Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Köşk Höyüğü, Niğde il merkezine 17 km mesafede bulunan bir höyüktür. Höyük 80 metre çapında 15 metre yüksekliktedir. Kazılarda ulaşılan buluntular sergilenmektedir. Müze'de diğer buluntular yanında MÖ 4883 yılına tarihlenen bir Kalkolitik ev modeli, birebir ölçülerde sergilenmektedir.
| Arkeolojik Höyük | |
| Adı: | Köşk Höyük |
| il: | Niğde |
| İlçe: | Bor |
| Köy: | Bahçeli |
| Türü: | Höyük |
| Tahribat: | |
| Tescil durumu: | |
| Tescil No ve derece: | |
| Tescil tarihi: | |
| Araştırma yöntemi: | Kazı |
Kazılar
İlk olarak 1961 yılında tespit edilen höyükte kazılar 1981 yılında, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi tarafında Prof. Dr. başkanlığında başlanmış, 1992 yılına kadar sürdürülmüştür. Kazılara 1996 yılında aynı fakülteden Prof. Dr. başkanlığında yeniden başlanmıştır.
Tabakalanma
Höyükte sürdürülen kazılarda iskanın , Geç Neolitik Çağ, sürdüğü saptanmıştır. Neolitik ve Kalkolitik yerleşmelerde üç yapı katı görülmüştür. Yukarıdan aşağıya I. yapı katı Kalkolitik, II. yapı katı Geç Neolitik, III. yapı katı ise Erken Neolitik evresine tarihlenmiştir. Höyüğün güney yamacında bulunan bir havuz, Roma Dönemi yerleşimin göstermektedir.
Buluntular
I. yapı katı
I. yapı katı duvarları iyi korunmamakla birlikte taş temeller üzerinde kerpiç duvarlar olduğu anlaşılmaktadır. Bu yapı katında üç fırın bulunmuştur. Fırınların yanında iyi sıvanmış yuvarlak ambarlar yapılmıştır. Öğütme taşları, dibekler, havan ve havanelleri ile toprak kaplar, bu alandaki diğer buluntulardır. Oldukça geniş olan bu mekanın ağaç dikmelere dayanan bir tavanla örtüldüğü anlaşılmaktadır. Ayrıca bir erzak küpünün yanında iki tanrıça heykelciği ile stilize boğa boynuzu şeklinde iki parça bulunmaktadır. Tüm bu buluntulardan mekanın bir kutsal mekan olduğu düşünülmektedir. Tanrıça heykelciklerinin I. ve II. yapı katlarında bulunan örneklerinden daha stilize modeller olduğu belirtilmektedir.
III. yapı katı
Höyüğün III. yapı katında mimari taş temeller üzerine kerpiç duvarlı ve dörtgen planlıdır. Yapıların taban ve duvarlarının özenli bir biçimde sıvandığı görülmüştür. İki odalı bir evde erzak küplerinin konulduğu ayrı bir kiler bulunmuştur.
Yine III. tabakada bulunan çanak çömlek üzerinde insan, hayvan ve geometrik kabartmalar görülmektedir. İnsan figürlerinde (ana tanrıçalar) ve erkekler betimlenmiştir. Öte yandan İnek; boğa; eşek; keçi; koç; kaplumbağa; antilop; kuş gibi çeşitli hayvan kabartmaları da vardır. III. tabaka çanak çömleğinin bu bezeme çeşitliliği, bu iskandaki insanların günlük yaşamları, inançları ve çevredeki fauna açısından çok geniş bilgi sunmaktadır. Çanak çömlek çeşitliliği oldukça fazladır, meyvelikler, dörtgen kutular, fincanlar, kaseler, uzun ve kısa yuvarlak karınlı çömlekler, küpler, kadın biçiminde çömlekler ele geçmiştir.
Taş aletlerin ağırlık bir kısmı obsidiyenden yapılmıştır, çakmak taşı kullanımı seyrek görülmektedir. Yakındaki Melendiz Dağı'nın zengin obsidiyen kaynakları sunması göz önüne alınırsa bunu doğal karşılamak gerekir. Obsidiyen aletlerde özellikle hançer, bıçak, ok ve mızrak ucu gibi silahlar özenle işlenmiştir. Kemikten yapılma biz, iğne, hançer, tören baltası, mühürler ele geçmiştir.
Gömüler ve insan buluntuları
Ölü gömme geleneği, ölülerini evlerin altına gömdüklerini göstermektedir. Çoğunlukla basitçe gömülmelerine rağmen küpler içinde ya da taş sandukalarla gömülmüş gömülere de rastlanmaktadır. II. tabakada olduğu gibi III. tabaka yerleşiminde de ata kültü olduğu, boyalı bir kafatası buluntusundan anlaşılmaktadır. Kuruyan kafatasının kil ya da alçı ile sıvandığı ve göz çukurlarına siyah taşlar yerleştirildiği görülmektedir. Bir çocuk kafatasında da aynı işlemlerin uygulandığı belirtilmektedir.
Ölüler kişisel eşyaları, içine yiyecek ve içecek konan kaplarla birlikte gömülmektedir.
Höyükte 2008 yılına kadar yapılan kazılarda Erken Neolitik yerleşim tabakalarında 19 insan kafatası bulunmuştur. Bunlardan bir tanesi bir çocuğa ait olup diğerleri kadın ve erkek kafataslarıdır. Bu kafatasları kille sıvandıktan, yine kilden boyun yapıldıktan sonra hasıra sarılarak yerleşme içindeki belli bir odaya konulmuş halde bulunmuştur. Başsız ya da başlı gömütlerin tümü evlerin tabanın altına gömülüdür. On üç kafatasında kil, yüz hatlarını verecek şekilde işlenmiş ve yüzün tümü kırmızıya boyanmıştır. Diğer altı kafatasında benzer işlemler yapılmamıştır.
Bu ölü gömme geleneğinin yerleşmenin sadece Neolitik evrelerinde uygulandığı, Kalkolitik evrede tümüyle terk edildiği görülmektedir.
Neolitik evrede ölü gömme geleneğinin şu şekilde olduğu düşünülmektedir. Önce ölü evin tabanında açılan bir mezara hocker durumunda (dizler göğüse çekilmiş vaziyette) gömülmektedir. Tüm etlerin çürümesi, sadece iskeletin kalmasını sağlayacak kadar bir süre geçtikten sonra, mezarın sadece baş kısmı açılmakta, kafatası, alt çene kemiği ve en üstteki iki omur dikkatlice çıkarılmaktadır. Daha sonra yukarıda belirtilen kille sıvama uygulaması yapılmaktadır.
Roma havuzu
Höyüğün güney yamacında bulunan mermer havuz 2,5 metre derinlikte olup 23 x 66 metre boyutlarındadır. Havuz, suyunu höyükten çıkan bir kaynaktan almaktadır.
Değerlendirme
Yerleşmenin yakınındaki Melendiz Dağı, zengin obsidiyen kaynakları vermektedir. Bu sayede hem Neolitik, hem de Kalkolitik yerleşmeler boyunca höyüğün obsidiyen üretiminde ve ticaretinde önemli bir merkez olduğu anlaşılmaktadır. Öte yandan (Ana tanrıça kültü), , tek ve çok renkli çanak çömlek ilişkileri, yerleşimin Çatalhöyük, ve Hacılar Höyük benzerlikler gösterdiği, dolayısıyla kültürel bir ilişki içinde olduğunu göstermektedir. Yerleşmenin II. ve III. yapı katlarında görüldüğü üzere, tek renkli seramikler yanında renkli seramikler, bu kültürel bağları göstermektedir. Tüm bu buluntulara göre Köşk Höyük'ün, Çatal Höyük Erken Neolitik'in geç evresi, Çatal Höyük Batı, Canhasan ve Hacılar Erken Kalkolitik dönem kültürleriyle paralellik gösterdiği belirtilmektedir.
Dış bağlantılar
- Prof. Dr. Metin Özbek, Köşk Höyük (Niğde) Neolitik Köyünde Kil Sıvalı İnsan Başları
- Yakın plan kroki
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2012.
- ^ Arkeolojiturk.com[]
- ^ Uğur Silistreli, 1989 Köşk Höyük Kazısı XII. Kazı Sonuçları Toplantısı Sh.: 95, 96
- ^ a b c Prof. Dr. Metin Özbek, Köşk Höyük (Niğde) Neolitik Köyünde Kil Sıvalı İnsan Başları Hacettepe Üniversitesi Edebiye Fakültesi Dergisi 25 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012.
- ^ Uğur Silistreli, Pınarbaşı ve Köşk Höyükleri V. Kazı Sonuçları Toplantısı Sh.: 83
- ^ Uğur Silistreli, 1989 Köşk Höyük Kazısı XII. Kazı Sonuçları Toplantısı Sh.: 99
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kosk Hoyugu Nigde il merkezine 17 km mesafede bulunan bir hoyuktur Hoyuk 80 metre capinda 15 metre yuksekliktedir Kazilarda ulasilan buluntular sergilenmektedir Muze de diger buluntular yaninda MO 4883 yilina tarihlenen bir Kalkolitik ev modeli birebir olculerde sergilenmektedir Kosk Hoyuk un 2012 yilinda cekilmis fotografiArkeolojik HoyukAdi Kosk Hoyukil NigdeIlce BorKoy BahceliTuru HoyukTahribat Tescil durumu Tescil No ve derece Tescil tarihi Arastirma yontemi KaziKazilarIlk olarak 1961 yilinda tespit edilen hoyukte kazilar 1981 yilinda Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi tarafinda Prof Dr baskanliginda baslanmis 1992 yilina kadar surdurulmustur Kazilara 1996 yilinda ayni fakulteden Prof Dr baskanliginda yeniden baslanmistir TabakalanmaHoyukte surdurulen kazilarda iskanin Gec Neolitik Cag surdugu saptanmistir Neolitik ve Kalkolitik yerlesmelerde uc yapi kati gorulmustur Yukaridan asagiya I yapi kati Kalkolitik II yapi kati Gec Neolitik III yapi kati ise Erken Neolitik evresine tarihlenmistir Hoyugun guney yamacinda bulunan bir havuz Roma Donemi yerlesimin gostermektedir BuluntularI yapi kati I yapi kati duvarlari iyi korunmamakla birlikte tas temeller uzerinde kerpic duvarlar oldugu anlasilmaktadir Bu yapi katinda uc firin bulunmustur Firinlarin yaninda iyi sivanmis yuvarlak ambarlar yapilmistir Ogutme taslari dibekler havan ve havanelleri ile toprak kaplar bu alandaki diger buluntulardir Oldukca genis olan bu mekanin agac dikmelere dayanan bir tavanla ortuldugu anlasilmaktadir Ayrica bir erzak kupunun yaninda iki tanrica heykelcigi ile stilize boga boynuzu seklinde iki parca bulunmaktadir Tum bu buluntulardan mekanin bir kutsal mekan oldugu dusunulmektedir Tanrica heykelciklerinin I ve II yapi katlarinda bulunan orneklerinden daha stilize modeller oldugu belirtilmektedir III yapi kati Hoyugun III yapi katinda mimari tas temeller uzerine kerpic duvarli ve dortgen planlidir Yapilarin taban ve duvarlarinin ozenli bir bicimde sivandigi gorulmustur Iki odali bir evde erzak kuplerinin konuldugu ayri bir kiler bulunmustur Yine III tabakada bulunan canak comlek uzerinde insan hayvan ve geometrik kabartmalar gorulmektedir Insan figurlerinde ana tanricalar ve erkekler betimlenmistir Ote yandan Inek boga esek keci koc kaplumbaga antilop kus gibi cesitli hayvan kabartmalari da vardir III tabaka canak comleginin bu bezeme cesitliligi bu iskandaki insanlarin gunluk yasamlari inanclari ve cevredeki fauna acisindan cok genis bilgi sunmaktadir Canak comlek cesitliligi oldukca fazladir meyvelikler dortgen kutular fincanlar kaseler uzun ve kisa yuvarlak karinli comlekler kupler kadin biciminde comlekler ele gecmistir Tas aletlerin agirlik bir kismi obsidiyenden yapilmistir cakmak tasi kullanimi seyrek gorulmektedir Yakindaki Melendiz Dagi nin zengin obsidiyen kaynaklari sunmasi goz onune alinirsa bunu dogal karsilamak gerekir Obsidiyen aletlerde ozellikle hancer bicak ok ve mizrak ucu gibi silahlar ozenle islenmistir Kemikten yapilma biz igne hancer toren baltasi muhurler ele gecmistir Gomuler ve insan buluntulari Olu gomme gelenegi olulerini evlerin altina gomduklerini gostermektedir Cogunlukla basitce gomulmelerine ragmen kupler icinde ya da tas sandukalarla gomulmus gomulere de rastlanmaktadir II tabakada oldugu gibi III tabaka yerlesiminde de ata kultu oldugu boyali bir kafatasi buluntusundan anlasilmaktadir Kuruyan kafatasinin kil ya da alci ile sivandigi ve goz cukurlarina siyah taslar yerlestirildigi gorulmektedir Bir cocuk kafatasinda da ayni islemlerin uygulandigi belirtilmektedir Oluler kisisel esyalari icine yiyecek ve icecek konan kaplarla birlikte gomulmektedir Hoyukte 2008 yilina kadar yapilan kazilarda Erken Neolitik yerlesim tabakalarinda 19 insan kafatasi bulunmustur Bunlardan bir tanesi bir cocuga ait olup digerleri kadin ve erkek kafataslaridir Bu kafataslari kille sivandiktan yine kilden boyun yapildiktan sonra hasira sarilarak yerlesme icindeki belli bir odaya konulmus halde bulunmustur Bassiz ya da basli gomutlerin tumu evlerin tabanin altina gomuludur On uc kafatasinda kil yuz hatlarini verecek sekilde islenmis ve yuzun tumu kirmiziya boyanmistir Diger alti kafatasinda benzer islemler yapilmamistir Bu olu gomme geleneginin yerlesmenin sadece Neolitik evrelerinde uygulandigi Kalkolitik evrede tumuyle terk edildigi gorulmektedir Neolitik evrede olu gomme geleneginin su sekilde oldugu dusunulmektedir Once olu evin tabaninda acilan bir mezara hocker durumunda dizler goguse cekilmis vaziyette gomulmektedir Tum etlerin curumesi sadece iskeletin kalmasini saglayacak kadar bir sure gectikten sonra mezarin sadece bas kismi acilmakta kafatasi alt cene kemigi ve en ustteki iki omur dikkatlice cikarilmaktadir Daha sonra yukarida belirtilen kille sivama uygulamasi yapilmaktadir Roma havuzuHoyugun guney yamacinda bulunan mermer havuz 2 5 metre derinlikte olup 23 x 66 metre boyutlarindadir Havuz suyunu hoyukten cikan bir kaynaktan almaktadir DegerlendirmeYerlesmenin yakinindaki Melendiz Dagi zengin obsidiyen kaynaklari vermektedir Bu sayede hem Neolitik hem de Kalkolitik yerlesmeler boyunca hoyugun obsidiyen uretiminde ve ticaretinde onemli bir merkez oldugu anlasilmaktadir Ote yandan Ana tanrica kultu tek ve cok renkli canak comlek iliskileri yerlesimin Catalhoyuk ve Hacilar Hoyuk benzerlikler gosterdigi dolayisiyla kulturel bir iliski icinde oldugunu gostermektedir Yerlesmenin II ve III yapi katlarinda goruldugu uzere tek renkli seramikler yaninda renkli seramikler bu kulturel baglari gostermektedir Tum bu buluntulara gore Kosk Hoyuk un Catal Hoyuk Erken Neolitik in gec evresi Catal Hoyuk Bati Canhasan ve Hacilar Erken Kalkolitik donem kulturleriyle paralellik gosterdigi belirtilmektedir Dis baglantilarProf Dr Metin Ozbek Kosk Hoyuk Nigde Neolitik Koyunde Kil Sivali Insan Baslari Yakin plan krokiKaynakca a b c d e f g h i TAY Yerlesme Donem Ayrintilari 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2012 Arkeolojiturk com olu kirik baglanti Ugur Silistreli 1989 Kosk Hoyuk Kazisi XII Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 95 96 a b c Prof Dr Metin Ozbek Kosk Hoyuk Nigde Neolitik Koyunde Kil Sivali Insan Baslari Hacettepe Universitesi Edebiye Fakultesi Dergisi 25 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 9 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2012 Ugur Silistreli Pinarbasi ve Kosk Hoyukleri V Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 83 Ugur Silistreli 1989 Kosk Hoyuk Kazisi XII Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 99