Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Airbus A330, Airbus ailesinin yüksek kapasiteli, orta ve uzun menzilli bir uçağıdır. Teknik olarak aynı A340 gibi geniş gövdeli, iki koridorlu yapıda olup A340'dan farklı olarak iki adet turbofan motora sahiptir. Bu özellikleri ile Airbus ailesinin A350 modelinden sonraki çift motorlu en büyük ikinci üyesidir.
| Airbus A330 | |
|---|---|
 Türk Hava Yolları'na ait TC-JOD kuyruk tescilli bir A330-300, kalkışını gerçekleştirirken. | |
| Türü | Hava taşımacılığı |
| Üretici | Airbus S.A.S (EADS) |
| İlk uçuş | 2 Kasım 1992 |
| Hizmete giriş | 17 Ocak 1994 () |
| Durumu | Etkin hizmette |
| Ana kullanıcı | Türk Hava Yolları |
| Diğer kullanıcılar | Air China China Eastern Airlines Cathay Pacific |
| Üretim aralığı | 1992- günümüz |
| Üretim sayısı | 1,310 (Kasım 2016) |
| Birim maliyeti | $136 ila $145,5m arası (2003) A330-200F $175M (2007) |
| Değişimleri | Airbus A330 MRTT Airbus A340 |
A330 ilk uçuşunu 1992'de yaptı. Airbus'ın ve havacılık otoritelerinin testlerinden sonra ilk hizmetine 1993'te başladı. İlk imal edilen A330'un 300 serisiydi. Üç sınıfta toplam 295 yolcu taşıyabilen uçağın menzili 10 bin 400 kilometreydi. Havayollarının biraz daha küçük, iki motorlu bir uçak istediklerini saptayan Airbus Endüstri, 1990'ların başından itibaren A330-300'ün alt modeli olan A330-200 üzerinde çalışmaya başladı. İlk siparişler uçak kiralama şirketi ILFC'nin yanı sıra , Sabena, Austrian, Emirates ve Gulf Air gibi şirketlerden geldi.
Serinin bir alt üyesi olan A330-200 ilk uçuşunu 13 Ağustos 1997'de gerçekleştirdi. Testler ve sertifikasyon çalışmalarından sonra uçak ilk olarak Nisan 1998'de Canada 3000 Havayolları'nda hizmete girdi. A330-200 modelinin gövdesi 300 serisine oranla yaklaşık 4.7 metre daha kısa. Ancak menzili A330-300'den 2 bin kilometre daha uzun. Menzil farkı A330-200'ün gövde altına konulan ve A340'larda da kullanılan özel bir yakıt tankı sayesinde sağlandı. Artan ağırlığı karşılamak için özel iniş takımları da eklendi.
Ekonomik uçuşuyla birçok havayolu tarafından seçilen A330-200, 150'ye yakın sipariş aldı. Bunlardan 102 tanesi teslim edildi. Havayolları A330-200'leri filolarındaki A300, A310, DC10-10, eski nesil B767-200'leri değiştirmek amacıyla seçiyor. Swissair, Austuria, Sabena, Air France, Korean Air, TAM, Qatar, Air Transat, Canada 3000, LTU, Aer Lingus, Air Tours, , JMC Air, Monarch, Srilankan Havayollarının yanı sıra Türk Hava Yolları da A330-200 kullanan operatörler arasındaki yerini aldı.
İlk nesil çift motorlu Airbus uçakları olan A330-300 serisinde farklı motor seçenekleri mevcuttur. Bu uçaklar için (67,500 lb) 300.3 kN'luk itiş gücüne sahip iki adet General Electric firmasının CF6-80E1/A2 motorlarını ya da 284.7 kN'luk (64,000 lb) firmasının PW-4164 motorları tercih edilebilir. Ayrıca bir başka seçenek olarak (68,000 lb) 304.6 kN'luk itiş gücü ile RollsRoyce Trent 768 ile Trent 772 turbofan motorları da seçenekler arasındadır.
Uzun menzilli A330-200 uçaklarında ise Pratt & Whitney firmasına ait PW-4164 motorları ya da PW-4168 serisi turbofan motorları ile üçüncü bir seçenek olarak da yeni nesil 324 kN (73,000 lb) itiş gücüne sahip RR Trent 768 serisi veya 772 opsiyonu kullanılabilir.
A330 MRTT
A330'un adı altında havadan sağlayan tanker uçağıdır. EADS ve Northrop Grumman ortaklığı 29 Şubat 2008'de ABD'de 35 Milyar $ değerinde 179 adet KC-45 tedarikini içeren sözleşme imzalamış ve Boeing'i saf dışı bırakmıştır.
2008 sonbaharında ABD başkanlık seçimlerinden önce bu anlaşma askıya alınmıştır. Her ne kadar uçağın ana montajı Amerika'da yapılacak olsa da Boeing gibi bir Amerikan şirketi yerine Avrupalı Airbus'un tercih edilmesi tepkilere yol açmıştır.
Teknik özellikler
| Uçak boyutları | A330-200 | A330-300 | A330-200F | A330-300F |
|---|---|---|---|---|
| Gövde Uzunluğu | 58,8 m (192 ft 11 in) | 63,6 m (208 ft 8 in) | 58,8 m (192 ft 11 in) | 63,6 m (208 ft 8 in) |
| Yerden Yüksekliği | 17,40 m (57 ft 1 in) | 16,85 m (55 ft 3 in) | 16,9 m (55 ft 5 in) | 16,79 m (55 ft 1 in) |
| Gövde çapı | 5,64 m (18 ft 6 in) | |||
| Azami kabin genişliği | 5,28 m (17 ft 4 in) | |||
| Kabin genişliği | 45,0 m (147 ft 8 in) | 50,35 m (165 ft 2 in) | 40,8 m (133 ft 10 in) | 50,4 m (165 ft 4 in) |
| Kanat Açıklığı (geometrik) | 60,3 m (197 ft 10 in) | |||
| Kanat Alanı (referans) | 361,6 m² (1.186 sq ft) | |||
| Kanat serbestisi (%25 akord) | 30 derece | |||
| Dingil mesafesi | 22,2 m (72 ft 10 in) | 25,6 m (84 ft) | 22,2 m (72 ft 10 in) | 25,3 m (83 ft) |
| Tekerlek izi | 10,69 m (35 ft 1 in) | |||
| Temel çalışma verisi | ||||
| Motorlar | İki CF6-80E1 or or (RR Trent 700) | PW4000 or Trent 700 | ||
| Motror itme mesafesi | 303-320 kN | |||
| Yolcu kapasitesi | 253 (3-class) / 293 (2-class) | 295 (3-class) / 335 (2-class) | - | - |
| Menzil (w/max. passengers) | 6.749 NM (12.500 km) | 5,669 NM (10.500 km) | 4.000 NM (7.400 km) | 3.660 NM (6.780 km) |
| Ekonomik hız | Mach 0,82 (541 mph, 470 knots, 871 km/h at 35.000 ft cruise altitude) | |||
| Azami ekonomik hız | Mach 0,86 (568 mph, 493 knots, 913 km/h at 35.000 ft cruise altitude) | |||
| Kalkış Mesafesi MTOW | 2.220 metre(7.300 ft) | 2.500 metre(8.202 ft) | - | |
| Yük tutma hacmi (Standard/seçenekli) | 19,7 / 1.376 m³ | 475 m³ | ||
| Dizayn ağırlıkları | ||||
| Azami şahlanma ağırlığı | 230,9 (233,9) t | |||
| Azami Havalanma ağırlığı | 230 (233) t | |||
| Azami İniş ağırlığı | 180 (182) t | 185 (187) t | 182 (187) t | |
| Azami sıfır yakıt ağırlığı | 168 (170) t | 173 (175) t | 173 (178) t | 168 (170) t |
| Azami yakıt kapasitesi | 139.100 l | 97.170 l | 139.100 l | 97.170 l |
| Boş faaliyet ağırlığı | 119,6 t | 122,2 (124,5) t | 109 t | 112 t |
| Hacimsal Yük | 36,4 t | 45,9 t | 69 t | 62 t |
| Wikimedia Commons'ta Airbus A330 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Motorlar :
- 1. seçenek : 2x GE CF6-80E1/A2
- 2. seçenek : 2x P&W PW-4164 - PW-4168
- 3. seçenek : 2x RR Trent 768 - Trent 772
Sipariş ve Teslim Edilenler
| Siparişler | Teslim Edilenler | ||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Model | Toplam | Belirsiz | Toplam | 2016 | 2015 | 2014 | 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006 | 2005 | 2004 | 2003 | 2002 | 2001 | 2000 | 1999 | 1998 | 1997 | 1996 | 1995 | 1994 | 1993 |
| A330-200 | 572 | 128 | 444 | ? | ? | ? | ? | ? | 40 | 32 | 38 | 49 | 42 | 39 | 29 | 25 | 19 | 36 | 16 | 27 | 40 | 12 | |||||
| A330-200F | 60 | 51 | 9 | ? | ? | ? | ? | ? | 4 | 5 | |||||||||||||||||
| A330-300 | 554 | 170 | 384 | ? | ? | ? | ? | ? | 43 | 50 | 38 | 23 | 26 | 23 | 27 | 22 | 12 | 6 | 19 | 16 | 4 | 11 | 14 | 10 | 30 | 9 | 1 |
| Toplam | 1,186 | 349 | 837 | ? | ? | ? | ? | ? | 87 | 87 | 76 | 72 | 68 | 62 | 56 | 47 | 31 | 42 | 35 | 43 | 44 | 23 | 14 | 10 | 30 | 9 | 1 |
Bilgiler, Aralık 2011 sonu değerleridir. 1 Nisan 2016 tarihinde güncellenmiştir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Airbus A330 Airbus ailesinin yuksek kapasiteli orta ve uzun menzilli bir ucagidir Teknik olarak ayni A340 gibi genis govdeli iki koridorlu yapida olup A340 dan farkli olarak iki adet turbofan motora sahiptir Bu ozellikleri ile Airbus ailesinin A350 modelinden sonraki cift motorlu en buyuk ikinci uyesidir Airbus A330Turk Hava Yollari na ait TC JOD kuyruk tescilli bir A330 300 kalkisini gerceklestirirken TuruHava tasimaciligiUreticiAirbus S A S EADS Ilk ucus2 Kasim 1992Hizmete giris17 Ocak 1994 DurumuEtkin hizmetteAna kullaniciTurk Hava YollariDiger kullanicilarAir China China Eastern Airlines Cathay PacificUretim araligi1992 gunumuzUretim sayisi1 310 Kasim 2016 Birim maliyeti 136 ila 145 5m arasi 2003 A330 200F 175M 2007 DegisimleriAirbus A330 MRTT Airbus A340 A330 ilk ucusunu 1992 de yapti Airbus in ve havacilik otoritelerinin testlerinden sonra ilk hizmetine 1993 te basladi Ilk imal edilen A330 un 300 serisiydi Uc sinifta toplam 295 yolcu tasiyabilen ucagin menzili 10 bin 400 kilometreydi Havayollarinin biraz daha kucuk iki motorlu bir ucak istediklerini saptayan Airbus Endustri 1990 larin basindan itibaren A330 300 un alt modeli olan A330 200 uzerinde calismaya basladi Ilk siparisler ucak kiralama sirketi ILFC nin yani sira Sabena Austrian Emirates ve Gulf Air gibi sirketlerden geldi Serinin bir alt uyesi olan A330 200 ilk ucusunu 13 Agustos 1997 de gerceklestirdi Testler ve sertifikasyon calismalarindan sonra ucak ilk olarak Nisan 1998 de Canada 3000 Havayollari nda hizmete girdi A330 200 modelinin govdesi 300 serisine oranla yaklasik 4 7 metre daha kisa Ancak menzili A330 300 den 2 bin kilometre daha uzun Menzil farki A330 200 un govde altina konulan ve A340 larda da kullanilan ozel bir yakit tanki sayesinde saglandi Artan agirligi karsilamak icin ozel inis takimlari da eklendi Ekonomik ucusuyla bircok havayolu tarafindan secilen A330 200 150 ye yakin siparis aldi Bunlardan 102 tanesi teslim edildi Havayollari A330 200 leri filolarindaki A300 A310 DC10 10 eski nesil B767 200 leri degistirmek amaciyla seciyor Swissair Austuria Sabena Air France Korean Air TAM Qatar Air Transat Canada 3000 LTU Aer Lingus Air Tours JMC Air Monarch Srilankan Havayollarinin yani sira Turk Hava Yollari da A330 200 kullanan operatorler arasindaki yerini aldi Ilk nesil cift motorlu Airbus ucaklari olan A330 300 serisinde farkli motor secenekleri mevcuttur Bu ucaklar icin 67 500 lb 300 3 kN luk itis gucune sahip iki adet General Electric firmasinin CF6 80E1 A2 motorlarini ya da 284 7 kN luk 64 000 lb Pratt amp Whitney firmasinin PW 4164 motorlari tercih edilebilir Ayrica bir baska secenek olarak 68 000 lb 304 6 kN luk itis gucu ile RollsRoyce Trent 768 ile Trent 772 turbofan motorlari da secenekler arasindadir Uzun menzilli A330 200 ucaklarinda ise Pratt amp Whitney firmasina ait PW 4164 motorlari ya da PW 4168 serisi turbofan motorlari ile ucuncu bir secenek olarak da yeni nesil 324 kN 73 000 lb itis gucune sahip RR Trent 768 serisi veya 772 opsiyonu kullanilabilir A330 MRTTA330 un adi altinda havadan saglayan tanker ucagidir EADS ve Northrop Grumman ortakligi 29 Subat 2008 de ABD de 35 Milyar degerinde 179 adet KC 45 tedarikini iceren sozlesme imzalamis ve Boeing i saf disi birakmistir 2008 sonbaharinda ABD baskanlik secimlerinden once bu anlasma askiya alinmistir Her ne kadar ucagin ana montaji Amerika da yapilacak olsa da Boeing gibi bir Amerikan sirketi yerine Avrupali Airbus un tercih edilmesi tepkilere yol acmistir Teknik ozelliklerSeremetyevo Havalimani nda tirmanis yapan bir Aeroflot Airbus A330 200 Airbus A330 200 RWY 23L Dusseldorf Uluslararasi Havaalani nda inis yapiyor Airbus A330 200Air Canada A330 343Ucak boyutlari A330 200 A330 300 A330 200F A330 300FGovde Uzunlugu 58 8 m 192 ft 11 in 63 6 m 208 ft 8 in 58 8 m 192 ft 11 in 63 6 m 208 ft 8 in Yerden Yuksekligi 17 40 m 57 ft 1 in 16 85 m 55 ft 3 in 16 9 m 55 ft 5 in 16 79 m 55 ft 1 in Govde capi 5 64 m 18 ft 6 in Azami kabin genisligi 5 28 m 17 ft 4 in Kabin genisligi 45 0 m 147 ft 8 in 50 35 m 165 ft 2 in 40 8 m 133 ft 10 in 50 4 m 165 ft 4 in Kanat Acikligi geometrik 60 3 m 197 ft 10 in Kanat Alani referans 361 6 m 1 186 sq ft Kanat serbestisi 25 akord 30 dereceDingil mesafesi 22 2 m 72 ft 10 in 25 6 m 84 ft 22 2 m 72 ft 10 in 25 3 m 83 ft Tekerlek izi 10 69 m 35 ft 1 in Temel calisma verisiMotorlar Iki CF6 80E1 or PW4000 or RR Trent 700 PW4000 or Trent 700Motror itme mesafesi 303 320 kNYolcu kapasitesi 253 3 class 293 2 class 295 3 class 335 2 class Menzil w max passengers 6 749 NM 12 500 km 5 669 NM 10 500 km 4 000 NM 7 400 km 3 660 NM 6 780 km Ekonomik hiz Mach 0 82 541 mph 470 knots 871 km h at 35 000 ft cruise altitude Azami ekonomik hiz Mach 0 86 568 mph 493 knots 913 km h at 35 000 ft cruise altitude Kalkis Mesafesi MTOW 2 220 metre 7 300 ft 2 500 metre 8 202 ft Yuk tutma hacmi Standard secenekli 19 7 1 376 m 475 m Dizayn agirliklariAzami sahlanma agirligi 230 9 233 9 tAzami Havalanma agirligi 230 233 tAzami Inis agirligi 180 182 t 185 187 t 182 187 tAzami sifir yakit agirligi 168 170 t 173 175 t 173 178 t 168 170 tAzami yakit kapasitesi 139 100 l 97 170 l 139 100 l 97 170 lBos faaliyet agirligi 119 6 t 122 2 124 5 t 109 t 112 tHacimsal Yuk 36 4 t 45 9 t 69 t 62 tWikimedia Commons ta Airbus A330 ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Motorlar 1 secenek 2x GE CF6 80E1 A2 2 secenek 2x P amp W PW 4164 PW 4168 3 secenek 2x RR Trent 768 Trent 772Siparis ve Teslim EdilenlerSiparisler Teslim EdilenlerModel Toplam Belirsiz Toplam 2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993A330 200 572 128 444 40 32 38 49 42 39 29 25 19 36 16 27 40 12A330 200F 60 51 9 4 5A330 300 554 170 384 43 50 38 23 26 23 27 22 12 6 19 16 4 11 14 10 30 9 1Toplam 1 186 349 837 87 87 76 72 68 62 56 47 31 42 35 43 44 23 14 10 30 9 1 Bilgiler Aralik 2011 sonu degerleridir 1 Nisan 2016 tarihinde guncellenmistir Kaynakca 22 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2008 Orders amp deliveries Microsoft Excel 31 Aralik 2011 20 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2012