Palamut (Sarda sarda), genellikle sıcak ve ılık denizlerde, hem açıkta hem de kıyı bölgelerinde yaşayan kemikli balık türüdür.
Palamut | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||
Sarda sarda (Bloch, 1793) |
Oldukça büyük ve keskin dişlerle kaplı olan ağzı, torpil biçimindeki bedeninin ucundadır. Sırtlarının genellikle mavimsi rengi, yanlara doğru gidildikçe karında gümüşi beyaza dönüşür. Sırtlarından başlarına kadar siyaha yakın koyu renkte birçok şerit bulunur. Büyük sürüler oluşturarak mevsimlik uzun göçlere girişir.
Boylarına göre türkçe isimleri
Boyuna göre farklı kaynaklarda farklı isimler ile anılır. Bazı kaynaklara göre;
- palamut vonozu (12–16 cm),
- kestane palamudu (16–22 cm),
- çingene palamudu (22–28 cm),
- palamut (28–35 cm),
- zindandelen (70 cm ve uzeri),
- torik (40–45 cm),
- sivri (45–55 cm),
- altıparmak (55–65 cm) ve
- piçuta (65 cm ve üzeri).
Bazı kaynaklara göre ise;
- 20 cm ye kadar palamut vanozu
- 20–30 cm arası çingene palamutu
- 31–40 cm arası palamut
- 40–50 cm arası kestane palamutu
- 51–60 cm arası torik
- 61-65 arası sivri
- 65–70 cm arası altıparmak
- 70 cm den büyük zindan delen.
Gıda
Pasifik ve Atlantik palamut eti sert bir dokuya ve koyu renge sahiptir. Palamut orta derecede yağ içeriğine sahiptir. Genç veya küçük palamut eti daha açık renktedir, tadı orkinos (skipjack tuna) etine yakındır ve bazen orkinosa daha ucuz bir ikame olarak özellikle konserve amacıyla ve bazen daha ucuz çeşitlerin üretiminde "kurutulmuş palamut gevrekleri" katsuobushi olarak satılır. Ancak Palamut tüm ülkelerde ton balığı olarak pazarlanmayabilir.
aynı zamanda Akdeniz, Marmara Denizi, Ege Denizi ve Karadeniz'de de bulunur burada popüler bir balıktır, salamurası (lakerda) yapılır; ızgarası, kızartılarak veya fırınlanarak yenir.
Palamut balığının 100 gramında 216 kalori bulunmaktadır. Palamut balığının 1 adedi (280 gr) 605 kalori, 1 köfte kadarı (30 gr) 65 kaloridir. Palamut balığının 100 gramı 20,16 gram protein, 15,07 gram yağ içermektedir. Palamut balığı; protein, A vitamini, folik asit, potasyum, fosfor, demir açısından zengin bir kaynaktır. Yağlı bir balık olan palamutun omega 3 yağ asidi içeriği yüksektir.
Kaynakça
- Genel;
- Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi. 17. cilt 9110. sayfa. Milliyet Gazetecilik A.Ş.
- Özel;
- ^ Polat, Ergün, Hamza, Hasan (Mart 2008). (PDF). SÜMAE YUNUS Araştırma Bülteni, 8:1. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. s. 1. 12 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2016.
- ^ . avmarketi.net. 28 Ağustos 2008. 12 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2016.
- ^ . İstanbul Büyükşehir Belediyesi Tarım ve Su Ürünler Müdürlüğü. 12 Haziran 2013. 1 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2016.
- ^ . Et ve Süt Kurumu. 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2016.
- ^ Katsuobushi: Dried Bonito Flakes. Japanese Cooking 101. https://www.japanesecooking101.com/dried-bonito-flakes/ 1 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Accessed Sept 2019
- ^ "Palamut Balığı". 22 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2022.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Palamut (balık) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Balık ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Palamut Sarda sarda genellikle sicak ve ilik denizlerde hem acikta hem de kiyi bolgelerinde yasayan kemikli balik turudur PalamutBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif TeleosteiTakim PerciformesFamilya ScombridaeOymak SardiniCins SardaTur S sardaIkili adlandirmaSarda sarda Bloch 1793 Istanbul da satilan palamutlar Oldukca buyuk ve keskin dislerle kapli olan agzi torpil bicimindeki bedeninin ucundadir Sirtlarinin genellikle mavimsi rengi yanlara dogru gidildikce karinda gumusi beyaza donusur Sirtlarindan baslarina kadar siyaha yakin koyu renkte bircok serit bulunur Buyuk suruler olusturarak mevsimlik uzun goclere girisir Boylarina gore turkce isimleriBoyuna gore farkli kaynaklarda farkli isimler ile anilir Bazi kaynaklara gore palamut vonozu 12 16 cm kestane palamudu 16 22 cm cingene palamudu 22 28 cm palamut 28 35 cm zindandelen 70 cm ve uzeri torik 40 45 cm sivri 45 55 cm altiparmak 55 65 cm ve picuta 65 cm ve uzeri Bazi kaynaklara gore ise 20 cm ye kadar palamut vanozu 20 30 cm arasi cingene palamutu 31 40 cm arasi palamut 40 50 cm arasi kestane palamutu 51 60 cm arasi torik 61 65 arasi sivri 65 70 cm arasi altiparmak 70 cm den buyuk zindan delen GidaPasifik ve Atlantik palamut eti sert bir dokuya ve koyu renge sahiptir Palamut orta derecede yag icerigine sahiptir Genc veya kucuk palamut eti daha acik renktedir tadi orkinos skipjack tuna etine yakindir ve bazen orkinosa daha ucuz bir ikame olarak ozellikle konserve amaciyla ve bazen daha ucuz cesitlerin uretiminde kurutulmus palamut gevrekleri katsuobushi olarak satilir Ancak Palamut tum ulkelerde ton baligi olarak pazarlanmayabilir ayni zamanda Akdeniz Marmara Denizi Ege Denizi ve Karadeniz de de bulunur burada populer bir baliktir salamurasi lakerda yapilir izgarasi kizartilarak veya firinlanarak yenir Palamut baliginin 100 graminda 216 kalori bulunmaktadir Palamut baliginin 1 adedi 280 gr 605 kalori 1 kofte kadari 30 gr 65 kaloridir Palamut baliginin 100 grami 20 16 gram protein 15 07 gram yag icermektedir Palamut baligi protein A vitamini folik asit potasyum fosfor demir acisindan zengin bir kaynaktir Yagli bir balik olan palamutun omega 3 yag asidi icerigi yuksektir KaynakcaGenel Buyuk Larousse Sozluk ve Ansiklopedisi 17 cilt 9110 sayfa Milliyet Gazetecilik A S Ozel Polat Ergun Hamza Hasan Mart 2008 PDF SUMAE YUNUS Arastirma Bulteni 8 1 Gida Tarim ve Hayvancilik Bakanligi Su Urunleri Merkez Arastirma Enstitusu Mudurlugu s 1 12 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2016 avmarketi net 28 Agustos 2008 12 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Kasim 2016 Istanbul Buyuksehir Belediyesi Tarim ve Su Urunler Mudurlugu 12 Haziran 2013 1 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Kasim 2016 Et ve Sut Kurumu 10 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2016 Katsuobushi Dried Bonito Flakes Japanese Cooking 101 https www japanesecooking101 com dried bonito flakes 1 Kasim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed Sept 2019 Palamut Baligi 22 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2022 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Palamut balik ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Balik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz