Heybeliada Sanatoryumu, İstanbul'a bağlı Heybeliada'da bulunan, Türkiye'nin ilk pandemi hastanesi. 2005 yılında Sağlık Bakanlığı tarafından kapatılmıştır.
Genel bilgiler | |
---|---|
Durum | Kapalı |
Tür | Hastane |
Konum | Heybeliada, İstanbul, Türkiye |
Koordinatlar | 40°52′13″K 29°05′34″D / 40.87028°K 29.09278°D |
Açılış | 1 Kasım 1924 |
Kapanma | 2005 |
Maliyet | 50 bin TL (1924) |
Ölçüler | |
Genişlik | 224 dönüm |
Tarihçesi
1924 yılında Atatürk'ün talimatıyla Heybeliada’nın güney tarafındaki Çamlimanı Mevkii’nde 16 yataklı olarak kuruldu. 1940’larda idare ve çalışanlar için ayrı binalar inşa edilerek hastanenin imkânları genişletildi. Hastanede ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ve edebiyatçı yazar Rıfat Ilgaz gibi ünlü isimler tedavi gördü. 1954 yılından itibaren rehabilitasyon merkezi ve hemşire okuluna da evsahipliği yapmaya başladı.
1980 sonrası
1980 yılına kadar devletin sağlık politikasına göre verem, devletin çözmesi gereken bir sorundu ve bu konudaki masraflar Sağlık Bakanlığı bütçesinden yapılırdı. Sanatoryumun gıda, yakıt, elektrik ve su masrafları da gene bakanlıkça karşılanırdı. 1980 sonrasında ise devlet desteği kesildi ve kendi giderlerini kendisinin karşılaması gerekti. Bu ağır yükü karşılamakta hayli zorlanan sanatoryum yavaş yavaş çökmeye başladı. Ödenek ayrılmadı, bakım yapılamadı. Göğüs Cerrahisi konusunda adını duyurmasına karşın hastanede MR ve tomografi cihazı yoktu. Çalışan doktor ve personel ücretleri yeterli seviyenin çok altında kalmaya başladı. Uzman ve asistan eğitimi için yenileştirmeler yapılamadı. Durum hastalar yönünden de mutsuzluk vericiydi. Hasta bakımı artık eskisi gibi yapılamıyor, hizmetler büyük ölçüde aksıyordu.
1999 yılına kadar eldeki imkânlarla yapılan bakımlarla hastane binaları ayakta tutulmaya çalışılıyordu. 17 Ağustos 1999 depremiyle büyük hasarlar meydana geldi. Çatılar hasar gördü, sıvalar bloklar halinde döküldü, bacalar yıkıldı ve duvarlarda çatlaklar meydana geldi. Fakat bunca hasara rağmen hiçbir can kaybı olmadı. Hastalar bahçelere taşındı ve geçici bir süre hasta bakımları bahçede yapıldı.
Bayındırlık Müdürlüğü'nün gönderdiği heyetin incelemeleri sonunda binanın hasar görmesine rağmen tehlike arz etmediğini bildirmesi üzerine hastalar gene hastanelere taşındı. Ne var ki iki bina diğerlerinden daha çok hasar görmüştü ve mutlak bakım yapılması gereği doğmuştu. Bu iki blok boşaltılarak 2001 yılında, İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası tarafından masrafların karşılanması sayesinde restore edilebildi.
Kapatılması
2005 yılında, İstanbul Sağlık Müdür Vekili Uzman Dr. Mehmet Bakar tarafından AA muhabirine yapılan bir açıklamayla bu hastanenin kapatılarak şehir içine nakledileceği bildirildi. Hastanenin kapatılma sebebi olarak deniz yoluyla ulaşımın zorluğu ve yeterli hasta bulunmaması sebep gösteriliyordu.
1 Ağustos 2005 tarihinde Sağlık Bakanlığı'nın verdiği onayla Heybeliada Sanatoryumu Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nin, kadro ve tıbbi donanımıyla, Süreyyapaşa Göğüs Kalp ve Damar Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne nakledilmesine karar verildi. Personel ve hastalarının bir kısmı Süreyyapaşa Göğüs Hastalıkları Hastanesi'ne sevk edildi, hastaların diğer bir kısmı da taburcu edildi.
100'ü doktor ve hemşire olmak üzere 250 personeli ve 660 yatak kapasitesi olan hastane, 30 Eylül 2005 tarihinde kapandı.
Diyanet'e devredilmesi ve tahsisin iptali
2005 yılında kapatılan binanın, "İslami Eğitim Merkezi" oluşturulması amacıyla 8 Ağustos 2018 tarihinde Diyanet İşleri Başkanlığı'na devredildiği bilgisi, 5 Eylül 2020 tarihinde basına yansıdı. Bunun üzerine Türk Toraks Derneği, Mimarlar Odası, Şehir Plancıları Odası, İstanbul Barosu Başkanlığı ve ; söz konusu tahsise itiraz ederek meseleyi mahkemeye taşıdı. İstanbul 14. İdare Mahkemesi, tahsis işlemini, hukuka uygun olmadığı sebebiyle iptal etti.
İşlevi
Heybeliada'nın güney tarafındaki Çam Limanı'nına bakan bir tepede İsviçre'deki bir sanatoryum model alınarak inşa edilen bu hastane, başlangıçta 16 yatak kapasitesiyle hizmet vermekteydi. 1940'lı yılların ortalarında bir bina daha ilave edildi, daha sonraları idare binaları ve hemşire lojmanlarının da ilavesiyle imkânları daha da genişletildi. Şehir merkezinden uzak, çam ormanları içinde temiz bir hava ve kuvvetli bir gıda bakımı, dönemin en iyi tedavi şekliydi. Hastalar için balkonunda da birer yatak vardı. Gıda olarak hastalara günde 4 öğün yemek yanında et, süt ve bal veriliyordu.
Sağlık hizmetinin yanı sıra tıp eğitimi de veren bu sanatoryum, Prof. Dr. Siyami Ersek ve daha birçok yerli ve yabancı uzman doktoru da yetiştirmiştir. Bu nedenle, WHO (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından tüberkülozda eğitim ve araştırma hastanesi olarak kabul edilen bu sanatoryum, İsmet İnönü, Rıfat Ilgaz, Ece Ayhan gibi isimlere de hizmet vermişti.
Sanatoryumda rehabilitasyon merkezi de bulunuyordu. Ustalar vasıtasıyla hastalara ayakkabıcılık, çorapçılık, fotoğrafçılık, heykeltıraşlık, saatçilik, daktilo gibi kurslar veriliyor, hastalar zenaat öğrenip meslek sahibi olabiliyorlardı. Sanatoryumun kuruluşunun 50. yılında yapılan bir araştırmaya göre, kurslara katılan yaklaşık bin kişinin yarısı meslek ve iş sahibi olmuştu.
Sağlık sorunlarında moral desteğin önemli bir yardımcı etken olması nedeniyle sanatoryumda haftada bir moral günleri düzenleniyor, ya sinema gösterisi yapılıyor ya da konser veriliyordu.
Kaynakça
- ^ . 15 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2008.
- ^ . 12 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2008.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;indep1
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2022.
- ^ "Radikal 18 Ekim 2005". 5 Haziran 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2008.
Dış bağlantılar
- Birebir.net[]
- Sağlık gündemi[]
- Sabah gazetesi 27.11.1999 5 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Heybeliada Sanatoryumu Istanbul a bagli Heybeliada da bulunan Turkiye nin ilk pandemi hastanesi 2005 yilinda Saglik Bakanligi tarafindan kapatilmistir Heybeliada SanatoryumuGenel bilgilerDurumKapaliTurHastaneKonumHeybeliada Istanbul TurkiyeKoordinatlar40 52 13 K 29 05 34 D 40 87028 K 29 09278 D 40 87028 29 09278Acilis1 Kasim 1924Kapanma2005Maliyet50 bin TL 1924 OlculerGenislik224 donumTarihcesi1924 yilinda Ataturk un talimatiyla Heybeliada nin guney tarafindaki Camlimani Mevkii nde 16 yatakli olarak kuruldu 1940 larda idare ve calisanlar icin ayri binalar insa edilerek hastanenin imkanlari genisletildi Hastanede ikinci Cumhurbaskani Ismet Inonu ve edebiyatci yazar Rifat Ilgaz gibi unlu isimler tedavi gordu 1954 yilindan itibaren rehabilitasyon merkezi ve hemsire okuluna da evsahipligi yapmaya basladi 1980 sonrasi 1980 yilina kadar devletin saglik politikasina gore verem devletin cozmesi gereken bir sorundu ve bu konudaki masraflar Saglik Bakanligi butcesinden yapilirdi Sanatoryumun gida yakit elektrik ve su masraflari da gene bakanlikca karsilanirdi 1980 sonrasinda ise devlet destegi kesildi ve kendi giderlerini kendisinin karsilamasi gerekti Bu agir yuku karsilamakta hayli zorlanan sanatoryum yavas yavas cokmeye basladi Odenek ayrilmadi bakim yapilamadi Gogus Cerrahisi konusunda adini duyurmasina karsin hastanede MR ve tomografi cihazi yoktu Calisan doktor ve personel ucretleri yeterli seviyenin cok altinda kalmaya basladi Uzman ve asistan egitimi icin yenilestirmeler yapilamadi Durum hastalar yonunden de mutsuzluk vericiydi Hasta bakimi artik eskisi gibi yapilamiyor hizmetler buyuk olcude aksiyordu 1999 yilina kadar eldeki imkanlarla yapilan bakimlarla hastane binalari ayakta tutulmaya calisiliyordu 17 Agustos 1999 depremiyle buyuk hasarlar meydana geldi Catilar hasar gordu sivalar bloklar halinde dokuldu bacalar yikildi ve duvarlarda catlaklar meydana geldi Fakat bunca hasara ragmen hicbir can kaybi olmadi Hastalar bahcelere tasindi ve gecici bir sure hasta bakimlari bahcede yapildi Bayindirlik Mudurlugu nun gonderdigi heyetin incelemeleri sonunda binanin hasar gormesine ragmen tehlike arz etmedigini bildirmesi uzerine hastalar gene hastanelere tasindi Ne var ki iki bina digerlerinden daha cok hasar gormustu ve mutlak bakim yapilmasi geregi dogmustu Bu iki blok bosaltilarak 2001 yilinda Ilac Endustrisi Isverenler Sendikasi tarafindan masraflarin karsilanmasi sayesinde restore edilebildi Kapatilmasi 2005 yilinda Istanbul Saglik Mudur Vekili Uzman Dr Mehmet Bakar tarafindan AA muhabirine yapilan bir aciklamayla bu hastanenin kapatilarak sehir icine nakledilecegi bildirildi Hastanenin kapatilma sebebi olarak deniz yoluyla ulasimin zorlugu ve yeterli hasta bulunmamasi sebep gosteriliyordu 1 Agustos 2005 tarihinde Saglik Bakanligi nin verdigi onayla Heybeliada Sanatoryumu Gogus Hastaliklari ve Gogus Cerrahisi Egitim ve Arastirma Hastanesi nin kadro ve tibbi donanimiyla Sureyyapasa Gogus Kalp ve Damar Hastaliklari Egitim ve Arastirma Hastanesi ne nakledilmesine karar verildi Personel ve hastalarinin bir kismi Sureyyapasa Gogus Hastaliklari Hastanesi ne sevk edildi hastalarin diger bir kismi da taburcu edildi 100 u doktor ve hemsire olmak uzere 250 personeli ve 660 yatak kapasitesi olan hastane 30 Eylul 2005 tarihinde kapandi Diyanet e devredilmesi ve tahsisin iptali 2005 yilinda kapatilan binanin Islami Egitim Merkezi olusturulmasi amaciyla 8 Agustos 2018 tarihinde Diyanet Isleri Baskanligi na devredildigi bilgisi 5 Eylul 2020 tarihinde basina yansidi Bunun uzerine Turk Toraks Dernegi Mimarlar Odasi Sehir Plancilari Odasi Istanbul Barosu Baskanligi ve soz konusu tahsise itiraz ederek meseleyi mahkemeye tasidi Istanbul 14 Idare Mahkemesi tahsis islemini hukuka uygun olmadigi sebebiyle iptal etti IsleviHeybeliada nin guney tarafindaki Cam Limani nina bakan bir tepede Isvicre deki bir sanatoryum model alinarak insa edilen bu hastane baslangicta 16 yatak kapasitesiyle hizmet vermekteydi 1940 li yillarin ortalarinda bir bina daha ilave edildi daha sonralari idare binalari ve hemsire lojmanlarinin da ilavesiyle imkanlari daha da genisletildi Sehir merkezinden uzak cam ormanlari icinde temiz bir hava ve kuvvetli bir gida bakimi donemin en iyi tedavi sekliydi Hastalar icin balkonunda da birer yatak vardi Gida olarak hastalara gunde 4 ogun yemek yaninda et sut ve bal veriliyordu Saglik hizmetinin yani sira tip egitimi de veren bu sanatoryum Prof Dr Siyami Ersek ve daha bircok yerli ve yabanci uzman doktoru da yetistirmistir Bu nedenle WHO Dunya Saglik Orgutu tarafindan tuberkulozda egitim ve arastirma hastanesi olarak kabul edilen bu sanatoryum Ismet Inonu Rifat Ilgaz Ece Ayhan gibi isimlere de hizmet vermisti Sanatoryumda rehabilitasyon merkezi de bulunuyordu Ustalar vasitasiyla hastalara ayakkabicilik corapcilik fotografcilik heykeltiraslik saatcilik daktilo gibi kurslar veriliyor hastalar zenaat ogrenip meslek sahibi olabiliyorlardi Sanatoryumun kurulusunun 50 yilinda yapilan bir arastirmaya gore kurslara katilan yaklasik bin kisinin yarisi meslek ve is sahibi olmustu Saglik sorunlarinda moral destegin onemli bir yardimci etken olmasi nedeniyle sanatoryumda haftada bir moral gunleri duzenleniyor ya sinema gosterisi yapiliyor ya da konser veriliyordu Kaynakca 15 Mart 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2008 12 Mart 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2008 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi indep1 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Arsivlenmis kopya 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2022 Radikal 18 Ekim 2005 5 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2008 Dis baglantilarBirebir net olu kirik baglanti Saglik gundemi olu kirik baglanti Sabah gazetesi 27 11 1999 5 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde