El-Efdâl Şehinşâh veya uzun ismi ile El-Melik el-Efdâl ibn Bedr el-Cemâli Şehenşâh (Arapça: الأفضل شاهنشاه بن بدر الجمالي) ve Latince: Lavendalius/Elafdalio; 1066, Akka - 11 Aralık 1121, Kahire), 1094-1121 döneminde Fâtımîler Hâlifeliği'nin veziri.
El-Efdâl Şehinşâh | |
---|---|
Doğum | 1066 Akka |
Ölüm | 11 Aralık 1121 Kahire |
Ebeveyn(ler) | Bedr el-Cemâli |
Hayâtı
İktidâra gelişi
Ermeni bir köle olan ve sonradan müslüman olan Bedr el-Cemâli'nin oğlu olarak 1066'da Akka'da doğdu.
Babası olan "Bedir", 1074 yılından 1094 yılında ölene kadar Kahire'de Fâtımîler Hâlifeliği'nin bir veziri olarak görev yapmıştı. Öldüğünde de yerine oğlu "El-Efdâl Şehinşâh" Fâtımîler Hâlifesi Mûstensir tarafından vezir olarak tâyin oldu.
Mustâ‘lî’nin hâlife ilân edilmesi
Hâlife Mûstensir'ın kısa bir süre sonra vefâtı üzerine "El-Efdâl Şehinşâh" Hâlife Mûstensir'ın büyük oğlu olan Nizâr el-Mustafâ’ın yerine henüz daha genç ama kendi kız kardeşiyle evli olan ʿAhmed el-Mustâ‘lî’yi hilâfet mâkamına geçirdi. Bu adaletsiz durum üzerine isyân eden Nizâr el-Mustafâ 1095 yılında mağlup edildi. Hasan bin Sabbah yönetimindeki taraftarları doğuya doğru Hasan Sabbah'ın ileride kendilerine Haşhaşin adı da verilecek olan Nizârî-İsmâ‘îlî topluluğunun kurulacağı bölgelere ri'cat ettiler.
Mustâ‘lî, El-Efdâl Şehinşâh'ın da kızkardeşi olan Ermeni asıllı vezir Bedr el-Cemâli'nin kızı ile evliydi. Bedr el-Cemâli'nin on sekizinci Fâtımî Hâlifesi Müstensir'den kısa bir süre evvel vefât etmesi üzerine oğlu El-Efdâl Şehinşâh Fâtımîler Hâlifeliği'nin en yüksek devlet memûriyeti olan vezirlik mâkamına yükseltilmişti. Hâlife Mûstensir'ın vefâtı üzerine Vezir El-Efdâl Şehinşâh verdiği beyânatta Hâlifenin son anda ölüm döşeğinde kararını değiştirdiğini ve yerine küçük oğlu Mustâlî'yi imâm olarak tâyin ettiğini açıklamıştı.
Kudüs ve Filistin önce Fatimiler sonra Haçlılar
Nisan 1097'de El-Afdal, Kahire'ye gelen Bizans elçileri tarafından, Kudüs'ü ele geçirmek Avrupa'da büyük zırhlı süvarilerle Hristiyan ordularının Konstantinopolis'e vardığından haberdar edilmişti.
Bu sıralarda Selçuklu Hanedanı'nın bölgeye gelmeleri üzerine Filistin'deki Fâtımî nüfuzuda bir hayli güç kaybetmişti. El-Efdâl, 1097 tarihinde Sur şehri'ni Selçuklu Hanedanı'ndan almaya muvaffak oldu. 1098'de El-Efdal komutasında bir büyük Fatimi ordusu ile Filistin üzerine bir sefere çıktı. Bu Fatimi ordusu Mısır'dan hareketle Kudüs'e geldi ve Kudüs'e ele geçirmek hedefiyle bu kaleyi kuşattı. Kudüs'te hükûmet süren Selçuk Emirleri Artukoğlu Sökmen Bey ve İlgazi Bey Antakya'ya yardım için gitmişler; yenilen Gürboğa'nın harekâtına katılmışlar ve yenilgiden sonra Kudüs'e yeni geri dönmüşlerdi. Kırk gün kadar süren bir direnmeden sonra Kudüs kalesi Fatimiler eline geçti.
Böylece geçici bir süre için dahi olsa tüm Filistin'in idaresinin Fâtımîler Hâlifeliği'nin yönetimi altına girmesini sağlamış oldu.
El-Efdal şehrin idarecisi olan Artukoğullarına iyi davrandı. Onları ve maiyetlerini kuzey Suriye'ye gitmek üzere serbest bıraktı. Sonra bu ordu ile Fatimiler Filistin ve Lübnan Akdeniz kıyı boylarındaki şehir ve kalelerin idarelerini ele aldılar. Bu yeni durumdan özellikle Bizans İmparatorluğu ve Mısır'la ticaret eden Avrupalı tüccarın yakından haberleri oldu. Fatimi Veziri, Haçlı ordularından haberdardı ama daha önce yakın ilişkileri olan Bizanslılar gibi bu yeni Hristiyan ordularının da diplomatik ve dış siyaset kurallarına uyacağını sanmaktaydı. Bu yanlış teşhis dolayısıyla Fatimi Veziri Kudüs'te nispeten küçük bir ordu ile İftikar el-Devle'yı kale komutanı olarak bırakıp Mısır'a geri çekildi.
El-Efdâl Birinci Haçlı Seferi hedeflerini ve güçlerini yanlış bir şekilde tefsir etmekteydi. Sünni olan Selçuk Emirleri Artukoğlu Sökmen Bey ve İlgazi Bey idaresinin bir Şii olan Fatimiler eline geçmesini Hristiyan Katolik Haçlıları tatmin edeceğini sanmaktaydı. Hristiyan hacılara büyük imtiyazlar sağlarsa Haçlıların Kudüs'ün idaresini Şii olan Fatimiler elinde bırakacaklarını sanmaktaydı. Haçlıların Anadolu'da ilerlemeleri hakkında haberler de Mısır'a Bizanslılar yoluyla gelmekteydi.
Haçlılar Antakya'yı kuşatmaları sırasında El-Efdal Haçlılara büyük hediyelerle bir Fatimi elçisi gönderip onlara zafer dilemişti. Suriye'nin iki taraf arasında bölünmesini Beyrut'un hemen kuzeyindeki bulunan "Nehr-ül-Kelp (Köpek Nehri)"'ni Fatimi Devleti'nin yeni kuzey sınırı olarak tayin edilmesini önermişti. Buna Antakya Kuşatması ile meşgul olan Haçlılar pozitif bir yanıt vermemişlerdi. Ama El-Efdal bu sınırın kabul edileceğini beklemekteydi.
El-Efdâl Haçlı ordusunun Ocak 1099'da yeniden güney yürüyüşü haberini alınca Fatimiler durumunun iyi olmadığını anladı. Bizans İmparatoru'na Haçlıları durdurmak için elinden geleni yapması için bir mektup gönderdi, ama Aleksius'un Haçlılara Arka kalesini kuşatırken Kudüs'e gitmelerini geciktirme önerisine Haçlı liderleri kulak asmadılar. El-Efdal'ın Haçlılara gönderdiği elçinin Nehr-el-Kalb kuzeyinde durmalarını ve güneydeki Fatimi arazilerine girmemelerini talep etti. Fakat buna Haçlıların yanıtı gayet sertçe
"Harp teşkilinde mızraklarımız dik, Kudüs'e hepimiz gideceğiz;"
oldu. 19 Mayıs 1099'da Haçlı orduları Nehr-el-Kalb'i geçerek Fatimiler arazilerine girdiler. Kudüs kuşatmaya iyi hazırlanmıştı ama 7 Temmuz – 15 Temmuz 1099 tarihlerinde Fâtimîler Devleti toprakları olan Kudüs'ü almak üzere Haçlılar ordusu tarafından Kudüs Kuşatması da yapıldı. 15 Temmuz 1099'da Fatimiler Kudüs valisi İftikar el-Devle bir teslim anlaşması yapıp şehri Haçlılara teslim etti. İftikar el-Devle ve Fatımiler ordusu bir sulh altında Filistin Akdeniz sahilinde bulunan Aşkelon kalesine çekildi.
Vezir El_Efdal Filistin'i ve Kudüs'ü Haçlılara terk etmek istememekteydi ve bu arazileri tekrar geri almak için Mısır'dan getirdiği büyük takviyelerle Haçlıların Kudüs Kuşatması (1099) ile ellerine geçmiş olan Kudüs'ün geri almak hedefi ile Eşkalon'da bir büyük Fatimiler ordusu, tahminlere göre 20.000 ile 50.000 askerden oluşan bir Fatımiler ordusunun hedefi hazırladı. El_Efdal bu hedefine yetişmenin nispeten kolay olacağını kabul etmişti ki Kudüs'e gitmek için kale yakınlarında ordugaha çıkan ordusunun yanında Kudüs halkını da beslemek için büyük birkaç sürü deve, sığır, köyün ve keçi götürmeye de hazırlanmıştı.
Kudüs'te 22 Temmuz'da Godfrey de Bouilion yeni Kudüs Krallığı basına geçirilmiş ve "Kutsal Kabir Koruyucusu" unvanı almıştı. 5 Ağustosta Fatimiler veziri bir elçi göndererek Kudüs'teki Haçlılara geleneksel olarak Kudüs'e saldıracaklarını bildiren bir nota gönderdi ve şehri terk etmeleri için ültimatom verdi. Ama Haçlılar tarafından kayda almadılar. Kudüs'e gelen Haçlılar ordusundan arkada kalanlardan kurulan bir ordu 10 Ağustos'ta Godfrey de Bouıllion komutasında toplanıp bir günlük yürüyüş uzaklıkta olan Aşkelon'a doğru yürüyüşe geçti.
El Eftal bu ordunun kurulup yürüyüşe geçtiğinden hiç haberdar olmadı. Fatimiler ordusu ve vezir muharebeye hazır değildi. Askelon kalesi yakında bulunan bir vadinin içindeki "El Macdal" adli küçük bir düzlükte ordugah kurmuş Kudüs'e gidecek ordusunun son hazırlıklarını tamamlamakla meşguldü. 12 Ağustos'ta Haçlılar keşif birlikleri bu Fatimiler ordugâhını buldular ve Haçlılara ordusu bu ordugâha yürüdü. Bu arada Haçlılar El-Eftal'ın büyük hayvan sürüleri arasından da geçtiler. 12 Ağustos 1099'da iki taraf karşılıklı savaş düzeni alarak Aşkelon Muharebesi başladı. El-Efdâl Şehinşâh'in ordusunun asker sayısı büyüktü ama Haçlılar Anadolu'dan gelirken gayet iyi savaşçılar olan Selçuklular orduları ile savaşarak muharebe tecrübesi kazanmıştı. Fatimiler paralı ordusunu biraz hafif ve tecrübesiz savaşçılar olarak böldüklerini kronik-tarihçiler tarafından belirtilmiştir. Bu çarpışmalar Fatımiler ağır süvari hücumuna geçmeye fırsat bulamadan Haçlılar lehinde gelişti. Bu gelişmeyi yanlış tefsir eden El-Efdâl Şehinsâh ve etrafındaki askerler paniğe kapıldılar ve El-Eftal etrafındaki birlikler ile savaş düzenini bozup kalenin daha güvenlikli duvarları arkasına kaçtı. Ertesi gün kaleye sığınmış olan Fatimiler Veziri ve ordusunun Mısırlı kontenjanı ile kaledeki limandan gemilerle Mısır'a geri döndüler. Fatımilerin bu muharebede 1000-1200 kadar ölü verdiler; El Efdal'ın son ordugâhında bulunan hazinesi, Fatimiler devlet sancağı ve Vezir'in otağı ve ordugâhta bırakılan malzemeler ve eşyalar büyük ganimet olarak Haçlılar eline geçti.
Fakat Aşkelon kalesi Fatimiler elinde kalıp 60 kusur yıl Fatımiler sınır kalesi oldu. Haçlılar ve Kudüs Krallığı'nın bundan sonra Mısır yönlü akınlarının ilk saldırı hedefi bu kale oldu.
Ölümü
1121 yılının Kurban Bayramı'ında, tarihçi İbnü'l Kalanisi'ye göre Haşhaşinler tarafından öldürüldü. Fakat, aslında bu iddia doğru olmayıp asıl sebep 1011 yılında iktidâra gelen yeni hâlife Âmir'in artan cüret ve cesaretiydi. Yerine "El-Me'mûn el-Bata'ihi" hâlife Âmir tarafından Vezir olarak atandı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Yaacov Lev,War and society in the eastern Mediterranean, 7th-15th centuries s..122
- ^ Daftary, Farhad (1998). A Short History of the Ismailis (İngilizce). Edinburgh, UK: Edinburgh University Press. ISBN .
- ^ a b c d e f g h Maalouf, Amin (Tr. çev. Mehmet Ali Kılıçbay) (1998), Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri, İstanbul:Telos Yayıncılık
Konuyla ilgili yayınlar
- Runciman, Steven (1951). A History of the Crusades, Volume I: The First Crusade and the Foundation of the Kingdom of Jerusalem (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press.
- Setton, Kenneth M.; Baldwin, Marshall W., (Ed.) (1969) [1955]. A History of the Crusades, Volume I: The First Hundred Years (İngilizce) (İkinci bas.). Madison, Milwaukee ve Londra: University of Wisconsin Press. ISBN .
- Surlu Vilyam. A History of Deeds Done Beyond the Sea. Edited and translated by E. A. Babcock and A. C. Krey. Columbia University Press, 1943.
- The Damascus Chronicle of the Crusades: Extracted and Translated from the Chronicle of "İbnü'l Kalanisi. H.A.R. Gibb, London, 1932.
Dış bağlantılar
- al-Afdal 14 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
El Efdal Sehinsah veya uzun ismi ile El Melik el Efdal ibn Bedr el Cemali Sehensah Arapca الأفضل شاهنشاه بن بدر الجمالي ve Latince Lavendalius Elafdalio 1066 Akka 11 Aralik 1121 Kahire 1094 1121 doneminde Fatimiler Halifeligi nin veziri El Efdal SehinsahDogum1066 AkkaOlum11 Aralik 1121 KahireEbeveyn ler Bedr el CemaliHayatiBirinci Hacli Seferi sirasinda Kudus un ele gecirilmesi 1099 Iktidara gelisi Ermeni bir kole olan ve sonradan musluman olan Bedr el Cemali nin oglu olarak 1066 da Akka da dogdu Babasi olan Bedir 1074 yilindan 1094 yilinda olene kadar Kahire de Fatimiler Halifeligi nin bir veziri olarak gorev yapmisti Oldugunde de yerine oglu El Efdal Sehinsah Fatimiler Halifesi Mustensir tarafindan vezir olarak tayin oldu Musta li nin halife ilan edilmesi Halife Mustensir in kisa bir sure sonra vefati uzerine El Efdal Sehinsah Halife Mustensir in buyuk oglu olan Nizar el Mustafa in yerine henuz daha genc ama kendi kiz kardesiyle evli olan ʿAhmed el Musta li yi hilafet makamina gecirdi Bu adaletsiz durum uzerine isyan eden Nizar el Mustafa 1095 yilinda maglup edildi Hasan bin Sabbah yonetimindeki taraftarlari doguya dogru Hasan Sabbah in ileride kendilerine Hashasin adi da verilecek olan Nizari Isma ili toplulugunun kurulacagi bolgelere ri cat ettiler Musta li El Efdal Sehinsah in da kizkardesi olan Ermeni asilli vezir Bedr el Cemali nin kizi ile evliydi Bedr el Cemali nin on sekizinci Fatimi Halifesi Mustensir den kisa bir sure evvel vefat etmesi uzerine oglu El Efdal Sehinsah Fatimiler Halifeligi nin en yuksek devlet memuriyeti olan vezirlik makamina yukseltilmisti Halife Mustensir in vefati uzerine Vezir El Efdal Sehinsah verdigi beyanatta Halifenin son anda olum doseginde kararini degistirdigini ve yerine kucuk oglu Mustali yi imam olarak tayin ettigini aciklamisti Kudus ve Filistin once Fatimiler sonra Haclilar Nisan 1097 de El Afdal Kahire ye gelen Bizans elcileri tarafindan Kudus u ele gecirmek Avrupa da buyuk zirhli suvarilerle Hristiyan ordularinin Konstantinopolis e vardigindan haberdar edilmisti Bu siralarda Selcuklu Hanedani nin bolgeye gelmeleri uzerine Filistin deki Fatimi nufuzuda bir hayli guc kaybetmisti El Efdal 1097 tarihinde Sur sehri ni Selcuklu Hanedani ndan almaya muvaffak oldu 1098 de El Efdal komutasinda bir buyuk Fatimi ordusu ile Filistin uzerine bir sefere cikti Bu Fatimi ordusu Misir dan hareketle Kudus e geldi ve Kudus e ele gecirmek hedefiyle bu kaleyi kusatti Kudus te hukumet suren Selcuk Emirleri Artukoglu Sokmen Bey ve Ilgazi Bey Antakya ya yardim icin gitmisler yenilen Gurboga nin harekatina katilmislar ve yenilgiden sonra Kudus e yeni geri donmuslerdi Kirk gun kadar suren bir direnmeden sonra Kudus kalesi Fatimiler eline gecti Boylece gecici bir sure icin dahi olsa tum Filistin in idaresinin Fatimiler Halifeligi nin yonetimi altina girmesini saglamis oldu El Efdal sehrin idarecisi olan Artukogullarina iyi davrandi Onlari ve maiyetlerini kuzey Suriye ye gitmek uzere serbest birakti Sonra bu ordu ile Fatimiler Filistin ve Lubnan Akdeniz kiyi boylarindaki sehir ve kalelerin idarelerini ele aldilar Bu yeni durumdan ozellikle Bizans Imparatorlugu ve Misir la ticaret eden Avrupali tuccarin yakindan haberleri oldu Fatimi Veziri Hacli ordularindan haberdardi ama daha once yakin iliskileri olan Bizanslilar gibi bu yeni Hristiyan ordularinin da diplomatik ve dis siyaset kurallarina uyacagini sanmaktaydi Bu yanlis teshis dolayisiyla Fatimi Veziri Kudus te nispeten kucuk bir ordu ile Iftikar el Devle yi kale komutani olarak birakip Misir a geri cekildi El Efdal Birinci Hacli Seferi hedeflerini ve guclerini yanlis bir sekilde tefsir etmekteydi Sunni olan Selcuk Emirleri Artukoglu Sokmen Bey ve Ilgazi Bey idaresinin bir Sii olan Fatimiler eline gecmesini Hristiyan Katolik Haclilari tatmin edecegini sanmaktaydi Hristiyan hacilara buyuk imtiyazlar saglarsa Haclilarin Kudus un idaresini Sii olan Fatimiler elinde birakacaklarini sanmaktaydi Haclilarin Anadolu da ilerlemeleri hakkinda haberler de Misir a Bizanslilar yoluyla gelmekteydi Haclilar Antakya yi kusatmalari sirasinda El Efdal Haclilara buyuk hediyelerle bir Fatimi elcisi gonderip onlara zafer dilemisti Suriye nin iki taraf arasinda bolunmesini Beyrut un hemen kuzeyindeki bulunan Nehr ul Kelp Kopek Nehri ni Fatimi Devleti nin yeni kuzey siniri olarak tayin edilmesini onermisti Buna Antakya Kusatmasi ile mesgul olan Haclilar pozitif bir yanit vermemislerdi Ama El Efdal bu sinirin kabul edilecegini beklemekteydi El Efdal Hacli ordusunun Ocak 1099 da yeniden guney yuruyusu haberini alinca Fatimiler durumunun iyi olmadigini anladi Bizans Imparatoru na Haclilari durdurmak icin elinden geleni yapmasi icin bir mektup gonderdi ama Aleksius un Haclilara Arka kalesini kusatirken Kudus e gitmelerini geciktirme onerisine Hacli liderleri kulak asmadilar El Efdal in Haclilara gonderdigi elcinin Nehr el Kalb kuzeyinde durmalarini ve guneydeki Fatimi arazilerine girmemelerini talep etti Fakat buna Haclilarin yaniti gayet sertce Harp teskilinde mizraklarimiz dik Kudus e hepimiz gidecegiz oldu 19 Mayis 1099 da Hacli ordulari Nehr el Kalb i gecerek Fatimiler arazilerine girdiler Kudus kusatmaya iyi hazirlanmisti ama 7 Temmuz 15 Temmuz 1099 tarihlerinde Fatimiler Devleti topraklari olan Kudus u almak uzere Haclilar ordusu tarafindan Kudus Kusatmasi da yapildi 15 Temmuz 1099 da Fatimiler Kudus valisi Iftikar el Devle bir teslim anlasmasi yapip sehri Haclilara teslim etti Iftikar el Devle ve Fatimiler ordusu bir sulh altinda Filistin Akdeniz sahilinde bulunan Askelon kalesine cekildi Vezir El Efdal Filistin i ve Kudus u Haclilara terk etmek istememekteydi ve bu arazileri tekrar geri almak icin Misir dan getirdigi buyuk takviyelerle Haclilarin Kudus Kusatmasi 1099 ile ellerine gecmis olan Kudus un geri almak hedefi ile Eskalon da bir buyuk Fatimiler ordusu tahminlere gore 20 000 ile 50 000 askerden olusan bir Fatimiler ordusunun hedefi hazirladi El Efdal bu hedefine yetismenin nispeten kolay olacagini kabul etmisti ki Kudus e gitmek icin kale yakinlarinda ordugaha cikan ordusunun yaninda Kudus halkini da beslemek icin buyuk birkac suru deve sigir koyun ve keci goturmeye de hazirlanmisti Kudus te 22 Temmuz da Godfrey de Bouilion yeni Kudus Kralligi basina gecirilmis ve Kutsal Kabir Koruyucusu unvani almisti 5 Agustosta Fatimiler veziri bir elci gondererek Kudus teki Haclilara geleneksel olarak Kudus e saldiracaklarini bildiren bir nota gonderdi ve sehri terk etmeleri icin ultimatom verdi Ama Haclilar tarafindan kayda almadilar Kudus e gelen Haclilar ordusundan arkada kalanlardan kurulan bir ordu 10 Agustos ta Godfrey de Bouillion komutasinda toplanip bir gunluk yuruyus uzaklikta olan Askelon a dogru yuruyuse gecti El Eftal bu ordunun kurulup yuruyuse gectiginden hic haberdar olmadi Fatimiler ordusu ve vezir muharebeye hazir degildi Askelon kalesi yakinda bulunan bir vadinin icindeki El Macdal adli kucuk bir duzlukte ordugah kurmus Kudus e gidecek ordusunun son hazirliklarini tamamlamakla mesguldu 12 Agustos ta Haclilar kesif birlikleri bu Fatimiler ordugahini buldular ve Haclilara ordusu bu ordugaha yurudu Bu arada Haclilar El Eftal in buyuk hayvan suruleri arasindan da gectiler 12 Agustos 1099 da iki taraf karsilikli savas duzeni alarak Askelon Muharebesi basladi El Efdal Sehinsah in ordusunun asker sayisi buyuktu ama Haclilar Anadolu dan gelirken gayet iyi savascilar olan Selcuklular ordulari ile savasarak muharebe tecrubesi kazanmisti Fatimiler parali ordusunu biraz hafif ve tecrubesiz savascilar olarak bolduklerini kronik tarihciler tarafindan belirtilmistir Bu carpismalar Fatimiler agir suvari hucumuna gecmeye firsat bulamadan Haclilar lehinde gelisti Bu gelismeyi yanlis tefsir eden El Efdal Sehinsah ve etrafindaki askerler panige kapildilar ve El Eftal etrafindaki birlikler ile savas duzenini bozup kalenin daha guvenlikli duvarlari arkasina kacti Ertesi gun kaleye siginmis olan Fatimiler Veziri ve ordusunun Misirli kontenjani ile kaledeki limandan gemilerle Misir a geri donduler Fatimilerin bu muharebede 1000 1200 kadar olu verdiler El Efdal in son ordugahinda bulunan hazinesi Fatimiler devlet sancagi ve Vezir in otagi ve ordugahta birakilan malzemeler ve esyalar buyuk ganimet olarak Haclilar eline gecti Fakat Askelon kalesi Fatimiler elinde kalip 60 kusur yil Fatimiler sinir kalesi oldu Haclilar ve Kudus Kralligi nin bundan sonra Misir yonlu akinlarinin ilk saldiri hedefi bu kale oldu Olumu1121 yilinin Kurban Bayrami inda tarihci Ibnu l Kalanisi ye gore Hashasinler tarafindan olduruldu Fakat aslinda bu iddia dogru olmayip asil sebep 1011 yilinda iktidara gelen yeni halife Amir in artan curet ve cesaretiydi Yerine El Me mun el Bata ihi halife Amir tarafindan Vezir olarak atandi Ayrica bakinizIsma il iyye Fatimiler Halifeligi Musta liyye Mustali Bedr el Cemali Nizar iyyeKaynakca Yaacov Lev War and society in the eastern Mediterranean 7th 15th centuries s 122 Daftary Farhad 1998 A Short History of the Ismailis Ingilizce Edinburgh UK Edinburgh University Press ISBN 0 7486 0687 4 a b c d e f g h Maalouf Amin Tr cev Mehmet Ali Kilicbay 1998 Araplarin Gozuyle Hacli Seferleri Istanbul Telos Yayincilik ISBN 975 545 092 0 Konuyla ilgili yayinlar Runciman Steven 1951 A History of the Crusades Volume I The First Crusade and the Foundation of the Kingdom of Jerusalem Ingilizce Cambridge Cambridge University Press Setton Kenneth M Baldwin Marshall W Ed 1969 1955 A History of the Crusades Volume I The First Hundred Years Ingilizce Ikinci bas Madison Milwaukee ve Londra University of Wisconsin Press ISBN 0 299 04834 9 Surlu Vilyam A History of Deeds Done Beyond the Sea Edited and translated by E A Babcock and A C Krey Columbia University Press 1943 The Damascus Chronicle of the Crusades Extracted and Translated from the Chronicle of Ibnu l Kalanisi H A R Gibb London 1932 Dis baglantilaral Afdal 14 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde