Ramiz Tafë Alia (18 Ekim 1925 – 7 Ekim 2011), 1985-1991 yılları arasında Arnavutluk'un ikinci ve son komünist lideri ve ülkenin 1982-1992 yılları arasında devlet başkanıdır. Enver Hoca tarafından halefi olarak atandı ve Hoca'nın ölmesinden sonra iktidarı ele geçirdi. 7 Ekim 2011 tarihinde Tiran'da 85 yaşında akciğer hastalığı yüzünden öldü. 1991-1992 yılları arasında Arnavutluk'un ilk Cumhurbaşkanıydı.
Ramiz Alia | |
---|---|
1. Arnavutluk Cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 30 Nisan 1991 - 3 Nisan 1992 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
Yerine gelen | Kastriot İslami |
2. Arnavutluk Emek Partisi Birinci Sekreteri | |
Görev süresi 22 Kasım 1982 - 30 Nisan 1991 | |
Yerine geldiği | Enver Hoca |
Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
Arnavutluk Halk Meclisi Prezidyumu Başkanı | |
Görev süresi 13 Nisan 1985 - 4 Mayıs 1991 | |
Yerine geldiği | Hacı Lleşi |
Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Ramiz Tafë Alia 18 Ekim 1925 İşkodra, Arnavutluk |
Ölüm | 7 Ekim 2011 (85 yaşında) Tiran, Arnavutluk |
Partisi | Emek Partisi (1961-1991) Sosyalist Parti (1991-2011) |
Evlilik(ler) | Semiramis Alia (1928-1986) |
Dini | Yok (ateist) |
Gençliği ve siyaset hayatı
18 Ekim 1925 tarihinde doğdu. Ebeveynleri Geg klanındandı, Balkan Savaşları sırasında Kosova'dan kaçtılar ve çocukluğunu Tiran'da geçirdi. II. Dünya Savaşı'nın başlarında faşist bir gençlik örgütüne üye oldu. 1941'de yeraltı Arnavut Komünist Gençlik Örgütü'ne katıldı. 1943'te Arnavutluk Komünist Partisine üye oldu. Hoca'nın himayesinde hızla yükseldi ve 1961'de iktidardaki Siyasal Büro'nun (Arnavutluk Emek Partisi Politbürosu) tam üyesi oldu.
Hoca birkaç nedenden dolayı Alia'yı seçti. Birincisi, Alia uzun zamandır Marksizm-Leninizm'in militan bir takipçisi olmuş ve Hoca'nın ulusal kendi kendine güven politikasını desteklemiştir. Siyasi tecrübesi Hoca'ya benziyordu; Hoca'nın en çok dış ve iç meseleyle ilgili görüşlerini paylaştığı göz önüne alındığında, kendisini totaliter hükme bağlamıştır.
1990'ların başında barışçıl bir siyasal geçiş sürecinde çok önemli bir kişiydi çünkü birçok kişi, komünizm karşıtı muhalefet güçlerinin gücünü artırarak kan kaybını ortadan kaldırdı. Çeşitli siyasi krizlerde kilit bir siyasi figür olarak kalmayı başardı. Yine de, Arnavutluk ile ciddi bir ekonomik kriz yaşanırken, üstesinden gelemediği zorluklarla yüzleşmek zorunda kaldı. Aralık 1991'de bir koalisyon hükûmetinin çöküşünden ve Arnavut Demokrat Partisi (DPA), baharın 1992 genel seçimlerinde kazandığı zaferden sonra, 3 Nisan 1992'de cumhurbaşkanlığından istifa etti. 9 Nisan'da Halk Meclisi DPA lideri Sali Berişa'yı Arnavutluk'un yeni cumhurbaşkanı seçti.
Tutuklanması
21 Mayıs 1994'te, Ramiz Alia da dahil olmak üzere Komünist rejimin üst düzey yetkilileri yargılanmaya başladı. Alia, eski başbakan Adil Çarçani ve yardımcısı Manush Myftiu ve eski genel başkan yardımcısı olan Rita Marko'nun iktidarı kötüye kullanımı ve devlet kaynaklarını suiistimaliyle suçlandı.
Ağustos 1992'de ev hapsinde tutulmuş ve tutuklanması Ağustos 1993'te hapis cezasına çevrildi. Mahkemede, bir siyasi şov davasının kurbanı olduğunu ve yargıç tarafından reddedilen bir davanın televizyonda yayınlanmasını talep ettiğini iddia etti. Duruşma, bir İnsan Hakları İzleme Örgütü/Helsinki temsilcisi tarafından izlendi. On sanık suçlu bulundu ve üç ila dokuz yıl hapse mahkûm edildiler; Alia dokuz yıl hapse mahkûm edildi.
Temyiz mahkemesi daha sonra bazı cezalarını azalttı. Yargıtay 30 Kasım'da Alia'nın ceza süresini üç yıl daha azalttı. 7 Temmuz 1995'te Ramiz Alia hapisten çıkarıldı. Bununla birlikte, özgürlüğü kısa sürdü ve 1996'da görev süresince insanlık suçları işlemekle suçlandı ve Mart ayında yeniden hapsedildi. Aleyhindeki dava 18 Şubat 1997'de başladı ancak ülkedeki huzursuzluğun ardından hapishaneden kaçtı.
Huzursuzluğun ortasında, Blendi Fevziu ile özel bir röportajda Devlet Televizyonunda göründü. 2000'lerin sonlarında bazen görüşmeler yapmak ya da kitaplarını tanıtmak için Dubai'den Arnavutluk'a giderken görüldü.
Ölümü
Cumhurbaşkanı Bamir Topi'nin sözcüsüne göre, 7 Ekim 2011'de Tiran'da 86. doğum gününden kısa bir süre önce akciğer hastalığından öldü.
Kaynakça
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Yeni makam | Arnavutluk Ulusal Eğitim ve Kültür Bakanı 1955-1958 | Sonra gelen: Sonra gelen yoktur. |
Önce gelen: Enver Hoca | Arnavutluk Emek Partisi Birinci Sekreteri 1985-1991 | Sonra gelen: Makam kaldırıldı |
Önce gelen: Hacı Lleşi | Arnavutluk Halk Meclisi Prezidyumu Başkanı 1982-1991 | Sonra gelen: Kendisi (Arnavutluk Cumhurbaşkanı olarak) |
Önce gelen: Kendisi (Arnavutluk Halk Meclisi Prezidyumu Başkanı olarak) | Arnavutluk Cumhurbaşkanı 1991-1992 | Sonra gelen: Sali Berişa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ramiz Tafe Alia 18 Ekim 1925 7 Ekim 2011 1985 1991 yillari arasinda Arnavutluk un ikinci ve son komunist lideri ve ulkenin 1982 1992 yillari arasinda devlet baskanidir Enver Hoca tarafindan halefi olarak atandi ve Hoca nin olmesinden sonra iktidari ele gecirdi 7 Ekim 2011 tarihinde Tiran da 85 yasinda akciger hastaligi yuzunden oldu 1991 1992 yillari arasinda Arnavutluk un ilk Cumhurbaskaniydi Ramiz Alia1 Arnavutluk CumhurbaskaniGorev suresi 30 Nisan 1991 3 Nisan 1992Yerine geldigi Makam olusturulduYerine gelen Kastriot Islami2 Arnavutluk Emek Partisi Birinci SekreteriGorev suresi 22 Kasim 1982 30 Nisan 1991Yerine geldigi Enver HocaYerine gelen Makam kaldirildiArnavutluk Halk Meclisi Prezidyumu BaskaniGorev suresi 13 Nisan 1985 4 Mayis 1991Yerine geldigi Haci LlesiYerine gelen Makam kaldirildiKisisel bilgilerDogum Ramiz Tafe Alia 18 Ekim 1925 1925 10 18 Iskodra ArnavutlukOlum 7 Ekim 2011 85 yasinda Tiran ArnavutlukPartisi Emek Partisi 1961 1991 Sosyalist Parti 1991 2011 Evlilik ler Semiramis Alia 1928 1986 Dini Yok ateist Gencligi ve siyaset hayati18 Ekim 1925 tarihinde dogdu Ebeveynleri Geg klanindandi Balkan Savaslari sirasinda Kosova dan kactilar ve cocuklugunu Tiran da gecirdi II Dunya Savasi nin baslarinda fasist bir genclik orgutune uye oldu 1941 de yeralti Arnavut Komunist Genclik Orgutu ne katildi 1943 te Arnavutluk Komunist Partisine uye oldu Hoca nin himayesinde hizla yukseldi ve 1961 de iktidardaki Siyasal Buro nun Arnavutluk Emek Partisi Politburosu tam uyesi oldu Hoca birkac nedenden dolayi Alia yi secti Birincisi Alia uzun zamandir Marksizm Leninizm in militan bir takipcisi olmus ve Hoca nin ulusal kendi kendine guven politikasini desteklemistir Siyasi tecrubesi Hoca ya benziyordu Hoca nin en cok dis ve ic meseleyle ilgili goruslerini paylastigi goz onune alindiginda kendisini totaliter hukme baglamistir 1990 larin basinda bariscil bir siyasal gecis surecinde cok onemli bir kisiydi cunku bircok kisi komunizm karsiti muhalefet guclerinin gucunu artirarak kan kaybini ortadan kaldirdi Cesitli siyasi krizlerde kilit bir siyasi figur olarak kalmayi basardi Yine de Arnavutluk ile ciddi bir ekonomik kriz yasanirken ustesinden gelemedigi zorluklarla yuzlesmek zorunda kaldi Aralik 1991 de bir koalisyon hukumetinin cokusunden ve Arnavut Demokrat Partisi DPA baharin 1992 genel secimlerinde kazandigi zaferden sonra 3 Nisan 1992 de cumhurbaskanligindan istifa etti 9 Nisan da Halk Meclisi DPA lideri Sali Berisa yi Arnavutluk un yeni cumhurbaskani secti Tutuklanmasi21 Mayis 1994 te Ramiz Alia da dahil olmak uzere Komunist rejimin ust duzey yetkilileri yargilanmaya basladi Alia eski basbakan Adil Carcani ve yardimcisi Manush Myftiu ve eski genel baskan yardimcisi olan Rita Marko nun iktidari kotuye kullanimi ve devlet kaynaklarini suiistimaliyle suclandi Agustos 1992 de ev hapsinde tutulmus ve tutuklanmasi Agustos 1993 te hapis cezasina cevrildi Mahkemede bir siyasi sov davasinin kurbani oldugunu ve yargic tarafindan reddedilen bir davanin televizyonda yayinlanmasini talep ettigini iddia etti Durusma bir Insan Haklari Izleme Orgutu Helsinki temsilcisi tarafindan izlendi On sanik suclu bulundu ve uc ila dokuz yil hapse mahkum edildiler Alia dokuz yil hapse mahkum edildi Temyiz mahkemesi daha sonra bazi cezalarini azaltti Yargitay 30 Kasim da Alia nin ceza suresini uc yil daha azaltti 7 Temmuz 1995 te Ramiz Alia hapisten cikarildi Bununla birlikte ozgurlugu kisa surdu ve 1996 da gorev suresince insanlik suclari islemekle suclandi ve Mart ayinda yeniden hapsedildi Aleyhindeki dava 18 Subat 1997 de basladi ancak ulkedeki huzursuzlugun ardindan hapishaneden kacti Huzursuzlugun ortasinda Blendi Fevziu ile ozel bir roportajda Devlet Televizyonunda gorundu 2000 lerin sonlarinda bazen gorusmeler yapmak ya da kitaplarini tanitmak icin Dubai den Arnavutluk a giderken goruldu OlumuCumhurbaskani Bamir Topi nin sozcusune gore 7 Ekim 2011 de Tiran da 86 dogum gununden kisa bir sure once akciger hastaligindan oldu Kaynakca Albania s last Communist leader Ramiz Alia dies CNBC 7 Ekim 2011 Siyasi goreviOnce gelen Yeni makam Arnavutluk Ulusal Egitim ve Kultur Bakani 1955 1958 Sonra gelen Sonra gelen yoktur Once gelen Enver Hoca Arnavutluk Emek Partisi Birinci Sekreteri 1985 1991 Sonra gelen Makam kaldirildiOnce gelen Haci Llesi Arnavutluk Halk Meclisi Prezidyumu Baskani 1982 1991 Sonra gelen Kendisi Arnavutluk Cumhurbaskani olarak Once gelen Kendisi Arnavutluk Halk Meclisi Prezidyumu Baskani olarak Arnavutluk Cumhurbaskani 1991 1992 Sonra gelen Sali Berisa