Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hacı Mehmed Adil Arda (1869, Lofça - 1935, İstanbul), Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde önemli görevler üstlenmiş siyaset ve devlet adamı.
| Hacı Adil Arda | |
|---|---|
 | |
| Meclis-i Mebûsan Başkanı | |
| Görev süresi 25 Ekim 1915 - 15 Eylül 1919 | |
| Hükümdar | V. Mehmed |
| Yerine geldiği | Halil Bey |
| Yerine gelen | Reşat Hikmet Bey |
| Meclis-i Mebûsan 3., 4. ve 5. Dönem Mebusu | |
| Görev süresi 17 Aralık 1908 - 21 Aralık 1918 | |
| Seçim bölgesi | 1908 – Tekirdağ 1912 – Gümülcine 1914 – Bursa |
| Osmanlı Dahiliye Nazırı | |
| Görev süresi 1913-1913 | |
| Hükümdar | V. Mehmed |
| Yerine geldiği | Ahmet Reşit Rey |
| Yerine gelen | Talat Paşa |
| Görev süresi 1912-1912 | |
| Hükümdar | V. Mehmed |
| Yerine geldiği | Mehmed Celal Bey |
| Yerine gelen | Mehmed Ziya Paşa |
| Edirne Valisi | |
| Görev süresi 1913-1915 | |
| Yerine geldiği | Halil Bey |
| Yerine gelen | Zekeriya Zihni Bey |
| Görev süresi 26 Ağustos 1909 - 15 Ocak 1910 | |
| Yerine geldiği | Reşit Paşa |
| Yerine gelen | Ali Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Mehmed Adil 1869 Lofça, Osmanlı Devleti |
| Ölüm | 8 Şubat 1935 İstanbul, Türkiye |
| Partisi | İttihat ve Terakki |
| Bitirdiği okul | Mekteb-i Hukuk |
1869'da Lofça'da doğmuştur. Posta Telgraf müdürü Mehmet Haki Efendi'nin oğludur. Rüştiyeyi bitirdikten sonra 1890 yılında memur olmuştur. Yemen Rüsumat Nezareti Refik-i Saniliğinde ve Hudeyde Rüsumat müdürlüğünde çalışmıştır. 1893'te İstanbul Gümrüğü memurluğuna nakledilmiştir. 1903 yılında İstanbul Hukuk Mektebi'ni bitirmiştir. 1905 yılında Selanik Gümrük müdürlüğü yapmıştır. Bu sırada İttihad ve Terakki Cemiyeti'ne girmiştir. 1908'de Selanik Rüsumat Nazırlığı'na atanmıştır. Selanik Hukuk Mektebi'nde mecelle öğretim üyeliği yapmıştır. 1908 seçimlerinde Tekirdağ'dan mebus seçilmiştir. 1909'da Edirne valiliğine atanmıştır. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin "Merkez-i Umumi" üyeliği ve genel sekreterliğe seçildiği için Kasım 1910'da valilik görevinden istifa etmiştir. 1911'de Osmanlı Dahiliye Nazırı atanmıştır. İkinci devre seçimlerinde Gümülcine'den mebus seçilmiştir. Mahmut Şevket Paşa Hükûmetinde Dahiliye Nazırlığı yapmıştır. Edirne kurtarılınca yine buraya vali olarak gönderilmiştir. Üçüncü devre seçimlerinde Bursa'dan mebus seçilmiştir. Halil Bey'in Dışişleri Nazırlığına atanması üzerine, 25 Ekim 1915'te Meclis-i Mebûsan Reisliğine seçilmiştir. Mondros Mütarekesi'nden sonra tutuklanmış ve Malta'ya sürülmüştür. Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti'nin çabalarıyla, 1921'de, bu esaretten kurtarılmıştır. Bir süre Almanya'da kalmış ve sonra Ankara'ya gelmiştir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti, 17 Haziran 1922'de Adana valiliğine atamıştır. Bir süre sonra Eylül 1922'de Bursa valiliğine nakledilmiştir. Reji idaresi genel müdürlüğü, İnhisar İdare Meclisi Üyeliği, Başkanlığı, Lozan Antlaşması gereğince Türk-Fransız karma hakem mahkemesinde Türk hakimliği, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Müdürlüğü yapmıştır. 8 Şubat 1935'te ölmüştür.
Kaynakça
- ^ Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları No : 15 Türk Parlamento Tarihi Meşrutiyete Geçiş Süreci I. ve II. Meşrutiyet II. Cilt Ayan Ve Mebûsân Meclisleri Üyelerinin Özgeçmişleri Prof. Dr. İhsan Güneş Türk Parlamento Tarihi Araştırma Grubu sayfa 207-208
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Mehmed Celal Bey | Osmanlı Dahiliye Nazırı 1912 | Sonra gelen: Mehmed Ziya Paşa |
| Önce gelen: Ahmet Reşit Rey | Osmanlı Dahiliye Nazırı 1913 | Sonra gelen: Talat Paşa |
| Önce gelen: Ali Kemal Bey | Osmanlı Dahiliye Nazırı 1919 | Sonra gelen: Mehmed Şerif Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Haci Mehmed Adil Arda 1869 Lofca 1935 Istanbul Osmanli Devleti ve Turkiye Cumhuriyeti donemlerinde onemli gorevler ustlenmis siyaset ve devlet adami Haci Adil ArdaMeclis i Mebusan BaskaniGorev suresi 25 Ekim 1915 15 Eylul 1919Hukumdar V MehmedYerine geldigi Halil BeyYerine gelen Resat Hikmet BeyMeclis i Mebusan 3 4 ve 5 Donem MebusuGorev suresi 17 Aralik 1908 21 Aralik 1918Secim bolgesi 1908 Tekirdag 1912 Gumulcine 1914 BursaOsmanli Dahiliye NaziriGorev suresi 1913 1913Hukumdar V MehmedYerine geldigi Ahmet Resit ReyYerine gelen Talat PasaGorev suresi 1912 1912Hukumdar V MehmedYerine geldigi Mehmed Celal BeyYerine gelen Mehmed Ziya PasaEdirne ValisiGorev suresi 1913 1915Yerine geldigi Halil BeyYerine gelen Zekeriya Zihni BeyGorev suresi 26 Agustos 1909 15 Ocak 1910Yerine geldigi Resit PasaYerine gelen Ali PasaKisisel bilgilerDogum Mehmed Adil 1869 Lofca Osmanli DevletiOlum 8 Subat 1935 Istanbul TurkiyePartisi Ittihat ve TerakkiBitirdigi okul Mekteb i Hukuk 1869 da Lofca da dogmustur Posta Telgraf muduru Mehmet Haki Efendi nin ogludur Rustiyeyi bitirdikten sonra 1890 yilinda memur olmustur Yemen Rusumat Nezareti Refik i Saniliginde ve Hudeyde Rusumat mudurlugunde calismistir 1893 te Istanbul Gumrugu memurluguna nakledilmistir 1903 yilinda Istanbul Hukuk Mektebi ni bitirmistir 1905 yilinda Selanik Gumruk mudurlugu yapmistir Bu sirada Ittihad ve Terakki Cemiyeti ne girmistir 1908 de Selanik Rusumat Nazirligi na atanmistir Selanik Hukuk Mektebi nde mecelle ogretim uyeligi yapmistir 1908 secimlerinde Tekirdag dan mebus secilmistir 1909 da Edirne valiligine atanmistir Ittihat ve Terakki Cemiyeti nin Merkez i Umumi uyeligi ve genel sekreterlige secildigi icin Kasim 1910 da valilik gorevinden istifa etmistir 1911 de Osmanli Dahiliye Naziri atanmistir Ikinci devre secimlerinde Gumulcine den mebus secilmistir Mahmut Sevket Pasa Hukumetinde Dahiliye Nazirligi yapmistir Edirne kurtarilinca yine buraya vali olarak gonderilmistir Ucuncu devre secimlerinde Bursa dan mebus secilmistir Halil Bey in Disisleri Nazirligina atanmasi uzerine 25 Ekim 1915 te Meclis i Mebusan Reisligine secilmistir Mondros Mutarekesi nden sonra tutuklanmis ve Malta ya surulmustur Turkiye Buyuk Millet Meclisi Hukumeti nin cabalariyla 1921 de bu esaretten kurtarilmistir Bir sure Almanya da kalmis ve sonra Ankara ya gelmistir Turkiye Buyuk Millet Meclisi Hukumeti 17 Haziran 1922 de Adana valiligine atamistir Bir sure sonra Eylul 1922 de Bursa valiligine nakledilmistir Reji idaresi genel mudurlugu Inhisar Idare Meclisi Uyeligi Baskanligi Lozan Antlasmasi geregince Turk Fransiz karma hakem mahkemesinde Turk hakimligi Istanbul Universitesi Hukuk Fakultesi Mudurlugu yapmistir 8 Subat 1935 te olmustur Kaynakca Turkiye Buyuk Millet Meclisi Vakfi Yayinlari No 15 Turk Parlamento Tarihi Mesrutiyete Gecis Sureci I ve II Mesrutiyet II Cilt Ayan Ve Mebusan Meclisleri Uyelerinin Ozgecmisleri Prof Dr Ihsan Gunes Turk Parlamento Tarihi Arastirma Grubu sayfa 207 208 Siyasi goreviOnce gelen Mehmed Celal Bey Osmanli Dahiliye Naziri 1912 Sonra gelen Mehmed Ziya PasaOnce gelen Ahmet Resit Rey Osmanli Dahiliye Naziri 1913 Sonra gelen Talat PasaOnce gelen Ali Kemal Bey Osmanli Dahiliye Naziri 1919 Sonra gelen Mehmed Serif Pasa