Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kirazlı, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
| Kirazlı | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Kirazlı Kirazlı'nın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Şavşat |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1638 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 204 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08700 |
Tarihçe
Kirazlı köyünün eski adı Balvana’dır. Gürcüce bir yer adı olan Balvana (ბალვანა), kiraz anlamındaki “bali” (ბალი) kelimesinden türemiş olup kirazlı / kiraz ağaçlarıyla zengin yer anlamına gelir. Bu yer adı 1835 tarihli Osmanlı nüfus defteri ile Artvin vilayeti üzerine 1927 tarihli Osmanlıca yayında ve 1886 tarihli Rus nüfus sayımında Balvana (بالوانا / Балвана) olarak geçer. Rus idaresi sırasında 1904’te Şavşeti ve Klarceti bölgelerini dolaşan Nikolay Marr da köyün adından Balvana olarak söz etmiştir.
Balvana, Orta Çağ'da Gürcistan'ın güneybatı kesimini oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'de yer alır. Şavşeti bölgesi yazılı kaynaklarda ilk kez 8. yüzyılda geçer. Sulesi ve Balvana köyü sınırlarında bulunan ve 10. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilen Balvana Manastırı, köyün hayli eski bir yerleşim olduğunu göstermektedir. Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirmiştir. Sonraki dönemde Şavşeti bölgesi Çıldır Eyaleti sınırları içinde kaldı.
Balvana, Osmanlı idaresinin vergi tahsil etme ve askere alma amacıyla 1835'te sadece erkek nüfusun tespiti sırasında Şavşat (Satlel) sancağının köylerinden biriydi. "Karye-i Balvana tâbi'-i Satlil dâhil-i eyâlet-i Çıldır" şeklinde kaydedilen köyde 11 hanede 32 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince Balvana köyünün nüfusunun yaklaşık 64 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Bu tarihte köyün nüfusu Müslüman ahaliden oluşuyordu.
Balvana, uzun süre Osmanlı idaresinden kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinde Balvana, Artvin sancağının Şavşet-İmerhevi kazası içinde yer alıyordu. Bu kazaya bağlı Dabatzvrili nahiyesinin sekiz köyünden biriydi. 1886 yılındaki nüfus tespitine göre Balvana köyündeki 25 hanede, 90'ı erkek ve 89'u kadın olmak üzere 179 kişi yaşıyordu. Balvana köyüne bağlı Cami mahallesinde 9 hane, "Kanklo-ogli" (Kanklodze) mahallesinde 5 hane, “Sahmar-ogli” (Şahmaradze) mahallesinde 10 hane yaşıyordu. Köyünün nüfusunun tamamı "Türk" olarak kaydedilmiştir.
Bununla birlikte 1904’te bölgeyi gezen Nikolay Marr, Balavan köyünde kendisine mağaraları gösteren Azmi Efendi ile Mehmed Karaahmedoğlu’un Gürcüce konuştuklarını yazar. Öte yandan Marr'ın verdiği bilgiye göre köyde, köylülerin “oda” olarak adlandırdığı mağaralar vardı. Köylülerin verdiği bilgiye göre iki sıra halindeki kaya mağaralarının üst sıradakilere ulaşmak mümkün değildi. Aşağı sıradaki mağaralar ise, kilisenin bir parçasıydı, yazıtı olmamakla birlikte kayanın üzerinde elinde çekiç tutan bir insan kabartması vardı.
Balvana, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya Artvin sancağını Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Ankara Hükümeti'nin Tiflis hükûmetine verdiği ültimatom üzerine Gürcü idaresinin çekilmesinin ardından Balvana köyü de fiilen Türkiye'ye katıldı. Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Balvana'yı da kapsayan Artvin ile Ardahan bölgeleri Türkiye'ye bırakıldı.
Balvana, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespiti sırasında Şavşat kazasına bağlı Merya nahiyesinin köylerinden biriydi. Nüfusu, 155'i kadın ve 154'ü erkek olmak üzere 51 hanede yaşayan 309 kişiden oluşuyordu. Köyün nüfusu bu sırada da "Türk" olarak kaydedilmiştir. Balvana Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Türkçeye çevrilip Kirazlı olarak değiştirilmiştir. Kirazlı, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetinin Şavşat kazasına bağlı Merya nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 527 kişiden oluşuyordu. 1965 yılına gelindiğinde köyde yaşayan insan sayısı 840 kişiyi bulmuştu ve bu nüfus içinde 295 kişi okuma yazma biliyordu.
Kirazlı köyünün bugünkü sınırları içinde en önemli tarihsel yapılar, 10. yüzyılda, Gürcü Krallığı zamanında inşa edilmiş olan Balvana Manastırı ile ortadan kalkmış eski bir yerleşimdeki Gasadinari Manastırı'dır.
Coğrafya
Kirazlı köyü, Artvin il merkezine 86 km, Şavşat ilçe merkezine 21 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 204 |
| 2020 | 204 |
| 2019 | 218 |
| 2018 | 209 |
| 2017 | 181 |
| 2016 | 188 |
| 2015 | 191 |
| 2014 | 133 |
| 2013 | 202 |
| 2012 | 217 |
| 2011 | 239 |
| 2010 | 237 |
| 2009 | 229 |
| 2008 | 219 |
| 2007 | 198 |
| 2000 | 275 |
| 1990 | 458 |
| 1985 | 592 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ Tao-Klarceti: Tarih ve Kültür Araştırmaları, (Editöler) Buba Kudava ve Goça Saitidze; Türkçeye çevirenler: Hasan Çelik ve Kevser Ruhi; Tiflis, 2018, s. 550, .
- ^ "Ecem Kutlu, Şavşat Nüfus Defteri (1835) - Transkripsiyon ve Değerlendirme, Artvin, 2020, s. 14". 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 161". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ a b "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1442". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri, Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 104. 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., .
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 17 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Ecem Kutlu, Şavşat Nüfus Defteri (1835) - Transkripsiyon ve Değerlendirme, Artvin, 2020, s. 123". 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2021.
- ^ Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri, Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 104-106. 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., .
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2021.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 2010 (Birinci basım 1927), s. 189, .
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 169.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 17, 23. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Kirazlı, Şavşat için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kirazli Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli bir koydur KirazliKoyArtvin in Turkiye deki konumuKirazliKirazli nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceSavsatCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1638 mNufus 2021 Toplam204Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08700TarihceKirazli koyunun eski adi Balvana dir Gurcuce bir yer adi olan Balvana ბალვანა kiraz anlamindaki bali ბალი kelimesinden turemis olup kirazli kiraz agaclariyla zengin yer anlamina gelir Bu yer adi 1835 tarihli Osmanli nufus defteri ile Artvin vilayeti uzerine 1927 tarihli Osmanlica yayinda ve 1886 tarihli Rus nufus sayiminda Balvana بالوانا Balvana olarak gecer Rus idaresi sirasinda 1904 te Savseti ve Klarceti bolgelerini dolasan Nikolay Marr da koyun adindan Balvana olarak soz etmistir Balvana Orta Cag da Gurcistan in guneybati kesimini olusturan bolgelerden biri olan Savseti de yer alir Savseti bolgesi yazili kaynaklarda ilk kez 8 yuzyilda gecer Sulesi ve Balvana koyu sinirlarinda bulunan ve 10 yuzyilda insa edildigi tahmin edilen Balvana Manastiri koyun hayli eski bir yerlesim oldugunu gostermektedir Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarina dogru Gurculerden ele gecirmistir Sonraki donemde Savseti bolgesi Cildir Eyaleti sinirlari icinde kaldi Balvana Osmanli idaresinin vergi tahsil etme ve askere alma amaciyla 1835 te sadece erkek nufusun tespiti sirasinda Savsat Satlel sancaginin koylerinden biriydi Karye i Balvana tabi i Satlil dahil i eyalet i Cildir seklinde kaydedilen koyde 11 hanede 32 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Balvana koyunun nufusunun yaklasik 64 kisiden olustugu ortaya cikar Bu tarihte koyun nufusu Musluman ahaliden olusuyordu Balvana uzun sure Osmanli idaresinden kaldiktan sonra 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinde Balvana Artvin sancaginin Savset Imerhevi kazasi icinde yer aliyordu Bu kazaya bagli Dabatzvrili nahiyesinin sekiz koyunden biriydi 1886 yilindaki nufus tespitine gore Balvana koyundeki 25 hanede 90 i erkek ve 89 u kadin olmak uzere 179 kisi yasiyordu Balvana koyune bagli Cami mahallesinde 9 hane Kanklo ogli Kanklodze mahallesinde 5 hane Sahmar ogli Sahmaradze mahallesinde 10 hane yasiyordu Koyunun nufusunun tamami Turk olarak kaydedilmistir Bununla birlikte 1904 te bolgeyi gezen Nikolay Marr Balavan koyunde kendisine magaralari gosteren Azmi Efendi ile Mehmed Karaahmedoglu un Gurcuce konustuklarini yazar Ote yandan Marr in verdigi bilgiye gore koyde koylulerin oda olarak adlandirdigi magaralar vardi Koylulerin verdigi bilgiye gore iki sira halindeki kaya magaralarinin ust siradakilere ulasmak mumkun degildi Asagi siradaki magaralar ise kilisenin bir parcasiydi yaziti olmamakla birlikte kayanin uzerinde elinde cekic tutan bir insan kabartmasi vardi Balvana Birinci Dunya Savasi nin sonlarinda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 7 Mayis 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya Artvin sancagini Gurcistan in bir parcasi olarak tanidi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti nin Tiflis hukumetine verdigi ultimatom uzerine Gurcu idaresinin cekilmesinin ardindan Balvana koyu de fiilen Turkiye ye katildi Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Balvana yi da kapsayan Artvin ile Ardahan bolgeleri Turkiye ye birakildi Balvana 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespiti sirasinda Savsat kazasina bagli Merya nahiyesinin koylerinden biriydi Nufusu 155 i kadin ve 154 u erkek olmak uzere 51 hanede yasayan 309 kisiden olusuyordu Koyun nufusu bu sirada da Turk olarak kaydedilmistir Balvana Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Turkceye cevrilip Kirazli olarak degistirilmistir Kirazli 1940 genel nufus sayiminda Coruh vilayetinin Savsat kazasina bagli Merya nahiyesinin koylerinden biriydi ve nufusu 527 kisiden olusuyordu 1965 yilina gelindiginde koyde yasayan insan sayisi 840 kisiyi bulmustu ve bu nufus icinde 295 kisi okuma yazma biliyordu Kirazli koyunun bugunku sinirlari icinde en onemli tarihsel yapilar 10 yuzyilda Gurcu Kralligi zamaninda insa edilmis olan Balvana Manastiri ile ortadan kalkmis eski bir yerlesimdeki Gasadinari Manastiri dir CografyaKirazli koyu Artvin il merkezine 86 km Savsat ilce merkezine 21 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 2042020 2042019 2182018 2092017 1812016 1882015 1912014 1332013 2022012 2172011 2392010 2372009 2292008 2192007 1982000 2751990 4581985 592Kaynakca Fallingrain com 22 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 Tao Klarceti Tarih ve Kultur Arastirmalari Editoler Buba Kudava ve Goca Saitidze Turkceye cevirenler Hasan Celik ve Kevser Ruhi Tiflis 2018 s 550 ISBN 9789941963629 Ecem Kutlu Savsat Nufus Defteri 1835 Transkripsiyon ve Degerlendirme Artvin 2020 s 14 29 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Eylul 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 161 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Eylul 2021 a b Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 1442 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Niko Mari Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 104 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 9789941434112 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 17 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Ecem Kutlu Savsat Nufus Defteri 1835 Transkripsiyon ve Degerlendirme Artvin 2020 s 123 13 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Eylul 2021 Niko Mari Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 104 106 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 9789941434112 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2021 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Temmuz 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 2010 Birinci basim 1927 s 189 ISBN 9789944197526 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 169 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 89 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 17 23 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarKirazli Savsat icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft