Lutetia (küçük gezegen tanımı: 21 Lutetia), ana asteroit kuşağında yer alan bir M-tipi asteroitdir. 1852 yılında Hermann Goldschmidt tarafından keşfedildi. Adı, Paris'in Latincesi olan 'dan gelmektedir.
21 Lutetia'nın en yakın yaklaşma noktasında Rosetta tarafından elde edilen görüntüsü | |
Keşif | |
---|---|
Keşfeden | Hermann M. S. Goldschmidt |
Keşif tarihi | 15 Kasım 1852 |
Adlandırmalar | |
MPC belirtmesi | (21) Lutetia |
Adın kaynağı | Paris (Latince:Lutētia) |
ana kuşak | |
Yörünge özellikleri | |
Günöte | 2,833 AU |
Günberi | 2,037 AU |
2,435 AU | |
Dış merkezlik | 0,16339 |
3,80 yıl (1388,1 gün) | |
87,976° | |
Eğiklik | 3,064° |
80,867° | |
249,997° | |
Fiziksel özellikler | |
M (Tholen) | |
9,25-13,17 | |
7,29 | |
Boyutlar | c/a = 0,65±0,03 (121±1) × (101±1) × (75±13) km |
Ortalama yarıçap | 49±1 km |
Hacim | (5,0±0,4)×1014 m3 |
Kütle | (1,700±0,017)×1018 kg |
Ortalama yoğunluk | 3,45±0,21 g/cm3 3,4±0,3 g/cm3 |
0,3402 g (8,1655 sa) | |
96° | |
Kuzey kutbu sağ açıklık | 51,8 ± 0.4° |
Kuzey kutbu dik açıklık | +10,8 ± 0,4° |
0,19 ± 0,01 (geometrik) 0,073 ± 0,002 (bond) | |
Sıcaklık | 170–245 K |
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
Lutetia düzensiz bir şekle ve çok sayıda kratere sahiptir. En büyük çarpma kraterinin çapı 45 km'dir. Yüzey jeolojik olarak heterojendir ve iç kırıkların yüzey belirtileri olduğu düşünülen kırıklar, yarıklar ve kanallar ile kesişir. Metal açısından zengin kayaçları olduğu düşünülen yüksek bir kütle yoğunluğuna sahiptir.
Rosetta sondası Temmuz 2010'da Lutetia'nın 3.162 km yakınından geçti.Dawn, Temmuz 2011'de Vesta'ya ulaşana kadar bir uzay aracı tarafından ziyaret edilmiş en büyük asteroiddi.
Keşif ve araştırma
Lutetia, 15 Kasım 1852'de Hermann Goldschmidt tarafından Paris'teki apartmanının balkonunda keşfedildi. Asteroidin başlangıç yörüngesi, Kasım-Aralık 1852'de Alman astronom ve diğerleri tarafından hesaplandı. 1903'te Harvard Üniversitesi Gözlemevi'nde Edward Pickering tarafından fotoğraflandı ve 10,8'lik bir karşı konum büyüklüğü hesapladı.
10 Temmuz 2010'da, ESA Rosetta uzay sondası, (67P/Churyumov-Gerasimenko) kuyruklu yıldızına giderken saniyede 15 km hızla Lutetia'nın yanından minimum 3168 ± 7,5 km mesafede uçtu. Uçuş, piksel çözünürlüğü başına 60 metreye kadar görüntüleme yaptı ve çoğunlukla kuzey yarımkürede yüzeyin yaklaşık %50'sini çekti. 462 görsel, 0,24 ila 1 μm arasında uzanan 21 dar ve geniş bant filtrede elde edildi. Lutetia, görünür-yakın kızılötesi görüntüleme spektrometresi VIRTIS tarafından da gözlemlendi ve manyetik alan ve plazma ortamının ölçümleri alındı.
Özellikleri
Yörünge
Lutetia, iç asteroit kuşağında Güneş'in etrafında yaklaşık 2,4 AU mesafedeki bir yörüngede döner. Yörüngesi neredeyse ekliptik düzleminde yer alır ve orta derecede eksantriktir. Lutetia'nın yörünge süresi 3,8 yıldır.
Kütle ve yoğunluk
Rosetta uçuşu, Lutetia'nın kütlesinin (1,700 ± 0,017)×1018 kg olduğunu, yani uçuş öncesi tahmin edilen 2,57×1018 kg'dan daha küçük olduğunu göstermiştir. 3,4 ± 0,3 g/cm3 ile en yüksek kütle yoğunluğuna sahip asteroitlerden birisidir. %10-15'lik olası gözeneklilik hesaba katıldığında, Lutetia'nın kütle yoğunluğu tipik bir göktaşınınkinden daha fazladır.
Sınıflandırma
Lutetia, neredeyse tamamen metalik olduğuna inanılan esrarengiz M-tipi asteroitler arasında sınıflandırılır. Bununla birlikte M-tipi asteroitlerin radar gözlemleri, Lutetia da dahil olmak üzere bunların üçte ikisinin saf metal yerine metalle zenginleştirilmiş silikatlardan oluşabileceğini göstermektedir. Lutetia'nın teleskopik spektrumları, ve C-tipi asteroitlerinkine benzer ve aksine, minerallerin, bol silikatların ve çoğu asteroitden daha kalın bir regolit kanıtınınkine benzer düz, düşük frekanslı bir spektrum göstermiştir.
Rosetta sondası, asteroidin görünür ışıkta orta derecede kırmızı bir spektruma ve yakın kızılötesinde düz bir spektruma sahip olduğunu tespit etti. Gözlemlerin kapsadığı 0,4–3,5 μm aralığında hiçbir emilim özelliği tespit edilmedi. Bu, hidratlı mineraller ve karbon açısından zengin bileşiklerin önceki zemin bazlı raporlarıyla çelişmektedir. Ayrıca hiçbir olivin kanıtı tespit edilmedi ancak uzay sondası, Lutetia'nın sadece yarısını gözlemlediği için olivinin bulunma olasılığı göz ardı edilemez. Lutetia için bildirilen yüksek kütle yoğunluğu ile birlikte bu sonuçlar, Lutetia'nın ya malzemeden yapıldığını ya da CB, CH veya CR gibi metal bakımından zengin ve sudan fakir ile ilişkili olabileceğini düşündürmektedir.
Rosetta uzay sondasının gözlemleri, Lutetia'nın yüzeyinin 50-100 μm boyutunda gevşek bir şekilde toplanmış toz parçacıklarından oluşan bir regolit ile kaplı olduğunu buldu. Bu regolitin 3 km kalınlığında olduğu ve büyük kraterlerin çoğunun yumuşatılmış ana hatlarından sorumlu olduğu düşünülmektedir.
Şekil ve eksen eğikliği
Rosetta sondasının fotoğrafları, Lutetia'yı "keskin ve düzensiz şekil özellikleri" olan kaba bir küre olarak tanımlayan 2003 yılındaki ışık eğrisi analizinin sonuçlarını doğruladı. 2004-2009 yılları arasında yapılan bir araştırma, yüksek olasılıkla Lutetia'nın üstündeki büyük Suspicio Krateri nedeniyle dışbükey olmayan bir şekle sahip olduğunu belirtti.Rosetta'nın bulgularının bu iddiayı destekleyip desteklemediği henüz belli değildir.
Fotometrik ışık eğrileri ile birlikte Rosetta sondasının analizi, Lutetia'nın kuzey dönüş kutbunun konumunu verdi: RA = 51,8°±0,4°, Dec = +10,8°±0,4°. Bu, 96°'lik bir eksen eğikliğine eşdeğerdir. Yani Lutetia'nın dönme ekseni, Uranüs gezegenine benzer şekilde tutulum düzlemi ile yaklaşık olarak paraleldir.
Yüzey özellikleri ve adlandırma
Yüzey özellikleri
Lutetia'nın yüzeyi çok sayıda çarpma krateri ile doludur ve iç kırıkların yüzey belirtileri olduğu düşünülen kırıklar, yarıklar ve kanallar ile kesişir. Asteroidin görüntülenen yarımküresinde çapları 600 m ile 55 km arasında değişen toplam 350 krater vardır. En yoğun kraterli yüzey (Achaia bölgesi), yaklaşık 3,6 ± 0,1 milyar yıllık bir krater yaşına sahiptir.
Lutetia'nın yüzeyi; Baetica (Bt), Achaia (AC), Etruria (Et), Narbonensis (Nb), Noricum (Nr), Pannonia (Pa) ve Raetia (Ra) olmak üzere jeolojik özelliklerine göre yedi bölgeye ayrılmıştır. Baetica bölgesi kuzey kutbu çevresinde (resmin ortasında) yer alır ve 21 km çapında birkaç çarpma kraterinin yanı sıra çarpma çökeltilerini içerir. Lutetia'daki en genç yüzey öğesidir. Baetica, eski kraterleri kısmen gömmüş yaklaşık 600 m kalınlığında pürüzsüz bir ejekta örtüsü ile kaplıdır. Diğer yüzey özellikleri arasında 300 m boyutuna kadar çarşaklar ve yerçekimi yamaçları bulunur. Göçükler ve mostralar, genellikle daha parlak olan albedo varyasyonları ile ilişkilidir.
En yaşlı iki bölge Achaia ve Noricum'dur. İlki, çok sayıda çarpma kraterine sahip oldukça düz bir alandır. Narbonensis bölgesi, Lutetia-Massilia üzerindeki en büyük çarpma krateri ile çakışmaktadır. Daha küçük yüzey birimlerine sahiptir ve daha sonraki dönemlerde oluşan çukur zincirler ve kanallar tarafından değişime uğramıştır. Diğer iki bölge olan Pannonia ve Raetia'nın da büyük çarpma kraterlerine sahip olması muhtemeldir. Son olarak Noricum bölgesi, 10 km uzunluğunda ve yaklaşık 100 m derinliğinde bir kanal ile kesişir.
Sayısal simülasyonlar, 45 km çapındaki Lutetia üzerindeki en büyük krateri oluşturan çarpmanın bile ciddi şekilde kırıldığını ancak asteroidi parçalamadığını gösterdi. Bu nedenle, Lutetia muhtemelen Güneş Sistemi'nin başlangıcından beri bozulmadan hayatta kaldı. Doğrusal kırıkların varlığı ve çarpma kraterlerinin morfolojisi, bu asteroidin iç kısmının önemli bir güce sahip olduğunu ve birçok küçük asteroit gibi bir moloz yığını olmadığını da göstermektedir. Birlikte ele alındığında, bu gerçekler, Lutetia'nın ilkel bir gezegenimsi olarak sınıflandırılması gerektiğini göstermektedir.
Suspicio Krateri
Lutetia üzerindeki kırık desenleri üzerine yapılan araştırmalar, gök bilimcilerin Lutetia'nın güney tarafında Suspicio Krateri adında ~45 kilometrelik bir çarpma krateri olduğunu düşünmelerine sebep oldu. Ancak Rosetta sadece Lutetia'nın kuzey kısmını gözlemlediği için neye benzediği kesin olarak bilinmemektedir.
Adlandırma
Mart 2011'de, Uluslararası Astronomi Birliği'ndeki Gezegensel Adlandırma Çalışma Grubu, Lutetia'daki coğrafi özellikler için bir adlandırma şeması üzerinde anlaşmaya vardı. Lutetia bir Roma şehri olduğu için asteroidin kraterleri, Lutetia'nın varlığı sırasında Roma İmparatorluğu'nun şehirleri ve Avrupa'nın bölgelerinin adını aldı. Asteroidin bölgeleri, Lutetia'yı keşfeden kişinin (Goldschmidt) ve Lutetia'nın var olduğu zamanda Roma İmparatorluğu'nun eyaletlerinin adını aldı. Diğer özelliklerin adları, Roma İmparatorluğu'nun nehirlerinden ve Avrupa'nın bölgelerinden alınmıştır.
Köken
Lutetia'nın bileşimi, iç Güneş Sistemi'ndeki karasal gezegenler arasında oluştuğunu ve bunlardan biriyle etkileşim yoluyla asteroit kuşağına fırlatıldığını göstermektedir.
Kaynakça
- ^ a b c d (2020-02-04 last obs). 7 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2020.
- ^ "AstDys (21) Lutetia Ephemerides". Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. 31 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Haziran 2010.
- ^ Magri, C (1999). "Mainbelt Asteroids: Results of Arecibo and Goldstone Radar Observations of 37 Objects during 1980–1995" (PDF). Icarus. 140 (2): 379. Bibcode:1999Icar..140..379M. doi:10.1006/icar.1999.6130.
- ^ a b P. Vernazza et al. (2021) VLT/SPHERE imaging survey of the largest main-belt asteroids: Final results and synthesis. Astronomy & Astrophysics 54, A56
- ^ a b c d e f g h i j k l m n Sierks, H.; Lamy, P.; Barbieri, C.; Koschny, D.; Rickman, H.; Rodrigo, R.; a'Hearn, M. F.; Angrilli, F.; Barucci, M. A.; Bertaux, J. - L.; Bertini, I.; Besse, S.; Carry, B.; Cremonese, G.; Da Deppo, V.; Davidsson, B.; Debei, S.; De Cecco, M.; De Leon, J.; Ferri, F.; Fornasier, S.; Fulle, M.; Hviid, S. F.; Gaskell, R. W.; Groussin, O.; Gutierrez, P.; Ip, W.; Jorda, L.; Kaasalainen, M.; Keller, H. U. (2011). "Images of Asteroid 21 Lutetia: A Remnant Planetesimal from the Early Solar System" (PDF). Science. 334 (6055): 487-490. Bibcode:2011Sci...334..487S. doi:10.1126/science.1207325. hdl:1721.1/110553. (PMID) 22034428.
- ^ a b c d e M. Pätzold; T. P. Andert; S. W. Asmar; J. D. Anderson; J.-P. Barriot; M. K. Bird; B. Häusler; M. Hahn; S. Tellmann; H. Sierks; P. Lamy; B. P. Weiss (28 Ekim 2011). "Asteroid 21 Lutetia: Low Mass, High Density" (PDF). Science Magazine. 334 (6055): 491-2. Bibcode:2011Sci...334..491P. doi:10.1126/science.1209389. hdl:1721.1/103947. (PMID) 22034429.
- ^ a b Coradini, A.; Capaccioni, F.; Erard, S.; Arnold, G.; De Sanctis, M. C.; Filacchione, G.; Tosi, F.; Barucci, M. A.; Capria, M. T.; Ammannito, E.; Grassi, D.; Piccioni, G.; Giuppi, S.; Bellucci, G.; Benkhoff, J.; Bibring, J. P.; Blanco, A.; Blecka, M.; Bockelee-Morvan, D.; Carraro, F.; Carlson, R.; Carsenty, U.; Cerroni, P.; Colangeli, L.; Combes, M.; Combi, M.; Crovisier, J.; Drossart, P.; Encrenaz, E. T.; Federico, C. (2011). "The Surface Composition and Temperature of Asteroid 21 Lutetia As Observed by Rosetta/VIRTIS". Science. 334 (6055): 492-494. Bibcode:2011Sci...334..492C. doi:10.1126/science.1204062. (PMID) 22034430.
- ^ a b c d e Amos, Jonathan (4 Ekim 2010). "Asteroid Lutetia has thick blanket of debris". BBC News. 20 Kasım 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ Lardner, Dionysius (1867). "The Planetoides". Handbook of astronomy. James Walton. s. 222. ISBN .
- ^ Goldschmidt, H. (June 1852). "Discovery of Lutetia 15 Nov". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 12 (9): 213. Bibcode:1852MNRAS..12..213G. doi:10.1093/mnras/12.9.213. 31 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ Leuschner, A. O. (1935). "Research surveys of the orbits and perturbations of minor planets 1 to 1091 from 1801.0 to 1929.5". Publications of Lick Observatory. 19: 29. Bibcode:1935PLicO..19....1L.
- ^ Pickering, Edward C. (January 1903). "Missing Asteroids". Harvard College Observatory Circular. 69: 7-8. Bibcode:1903HarCi..69....7P.
- ^ Barucci, M. A.; Fulchignoni, M.; Fornasier, S.; Dotto, E.; Vernazza, P.; Birlan, M.; Binzel, R. P.; Carvano, J.; Merlin, F.; Barbieri, C.; Belskaya, I. (2005). "Asteroid target selection for the new Rosetta mission baseline". Astronomy and Astrophysics. 430: 313-317. Bibcode:2005A&A...430..313B. doi:10.1051/0004-6361:20041505. 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ Jim Baer (2008). . Personal Website. 2 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2008.
- ^ Bell, J.F. (2015). Richard P. Binzel; Tom Gehrels; Mildred Shapley Matthews (Ed.). Asteroids: The Big Picture in Asteroids II. University of Arizona Press. ss. 921-948. ISBN .
- ^ Shepard, M. K. (2015). "A radar survey of M- and X-class asteroids: III. Insights into their composition, hydration state, and structure". Icarus. 245: 38-55. doi:10.1016/j.icarus.2014.09.016.
- ^ Birlan, M (2004). "Near-IR spectroscopy of asteroids 21 Lutetia, 89 Julia, 140 Siwa, 2181 Fogelin and 5480 (1989YK8) [sic], potential targets for the Rosetta mission; remote observations campaign on IRTF". New Astronomy. 9 (5): 343-351. arXiv:astro-ph/0312638 $2. Bibcode:2004NewA....9..343B. doi:10.1016/j.newast.2003.12.005.
- ^ Lazzarin, M.; Marchi, S.; Magrin, S.; Barbieri, C. (2004). "Visible spectral properties of asteroid 21 Lutetia, target of Rosetta Mission" (PDF). Astronomy and Astrophysics. 425 (2): L25. Bibcode:2004A&A...425L..25L. doi:10.1051/0004-6361:200400054.
- ^ Feierberg, M; Witteborn, Fred C.; Lebofsky, Larry A. (1983). "Detection of silicate emission features in the 8- to 13 micrometre spectra of main belt asteroids". Icarus. 56 (3): 393. Bibcode:1983Icar...56..393F. doi:10.1016/0019-1035(83)90160-4.
- ^ Dollfus, A.; Geake, J. E. (1975). "Polarimetric properties of the lunar surface and its interpretation. VII – Other solar system objects". Proceedings of the 6th Lunar Science Conference, Houston, Texas, 17–21 March. 3: 2749. Bibcode:1975LPSC....6.2749D.
- ^ . ESO, Garching, Germany. 14 Kasım 2011. 20 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2011.
- ^ Torppa, Johanna; Kaasalainen, Mikko; Michałowski, Tadeusz; Kwiatkowski, Tomasz; Kryszczyńska, Agnieszka; Denchev, Peter; Kowalski, Richard (2003). "Shapes and rotational properties of thirty asteroids from photometric data" (PDF). Icarus. 164 (2): 346. Bibcode:2003Icar..164..346T. doi:10.1016/S0019-1035(03)00146-5. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ Belskaya, I. N.; Fornasier, S.; Krugly, Y. N.; Shevchenko, V. G.; Gaftonyuk, N. M.; Barucci, M. A.; Fulchignoni, M.; Gil-Hutton, R. (2010). "Puzzling asteroid 21 Lutetia: Our knowledge prior to the Rosetta fly-by". Astronomy and Astrophysics. 515: A29. arXiv:1003.1845 $2. Bibcode:2010A&A...515A..29B. doi:10.1051/0004-6361/201013994.
- ^ . rosetta.jpl.nasa.gov. NASA. 27 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2014.
- ^ Blue, Jennifer (1 Mart 2011). . USGS Astrogeology Science Center. 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2019.
- ^ Battered asteroid Lutetia a rare relic of Earth's birth 31 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Space.com
Dış bağlantılar
- 31 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20221031174436/https://www.nasa.gov/topics/solarsystem/features/rosetta_images20100710.html arşivlendi. Lutetia'nın tam çözünürlüklü görüntüleri]
- 21 Lutetia - AstDyS-2, Asteroitler—Dinamik Site
- Gök günlüğü · Gözlem tahmini · Yörünge bilgisi · Uygun yörünge öğeleri · Gözlem bilgisi
- 21 Lutetia - JPL Small-Body Database
- En yakın yaklaşmalar · Keşif · Gök günlüğü · Yörünge grafiği · Yörünge öğeleri · Fiziksel parametreler
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lutetia kucuk gezegen tanimi 21 Lutetia ana asteroit kusaginda yer alan bir M tipi asteroitdir 1852 yilinda Hermann Goldschmidt tarafindan kesfedildi Adi Paris in Latincesi olan dan gelmektedir 21 Lutetia21 Lutetia nin en yakin yaklasma noktasinda Rosetta tarafindan elde edilen goruntusuKesifKesfedenHermann M S GoldschmidtKesif tarihi15 Kasim 1852AdlandirmalarMPC belirtmesi 21 LutetiaAdin kaynagiParis Latince Lutetia Kucuk gezegen kategorisiana kusakYorunge ozellikleriDonem 31 Mayis 2020 JD 2459000 5 Gunote2 833 AUGunberi2 037 AUYari buyuk eksen2 435 AUDis merkezlik0 16339Yorunge periyodu3 80 yil 1388 1 gun Ortalama ayriklik87 976 Egiklik3 064 Cikis dugumu boylami80 867 Perihelyon acisi249 997 Fiziksel ozelliklerTayf tipiM Tholen Gorunur buyukluk9 25 13 17Mutlak parlaklik H 7 29Boyutlarc a 0 65 0 03 121 1 101 1 75 13 kmOrtalama yaricap49 1 kmHacim 5 0 0 4 1014 m3Kutle 1 700 0 017 1018 kgOrtalama yogunluk3 45 0 21 g cm3 3 4 0 3 g cm3Sinodal donme suresi0 3402 g 8 1655 sa Eksen egikligi96 Kuzey kutbu sag aciklik51 8 0 4 Kuzey kutbu dik aciklik 10 8 0 4 Geometrik albedo0 19 0 01 geometrik 0 073 0 002 bond Sicaklik170 245 K Wikimedia Commons ta ilgili ortam Lutetia duzensiz bir sekle ve cok sayida kratere sahiptir En buyuk carpma kraterinin capi 45 km dir Yuzey jeolojik olarak heterojendir ve ic kiriklarin yuzey belirtileri oldugu dusunulen kiriklar yariklar ve kanallar ile kesisir Metal acisindan zengin kayaclari oldugu dusunulen yuksek bir kutle yogunluguna sahiptir Rosetta sondasi Temmuz 2010 da Lutetia nin 3 162 km yakinindan gecti Dawn Temmuz 2011 de Vesta ya ulasana kadar bir uzay araci tarafindan ziyaret edilmis en buyuk asteroiddi Kesif ve arastirmaRosetta nin 2 Mart 2004 ten 9 Eylul 2016 ya kadar olan yorungesinin animasyonu Rosetta 67P Churyumov Gerasimenko Dunya Mars 21 Lutetia 2867 Steins Lutetia 15 Kasim 1852 de Hermann Goldschmidt tarafindan Paris teki apartmaninin balkonunda kesfedildi Asteroidin baslangic yorungesi Kasim Aralik 1852 de Alman astronom ve digerleri tarafindan hesaplandi 1903 te Harvard Universitesi Gozlemevi nde Edward Pickering tarafindan fotograflandi ve 10 8 lik bir karsi konum buyuklugu hesapladi 10 Temmuz 2010 da ESA Rosetta uzay sondasi 67P Churyumov Gerasimenko kuyruklu yildizina giderken saniyede 15 km hizla Lutetia nin yanindan minimum 3168 7 5 km mesafede uctu Ucus piksel cozunurlugu basina 60 metreye kadar goruntuleme yapti ve cogunlukla kuzey yarimkurede yuzeyin yaklasik 50 sini cekti 462 gorsel 0 24 ila 1 mm arasinda uzanan 21 dar ve genis bant filtrede elde edildi Lutetia gorunur yakin kizilotesi goruntuleme spektrometresi VIRTIS tarafindan da gozlemlendi ve manyetik alan ve plazma ortaminin olcumleri alindi OzellikleriYorunge Lutetia ic asteroit kusaginda Gunes in etrafinda yaklasik 2 4 AU mesafedeki bir yorungede doner Yorungesi neredeyse ekliptik duzleminde yer alir ve orta derecede eksantriktir Lutetia nin yorunge suresi 3 8 yildir Kutle ve yogunluk Rosetta ucusu Lutetia nin kutlesinin 1 700 0 017 1018 kg oldugunu yani ucus oncesi tahmin edilen 2 57 1018 kg dan daha kucuk oldugunu gostermistir 3 4 0 3 g cm3 ile en yuksek kutle yogunluguna sahip asteroitlerden birisidir 10 15 lik olasi gozeneklilik hesaba katildiginda Lutetia nin kutle yogunlugu tipik bir goktasininkinden daha fazladir Siniflandirma Lutetia neredeyse tamamen metalik olduguna inanilan esrarengiz M tipi asteroitler arasinda siniflandirilir Bununla birlikte M tipi asteroitlerin radar gozlemleri Lutetia da dahil olmak uzere bunlarin ucte ikisinin saf metal yerine metalle zenginlestirilmis silikatlardan olusabilecegini gostermektedir Lutetia nin teleskopik spektrumlari ve C tipi asteroitlerinkine benzer ve aksine minerallerin bol silikatlarin ve cogu asteroitden daha kalin bir regolit kanitininkine benzer duz dusuk frekansli bir spektrum gostermistir Rosetta sondasi asteroidin gorunur isikta orta derecede kirmizi bir spektruma ve yakin kizilotesinde duz bir spektruma sahip oldugunu tespit etti Gozlemlerin kapsadigi 0 4 3 5 mm araliginda hicbir emilim ozelligi tespit edilmedi Bu hidratli mineraller ve karbon acisindan zengin bilesiklerin onceki zemin bazli raporlariyla celismektedir Ayrica hicbir olivin kaniti tespit edilmedi ancak uzay sondasi Lutetia nin sadece yarisini gozlemledigi icin olivinin bulunma olasiligi goz ardi edilemez Lutetia icin bildirilen yuksek kutle yogunlugu ile birlikte bu sonuclar Lutetia nin ya malzemeden yapildigini ya da CB CH veya CR gibi metal bakimindan zengin ve sudan fakir ile iliskili olabilecegini dusundurmektedir Rosetta uzay sondasinin gozlemleri Lutetia nin yuzeyinin 50 100 mm boyutunda gevsek bir sekilde toplanmis toz parcaciklarindan olusan bir regolit ile kapli oldugunu buldu Bu regolitin 3 km kalinliginda oldugu ve buyuk kraterlerin cogunun yumusatilmis ana hatlarindan sorumlu oldugu dusunulmektedir Sekil ve eksen egikligi Rosetta sondasinin fotograflari Lutetia yi keskin ve duzensiz sekil ozellikleri olan kaba bir kure olarak tanimlayan 2003 yilindaki isik egrisi analizinin sonuclarini dogruladi 2004 2009 yillari arasinda yapilan bir arastirma yuksek olasilikla Lutetia nin ustundeki buyuk Suspicio Krateri nedeniyle disbukey olmayan bir sekle sahip oldugunu belirtti Rosetta nin bulgularinin bu iddiayi destekleyip desteklemedigi henuz belli degildir 21 Lutetia nin yorungesi ve 1 Ocak 2009 daki konumu NASA Orbit Viewer uygulamasi Fotometrik isik egrileri ile birlikte Rosetta sondasinin analizi Lutetia nin kuzey donus kutbunun konumunu verdi RA 51 8 0 4 Dec 10 8 0 4 Bu 96 lik bir eksen egikligine esdegerdir Yani Lutetia nin donme ekseni Uranus gezegenine benzer sekilde tutulum duzlemi ile yaklasik olarak paraleldir Yuzey ozellikleri ve adlandirmaYuzey ozellikleri Lutetia nin yuzeyi cok sayida carpma krateri ile doludur ve ic kiriklarin yuzey belirtileri oldugu dusunulen kiriklar yariklar ve kanallar ile kesisir Asteroidin goruntulenen yarimkuresinde caplari 600 m ile 55 km arasinda degisen toplam 350 krater vardir En yogun kraterli yuzey Achaia bolgesi yaklasik 3 6 0 1 milyar yillik bir krater yasina sahiptir Lutetia nin yuzeyi Baetica Bt Achaia AC Etruria Et Narbonensis Nb Noricum Nr Pannonia Pa ve Raetia Ra olmak uzere jeolojik ozelliklerine gore yedi bolgeye ayrilmistir Baetica bolgesi kuzey kutbu cevresinde resmin ortasinda yer alir ve 21 km capinda birkac carpma kraterinin yani sira carpma cokeltilerini icerir Lutetia daki en genc yuzey ogesidir Baetica eski kraterleri kismen gommus yaklasik 600 m kalinliginda puruzsuz bir ejekta ortusu ile kaplidir Diger yuzey ozellikleri arasinda 300 m boyutuna kadar carsaklar ve yercekimi yamaclari bulunur Gocukler ve mostralar genellikle daha parlak olan albedo varyasyonlari ile iliskilidir En yasli iki bolge Achaia ve Noricum dur Ilki cok sayida carpma kraterine sahip oldukca duz bir alandir Narbonensis bolgesi Lutetia Massilia uzerindeki en buyuk carpma krateri ile cakismaktadir Daha kucuk yuzey birimlerine sahiptir ve daha sonraki donemlerde olusan cukur zincirler ve kanallar tarafindan degisime ugramistir Diger iki bolge olan Pannonia ve Raetia nin da buyuk carpma kraterlerine sahip olmasi muhtemeldir Son olarak Noricum bolgesi 10 km uzunlugunda ve yaklasik 100 m derinliginde bir kanal ile kesisir Sayisal simulasyonlar 45 km capindaki Lutetia uzerindeki en buyuk krateri olusturan carpmanin bile ciddi sekilde kirildigini ancak asteroidi parcalamadigini gosterdi Bu nedenle Lutetia muhtemelen Gunes Sistemi nin baslangicindan beri bozulmadan hayatta kaldi Dogrusal kiriklarin varligi ve carpma kraterlerinin morfolojisi bu asteroidin ic kisminin onemli bir guce sahip oldugunu ve bircok kucuk asteroit gibi bir moloz yigini olmadigini da gostermektedir Birlikte ele alindiginda bu gercekler Lutetia nin ilkel bir gezegenimsi olarak siniflandirilmasi gerektigini gostermektedir Suspicio Krateri Lutetia uzerindeki kirik desenleri uzerine yapilan arastirmalar gok bilimcilerin Lutetia nin guney tarafinda Suspicio Krateri adinda 45 kilometrelik bir carpma krateri oldugunu dusunmelerine sebep oldu Ancak Rosetta sadece Lutetia nin kuzey kismini gozlemledigi icin neye benzedigi kesin olarak bilinmemektedir Adlandirma source source source source source source source Lutetia nin asteroit kusaginda nasil yer aldigini aciklayan olasi bir senaryonun animasyonu Mart 2011 de Uluslararasi Astronomi Birligi ndeki Gezegensel Adlandirma Calisma Grubu Lutetia daki cografi ozellikler icin bir adlandirma semasi uzerinde anlasmaya vardi Lutetia bir Roma sehri oldugu icin asteroidin kraterleri Lutetia nin varligi sirasinda Roma Imparatorlugu nun sehirleri ve Avrupa nin bolgelerinin adini aldi Asteroidin bolgeleri Lutetia yi kesfeden kisinin Goldschmidt ve Lutetia nin var oldugu zamanda Roma Imparatorlugu nun eyaletlerinin adini aldi Diger ozelliklerin adlari Roma Imparatorlugu nun nehirlerinden ve Avrupa nin bolgelerinden alinmistir KokenLutetia nin bilesimi ic Gunes Sistemi ndeki karasal gezegenler arasinda olustugunu ve bunlardan biriyle etkilesim yoluyla asteroit kusagina firlatildigini gostermektedir Kaynakca a b c d 2020 02 04 last obs 7 Eylul 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2020 AstDys 21 Lutetia Ephemerides Department of Mathematics University of Pisa Italy 31 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Haziran 2010 Magri C 1999 Mainbelt Asteroids Results of Arecibo and Goldstone Radar Observations of 37 Objects during 1980 1995 PDF Icarus 140 2 379 Bibcode 1999Icar 140 379M doi 10 1006 icar 1999 6130 a b P Vernazza et al 2021 VLT SPHERE imaging survey of the largest main belt asteroids Final results and synthesis Astronomy amp Astrophysics 54 A56 a b c d e f g h i j k l m n Sierks H Lamy P Barbieri C Koschny D Rickman H Rodrigo R a Hearn M F Angrilli F Barucci M A Bertaux J L Bertini I Besse S Carry B Cremonese G Da Deppo V Davidsson B Debei S De Cecco M De Leon J Ferri F Fornasier S Fulle M Hviid S F Gaskell R W Groussin O Gutierrez P Ip W Jorda L Kaasalainen M Keller H U 2011 Images of Asteroid 21 Lutetia A Remnant Planetesimal from the Early Solar System PDF Science 334 6055 487 490 Bibcode 2011Sci 334 487S doi 10 1126 science 1207325 hdl 1721 1 110553 PMID 22034428 a b c d e M Patzold T P Andert S W Asmar J D Anderson J P Barriot M K Bird B Hausler M Hahn S Tellmann H Sierks P Lamy B P Weiss 28 Ekim 2011 Asteroid 21 Lutetia Low Mass High Density PDF Science Magazine 334 6055 491 2 Bibcode 2011Sci 334 491P doi 10 1126 science 1209389 hdl 1721 1 103947 PMID 22034429 a b Coradini A Capaccioni F Erard S Arnold G De Sanctis M C Filacchione G Tosi F Barucci M A Capria M T Ammannito E Grassi D Piccioni G Giuppi S Bellucci G Benkhoff J Bibring J P Blanco A Blecka M Bockelee Morvan D Carraro F Carlson R Carsenty U Cerroni P Colangeli L Combes M Combi M Crovisier J Drossart P Encrenaz E T Federico C 2011 The Surface Composition and Temperature of Asteroid 21 Lutetia As Observed by Rosetta VIRTIS Science 334 6055 492 494 Bibcode 2011Sci 334 492C doi 10 1126 science 1204062 PMID 22034430 a b c d e Amos Jonathan 4 Ekim 2010 Asteroid Lutetia has thick blanket of debris BBC News 20 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2022 Lardner Dionysius 1867 The Planetoides Handbook of astronomy James Walton s 222 ISBN 978 1 4370 0602 5 Goldschmidt H June 1852 Discovery of Lutetia 15 Nov Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 12 9 213 Bibcode 1852MNRAS 12 213G doi 10 1093 mnras 12 9 213 31 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2022 Leuschner A O 1935 Research surveys of the orbits and perturbations of minor planets 1 to 1091 from 1801 0 to 1929 5 Publications of Lick Observatory 19 29 Bibcode 1935PLicO 19 1L Pickering Edward C January 1903 Missing Asteroids Harvard College Observatory Circular 69 7 8 Bibcode 1903HarCi 69 7P Barucci M A Fulchignoni M Fornasier S Dotto E Vernazza P Birlan M Binzel R P Carvano J Merlin F Barbieri C Belskaya I 2005 Asteroid target selection for the new Rosetta mission baseline Astronomy and Astrophysics 430 313 317 Bibcode 2005A amp A 430 313B doi 10 1051 0004 6361 20041505 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2022 Jim Baer 2008 Personal Website 2 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Kasim 2008 Bell J F 2015 Richard P Binzel Tom Gehrels Mildred Shapley Matthews Ed Asteroids The Big Picture in Asteroids II University of Arizona Press ss 921 948 ISBN 0 8165 1123 3 Shepard M K 2015 A radar survey of M and X class asteroids III Insights into their composition hydration state and structure Icarus 245 38 55 doi 10 1016 j icarus 2014 09 016 Birlan M 2004 Near IR spectroscopy of asteroids 21 Lutetia 89 Julia 140 Siwa 2181 Fogelin and 5480 1989YK8 sic potential targets for the Rosetta mission remote observations campaign on IRTF New Astronomy 9 5 343 351 arXiv astro ph 0312638 2 Bibcode 2004NewA 9 343B doi 10 1016 j newast 2003 12 005 Lazzarin M Marchi S Magrin S Barbieri C 2004 Visible spectral properties of asteroid 21 Lutetia target of Rosetta Mission PDF Astronomy and Astrophysics 425 2 L25 Bibcode 2004A amp A 425L 25L doi 10 1051 0004 6361 200400054 Feierberg M Witteborn Fred C Lebofsky Larry A 1983 Detection of silicate emission features in the 8 to 13 micrometre spectra of main belt asteroids Icarus 56 3 393 Bibcode 1983Icar 56 393F doi 10 1016 0019 1035 83 90160 4 Dollfus A Geake J E 1975 Polarimetric properties of the lunar surface and its interpretation VII Other solar system objects Proceedings of the 6th Lunar Science Conference Houston Texas 17 21 March 3 2749 Bibcode 1975LPSC 6 2749D ESO Garching Germany 14 Kasim 2011 20 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2011 Torppa Johanna Kaasalainen Mikko Michalowski Tadeusz Kwiatkowski Tomasz Kryszczynska Agnieszka Denchev Peter Kowalski Richard 2003 Shapes and rotational properties of thirty asteroids from photometric data PDF Icarus 164 2 346 Bibcode 2003Icar 164 346T doi 10 1016 S0019 1035 03 00146 5 6 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Ekim 2022 Belskaya I N Fornasier S Krugly Y N Shevchenko V G Gaftonyuk N M Barucci M A Fulchignoni M Gil Hutton R 2010 Puzzling asteroid 21 Lutetia Our knowledge prior to the Rosetta fly by Astronomy and Astrophysics 515 A29 arXiv 1003 1845 2 Bibcode 2010A amp A 515A 29B doi 10 1051 0004 6361 201013994 rosetta jpl nasa gov NASA 27 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ekim 2014 Blue Jennifer 1 Mart 2011 USGS Astrogeology Science Center 11 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2019 Battered asteroid Lutetia a rare relic of Earth s birth 31 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Space comDis baglantilar31 Ekim 2022 tarihindeWayback Machine sitesinde https web archive org web 20221031174436 https www nasa gov topics solarsystem features rosetta images20100710 html arsivlendi Lutetia nin tam cozunurluklu goruntuleri 21 Lutetia AstDyS 2 Asteroitler Dinamik Site Gok gunlugu Gozlem tahmini Yorunge bilgisi Uygun yorunge ogeleri Gozlem bilgisi 21 Lutetia JPL Small Body Database En yakin yaklasmalar Kesif Gok gunlugu Yorunge grafigi Yorunge ogeleri Fiziksel parametreler