Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mihriban Muharebesi, 5 Mayıs 1630'da Osmanlı Devleti ile Safevi kuvvetleri arasında Mihriban (bugün Merivan) civarında yapılan ve Osmanlıların zaferiyle biten meydan savaşı, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda bir evre.
| Mihriban Muharebesi | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
 Osmanlı Devleti |  Safevî Devleti | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
| |  | ||||||||||
| Güçler | |||||||||||
| 10.000 | 4.000-5.000 | ||||||||||
| Kayıplar | |||||||||||
| Bilinmiyor. | 700 ölü 1.500 esir 2.000 yaralı (tahmini) | ||||||||||
Muharebe öncesi
Sadrazam Hüsrev Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Osmanlı Devleti 1623'ten beri Safevilerin elindeki Bağdat'ı geri almak için 1630 yılında ikinci kez sefere çıktı. Bir yıl önce 1587 yılından beri Safevî tahtında bulunan Şah Abbas ölmüş (19 Ocak 1629), yerine Şah Safi (1629-1642) çıkmıştı.
Hüsrev Paşa Osmanlı ordusunun başında 10 Temmuz 1629'da Üsküdar'dan harekete geçtikten sonra 20 Aralık 1629'da Musul'a ulaştı. Kışın olumsuz koşullarının geçmesinin ardından 28 Ocak 1630'da yeniden harekete geçen Ordu, şiddetli yağışlardan dolayı kabarmış olan Zap Nehri'ni güçlükle geçti. Ancak Bağdat'a giden yolların tamamen balçık halinde olmasının başta ordunun ağırlıklarının nakli olmak üzere ordunun intikalini ve ikmalini olanaksız hale getirdiğinden ve Şehrizor bölgesinde toplanan Safevilere bağlı Kürt aşiretleri ordunun gerisini tehdit ettiğinden Bağdat yerine doğuya ilerlenmesine karar verildi.
Osmanlı ordusu Şehrizor'a yürürken bölgedeki Kürt beyleri Hüsrev Paşa'ya itaat arzettiler ve 39 sancak Osmanlı Devleti'ne katıldı. İleri harekâtını sürdüren Osmanlı ordusu Safevilerce yıkılmış bulunan 'nin harabelerine ulaştı ve 16 Mart 1630'da burayı yeniden inşa etmeye girişti. 6 Mayıs'ta kalenin yapımını bitiren Osmanlı ordusu yine doğuya doğru Hasanabad'a yöneldi (bu şehri Akkoyunluların Hükümdarı Uzun Hasan yaptırmıştı).
Hüsrev Paşa, Şehrizor ile Hasanabad arasındaki en önemli müstahkem mevki olan 'ni fethetmek üzere, Halep Beylerbeyi 'yı 10.000 askerle birlikte görevlendirdi. Rumeli Beylerbeyi , Şam Beylerbeyi , Sivas Beylerbeyi ve Adana Beylerbeyi 'nın birlikleri ile Mustafa Ağa komutasındaki bir Yeniçeri tümeni de Nogay Paşa'ya katıldılar.
Mihriban Kalesi'nin teslim olacağına dair intiba edinilince Osmanlı birliği Hüsrev Paşa'nın gelişini beklemek üzere kale civarındaki sahrada çadır kurdu. Bu sırada ise Safevi Orduları Başkomutanı (Sipahsalar) 40 ilâ 50.000 kişilik ordusuyla Mihriban Kalesi'ni kuşatmadan kurtarmak amacıyla ilerledi.
Muharebe
, hazırlıksız bir şekilde Şehrizor'da bekleyen Osmanlı ordusunun ana kısmını ansızın basma hususunda kendisine yapılan tavsiyeleri dinlemedi ve önce Mihriban'daki daha küçük çaplı birliği yenerek imha etmeyi tasarladı.
Bununla birlikte sayıca İran ordusunun dört ilâ beşte biri olan Osmanlı ordusu muharebeye hazırlıklıydı. İki ordu 5 Mayıs 1630'da karşı karşıya geldi. Özellikle 'nın (bu lakabı bu muharebe sonucunda almıştır) taarruzları İranlıları sarstı. Zeynel Han'ın Mihriban'a yaklaştığını duyan Hüsrev Paşa'nın bölgeye gönderdiği takviye birlik de safında çatışmaya girince İran ordusundaki çözülme bozgun halini aldı. 3.000 ölü ve 2.000 esir (yaralı sayısının da 5.000'e yakın olması tahmine müsaittir) veren Zeynel Han geri çekildi. Ancak 'ın bulunduğu ordugâha vardığında yenilgiden sorumlu tutularak idam edildi.
Muharebe sonrası
İran ordusunun başkomutanlığına getirildi ve azledilen Zeynel Han hezimete neden olması nedeniyle idam edildi. Ancak, İran ordusu toparlanmak üzere bölgeyi tahliye ederek doğuya çekildi.
Hüsrev Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu da önünde direnebilecek bir kuvvet kalmayınca 5 Mayıs'ta Şehrizor'dan ayrılarak önce 'ni fethetti. Ardından Hasanabad direnişle karşılaşılmadan ele geçirildi ve tamamen tahrip edildi. Osmanlı ordusu 9 Haziran'da ulaştığı Hemedan'ı da terkedilmiş buldu. 15 Haziran'a kadar burayı tamamen yıkan Osmanlı ordusu Kazvin'e doğru ilerledi ve 18 Haziran'da 'i zaptetti ve burayı da yıkıma uğrattı.
Ancak Hüsrev Paşa, gerek Osmanlı ordusunun ikmal merkezinden çok uzaklaşmış olmasından dolayı gerek bölgenin İranlılarca yakılıp yıkılmış bir halde bırakılmış olması neticesinde Osmanlı ordusunun lojistiğini güçleştirmesi nedeniyle, ileri harekâtı durdurdu ve seferin asıl amacı olan Bağdat'ı geri almak üzere yeniden batıya yöneldi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Joseph von Hammer, "Büyük Osmanlı Tarihi", c.9, s. 106-107 18 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Özer Küpeli, "Osmanlı-Safevi Münasebetleri (1612-1639), ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir (2009) 18 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Iran at War: 1500-1988", Kaveh Farrokh, Osprey Pubishing (2011)[]
- "The Ottoman Empire: A Historical Encyclopedia", Mehrdad Kia, ABC-CLIO (2017), s. 129[]
- "The Cambridge History of Iran", Peter Jackson & Lawrence Lockhart, 6. cilt, Cambridge University Press (1986), s. 284[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mihriban Muharebesi 5 Mayis 1630 da Osmanli Devleti ile Safevi kuvvetleri arasinda Mihriban bugun Merivan civarinda yapilan ve Osmanlilarin zaferiyle biten meydan savasi 1623 1639 Osmanli Safevi Savasi nda bir evre Mihriban Muharebesi1623 1639 Osmanli Safevi SavasiTarih5 Mayis 1630BolgeMerivan Bati IranSebepSafevilerin Mihriban Kalesi ni kusatan Osmanlilara taarruzuSonucOsmanli zaferiCografi DegisikliklerHusrev Pasa komutasindaki Osmanli ordusunun onunde Kazvin e kadar direnebilecek Iran kuvveti kalmadiTaraflarOsmanli DevletiSafevi DevletiKomutanlar ve liderler Gucler10 0004 000 5 000KayiplarBilinmiyor 700 olu 1 500 esir 2 000 yarali tahmini Muharebe oncesiSah Safi Sadrazam Husrev Pasa komutasindaki Osmanli ordusu Osmanli Devleti 1623 ten beri Safevilerin elindeki Bagdat i geri almak icin 1630 yilinda ikinci kez sefere cikti Bir yil once 1587 yilindan beri Safevi tahtinda bulunan Sah Abbas olmus 19 Ocak 1629 yerine Sah Safi 1629 1642 cikmisti Husrev Pasa Osmanli ordusunun basinda 10 Temmuz 1629 da Uskudar dan harekete gectikten sonra 20 Aralik 1629 da Musul a ulasti Kisin olumsuz kosullarinin gecmesinin ardindan 28 Ocak 1630 da yeniden harekete gecen Ordu siddetli yagislardan dolayi kabarmis olan Zap Nehri ni guclukle gecti Ancak Bagdat a giden yollarin tamamen balcik halinde olmasinin basta ordunun agirliklarinin nakli olmak uzere ordunun intikalini ve ikmalini olanaksiz hale getirdiginden ve Sehrizor bolgesinde toplanan Safevilere bagli Kurt asiretleri ordunun gerisini tehdit ettiginden Bagdat yerine doguya ilerlenmesine karar verildi Osmanli ordusu Sehrizor a yururken bolgedeki Kurt beyleri Husrev Pasa ya itaat arzettiler ve 39 sancak Osmanli Devleti ne katildi Ileri harekatini surduren Osmanli ordusu Safevilerce yikilmis bulunan nin harabelerine ulasti ve 16 Mart 1630 da burayi yeniden insa etmeye giristi 6 Mayis ta kalenin yapimini bitiren Osmanli ordusu yine doguya dogru Hasanabad a yoneldi bu sehri Akkoyunlularin Hukumdari Uzun Hasan yaptirmisti Husrev Pasa Sehrizor ile Hasanabad arasindaki en onemli mustahkem mevki olan ni fethetmek uzere Halep Beylerbeyi yi 10 000 askerle birlikte gorevlendirdi Rumeli Beylerbeyi Sam Beylerbeyi Sivas Beylerbeyi ve Adana Beylerbeyi nin birlikleri ile Mustafa Aga komutasindaki bir Yeniceri tumeni de Nogay Pasa ya katildilar Mihriban Kalesi nin teslim olacagina dair intiba edinilince Osmanli birligi Husrev Pasa nin gelisini beklemek uzere kale civarindaki sahrada cadir kurdu Bu sirada ise Safevi Ordulari Baskomutani Sipahsalar 40 ila 50 000 kisilik ordusuyla Mihriban Kalesi ni kusatmadan kurtarmak amaciyla ilerledi MuharebeIV Murad hazirliksiz bir sekilde Sehrizor da bekleyen Osmanli ordusunun ana kismini ansizin basma hususunda kendisine yapilan tavsiyeleri dinlemedi ve once Mihriban daki daha kucuk capli birligi yenerek imha etmeyi tasarladi Bununla birlikte sayica Iran ordusunun dort ila beste biri olan Osmanli ordusu muharebeye hazirlikliydi Iki ordu 5 Mayis 1630 da karsi karsiya geldi Ozellikle nin bu lakabi bu muharebe sonucunda almistir taarruzlari Iranlilari sarsti Zeynel Han in Mihriban a yaklastigini duyan Husrev Pasa nin bolgeye gonderdigi takviye birlik de safinda catismaya girince Iran ordusundaki cozulme bozgun halini aldi 3 000 olu ve 2 000 esir yarali sayisinin da 5 000 e yakin olmasi tahmine musaittir veren Zeynel Han geri cekildi Ancak in bulundugu ordugaha vardiginda yenilgiden sorumlu tutularak idam edildi Muharebe sonrasiIran ordusunun baskomutanligina getirildi ve azledilen Zeynel Han hezimete neden olmasi nedeniyle idam edildi Ancak Iran ordusu toparlanmak uzere bolgeyi tahliye ederek doguya cekildi Husrev Pasa komutasindaki Osmanli ordusu da onunde direnebilecek bir kuvvet kalmayinca 5 Mayis ta Sehrizor dan ayrilarak once ni fethetti Ardindan Hasanabad direnisle karsilasilmadan ele gecirildi ve tamamen tahrip edildi Osmanli ordusu 9 Haziran da ulastigi Hemedan i da terkedilmis buldu 15 Haziran a kadar burayi tamamen yikan Osmanli ordusu Kazvin e dogru ilerledi ve 18 Haziran da i zaptetti ve burayi da yikima ugratti Ancak Husrev Pasa gerek Osmanli ordusunun ikmal merkezinden cok uzaklasmis olmasindan dolayi gerek bolgenin Iranlilarca yakilip yikilmis bir halde birakilmis olmasi neticesinde Osmanli ordusunun lojistigini guclestirmesi nedeniyle ileri harekati durdurdu ve seferin asil amaci olan Bagdat i geri almak uzere yeniden batiya yoneldi Ayrica bakinizBagdat Kusatmasi 1630 KaynakcaDis baglantilarJoseph von Hammer Buyuk Osmanli Tarihi c 9 s 106 107 18 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ozer Kupeli Osmanli Safevi Munasebetleri 1612 1639 ege Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Izmir 2009 18 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Iran at War 1500 1988 Kaveh Farrokh Osprey Pubishing 2011 olu kirik baglanti The Ottoman Empire A Historical Encyclopedia Mehrdad Kia ABC CLIO 2017 s 129 olu kirik baglanti The Cambridge History of Iran Peter Jackson amp Lawrence Lockhart 6 cilt Cambridge University Press 1986 s 284 olu kirik baglanti