Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Mayıs 2020) |
Amfibol, çift zincirli SiO'dan oluşan prizma veya iğne benzeri kristallerden oluşan önemli bir inosilikat mineral grubudur.
4 tetrahedra, köşeleri bağlantılı ve genellikle yapılarında demir ve/veya magnezyum iyonları içerir. Amfiboller beyaz, sarı, mavi, yeşil, siyah, renksiz veya kahverengi olabilir. şu anda amfibolleri iki grup ve birkaç alt grup olan bir mineral süper grubu olarak sınıflandırmaktadır.
Mineroloji
Amfiboller, monoklinik ve ortorombik olmak üzere iki kristal sistemde kristalleşir. Kimyasal bileşim ve genel karakteristiklerinde piroksenlere benzerler. Piroksenlerden başlıca farkları; (i) amfibollerin esansiyel hidroksil (OH) veya halojen (F, Cl) içermesi ve (ii) temel yapının bir çift tetrahedra zinciri olmasıdır (piroksenin tek zincirli yapısının aksine). Eldeki örneklerde en belirgin olanı, amfibollerin eğik bölünme düzlemleri (yaklaşık 120 derecede) oluştururken, piroksenlerin yaklaşık 90 derecelik bölünme açılarına sahip olmasıdır. Amfiboller ayrıca karşılık gelen piroksenlerden daha az yoğundur. Optik özelliklerde, birçok amfibol, daha güçlü pleokroizmaleri ve simetri düzlemindeki daha küçük yok olma açısı (Z açısı c) ile ayırt edilir. Amfiboller, amfibolitlerin birincil bileşenidir.
Kayaçlar
Amfiboller, ya magmatik ya da metamorfik kökenli minerallerdir; eski durumda, granit, diorit, andezit ve diğerleri gibi magmatik kayaçların bileşenleri (hornblende) olarak meydana gelir. Kalsiyum bazen doğal olarak oluşan amfibollerin bir bileşenidir. Metamorfik kökenli olanlar, temas metamorfizması (tremolit) ile kireç taşlarında geliştirilenler ve diğer ferromanyetik minerallerin (hornblende) değiştirilmesiyle oluşturulanlar gibi örnekleri içerir. Piroksen sonrası amfibolün psödomorfları uralit olarak bilinir.
Tarihi ve etimolojisi
Amfibol adı (Antik Yunan ἀμφίβολος - kelimenin tam anlamıyla 'çift giriş' anlamına gelen, belirsizliği ima eden amfiboloslar) ismi René Just Haüy tarafından tremolit, aktinolit ve hornblende olarak isimlendirilmiştir. Grup, Haüy ile mineralleri bakımından üstlenilen protean çeşitliliğe, kompozisyona ve görünüşe göre anlam kazandı. Bu terim o zamandan beri tüm gruba uygulandı. Çok sayıda alt tür ve çeşit ayırt edildi, bunların en önemlileri aşağıda iki seri halinde verilmiştir. Her birinin formülünün, genel çift zincirli silikat formülü RSi4O11 üzerine kurulduğu görülmüştür.
Amfibol minerallerinden dördü, asbest olarak adlandırılan mineraller arasındadır. Bunlar: antofilit, riebeckit, cummingtonit / grunerit serileri ve aktinolit / tremolit serileridir. Cummingtonit / grunerit serisi genellikle amosit veya kahverengi asbest olarak adlandırılır; riebeckit krosidolit veya mavi asbest olarak bilinir. Bunlara genellikle amfibol asbest denir. Bu minerallerin madenciliği, üretimi ve uzun süreli kullanımı ciddi hastalıklara neden olabilir.
Mineral türleri
Kimyasal formül
Ortorombik seriler
- Antofilit, (Fe, Mg) 7 Si 8 O 22 (OH) 2
- Holmkuistit Li 2 Mg 3 Al 2 Si 8 O 22 (OH) 2
- Ferrogedrite, Fe + 25 Al 4 Si 6 O 22 (OH) 2
Monokolik serisi
- Tremolit, Ca 2 Mg 5 Si 8 O 22 (OH) 2
- Aktinolit, Ca 2 (Mg, Fe) 5 Si 8 O 22 (OH) 2
- Kumingtonit Fe 2 Mg 5 Si 8 O 22 (OH) 2
- Grunerit, Fe 7 Si 8 O 22 (OH) 2
- Hornblend, (K, Na) , 0-1 (Ca, Na, Fe, Mg) 2 (Mg, Fe, Al) 5 (Al, Si) 8 O 22 (OH) 2
- Glokofan, Na 2 (Mg, Fe) 3, Al 2 Si 8 O 22 (OH) 2
- Riebekit (veya Krokidolit ), Na 2 Fe + 23 Fe 3+2 Si 8 O 22 (OH) 2
- Arfvedsonit, Na 3 Fe + 24 Fe 3+ Si 8 O 22 (OH) 2
- Richterite, Na 2 Ca (Mg, Fe) 5 Si 8 O 22 (OH) 2
- Pargasit, NaCa 2 Mg 3 Fe + 2 Si 6, Al 3 O 22 (OH) 2
- Winchite, (Caña) Mg 4 (Al, Fe + 3 ) Si 8 O 22 (OH) 2
- Edenit, NaCa 2 Mg 5 (Si 7 Al) O 22 (OH) 2
- Kaersutit, NaCa 2 (Mg 3 Ti 4+ Al) (Si 6 Al 2 ) O 22 (OH) 2
Açıklamalar
Kimyasal bileşimdeki geniş varyasyonlar nedeniyle, farklı elemental özellikler ve genel görünümler önemli ölçüde farklılıklar gösterir. Anthophyllite, Norveç'teki Kongsberg ve diğer bazı bölgelerde mika şistte kahverengimsi, lifli veya tabakalı kitleler halinde oluşur. Bir alüminite ile ilişkili tür, gedrit ve kupfferit olarak az demir içeren koyu yeşil bir Rus çeşidi olarak bilinir.
Hornblende, birçok magmatik kayaç için önemli bir bileşendir. Ayrıca bazaltın metamorfizmasının oluşturduğu amfibolitlerin önemli bir bileşenidir. Aktinolit, parlak yeşil veya grimsi yeşil bir rengin asiküler kristallerinin yayıcı gruplarını oluşturan monoklinik serinin önemli ve yaygın bir üyesidir. Yeşilliklerin bir bileşeni olarak sıklıkla görülür. Adı (Yunanca ἀκτίς, ἀκτῖνος / aktís, aktînos, bir 'ray' ve λίθος / líthos, bir 'taş') eski Almanca kelime Strahlstein'ın (yayılan taş) bir çevirisidir.
Glokofan, krokidolit, riebeckit ve arfvedsonit, biraz özel bir alkali-amfibol grubunu oluşturur. İlk ikisi mavi lifli minerallerdir, her ikisi de dinamo-metamorfik süreçlerden kaynaklanan blueskistlerde gloktan ve demir taşı oluşumlarında krosidolit (mavi asbest) bulunur.Son ikisi, nefelin-siyenit ve fonolit gibi sodyum açısından zengin magmatik kayaçların orijinal bileşenleri olarak ortaya çıkan koyu yeşil minerallerdir.
Pargasit, genellikle ultramafik kayaçlarda bulunan esansiyel sodyum içeren nadir magnezyum bakımından zengin bir amfiboldür. Örneğin, kimberlit tarafından taşınan nadir manto ksenolitlerinde görülür. Petrografik ince kesitte kırmızı-kahverengi bir pleokroizm ile sert, yoğun, siyah ve genellikle otomorfiktir.
Galeri
-
![image]()
Amfibol Madenleri -
![image]()
-
![image]()
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Atıflar
- Basılı eserler
- C. Michael Hogan. 2010.Ulusal Bilim ve Çevre Konseyi.
- Cornelius S. Hurlbut ve Cornelis Klein. 1985.Mineraloji El Kitabı
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Mayis 2020 Amfibol cift zincirli SiO dan olusan prizma veya igne benzeri kristallerden olusan onemli bir inosilikat mineral grubudur Amfibol Tremolit amfibol silikat mineral grubunun bir uyesidir 4 tetrahedra koseleri baglantili ve genellikle yapilarinda demir ve veya magnezyum iyonlari icerir Amfiboller beyaz sari mavi yesil siyah renksiz veya kahverengi olabilir su anda amfibolleri iki grup ve birkac alt grup olan bir mineral super grubu olarak siniflandirmaktadir MinerolojiAmfiboller monoklinik ve ortorombik olmak uzere iki kristal sistemde kristallesir Kimyasal bilesim ve genel karakteristiklerinde piroksenlere benzerler Piroksenlerden baslica farklari i amfibollerin esansiyel hidroksil OH veya halojen F Cl icermesi ve ii temel yapinin bir cift tetrahedra zinciri olmasidir piroksenin tek zincirli yapisinin aksine Eldeki orneklerde en belirgin olani amfibollerin egik bolunme duzlemleri yaklasik 120 derecede olustururken piroksenlerin yaklasik 90 derecelik bolunme acilarina sahip olmasidir Amfiboller ayrica karsilik gelen piroksenlerden daha az yogundur Optik ozelliklerde bircok amfibol daha guclu pleokroizmaleri ve simetri duzlemindeki daha kucuk yok olma acisi Z acisi c ile ayirt edilir Amfiboller amfibolitlerin birincil bilesenidir KayaclarAmfiboller ya magmatik ya da metamorfik kokenli minerallerdir eski durumda granit diorit andezit ve digerleri gibi magmatik kayaclarin bilesenleri hornblende olarak meydana gelir Kalsiyum bazen dogal olarak olusan amfibollerin bir bilesenidir Metamorfik kokenli olanlar temas metamorfizmasi tremolit ile kirec taslarinda gelistirilenler ve diger ferromanyetik minerallerin hornblende degistirilmesiyle olusturulanlar gibi ornekleri icerir Piroksen sonrasi amfibolun psodomorflari uralit olarak bilinir Tarihi ve etimolojisiAmfibol adi Antik Yunan ἀmfibolos kelimenin tam anlamiyla cift giris anlamina gelen belirsizligi ima eden amfiboloslar ismi Rene Just Hauy tarafindan tremolit aktinolit ve hornblende olarak isimlendirilmistir Grup Hauy ile mineralleri bakimindan ustlenilen protean cesitlilige kompozisyona ve gorunuse gore anlam kazandi Bu terim o zamandan beri tum gruba uygulandi Cok sayida alt tur ve cesit ayirt edildi bunlarin en onemlileri asagida iki seri halinde verilmistir Her birinin formulunun genel cift zincirli silikat formulu RSi4O11 uzerine kuruldugu gorulmustur Amfibol minerallerinden dordu asbest olarak adlandirilan mineraller arasindadir Bunlar antofilit riebeckit cummingtonit grunerit serileri ve aktinolit tremolit serileridir Cummingtonit grunerit serisi genellikle amosit veya kahverengi asbest olarak adlandirilir riebeckit krosidolit veya mavi asbest olarak bilinir Bunlara genellikle amfibol asbest denir Bu minerallerin madenciligi uretimi ve uzun sureli kullanimi ciddi hastaliklara neden olabilir Mineral turleri Asbest Kimyasal formul Ortorombik seriler Antofilit Fe Mg 7 Si 8 O 22 OH 2 Holmkuistit Li 2 Mg 3 Al 2 Si 8 O 22 OH 2 Ferrogedrite Fe 25 Al 4 Si 6 O 22 OH 2Monokolik serisi Tremolit Ca 2 Mg 5 Si 8 O 22 OH 2 Aktinolit Ca 2 Mg Fe 5 Si 8 O 22 OH 2 Kumingtonit Fe 2 Mg 5 Si 8 O 22 OH 2 Grunerit Fe 7 Si 8 O 22 OH 2 Hornblend K Na 0 1 Ca Na Fe Mg 2 Mg Fe Al 5 Al Si 8 O 22 OH 2 Glokofan Na 2 Mg Fe 3 Al 2 Si 8 O 22 OH 2 Riebekit veya Krokidolit Na 2 Fe 23 Fe 3 2 Si 8 O 22 OH 2 Arfvedsonit Na 3 Fe 24 Fe 3 Si 8 O 22 OH 2 Richterite Na 2 Ca Mg Fe 5 Si 8 O 22 OH 2 Pargasit NaCa 2 Mg 3 Fe 2 Si 6 Al 3 O 22 OH 2 Winchite Cana Mg 4 Al Fe 3 Si 8 O 22 OH 2 Edenit NaCa 2 Mg 5 Si 7 Al O 22 OH 2 Kaersutit NaCa 2 Mg 3 Ti 4 Al Si 6 Al 2 O 22 OH 2AciklamalarKimyasal bilesimdeki genis varyasyonlar nedeniyle farkli elemental ozellikler ve genel gorunumler onemli olcude farkliliklar gosterir Anthophyllite Norvec teki Kongsberg ve diger bazi bolgelerde mika sistte kahverengimsi lifli veya tabakali kitleler halinde olusur Bir aluminite ile iliskili tur gedrit ve kupfferit olarak az demir iceren koyu yesil bir Rus cesidi olarak bilinir Hornblende bircok magmatik kayac icin onemli bir bilesendir Ayrica bazaltin metamorfizmasinin olusturdugu amfibolitlerin onemli bir bilesenidir Aktinolit parlak yesil veya grimsi yesil bir rengin asikuler kristallerinin yayici gruplarini olusturan monoklinik serinin onemli ve yaygin bir uyesidir Yesilliklerin bir bileseni olarak siklikla gorulur Adi Yunanca ἀktis ἀktῖnos aktis aktinos bir ray ve li8os lithos bir tas eski Almanca kelime Strahlstein in yayilan tas bir cevirisidir Glokofan krokidolit riebeckit ve arfvedsonit biraz ozel bir alkali amfibol grubunu olusturur Ilk ikisi mavi lifli minerallerdir her ikisi de dinamo metamorfik sureclerden kaynaklanan blueskistlerde gloktan ve demir tasi olusumlarinda krosidolit mavi asbest bulunur Son ikisi nefelin siyenit ve fonolit gibi sodyum acisindan zengin magmatik kayaclarin orijinal bilesenleri olarak ortaya cikan koyu yesil minerallerdir Pargasit genellikle ultramafik kayaclarda bulunan esansiyel sodyum iceren nadir magnezyum bakimindan zengin bir amfiboldur Ornegin kimberlit tarafindan tasinan nadir manto ksenolitlerinde gorulur Petrografik ince kesitte kirmizi kahverengi bir pleokroizm ile sert yogun siyah ve genellikle otomorfiktir GaleriAmfibol MadenleriAyrica bakinizSilikat MineralKaynakcaAtiflar Amphibole Dictionary of Geology Retrieved 2013 01 21 Mindat Amphibole Supergroup a b c d Arsivlenmis kopya 10 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mayis 2020 US Geological Survey Asbestos accessed 20 July 2015 Basili eserlerC Michael Hogan 2010 Ulusal Bilim ve Cevre Konseyi Cornelius S Hurlbut ve Cornelis Klein 1985 Mineraloji El Kitabi