Vilnius Konferansı veya Vilnius Ulusal Konferansı (Litvanca: Vilniaus konferencija), 18-23 Eylül 1917 tarihleri arasındaVilnius'ta bir araya gelen, Rus İmparatorluğu, Polonya Krallığı ve Alman İmparatorluğu'ndan bağımsızlık sağlayıp ayrı bir Litvanya devleti kurma amacıyla toplanan konferanstır. Konferans bağımsız bir Litvanya'nın ilan edilmesi misyonuyla görevlendirilen yirmi üyeli Litvanya Konseyi'ni seçti. Litvan halkının iradesine sahip olduğunu savunan konferans bu doğrultuda konseye ve kararlarına yetki verdi. Konferans Litvanya'nın bağımsızlığa giden yolda temel yol gösterici ilkeleri oluştururken Litvanya'nın siyasi yapısı ile ilgili her türlü konuya daha sonra seçilecek olan Litvanya Kurucu Meclisi'nin karar vereceğini savundu.
Vilnius Konferansı | |
---|---|
Türü | Konferans |
Konum | Vilnius |
Ülke | Alman İmparatorluğu |
İlk düzenlenme | 18 Eylül 1917 |
Son düzenlenme | 23 Eylül 1917 |
Tarihsel arka plan
Litvanya, 13. yüzyılın başından 1569'a kadar Polonya ile bir birliğe girdiğinde, Polonya-Litvanya Birliği'ni oluşturan bağımsız bir devlet olarak var oldu. Birliğin varlığı 18. yüzyılın sonlarındaki parçalanma sonrası sona erdi ve Litvanya topraklarının çoğu Rus İmparatorluğu'na dahil edildi. Ardından 19. yüzyılda, Woodrow Wilson'un On Dört İlke konuşmasında savunduğu ulusların kendi kaderini tayin hakkı kavramına dayanan Litvanya bağımsızlık hareketi ortaya çıktı.
I. Dünya Savaşı sırasında Alman Ordusu birlikleri Rusya'ya girdi ve kısa süre sonra Litvanya bölgesini ele geçirdi. 1915'te Alman Ordusu Litvanya'da kontrolü ele geçirdi ve Ober Ost olarak bilinen bir askerî yönetim kurdu. Almanya, işgalin ilk dönemlerinde savaş çabalarının yararı için Litvanya topraklarını sömürdü. Savaş ilerledikçe, Almanya'nın dahil olduğu iki ön cephe savaşı Rus İmparatorluğu ile uzlaşmasını gerekli kıldı ve bu durum işgal altındaki topraklarla ilgili stratejilerin yeniden düşünülmesini gerektirdi. Almanya yönetimi bölge halkından tepki göreceği düşüncesiyle açık bir ilhak politikası yoluna girmedi. Bu kapsamda İttifak Devletleri, böyle bir bölgesel genişlemeyi İtilaf Devletleri'nin propaganda amacıyla kullanabileceğinden çekindi. Bu dönemde açık ilhakı tercih eden ve sivil yönetim isteyen Alman askerî liderler arasında uzun tartışmalar yaşandı. Tartışmaların ardından 19 Temmuz 1917'de adı verilen bir kararname açıklandı. Kararnamede işgal altındaki bölgeleri yöneten askerî yönetime bir miktar özerklik kazandıracağını ilan etti. Plan, aslında tamamen Mitteleuropa olarak adlandırılan resmi olarak bağımsız ancak uygulamada Almanya'ya bağımlı olacak bir devletler ağı oluşturmaktı.
Konferansın oluşumu
Mayıs 1917'de üyeleri etnik Litvanlardan oluşan bir Vertrauensrat ("Güven Konseyi" veya "Gizli Konsey") yetkilendirildi. Askerî yönetim konseye süper noter politikası olarak "danışmanlık konseyi" olmasını önerdi, ancak konsey üyeleri bu teklifi reddetti. Siyasi aktivistlere ve savaş kurbanlarına yardım amacıyla kurulan bu tartışmaların bir tarafı haline geldi ve Litvanyalılar ile Almanya yetkilileri arasında aracı oldu. Komite, Almanya'nın doğrudan Litvan halkı tarafından seçicek kişilerin imzalayacağı ulusal bir sözleşmeyi tanımasını istedi. Uzun süren görüşmeler sonunda Litvanları temsil edecek bir konferansın toplanmasına izin verildi, ancak seçim yapılmasına izin vermedi.
Konferans Organizasyon Komitesi (Ausschuss) 1-4 Ağustos 1917 tarihleri arasında Vilnius'ta bir araya geldi. Toplantının başlangıcında, askerî yetkililer gelecekteki konferansların Almanya'ya sadakat beyan etmesini ve ilhakı kabul etmesini gerektiğine dair bir ültimatom verdi. Seçim yapılmadığından, temsilcilerin Organizasyon Komitesi tarafından davet edilmesi gerekiyordu. Bu kapsamda Mykolas Biržiška, Petras Klimas, Antanas Smetona, ve Jurgis Šaulys davet edildi. Komite geniş bir siyasi, meslek ve sosyal yelpazeden temsilciler seçmeye çalıştı. Her yerleşim yerinden (Litvanca: apskritis) 5-8 arası olmak üzere toplam 264 temsilci seçildi. Bu temsilcilerden 214'ü 18 Eylül 1917'de toplanan konferansa katıldı ve 22 Eylül'e kadar oturumda kaldı.
Konferans bildirileri
Konferansın toplantıları gizli yapıldı ve hiçbir Almanya yetkilisi toplantılara katılmadı. Toplantıların erken oturumları sırasında zorunlu çalıştırma, ağır talepler ve yaygın ormansızlaşma politikalarıyla gündeme gelen Almanya işgalini kınayan bir dizi konuşma yapıldı. Konferans genel anlamda üç ana sorun üzerinde yoğunlaştı;
- Litvanya'nın geleceği ve ulusal azınlıklar
- Litvanya Konseyi'nin seçimi
Litvanya'nın geleceği ve ulusal azınlıklar
Konferans Litvanya'nın geleceğiyle ilgili olarak demokratik ilkelere dayanan bağımsız bir devletin ilan edilmesi gerektiğini duyurdu.Litvanya Büyük Dükalığı veya Polonya-Litvanya Birliği'nin yeniden yaratılmasına yönelik çeşitli planlara yanıt olarak, yeni devletin yalnızca etnik olarak Litvan olduğu kabul edilen topraklarda yaratılacağı açıklandı. Konferans ulusu temsil etmek için gereken güçlerden yoksundu (çünkü konferans vatandaşlar tarafından demokratik olarak seçilmemişti) ve bu sebeple yeni devletin temellerini veya diğer ülkelerle ilişkilerini belirtmedi. Bunların halk oylarıyla seçilecek Litvanya Kurucu Meclisi tarafından belirleneceği vurgulandı. Bu ilkeler Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı ilan ettiğinde Litvanya Konseyi tarafından belirtildi.
Ulusal azınlıklara kültürel ihtiyaçları için özgürlük sözü verildi. Daha sonraki yıllarda ulusal azınlıklar azı durumlarda Litvanlar ile aynı haklara tabi olmuştur. Savaş bittikten sonra Litvanya Konseyi bu hakları Yahudileri ve Beyaz Rusları kapsayacak şekilde genişletti. Litvanya'nın ilk hükûmetleri arasında Yahudi ve Beyaz Rus işleri bakanlıkları vardı. 1920 yılında Yahudi topluluğuna ulusal ve kültürel özerklik verildi,Rus Ortodoks Kilisesi hükûmet tarafından mali destek aldı; ve tartışmalı 'nde yaşayan Almanlara özerklik verildi. Ek bir temsiliyeti olmayan tek büyük grup Vilnius Bölgesi'nde üzerindeki yoğun çatışmalar nedeniyle Leh azınlığıydı.
Almanya ile ilişkiler
Alman ya yetkililerinin ültimatomuna yanıt olarak aşağıdaki karar kabul edildi;
“ | Almanya, Barış Konferansı öncesinde Litvanya devletini ilan etmeyi ve Barış Konferansı'nda Litvanya'nın ihtiyaçlarını desteklemeyi kabul ederse, Litvanya Konferansı, normal barış koşullarında Litvanya'nın çıkarlarının Doğu'ya, Güney'e veya Batı'ya meyilli olmadığını akılda tutarak, gelecekteki Litvanya devletinin kendi bağımsız gelişmesine zarar vermeden Almanya ile belirlenecek belirli bir ilişkiye girme olasılığını kabul eder. | ” |
Konferans bu açıklamasıyla Doğu, Güney ve Batı olarak sırasıyla Rusya, Polonya ve Almanya'ya değindi. Dikkatle dengelenen bu paragraf Almanya'nın kendisine sadakat beyan etme taleplerine bir yanıttı. Bu ifade Alman yönetimini memnun etmedi ve kararın yayınlanmasına izin verilmedi.
Litvanya Konseyi
Toplantıların sonunda konferans Litvan halkının yürütme otoritesi olarak hareket etmek üzere Litvanya Konseyi'ne yirmi üye seçti. Konsey'e Almanya ile müzakere etme ve bağımsız Litvanya ilan etmek için Vilnius Konferansı tarafından benimsenen kararları uygulama yetkisi verildi. Konferansın sosyal demokrat üyeleri bu konseyin bileşiminden memnun değildi, çünkü kendileri sadece iki kişi iken konseyin altı üyesi Katolik Kilisesi rahibiydi. Daha sonra iki rahip istifa etti, yerlerini Stanisław Narutowicz ve Jonas Vileišis aldı. Beş ay sonra, 16 Şubat 1918'de Litvanya Konseyi, 'nı yayınladı.
Notlar
- ^ Bazı kaynaklar konferansın 22 Eylül'de değil 23 Eylül'de sona erdiğini belirtmektedir. Bu durum muhtemelen 16 Şubat 1918'deki Litvanya Bağımsızlık Yasası metninde geçen yanlışlıktan kaynaklanmaktadır.
Kaynakça
- ^ Rimša, Edmundas (2005). Heraldry: Past to Present (İngilizce). Vilnius: Versus aureus. s. 82–87. ISBN .
- ^ Klimavičius, Raimundas (17 Şubat 2004). "Vasario 16-osios aktas: teksto formavimo šaltiniai ir autorystės problema". History. A Collection of Lithuanian Universities' Research Papers (Litvanca), 59–60. Vilnius Pedagogical University. s. 57–66. 26 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ Šakalys, Jūratė A. (1985). "Higher Education In Lithuania: An Historical Analysis". Lituanus (İngilizce). 4 (31). 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ a b c d e Maksimaitis, Mindaugas (2005). Lietuvos valstybės konstitucijų istorija (XX a. pirmoji pusė) (Litvanca). Vilnius: Justitia. s. 35–36. ISBN .
- ^ Stražas, Abelis S. (1996). "From Auszra To The Great War: The Emergence Of The Lithuanian Nation". Lituanus (İngilizce). 4 (42). 22 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ Gudavičius, Edvardas (1999). (PDF). Lithuanian Foreign Policy Review (İngilizce). 2 (2). 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020..
- ^ a b c d e f Eidintas, Alfonsas; Vytautas Žalys; Alfred Erich Senn (Eylül 1999). "Chapter 1: Restoration of the State". Ed. Edvardas Tuskenis (Ed.). Lithuania in European Politics: The Years of the First Republic, 1918-1940 (İngilizce) (Paperback bas.). New York: St. Martin's Press. s. 20–28. ISBN .
- ^ a b c d e f g Simas Sužiedėlis, (Ed.) (1970–1978). "Vilnius National Conference". Litvanya Ansiklopedisi (İngilizce). VI. Boston, Massachusetts: Juozas Kapočius. s. 173–175.
- ^ a b c d e Gerutis, Albertas (1984). "Independent Lithuania". Albertas Gerutis (Ed.). Lithuania: 700 Years (İngilizce). Algirdas Budreckis tarafından çevrildi (6. bas.). New York: Manyland Books. s. 151–155. ISBN .
- ^ a b c d e Laučka, Juozas (1984). . Lituanus (İngilizce). 4 (30). ISSN 0024-5089. 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ Skirius, Juozas (2002). "Vokietija ir Lietuvos nepriklausomybė". Gimtoji istorija. Nuo 7 iki 12 klasės (Litvanca). Vilnius: Elektroninės leidybos namai. ISBN . 3 Mart 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ Banavičius, Algirdas (1991). 111 Lietuvos valstybės 1918-1940 politikos veikėjų (Litvanca). Vilnius: Knyga. s. 11–20. ISBN .
- ^ a b c Vardys, Vytas Stanley; Judith B. Sedaitis (1997). Lithuania: The Rebel Nation. Westview Series on the Post-Soviet Republics (İngilizce). WestviewPress. s. 39]. ISBN .
- ^ Šetkus, Benediktas (2002). "Tautinės mažumos Lietuvoje". Gimtoji istorija. Nuo 7 iki 12 klasės (Litvanca). Vilnius: Elektroninės leidybos namai. ISBN . 3 Mart 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ Simas Sužiedėlis, (Ed.) (1970–1978). "Council of Lithuania". Litvanya Ansiklopedisi (İngilizce). I. Boston, Massachusetts: Juozas Kapočius. s. 581–585.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vilnius Konferansi veya Vilnius Ulusal Konferansi Litvanca Vilniaus konferencija 18 23 Eylul 1917 tarihleri arasindaVilnius ta bir araya gelen Rus Imparatorlugu Polonya Kralligi ve Alman Imparatorlugu ndan bagimsizlik saglayip ayri bir Litvanya devleti kurma amaciyla toplanan konferanstir Konferans bagimsiz bir Litvanya nin ilan edilmesi misyonuyla gorevlendirilen yirmi uyeli Litvanya Konseyi ni secti Litvan halkinin iradesine sahip oldugunu savunan konferans bu dogrultuda konseye ve kararlarina yetki verdi Konferans Litvanya nin bagimsizliga giden yolda temel yol gosterici ilkeleri olustururken Litvanya nin siyasi yapisi ile ilgili her turlu konuya daha sonra secilecek olan Litvanya Kurucu Meclisi nin karar verecegini savundu Vilnius KonferansiVilnius Konferansi baskanligi ve sekreterligi Konferans salonu kucuk kirmizi ve yesil bayraklarla suslenmistir Bu bayraklar Litvanya bayragi icin onerilen tasarimlardan biriydi Delegeler soz konusu tasarimin karanlik ve kasvetli olduguna karar verdiler ve bayraga sari bir serit eklenmesini kararlastirdi TuruKonferansKonumVilniusUlkeAlman ImparatorluguIlk duzenlenme18 Eylul 1917Son duzenlenme23 Eylul 1917Tarihsel arka plan1917 yilinda I Dunya Savasi Dogu Cephesi Litvanya 13 yuzyilin basindan 1569 a kadar Polonya ile bir birlige girdiginde Polonya Litvanya Birligi ni olusturan bagimsiz bir devlet olarak var oldu Birligin varligi 18 yuzyilin sonlarindaki parcalanma sonrasi sona erdi ve Litvanya topraklarinin cogu Rus Imparatorlugu na dahil edildi Ardindan 19 yuzyilda Woodrow Wilson un On Dort Ilke konusmasinda savundugu uluslarin kendi kaderini tayin hakki kavramina dayanan Litvanya bagimsizlik hareketi ortaya cikti I Dunya Savasi sirasinda Alman Ordusu birlikleri Rusya ya girdi ve kisa sure sonra Litvanya bolgesini ele gecirdi 1915 te Alman Ordusu Litvanya da kontrolu ele gecirdi ve Ober Ost olarak bilinen bir askeri yonetim kurdu Almanya isgalin ilk donemlerinde savas cabalarinin yarari icin Litvanya topraklarini somurdu Savas ilerledikce Almanya nin dahil oldugu iki on cephe savasi Rus Imparatorlugu ile uzlasmasini gerekli kildi ve bu durum isgal altindaki topraklarla ilgili stratejilerin yeniden dusunulmesini gerektirdi Almanya yonetimi bolge halkindan tepki gorecegi dusuncesiyle acik bir ilhak politikasi yoluna girmedi Bu kapsamda Ittifak Devletleri boyle bir bolgesel genislemeyi Itilaf Devletleri nin propaganda amaciyla kullanabileceginden cekindi Bu donemde acik ilhaki tercih eden ve sivil yonetim isteyen Alman askeri liderler arasinda uzun tartismalar yasandi Tartismalarin ardindan 19 Temmuz 1917 de adi verilen bir kararname aciklandi Kararnamede isgal altindaki bolgeleri yoneten askeri yonetime bir miktar ozerklik kazandiracagini ilan etti Plan aslinda tamamen Mitteleuropa olarak adlandirilan resmi olarak bagimsiz ancak uygulamada Almanya ya bagimli olacak bir devletler agi olusturmakti Konferansin olusumuVilnius Konferansi nin toplandigi yer Gunumuzde bu bina olarak kullanilmaktadir Mayis 1917 de uyeleri etnik Litvanlardan olusan bir Vertrauensrat Guven Konseyi veya Gizli Konsey yetkilendirildi Askeri yonetim konseye super noter politikasi olarak danismanlik konseyi olmasini onerdi ancak konsey uyeleri bu teklifi reddetti Siyasi aktivistlere ve savas kurbanlarina yardim amaciyla kurulan bu tartismalarin bir tarafi haline geldi ve Litvanyalilar ile Almanya yetkilileri arasinda araci oldu Komite Almanya nin dogrudan Litvan halki tarafindan secicek kisilerin imzalayacagi ulusal bir sozlesmeyi tanimasini istedi Uzun suren gorusmeler sonunda Litvanlari temsil edecek bir konferansin toplanmasina izin verildi ancak secim yapilmasina izin vermedi Konferans Organizasyon Komitesi Ausschuss 1 4 Agustos 1917 tarihleri arasinda Vilnius ta bir araya geldi Toplantinin baslangicinda askeri yetkililer gelecekteki konferanslarin Almanya ya sadakat beyan etmesini ve ilhaki kabul etmesini gerektigine dair bir ultimatom verdi Secim yapilmadigindan temsilcilerin Organizasyon Komitesi tarafindan davet edilmesi gerekiyordu Bu kapsamda Mykolas Birziska Petras Klimas Antanas Smetona ve Jurgis Saulys davet edildi Komite genis bir siyasi meslek ve sosyal yelpazeden temsilciler secmeye calisti Her yerlesim yerinden Litvanca apskritis 5 8 arasi olmak uzere toplam 264 temsilci secildi Bu temsilcilerden 214 u 18 Eylul 1917 de toplanan konferansa katildi ve 22 Eylul e kadar oturumda kaldi Vilnius Konferansi anitina asilan anit plaket Konferans bildirileriKonferansin toplantilari gizli yapildi ve hicbir Almanya yetkilisi toplantilara katilmadi Toplantilarin erken oturumlari sirasinda zorunlu calistirma agir talepler ve yaygin ormansizlasma politikalariyla gundeme gelen Almanya isgalini kinayan bir dizi konusma yapildi Konferans genel anlamda uc ana sorun uzerinde yogunlasti Litvanya nin gelecegi ve ulusal azinliklar Litvanya Konseyi nin secimiLitvanya nin gelecegi ve ulusal azinliklar Konferans Litvanya nin gelecegiyle ilgili olarak demokratik ilkelere dayanan bagimsiz bir devletin ilan edilmesi gerektigini duyurdu Litvanya Buyuk Dukaligi veya Polonya Litvanya Birligi nin yeniden yaratilmasina yonelik cesitli planlara yanit olarak yeni devletin yalnizca etnik olarak Litvan oldugu kabul edilen topraklarda yaratilacagi aciklandi Konferans ulusu temsil etmek icin gereken guclerden yoksundu cunku konferans vatandaslar tarafindan demokratik olarak secilmemisti ve bu sebeple yeni devletin temellerini veya diger ulkelerle iliskilerini belirtmedi Bunlarin halk oylariyla secilecek Litvanya Kurucu Meclisi tarafindan belirlenecegi vurgulandi Bu ilkeler Litvanya Bagimsizlik Yasasi ni ilan ettiginde Litvanya Konseyi tarafindan belirtildi Ulusal azinliklara kulturel ihtiyaclari icin ozgurluk sozu verildi Daha sonraki yillarda ulusal azinliklar azi durumlarda Litvanlar ile ayni haklara tabi olmustur Savas bittikten sonra Litvanya Konseyi bu haklari Yahudileri ve Beyaz Ruslari kapsayacak sekilde genisletti Litvanya nin ilk hukumetleri arasinda Yahudi ve Beyaz Rus isleri bakanliklari vardi 1920 yilinda Yahudi topluluguna ulusal ve kulturel ozerklik verildi Rus Ortodoks Kilisesi hukumet tarafindan mali destek aldi ve tartismali nde yasayan Almanlara ozerklik verildi Ek bir temsiliyeti olmayan tek buyuk grup Vilnius Bolgesi nde uzerindeki yogun catismalar nedeniyle Leh azinligiydi Almanya ile iliskiler Alman ya yetkililerinin ultimatomuna yanit olarak asagidaki karar kabul edildi Almanya Baris Konferansi oncesinde Litvanya devletini ilan etmeyi ve Baris Konferansi nda Litvanya nin ihtiyaclarini desteklemeyi kabul ederse Litvanya Konferansi normal baris kosullarinda Litvanya nin cikarlarinin Dogu ya Guney e veya Bati ya meyilli olmadigini akilda tutarak gelecekteki Litvanya devletinin kendi bagimsiz gelismesine zarar vermeden Almanya ile belirlenecek belirli bir iliskiye girme olasiligini kabul eder Konferans bu aciklamasiyla Dogu Guney ve Bati olarak sirasiyla Rusya Polonya ve Almanya ya degindi Dikkatle dengelenen bu paragraf Almanya nin kendisine sadakat beyan etme taleplerine bir yanitti Bu ifade Alman yonetimini memnun etmedi ve kararin yayinlanmasina izin verilmedi Litvanya Konseyi Toplantilarin sonunda konferans Litvan halkinin yurutme otoritesi olarak hareket etmek uzere Litvanya Konseyi ne yirmi uye secti Konsey e Almanya ile muzakere etme ve bagimsiz Litvanya ilan etmek icin Vilnius Konferansi tarafindan benimsenen kararlari uygulama yetkisi verildi Konferansin sosyal demokrat uyeleri bu konseyin bilesiminden memnun degildi cunku kendileri sadece iki kisi iken konseyin alti uyesi Katolik Kilisesi rahibiydi Daha sonra iki rahip istifa etti yerlerini Stanislaw Narutowicz ve Jonas Vileisis aldi Bes ay sonra 16 Subat 1918 de Litvanya Konseyi ni yayinladi Notlar Bazi kaynaklar konferansin 22 Eylul de degil 23 Eylul de sona erdigini belirtmektedir Bu durum muhtemelen 16 Subat 1918 deki Litvanya Bagimsizlik Yasasi metninde gecen yanlisliktan kaynaklanmaktadir Kaynakca Rimsa Edmundas 2005 Heraldry Past to Present Ingilizce Vilnius Versus aureus s 82 87 ISBN 9955 601 73 6 Klimavicius Raimundas 17 Subat 2004 Vasario 16 osios aktas teksto formavimo saltiniai ir autorystes problema History A Collection of Lithuanian Universities Research Papers Litvanca 59 60 Vilnius Pedagogical University s 57 66 26 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2020 Sakalys Jurate A 1985 Higher Education In Lithuania An Historical Analysis Lituanus Ingilizce 4 31 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2020 a b c d e Maksimaitis Mindaugas 2005 Lietuvos valstybes konstituciju istorija XX a pirmoji puse Litvanca Vilnius Justitia s 35 36 ISBN 9955 616 09 1 Strazas Abelis S 1996 From Auszra To The Great War The Emergence Of The Lithuanian Nation Lituanus Ingilizce 4 42 22 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2020 Gudavicius Edvardas 1999 PDF Lithuanian Foreign Policy Review Ingilizce 2 2 27 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2020 a b c d e f Eidintas Alfonsas Vytautas Zalys Alfred Erich Senn Eylul 1999 Chapter 1 Restoration of the State Ed Edvardas Tuskenis Ed Lithuania in European Politics The Years of the First Republic 1918 1940 Ingilizce Paperback bas New York St Martin s Press s 20 28 ISBN 0 312 22458 3 a b c d e f g Simas Suziedelis Ed 1970 1978 Vilnius National Conference Litvanya Ansiklopedisi Ingilizce VI Boston Massachusetts Juozas Kapocius s 173 175 a b c d e Gerutis Albertas 1984 Independent Lithuania Albertas Gerutis Ed Lithuania 700 Years Ingilizce Algirdas Budreckis tarafindan cevrildi 6 bas New York Manyland Books s 151 155 ISBN 0 87141 028 1 a b c d e Laucka Juozas 1984 Lituanus Ingilizce 4 30 ISSN 0024 5089 20 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2020 Skirius Juozas 2002 Vokietija ir Lietuvos nepriklausomybe Gimtoji istorija Nuo 7 iki 12 klases Litvanca Vilnius Elektronines leidybos namai ISBN 9986 9216 9 4 3 Mart 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2020 Banavicius Algirdas 1991 111 Lietuvos valstybes 1918 1940 politikos veikeju Litvanca Vilnius Knyga s 11 20 ISBN 5 89942 585 7 a b c Vardys Vytas Stanley Judith B Sedaitis 1997 Lithuania The Rebel Nation Westview Series on the Post Soviet Republics Ingilizce WestviewPress s 39 ISBN 0 8133 1839 4 Setkus Benediktas 2002 Tautines mazumos Lietuvoje Gimtoji istorija Nuo 7 iki 12 klases Litvanca Vilnius Elektronines leidybos namai ISBN 9986 9216 9 4 3 Mart 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2020 Simas Suziedelis Ed 1970 1978 Council of Lithuania Litvanya Ansiklopedisi Ingilizce I Boston Massachusetts Juozas Kapocius s 581 585