Gnaeus Pompeius Magnus veya Pompey (29 Eylül MÖ 106 - 29 Eylül MÖ 48), Roma Cumhuriyeti'nin son dönemlerinde askeri ve politik liderdi. İtalya'nın kasabalarından gelen Pompey, kendini Roma asilzadeleri arasına sokabildi. Kendisine Magnus kognomenini de Lucius Cornelius Sulla vermişti.
Pompey | |
---|---|
![]() | |
Doğum | 29 Eylül MÖ 106 , İtalya, Roma Cumhuriyeti |
Ölüm | 29 Eylül MÖ 48 (57 yaşında) Pelusium, Ptolemaios Krallığı |
Ölüm sebebi | Suikast |
Meslek | Askeri lider Politikacı |
Siyasi parti | Optimates |
Pompey | |
---|---|
![]() | |
Doğum | Gnaeus Pompeius Magnus 29 Eylül MÖ 106 , İtalya, Roma Cumhuriyeti |
Ölüm | 29 Eylül MÖ 48 (57 yaşında) Pelusium, Ptolemaios Krallığı |
Bağlılığı | Roma Cumhuriyeti Lucius Cornelius Sulla |
Hizmet yılları | 89-48 MÖ |
Çatışma/savaşları | Sosyal Savaş III. Köle Savaşı (Üçüncü Mithridatis Savaşı) |
Ödülleri | 3 (Roma zaferi) |
Pompey (Marcus Licinius Crassus)'a karşı ve Gaius Julius Caesar'a da dosttu. Üç politikacı Roma cumhuriyetinin son dönemlerinde önemli rol oynamışlar, aralarındaki ortaklığa da Birinci Triumvirlik ismiyle tanımlamışlardır. Crassus öldükten sonra, Pompey ve Caesar tüm Roma topraklarının hakimiyeti için tartışırlar.
Pompey MÖ 65 yılında, şimdiki Şebinkarahisar-Bayramköy bölgesinde, Pontus Kralı VI. Mithridates'in ordusu ile yaptığı savaşta, Roma ordusuna komuta etti. Mitridates'in ordusunu yendi, ülkesini Roma'ya bağlı bir devlet haline getirdi. Ardından Şebinkârahisar-Bayramköy bölgesine, zafer kazanma evi anlamına gelen "(Nicopolis)" kentini kurdu. (Athena) (günümüzde Pazar) şehri de Pompey tarafından kuruldu.
Pompey kazandığı savaşlardan sonra Roma'da önemli bir statü kazanmıştır. Caesar ile büyük dostlukları bulunmasına rağmen Caesar'ın Galya Savaşlarını kazanmasının ardından orduyu dağıtmadan MÖ 49 yılında (Roma'ya doğru harekete geçmesi) sonucunda Pompey ve Caesar 'ın araları açılmıştır.Başlayan iç savaş sonucunda Caesar, Cumhuriyet'in başkenti Roma'ya yaklaşınca Pompey ve onun tarafındaki senatörler önce İtalya' nın güneyine ardından da gemilerle Yunanistan'a geçmişler ve orada büyük bir ordu kurmuşlardır. Caesar'ın ordusu, Pompey ve diğer senatörlerin oluşturduğu orduyu MÖ 48 yılında yapılan (Pharsalus Muharebesi)'nde bozguna uğratmıştır. Bu yenilgi üzerine Pompey hala kendi taraftarlarının yoğunlukta olduğunu düşündüğü Mısır'a doğru yola çıkmıştır.
Mısır'da bir ordu kurup yeniden Caesar 'ın karşısına çıkmayı düşünen Magnus Pompey bilmeden ölümüne doğru yelken açmıştır. Mısır'a gittiğinde gemisinden iner inmez başı kesilerek öldürülmüştür. Pompey'in ardından Mısır'a gelen Caesar, Pompey'i öldüren kişiyi infaz etmiştir. Bazı kaynaklarda bunun nedeni olarak; Pompey'in bir senatör olması ve böyle bir ölümü haketmemesi olarak açıklanmıştır.
Kaynakça
- ^ a b c d . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2021.
- ^ Thayer, Bill. "Plutarch Life of Pompey". penelope.uchicago.edu. Loeb Classical Library. s. 80:5. 31 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2020.
- ^ Pompey the Great (İngilizce). Leach, John. s. 29.
![]() | Romalı devlet adamı ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
![]() | Bir asker ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar