Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nicola Sacco (22 Nisan 1891 – 23 Ağustos 1927) ve Bartolomeo Vanzetti (11 Haziran 1888 – 23 Ağustos 1927), ABD'nin Massachusetts eyaletine göç etmiş iki İtalyan'dır. Bir cinayet ve gasp olayı ile ilgili olarak suçlanmış ve 7 yıllık mahkûmiyet sonrasında 23 Ağustos 1927'de idam edilmişlerdir. Ancak suçlulukları konusunda derin şüpheler mevcuttur ve Amerikan adalet sisteminin ayıbı olarak hatırlanan davalardan biridir Sacco ve Vanzetti davası. Papa XI. Pius da dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanından tepki gösterilmesine, Albert Einstein, H. G. Wells, George Bernard Shaw gibi dönemin birçok önemli isminin imzaladığı bildirgeye rağmen, yükselişte olan İtalyan, göçmen ve anarşistlere olan antipati ve nefret, Sacco ve Vanzetti'nin hayatına mal olmuştur.
Sacco ve Vanzetti, bir ayakkabı fabrikasında muhasebe müdürü olan Frederick Parmenter ve bu fabrikada güvenlik görevlisi olan Alessandro Berardelli'nin, 15 Nisan 1920'de 15.766,51 dolar ile birlikte ödeme yapmak için bankaya doğru yol alırken silahlı saldırı sonucu öldürülmeleri ve soyulmaları olayından sorumlu tutulmuşlardır.
Yaşamları
Bartolomeo Venzetti 1908, Nicola Sacco ise 1909 yılında ABD'ye gelir. Vanzetti göçmenlik deneyimini sonradan şöyle özetler: “Göçmen ofisinde ilk sürprizle karşılaştım. Göçmenler hayvanlar gibi ayrılıyordu. Ne bir kibar laf ne de uzun yolculuk sonrası buraya ulaşan insanlara destek cümlesi. Nereye gideceğimi ve ne yapacağımı bilmiyordum. Bu bizim umudumuz olan topraklardı. Üst geçitler, arabalar ve trenler. Hızla ilerleyen bir hayat ve ben tek başımaydım”.
Sacco, Amerika’ya geldikten sonra Rosina Zambelli ile evlendi ve bu evlilikten Ines adında bir kız çocukları doğdu. Günde on saat olmak üzere haftanın altı günü bir ayakkabı fabrikasında çalışıyordu. İşçi hakları mücadelesine katıldı. Çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve maaşların yükseltilmesi için yaptığı konuşmalarla tanındı. Bu konuşmalarından dolayı 1916 yılında tutuklandı.
Vanzetti Amerika'ya geldiği andan itibaren birçok iş ile uğraştı. Plymouth şirketine karşı başlattığı kitlesel grev sebebiyle işten çıkartıldı. Bu yüzden bir daha kimse ona iş vermeyince bir tezgahta balık satmaya başladı.
İkili Amerika’da yaşayan İtalyanların kurduğu anarşist görüşlere sahip bir toplulukta siyaset yapmaya başladılar. Birinci Dünya savaşına asker olarak çağrılma korkusuyla bu topluluğun tüm üyeleri Meksika'ya kaçtı. Savaş sonrası Sacco ve Vanzetti de Amerika’ya geri döndüler ve Massachusetts şehrine yerleştiler.
Suçlama
3 Mayıs 1920 tarihinde Andrea Salsedo isimli bir topluluk üyesi kim olduğu bilinmeyen kişiler tarafından (polisler tarafında olduğu da iddia edilmektedir) Adalet Bakanlığı’na ait bir binanın ondördüncü katından atılarak öldürüldü. 9 Mayıs tarihinde Sacco ve Vanzetti, arkadaşlarını toplayarak bu olayı protesto etmeye karar verdiler ancak eylemden hemen önce polis tarafından göz altına alındılar.
Yargılama süreci
24 Mayıs 1921'de ikilinin yargılanmalarına başlandı. Polis ikiliyi yakaladığında ilk başta anarşist bildirileri bulundurmak ve silah taşımakla suçlamasına karşın birkaç gün sonra iddia değiştirilerek South Braintree’da yapılan bir soyguna katılmak ve bu olayda öldürülen iki kişinin katili olmakla itham edildildiler.
Sacco ve Vanzetti’nin yargılandığı dava tam yedi sene sürdü. Davaya bakan yargıç Webster Thayer onları “İki aşağılık anarşist” olarak niteledi. Bu sırada yakalanmış bulunan Costa Rika göçmeni işçi Celestino Madeiros’un bu ikilinin suçlandıkları cinayetle alakaları olmadığını yönündeki açık ifadesi kabul edilmedi.
Sacco ve Vanzetti’nin davası üzerinde adaletsiz bir yargılama yapıldığı söylenir. Yargıç Thayer sanıklara yasal oturma izni olmayan göçmenler için kullanılan aşağılayıcı bir kelime ile “Wops” diyerek seslenir. yani “Without papers”. Davanın ilerlediği daha sonraki yıllar ise ABD'de Komünist avının başladığı dönemlere denk gelir.
Konunun basına yansıması ve kamuoyunun ilgisini çekmesi üzerine ABD'de ve dünyanın birçok yerinde ikilinin adil yargılanmaları veya serbest bırakılmaları için çeşitli eylemler yapılır. İtalya’nın başında bulunan faşist diktatör Benito Mussolini, Boston’daki ABD büyükelçiliğine mektup yazar ve iki İtalyan yurttaşın serbest bırakılmasını talep eder. Albert Einstein, George Bernard Shaw, ve Bertrand Russell gibi pek çok aydın da adil yargılanmaları için uluslararası bir kampanya başlatırlar.
İdam
Yedi sene süren dava sonunda 23 Ağustos 1927 tarihinde saat 00:19’da Nicola Sacco ve Bartolomeo Venzetti yedi dakika arayla elektrikli sandalyeye oturtularak idam edilirler. Haberin duyulmasının ardından Londra, Paris ve Berlin başta olmak üzere birçok ülkenin büyük şehirlerinde eylemler yapıldı.
İade-i itibar
1977 yılında (ölümlerinin üzerinden tam elli yıl geçtikten sonra) Massachusetts valisi Michael Dukakis bu iki İtalyan göçmenin suçsuz olduğunu açıklar. Yaptığı açıklamada şöyle denilmektedir: “Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti isimleri üzerinde olan her türlü suçlama ve aşağılamanın sonsuza kadar kaldırıldığını açıklıyorum”.
Kaynakça
- Sacco and Vanzetti Put to Death Early This Morning". New York Times. August 23, 1927. Retrieved July 9, 2010.
- Avrich, Paul (1996). Sacco and Vanzetti: The Anarchist Background. Princeton University Press. pp. 13, 31. .
- Aiuto, Russell. "The Legacy of Sacco & Vanzetti". truTV. Retrieved July 9, 2010.
- Frankfurter, Felix (March 1927). "The Case of Sacco and Vanzetti". The Atlantic. The Atlantic Monthly Group. Retrieved October 2, 2015.
- Young, William, and Kaiser, David E., Postmortem: New Evidence in the Case of Sacco and Vanzetti, University of Massachusetts Press, (1985), p. 23
- Watson, Bruce, Sacco and Vanzetti: The Men, the Murders, and the Judgment of Mankind, Viking Press (2007), , , 264
- Ben Shahn: Gemälde The Passion of Sacco & Vanzetti (Memento vom 21. Februar 2009 im Internet Archive) Abbildung und Kurzinformationen
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nicola Sacco 22 Nisan 1891 23 Agustos 1927 ve Bartolomeo Vanzetti 11 Haziran 1888 23 Agustos 1927 ABD nin Massachusetts eyaletine goc etmis iki Italyan dir Bir cinayet ve gasp olayi ile ilgili olarak suclanmis ve 7 yillik mahkumiyet sonrasinda 23 Agustos 1927 de idam edilmislerdir Ancak sucluluklari konusunda derin supheler mevcuttur ve Amerikan adalet sisteminin ayibi olarak hatirlanan davalardan biridir Sacco ve Vanzetti davasi Papa XI Pius da dahil olmak uzere dunyanin dort bir yanindan tepki gosterilmesine Albert Einstein H G Wells George Bernard Shaw gibi donemin bircok onemli isminin imzaladigi bildirgeye ragmen yukseliste olan Italyan gocmen ve anarsistlere olan antipati ve nefret Sacco ve Vanzetti nin hayatina mal olmustur Sacco ile Vanzetti Sacco ve Vanzetti bir ayakkabi fabrikasinda muhasebe muduru olan Frederick Parmenter ve bu fabrikada guvenlik gorevlisi olan Alessandro Berardelli nin 15 Nisan 1920 de 15 766 51 dolar ile birlikte odeme yapmak icin bankaya dogru yol alirken silahli saldiri sonucu oldurulmeleri ve soyulmalari olayindan sorumlu tutulmuslardir YasamlariBartolomeo Venzetti 1908 Nicola Sacco ise 1909 yilinda ABD ye gelir Vanzetti gocmenlik deneyimini sonradan soyle ozetler Gocmen ofisinde ilk surprizle karsilastim Gocmenler hayvanlar gibi ayriliyordu Ne bir kibar laf ne de uzun yolculuk sonrasi buraya ulasan insanlara destek cumlesi Nereye gidecegimi ve ne yapacagimi bilmiyordum Bu bizim umudumuz olan topraklardi Ust gecitler arabalar ve trenler Hizla ilerleyen bir hayat ve ben tek basimaydim Sacco Amerika ya geldikten sonra Rosina Zambelli ile evlendi ve bu evlilikten Ines adinda bir kiz cocuklari dogdu Gunde on saat olmak uzere haftanin alti gunu bir ayakkabi fabrikasinda calisiyordu Isci haklari mucadelesine katildi Calisma kosullarinin iyilestirilmesi ve maaslarin yukseltilmesi icin yaptigi konusmalarla tanindi Bu konusmalarindan dolayi 1916 yilinda tutuklandi Vanzetti Amerika ya geldigi andan itibaren bircok is ile ugrasti Plymouth sirketine karsi baslattigi kitlesel grev sebebiyle isten cikartildi Bu yuzden bir daha kimse ona is vermeyince bir tezgahta balik satmaya basladi Ikili Amerika da yasayan Italyanlarin kurdugu anarsist goruslere sahip bir toplulukta siyaset yapmaya basladilar Birinci Dunya savasina asker olarak cagrilma korkusuyla bu toplulugun tum uyeleri Meksika ya kacti Savas sonrasi Sacco ve Vanzetti de Amerika ya geri donduler ve Massachusetts sehrine yerlestiler Suclama3 Mayis 1920 tarihinde Andrea Salsedo isimli bir topluluk uyesi kim oldugu bilinmeyen kisiler tarafindan polisler tarafinda oldugu da iddia edilmektedir Adalet Bakanligi na ait bir binanin ondorduncu katindan atilarak olduruldu 9 Mayis tarihinde Sacco ve Vanzetti arkadaslarini toplayarak bu olayi protesto etmeye karar verdiler ancak eylemden hemen once polis tarafindan goz altina alindilar Yargilama sureci24 Mayis 1921 de ikilinin yargilanmalarina baslandi Polis ikiliyi yakaladiginda ilk basta anarsist bildirileri bulundurmak ve silah tasimakla suclamasina karsin birkac gun sonra iddia degistirilerek South Braintree da yapilan bir soyguna katilmak ve bu olayda oldurulen iki kisinin katili olmakla itham edildildiler Sacco ve Vanzetti nin yargilandigi dava tam yedi sene surdu Davaya bakan yargic Webster Thayer onlari Iki asagilik anarsist olarak niteledi Bu sirada yakalanmis bulunan Costa Rika gocmeni isci Celestino Madeiros un bu ikilinin suclandiklari cinayetle alakalari olmadigini yonundeki acik ifadesi kabul edilmedi Sacco ve Vanzetti nin davasi uzerinde adaletsiz bir yargilama yapildigi soylenir Yargic Thayer saniklara yasal oturma izni olmayan gocmenler icin kullanilan asagilayici bir kelime ile Wops diyerek seslenir yani Without papers Davanin ilerledigi daha sonraki yillar ise ABD de Komunist avinin basladigi donemlere denk gelir Konunun basina yansimasi ve kamuoyunun ilgisini cekmesi uzerine ABD de ve dunyanin bircok yerinde ikilinin adil yargilanmalari veya serbest birakilmalari icin cesitli eylemler yapilir Italya nin basinda bulunan fasist diktator Benito Mussolini Boston daki ABD buyukelciligine mektup yazar ve iki Italyan yurttasin serbest birakilmasini talep eder Albert Einstein George Bernard Shaw ve Bertrand Russell gibi pek cok aydin da adil yargilanmalari icin uluslararasi bir kampanya baslatirlar IdamYedi sene suren dava sonunda 23 Agustos 1927 tarihinde saat 00 19 da Nicola Sacco ve Bartolomeo Venzetti yedi dakika arayla elektrikli sandalyeye oturtularak idam edilirler Haberin duyulmasinin ardindan Londra Paris ve Berlin basta olmak uzere bircok ulkenin buyuk sehirlerinde eylemler yapildi Iade i itibar1977 yilinda olumlerinin uzerinden tam elli yil gectikten sonra Massachusetts valisi Michael Dukakis bu iki Italyan gocmenin sucsuz oldugunu aciklar Yaptigi aciklamada soyle denilmektedir Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti isimleri uzerinde olan her turlu suclama ve asagilamanin sonsuza kadar kaldirildigini acikliyorum KaynakcaSacco and Vanzetti Put to Death Early This Morning New York Times August 23 1927 Retrieved July 9 2010 Avrich Paul 1996 Sacco and Vanzetti The Anarchist Background Princeton University Press pp 13 31 ISBN 9780691026046 Aiuto Russell The Legacy of Sacco amp Vanzetti truTV Retrieved July 9 2010 Frankfurter Felix March 1927 The Case of Sacco and Vanzetti The Atlantic The Atlantic Monthly Group Retrieved October 2 2015 Young William and Kaiser David E Postmortem New Evidence in the Case of Sacco and Vanzetti University of Massachusetts Press ISBN 0 87023 478 1 1985 p 23 Watson Bruce Sacco and Vanzetti The Men the Murders and the Judgment of Mankind Viking Press 2007 ISBN 0 670 06353 3 ISBN 978 0 670 06353 6 264 Ben Shahn Gemalde The Passion of Sacco amp Vanzetti Memento vom 21 Februar 2009 im Internet Archive Abbildung und Kurzinformationen