Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tırmanış veya tırmanma, uçuşun evrelerinden biri. Bir hava aracının kendi takati ve/ya etki eden çeşitli kuvvetler vasıtasıyla bulunduğu irtifâdan daha yüksek bir irtifâya erişmesidir. Havacılıkta daha çok kalkış sonrasında bir hava aracının seyahat irtifâsına veya seviyesine erişmesi evresini (climb out) tanımlamakta kullanılır.
Uçak, helikopter gibi havadan ağır hava araçlarında tırmanışın veya süratlenmenin gerçekleşebilmesi için motorun düz ve sabit süratli uçuş için gerekli olandan daha fazla itme üretmesi gerekir. Bir hava aracına etki eden başlıca 4 kuvvet vardır: taşıma (L), ağırlık (W), sürükleme (D) ve itme (T). Düz ve sabit süratli uçuşta bu dört kuvvet denge (equilibrium) halindedir. Sabit bir tırmanışta taşıma kuvveti, ağırlıktan küçüktür. İtme vektörünün dikey bileşeni taşıma kuvvetinin dikey bileşeni ile birlikte ağırlığı karşılar.
Tırmanış oranı
Tırmanış oranı, hava taşıtının belirli bir zamanda kazandığı irtifânın yükseklik/zaman cinsinden ifadesidir. Dünya genelinde havacılıkta tırmanış oranı çoğunlukla feet/dakika cinsinden ölçülür ve bu bilgi dikey hız göstergesinden (VSI) okunur.
Servis tavanı
Herhangi bir hava aracının tırmanış oranının 100 ft/dk'ya düştüğü irtifâya servis tavanı (service ceiling) denir.
Mutlak tavan
Mutlak tavan (absolute ceiling), bir hava aracının kendi motor gücü ile tırmanabildiği en son irtifadır. Havacılıkta tırmanma oranının 0 ft/dk'ya düştüğü irtifâ olarak tanımlanır.
Tırmanma çeşitleri
Azamî tırmanış oranı ile
Hava aracının en kısa "zamanda" en fazla yükselebileceği tırmanma oranıdır. Bu oranı veren sürate en iyi tırmanış oranı sürati denir ve Vy ile gösterilir. Bu oran ile tırmanabilmek için motor gücü ile düz ve sabit uçuş için gerekli olan güç arasındaki fark (artık güç) maksimum olmalıdır.
Azamî tırmanış açısı ile
Hava aracının en kısa "yatay mesafede" en fazla yükselebileceği açıdır. Bu açıyı veren sürate en iyi tırmanış açısı sürati denir ve Vx ile gösterilir. Vx genellikle Vy'den küçüktür.
Zoom
Zoom, hava aracının kısa bir sürede, sürat kaybetme pahasına tırmanmasıdır.
Kaynakça
- ^ a b Lift and weight 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Airquiz.com
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tirmanis veya tirmanma ucusun evrelerinden biri Bir hava aracinin kendi takati ve ya etki eden cesitli kuvvetler vasitasiyla bulundugu irtifadan daha yuksek bir irtifaya erismesidir Havacilikta daha cok kalkis sonrasinda bir hava aracinin seyahat irtifasina veya seviyesine erismesi evresini climb out tanimlamakta kullanilir Seremetyevo Havalimani ndan kalkip tirmanis yapan bir Aeroflot Airbus A330 200 Ucak helikopter gibi havadan agir hava araclarinda tirmanisin veya suratlenmenin gerceklesebilmesi icin motorun duz ve sabit suratli ucus icin gerekli olandan daha fazla itme uretmesi gerekir Bir hava aracina etki eden baslica 4 kuvvet vardir tasima L agirlik W surukleme D ve itme T Duz ve sabit suratli ucusta bu dort kuvvet denge equilibrium halindedir Sabit bir tirmanista tasima kuvveti agirliktan kucuktur Itme vektorunun dikey bileseni tasima kuvvetinin dikey bileseni ile birlikte agirligi karsilar Tirmanis oraniTirmanis orani hava tasitinin belirli bir zamanda kazandigi irtifanin yukseklik zaman cinsinden ifadesidir Dunya genelinde havacilikta tirmanis orani cogunlukla feet dakika cinsinden olculur ve bu bilgi dikey hiz gostergesinden VSI okunur Servis tavani Herhangi bir hava aracinin tirmanis oraninin 100 ft dk ya dustugu irtifaya servis tavani service ceiling denir Mutlak tavan Mutlak tavan absolute ceiling bir hava aracinin kendi motor gucu ile tirmanabildigi en son irtifadir Havacilikta tirmanma oraninin 0 ft dk ya dustugu irtifa olarak tanimlanir Tirmanma cesitleriAzami tirmanis orani ile Hava aracinin en kisa zamanda en fazla yukselebilecegi tirmanma oranidir Bu orani veren surate en iyi tirmanis orani surati denir ve Vy ile gosterilir Bu oran ile tirmanabilmek icin motor gucu ile duz ve sabit ucus icin gerekli olan guc arasindaki fark artik guc maksimum olmalidir Azami tirmanis acisi ile Hava aracinin en kisa yatay mesafede en fazla yukselebilecegi acidir Bu aciyi veren surate en iyi tirmanis acisi surati denir ve Vx ile gosterilir Vx genellikle Vy den kucuktur Zoom Zoom hava aracinin kisa bir surede surat kaybetme pahasina tirmanmasidir Kaynakca a b Lift and weight 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Airquiz com