Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Abdülhakîm Arvâsî Üçışık (1860, Bahçesaray, Van - 27 Kasım 1943, Ankara), Türk İslam âlimi.
Abdülhakîm Arvâsî | |
|---|---|
| Doğum | 1860 Bahçesaray, Van, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 27 Kasım 1943 (83 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Din | İslam (Sünni) |
| Kariyeri | |
| Etkiledikleri | Necip Fazıl Kısakürek Hüseyin Hilmi Işık |
Hayatı
Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde ve Türkiye'nin ilk yıllarında yaşamıştır. Seyyid ve Hüseyin kolundandır. Moğol istilası sebebiyle Irak'tan Doğu Anadolu'ya yerleşmiş ve çok sayıda âlim yetiştirmiş bir aileye mensuptur. Halife Mustafa Efendi'nin oğludur. 1860'ta o zaman Hakkâri vilâyetinin merkezi olan ve şimdi Van'a bağlı Başkale kazasında doğdu. Bazı resmî evrakta doğum tarihi 1865 olarak görülür.
Başkale'de iptidaiye ve rüşdiye mekteplerini bitirdi. Doğu Anadolu ve Irak'ın çeşitli beldelerindeki âlimlerden ilim öğrendi. 1879'da Arvas'ta Nakşî şeyhi Seyyid Fehîm Arvâsî'ye talebe oldu. Kendisinden 1882'de icâzetnâme (diploma) ve 1887'de Nakşibendi, Kadirî, , Küfrevi ve Sühreverdi tarikatlarından hilâfet alarak memleketine döndü.
Başkale'de kendi parasıyla kurduğu medresede 29 sene talebe yetiştirdi. Anadolu ve İran sınırında çok beldeyi ziyaret ederek irşatta bulundu. Bu sebeple zamanın padişahı Sultan II. Abdülhamid tarafından taltif edildi. 1898 ve 1908 yılında İstanbul ve Mısır üzerinden iki defa hacca gitti. Mekke’de görüştüğü Şeyh Ziya Masum Müceddidî, kendisine hilâfeti de verdi.
Doğu Anadolu'nun Ruslar tarafından işgali üzerine Mayıs 1916'da ailesiyle beraber Musul'a hicret etti. 1916-1918 yılları arasında Ziybar kazâsı müftülüğünde bulundu. Adana ve Eskişehir'de kaldı. 1919 yılında İstanbul'a geldi. Sultan Vahideddin tarafından 5 Ağustos 1919'da Süleymaniye Medresesi'ne tasavvuf müderrisi olarak tayin edildi. Aralık ayında da Eyüp Sultan’da münhal Kaşgari Dergahında postnişinliği kendisine tevdi edildi.
1924-1928 yılları arası Vefa Lisesi'ne din dersi muallimliği yaptı. 1925'te tekkeleri kapatan kanun gereği, Eyüpsultan semti, Kaşgari Murtaza Efendi Cami yanında bulunan Kaşgarî Dergâhı'nda ömür boyu oturmasına müsaade edildi. 1924 yılında İstanbul vâizliğine tayin olundu. İstanbul’da Eyüp Sultan, Fatih, Bayezid, Ayasofya, Bakırköy Zuhuratbaba, Kadıköy Osman Ağa, Kasımpaşa Câmi-i Kebir, Üsküdar Yeni Câmi ve Beyoğlu Ağa Câmii kürsülerinden senelerle vaaz verdi. 1930'da yaş sınırına rağmen vazifesi Bakanlar Kurulu kararıyla uzatıldı. 1931'de Menemen hadisesi sebebiyle Menemen'e götürülüp divan-ı harbe çıkarıldı. Beraat etti ise de, emekliye sevkolundu. Câmi derslerini aralıksız fahrî olarak yürüttü.
Bayezid'de Kadı Beyzavi tefsirini okutup tamamlamaya muvaffak oldu. Üçışık soyadını aldı. Oğlu Ahmed Mekkî Üçışık (1896-1967) başta olmak üzere çok sayıda talebe yetiştirdi. Bunlardan en meşhurları, Necip Fazıl Kısakürek ve Hüseyin Hilmi Işık'tır.
Abdülhakîm Arvâsî 18 Eylül 1943'te İzmir'de mecburî ikamete tâbi tutuldu. Daha sonra geçtiği Ankara'da 27 Kasım 1943'te öldü. Bağlum Kabristanı'na defnedilmiştir.
Arapça, Farsça ve Kürtçe bilirdi. Arapça ve Farsça şiirleri vardır. Üç oğlu ve iki kızı dünyaya geldi. Büyük oğlu Mekki Üçışık Üsküdar ve Kadıköy müftülüğü yaptı. Abdülhakîm Efendi'nin kardeşlerinden Taha Efendi, İstanbul Süleymaniye Medresesi'nde müderris olup, 1908 ve 1921 meclisinde Hakkâri mebusluğu ve Şer'iye ve Evkaf Vekâleti'nde heyet-i müşavere âzâlığı yaptı.
Abdülhakîm Arvâsî'nin Râbıta-i Şerife ve er Riyâdü't Tasavvufiye isimli eserleri, Necip Fazıl Kısakürek tarafından sadeleştirilerek yayınlanmıştır. Ayrıca, Hâl Tercümesi ve Ebeveyn-i Resullulah isimli eserleri sadeleştirilmeden, yalnızca Latin alfabesine çevrilerek Büyük Doğu Yayınları tarafından yayınlanmıştır.
Eserleri
- Râbıta-i Şerîfe (2. Baskısı 1342/1924) (Abdülhakîm Arvasî'ye ait Rabıta-i Şerife, isminden de anlaşılacağı üzere, çok özel bir bahsi, "Râbıta"nın nasıl yapılacağını, usûl ve âdâbını çerçeveliyor. Kitabın ikinci bölümünde ise, Abdülhakîm Arvâsî ders, takrir ve mektuplarından çeşitli mevzular, Vahdet-i Vücud bahsinin geniş bir mütalâası ve "Ruh Risalesi" var. Necip Fazıl Kısakürek tarafından sadeleştirilerek yayınlanmıştır. Büyük Doğu Yayınları No:47)
- er Riyâdü't Tasavvufiye (1342/1924) (Tasavvuf Bahçeleri adıyla Necip Fazıl Kısakürek tarafından sadeleştirilerek yayınlanmıştır. BD Yayınları No:50)
- Hâl Tercümesi (Büyük Doğu Yayınları tarafından 2015 yılı içerisinde basılmıştır. Kendisi hakkında sorulan sorulara verdiği cevapları içermektedir.)
- Ebeveyn-i Resulullah (Büyük Doğu Yayınları tarafından 2015 yılı içerisinde basılmıştır.)
- Sefer-i Âhiret (Hüseyn Hilmi Işık'a ait Tâm İlmihâl Se'âdet-i Ebediyye adlı kitabın sonunda sadeleştirilerek yayınlanmıştır. Hakikat Kitabevi)
- Eshâb-i Kirâm (Hüseyn Hilmi Işık’a ait Eshâb-ı Kirâm adlı kitabın ilk kısmında sadeleştirilerek yayınlanmıştır. Işık Kitabevi)
- Ecdâd-ı Peygamberî (Hüseyn Hilmi Işık'a ait Tâm İlmihâl Se'âdet-i Ebediyye adlı kitabın içinde sadeleştirilerek yayınlanmıştır. Hakikat Kitabevi. Ayrıca İbrahim Boğalı tarafından Muhammed Aleyhisselâm adlı eserin içinde yayınlanmıştır. Veli Yayınları, İstanbul, 1981)
- Namaz Risâlesi
- Küfr ve Kebâir Risâlesi
- Esmâ-yı Hüsna Şerhi
- Nevevî'nin Hadîs-i Erbâîn Şerhi
- Sevânihü'l-efkâr ve Sevâmihü'l-enzâr (Keşkül)
- Mevlid Risâlesi
- İmam Hüseyn'in Şehâdeti (İbrahim Boğalı tarafından Muhammed Aleyhisselâm adlı eserin içinde yayınlanmıştır. Veli Yayınları, İstanbul, 1981)
Bibliyografya
- Hayatı ve Hâtıralarıyla Seyyid Abdülhakîm Arvâsî, Ekrem Buğra Ekinci, Arı Sanat Yayınevi, 2016
- Tam İlmihâl Se'âdet-i Ebediyye, s. 1061, 92. Baskı, Hakikat Kitabevi, 2005
- Eshab-ı Kiram, Işık Kitabevi
- O Ve Ben, Necip Fazıl, Büyük Doğu Yayınları
- Orta Anadolu (Kuzey-Güney) Evliyaları 1. Cild, s. 89-118, 1. Baskı, 2004, Türkiye Gazetesi Yayınları
- İslâm Meşhurları Ansiklopedisi (Abdüllatif Uyan) Cilt: 1, Berekat kitabevi, 1983
- Başbakanlık Arşivi
- Diyanet İşleri Başkanlığı Arşivi
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Resmî site
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abdulhakim Arvasi Ucisik 1860 Bahcesaray Van 27 Kasim 1943 Ankara Turk Islam alimi Abdulhakim ArvasiDogum1860 Bahcesaray Van Osmanli ImparatorluguOlum27 Kasim 1943 83 yasinda Ankara TurkiyeDinIslam Sunni KariyeriEtkiledikleriNecip Fazil Kisakurek Huseyin Hilmi IsikHayatiOsmanli Imparatorlugu nun son donemlerinde ve Turkiye nin ilk yillarinda yasamistir Seyyid ve Huseyin kolundandir Mogol istilasi sebebiyle Irak tan Dogu Anadolu ya yerlesmis ve cok sayida alim yetistirmis bir aileye mensuptur Halife Mustafa Efendi nin ogludur 1860 ta o zaman Hakkari vilayetinin merkezi olan ve simdi Van a bagli Baskale kazasinda dogdu Bazi resmi evrakta dogum tarihi 1865 olarak gorulur Baskale de iptidaiye ve rusdiye mekteplerini bitirdi Dogu Anadolu ve Irak in cesitli beldelerindeki alimlerden ilim ogrendi 1879 da Arvas ta Naksi seyhi Seyyid Fehim Arvasi ye talebe oldu Kendisinden 1882 de icazetname diploma ve 1887 de Naksibendi Kadiri Kufrevi ve Suhreverdi tarikatlarindan hilafet alarak memleketine dondu Baskale de kendi parasiyla kurdugu medresede 29 sene talebe yetistirdi Anadolu ve Iran sinirinda cok beldeyi ziyaret ederek irsatta bulundu Bu sebeple zamanin padisahi Sultan II Abdulhamid tarafindan taltif edildi 1898 ve 1908 yilinda Istanbul ve Misir uzerinden iki defa hacca gitti Mekke de gorustugu Seyh Ziya Masum Muceddidi kendisine hilafeti de verdi Dogu Anadolu nun Ruslar tarafindan isgali uzerine Mayis 1916 da ailesiyle beraber Musul a hicret etti 1916 1918 yillari arasinda Ziybar kazasi muftulugunde bulundu Adana ve Eskisehir de kaldi 1919 yilinda Istanbul a geldi Sultan Vahideddin tarafindan 5 Agustos 1919 da Suleymaniye Medresesi ne tasavvuf muderrisi olarak tayin edildi Aralik ayinda da Eyup Sultan da munhal Kasgari Dergahinda postnisinligi kendisine tevdi edildi 1924 1928 yillari arasi Vefa Lisesi ne din dersi muallimligi yapti 1925 te tekkeleri kapatan kanun geregi Eyupsultan semti Kasgari Murtaza Efendi Cami yaninda bulunan Kasgari Dergahi nda omur boyu oturmasina musaade edildi 1924 yilinda Istanbul vaizligine tayin olundu Istanbul da Eyup Sultan Fatih Bayezid Ayasofya Bakirkoy Zuhuratbaba Kadikoy Osman Aga Kasimpasa Cami i Kebir Uskudar Yeni Cami ve Beyoglu Aga Camii kursulerinden senelerle vaaz verdi 1930 da yas sinirina ragmen vazifesi Bakanlar Kurulu karariyla uzatildi 1931 de Menemen hadisesi sebebiyle Menemen e goturulup divan i harbe cikarildi Beraat etti ise de emekliye sevkolundu Cami derslerini araliksiz fahri olarak yuruttu Bayezid de Kadi Beyzavi tefsirini okutup tamamlamaya muvaffak oldu Ucisik soyadini aldi Oglu Ahmed Mekki Ucisik 1896 1967 basta olmak uzere cok sayida talebe yetistirdi Bunlardan en meshurlari Necip Fazil Kisakurek ve Huseyin Hilmi Isik tir Abdulhakim Arvasi 18 Eylul 1943 te Izmir de mecburi ikamete tabi tutuldu Daha sonra gectigi Ankara da 27 Kasim 1943 te oldu Baglum Kabristani na defnedilmistir Arapca Farsca ve Kurtce bilirdi Arapca ve Farsca siirleri vardir Uc oglu ve iki kizi dunyaya geldi Buyuk oglu Mekki Ucisik Uskudar ve Kadikoy muftulugu yapti Abdulhakim Efendi nin kardeslerinden Taha Efendi Istanbul Suleymaniye Medresesi nde muderris olup 1908 ve 1921 meclisinde Hakkari mebuslugu ve Ser iye ve Evkaf Vekaleti nde heyet i musavere azaligi yapti Abdulhakim Arvasi nin Rabita i Serife ve er Riyadu t Tasavvufiye isimli eserleri Necip Fazil Kisakurek tarafindan sadelestirilerek yayinlanmistir Ayrica Hal Tercumesi ve Ebeveyn i Resullulah isimli eserleri sadelestirilmeden yalnizca Latin alfabesine cevrilerek Buyuk Dogu Yayinlari tarafindan yayinlanmistir EserleriRabita i Serife 2 Baskisi 1342 1924 Abdulhakim Arvasi ye ait Rabita i Serife isminden de anlasilacagi uzere cok ozel bir bahsi Rabita nin nasil yapilacagini usul ve adabini cerceveliyor Kitabin ikinci bolumunde ise Abdulhakim Arvasi ders takrir ve mektuplarindan cesitli mevzular Vahdet i Vucud bahsinin genis bir mutalaasi ve Ruh Risalesi var Necip Fazil Kisakurek tarafindan sadelestirilerek yayinlanmistir Buyuk Dogu Yayinlari No 47 er Riyadu t Tasavvufiye 1342 1924 Tasavvuf Bahceleri adiyla Necip Fazil Kisakurek tarafindan sadelestirilerek yayinlanmistir BD Yayinlari No 50 Hal Tercumesi Buyuk Dogu Yayinlari tarafindan 2015 yili icerisinde basilmistir Kendisi hakkinda sorulan sorulara verdigi cevaplari icermektedir Ebeveyn i Resulullah Buyuk Dogu Yayinlari tarafindan 2015 yili icerisinde basilmistir Sefer i Ahiret Huseyn Hilmi Isik a ait Tam Ilmihal Se adet i Ebediyye adli kitabin sonunda sadelestirilerek yayinlanmistir Hakikat Kitabevi Eshab i Kiram Huseyn Hilmi Isik a ait Eshab i Kiram adli kitabin ilk kisminda sadelestirilerek yayinlanmistir Isik Kitabevi Ecdad i Peygamberi Huseyn Hilmi Isik a ait Tam Ilmihal Se adet i Ebediyye adli kitabin icinde sadelestirilerek yayinlanmistir Hakikat Kitabevi Ayrica Ibrahim Bogali tarafindan Muhammed Aleyhisselam adli eserin icinde yayinlanmistir Veli Yayinlari Istanbul 1981 Namaz Risalesi Kufr ve Kebair Risalesi Esma yi Husna Serhi Nevevi nin Hadis i Erbain Serhi Sevanihu l efkar ve Sevamihu l enzar Keskul Mevlid Risalesi Imam Huseyn in Sehadeti Ibrahim Bogali tarafindan Muhammed Aleyhisselam adli eserin icinde yayinlanmistir Veli Yayinlari Istanbul 1981 BibliyografyaHayati ve Hatiralariyla Seyyid Abdulhakim Arvasi Ekrem Bugra Ekinci Ari Sanat Yayinevi 2016 Tam Ilmihal Se adet i Ebediyye s 1061 92 Baski Hakikat Kitabevi 2005 Eshab i Kiram Isik Kitabevi O Ve Ben Necip Fazil Buyuk Dogu Yayinlari Orta Anadolu Kuzey Guney Evliyalari 1 Cild s 89 118 1 Baski 2004 Turkiye Gazetesi Yayinlari Islam Meshurlari Ansiklopedisi Abdullatif Uyan Cilt 1 Berekat kitabevi 1983 Basbakanlik Arsivi Diyanet Isleri Baskanligi ArsiviKaynakca Arsivlenmis kopya 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2019 Arsivlenmis kopya PDF 18 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Temmuz 2019 Dis baglantilarResmi site