar I Alexander MO 107 MO 88 Evli esi birinci olarak ikinci olarak MO 101 e kadar ile ortak olarak hukumdar Philopator MO 81 MO 80 II Alexander MO 80 Evli esi ve onunla ortak hukum surdu Ama MO 80 de onu oldurttu ve sonra ancak 19 gun tek hukum surdu XII Ptolemaios Auletes Neos Dionysos MO 80 MO 58 MO 55 MO 51 Evli esi Tryphaena Tryphaena MO 58 MO 57 MO 58 MO 55 arasinda Epiphaneia ile ortak hukumdar VII Kleopatra Philopator MO 51 MO 30 MO 51 MO 47 doneminde XIII Ptolemaios ile MO 47 MO 44 doneminde ile MO 44 MO 30 doneminde Sezarion ortak hukumdar IV Arsinoe MO 48 MO 47 VII Kleopatra karsi hukumdarlik yapti Ptolemaios hanedaninin basitlestirilmis soyagaciBu grafikte gosterilen bircok baglanti tartismaya yol acmaktadir ve bu tartismalar her bir hanedan mensubu icin ana metinlerde incelenmektedir Ptolemaios hanedanin diger unlu uyeleri o MO 279 Ptolemaios I Soter in buyuk oglu Sonunda Makedonya Krali oldu o MO 96 Ptolemaios VIII Physcon un oglu Libya Cyrenaica krali oldu Cyrenaica yi Roma ya miras olarak birakti o MO 36 VII Kleopatra ve Marcus Antonius un oglu o MS 40 Mauretania Krali II Juba ile VII Kleopatra ve Marcus Antonius un kizi olan Kleopatra Selene II nin oglu Mauretania Krali Irsi hastaliklariPtolemaios hanedaninin uyelerinden birkaci tarihlere asiri sisman kisiler olarak gecmislerdir ve heykeller ve bastirilan sikkeler bunlarin patlak gozlu ve sismis boyunlu oldugunu gostermektedir Tibbi doktor arastirmacilar bunlarin bir irsi hastalik belirtileri oldugunda birlesmektedirler Patlak gozler ve sismis boyun ailesel Graves in hastaliginin belirtileri oldugu iddia edilmistir fakat asiri sismanlik bu hastaligi belirtisi degildir Son bir arastirmaya gore tiroid bezi sismesi patlak gozler ve asiri sismanlik ya Erdheim Chester hastaliginin ya da coklu odakli fibroskerosis hastaliginin belirtileri oldugudur Kaynaklar Bu kisinin babasinin ismi Lagus oldugu icin ender olarak Lagid Imparatorlugu adi da verilmektedir Ashrafian H 2005 Familial proptosis and obesity in the Ptolemies J R Soc Med Cilt 98 Sayi 2 Sayfa 85 6 Icsel kaynaklarAntik Misir Ptolemaios I SoterDis baglantilarWikimedia Commons ta Ptolemaios Hanedani ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir tarihindeWayback Machine sitesinde https web archive org web 20020508100505 http www tyndale cam ac uk Egypt ptolemies ptolemies htm tarih 8 Mayis 2002 arsivlendi Ptolemaios Hanedani Livius7 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1 14 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jona Lendering Ptolemaios lar