Kresna Kanyonu Muharebesi (Türkçe adıyla Kresna vadisi Muharebesi), 1913 yılında İkinci Balkan Savaşı sırasında Yunanlar ve Bulgarlar arasında yapıldı. Muharebe, 8-18 Temmuz tarihleri arasında, labirenti andırır şekildeki ormanlar ve dağlar arasında 20 km'lik bir cephede, 11 günlük bir sürece yayılı şekilde yapıldı.
Kresna Gorge (Kresna Kanyonu) Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
İkinci Balkan Savaşı | |||||||
'nu muharebede komuta ederken betimleyen Sotiris Christidis tarafından yapılan Yunan Taş baskısı | |||||||
41°48′03.19″K 23°09′34.93″D / 41.8008861°K 23.1597028°D
| |||||||
Taraflar | |||||||
Bulgaristan Krallığı | Yunanistan Krallığı | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Gen. Mihail Savov Gen. Nikola Ivanov | Kral I.Konstantin | ||||||
Güçler | |||||||
110 tabur | 80 tabur | ||||||
Kayıplar | |||||||
Bılinmiyor | 10,000 ölü, yaralı ve esir |
Muharebenin yapıldığı yer Kresna Kanyonu veya vadisi Bulgaristan'da Yukarı Cuma iline bağlı (şimdi ki adı Blagoevgrad) Kresna yerleşim birimine yakın bir vadidir. Bu vadi yaklaşık 18 km uzunluğundadır ve Struma nehri tarafından oluşturulmuştur. Vadi boyunca ve çevresinde savunmaya elverişli orman ve dağlar bulunmaktadır.
Buradaki muharebede, ateşkes ve barış anlaşmasından önce Yunanların Bulgar topraklarına ilerlemesinin son aşamasıydı ancak hem Yunanlar hem Bulgarlar kendini kazanan taraf ilan etse de muharebenin kazananı tam olarak bulunmamaktadır. Ancak Yunanların sarılma ve imha tehdidi altına girdiği Yunanların Sofya'yı fethetme niyetinin gerçekleşmediği düşünülürse Bulgar üstünlüğü düşünülebilir fakat Bulgarlarda planladıkları çevirme ve imha hareketini gerçekleştirememiş ve iki tarafı ateşkes ve anlaşma (Bükreş Antlaşması (1913)) imzalamaya iten bir tükenmişlik ve sonuçsuzluk ortaya çıkmıştır.
Arka plan
II. Balkan Savaşında Sırp cephesinde Bulgar saldırısının durdurulup Sırpların belli Bulgar Topraklarını ele geçirmesi sonrası durum durağan bir hale gelmişti, öte yandan Bulgar Ordusu Yunanistan'da da yenilmişti, belli toprakları Yunanların eline geçmişti Romanya Krallığı'nın Dobruca'daki sürpriz saldırısı ve her an Edirne ve Kırklareli üstüne gelebilecek bir Osmanlı İmparatorluğu saldırısı tehdidi altında her yönden kıskaç altındaki Bulgaristan Krallığı zor durumdaydı. Bununla birlikte Bulgar ordusu Dobruca ve Doğu Trakya'yı savunma ve korumadan çok Sırplar ve Yunanlar üzerine kuvvetlerini yığmış çekildikleri bölgelerde savunma pozisyonu almıştı.İstediği toprak hedeflerini kazanan Sırpların artık pasif kalarak savaşın kalan muharebelerini Yunanların üzerine yıkmaya çalıştıklarını sert bir Bulgar direnişiyle karşılaşacaklarını anlayan Başbakan Eleftherios Venizelos'un itirazlarına rağmen Yunanistan Kralı I. Konstantin ordusuna Bulgar topraklarının daha derinlerine yürümesini ve Bulgaristan'ın başkenti Sofya'yı ele geçirmesini bu şekilde Bulgaristan'ın savaş dışı kalıp kayıtsız şartsız teslime zorlanmasını emretti. Konstantin savaşta kesin bir zafer elde etmek istiyordu.
Muharebe
Yunan ilerlemesi ve Kresna Geçidine doğru mevziilerin Yunanlarca ele geçirilmesi
Doyran Muharebesi'nden zaferle çıkan Yunan Kuvvetleri kuzeye doğru ilerlemeye devam etti. 18 Temmuzda, Yunan Bulgarlar hatlarının arkasına sarkıp Bulgarları geri çekilmeye mecbur bıraktı ve önemli bir dayanak noktası olarak geçidinin güney tarafını ele geçirdi.
Ancak geçit içinde, Yunanlar Sırp Cephesinden buraya gelen Bulgar 2. ve 4.ordularının bir kısım kuvvetleri tarafından pusuya düşürüldüler ve savunma yapmaya zorlandılar. Buna rağmen ağır çatışmalar sonrası Kresna Geçidini Yunanlar elde tutmayı başardılar. Yunanlar ilerlemeye devam edip 25 Temmuzda Simitli yakınlarındaki köyünü ele geçirdiler ve geçidin kuzey tarafıda ele geçirilince Bulgar orduları Simitli'ye çekilmek zorunda kaldılar. Simitli 26 Temmuzda ele geçirildi, 27-28 temmuzda gece boyunca süren mücadelelerle Bulgarlar Gorna Djumaya (Yukarı Cuma) yani şimdi ki adıyla (Blagoevgrad)'a çekildiler. Burası Sofya'nın sadece 76 km güneyindeydi.
Batı Trakya'da da Yunanlar ilerliyordu zira Bulgar Ordusu kuvvetlerini başkentini ve ana topraklarını savunmak için çekmek zorunda kalmıştı. 26 Temmuzda İskeçe'ye ertesi günde Gümülcine'ye hiçbir ciddi Bulgar direnişi olmadan girdiler.
Bulgar karşı saldırısı ve ateşkes
Yunan Ordusu Blagoevgrad (Yukarı Cuma)'da büyük bir Bulgar direnişiyle karşılaşınca durmak zorunda kaldı. 28 Temmuzda, saldırılarını yineleyen Yunan Kuvvetleri Yukarı Cuma'nın güneydoğusunda Cherovo'dan 1378 rakımlı tepeye doğru bir hattı ele geçirdi.
Ancak 28 Temmuz gecesi Bulgar ordusunun yoğun saldırıları ve baskısı karşısında Cherevo yerleşim birimini ve kazandıkları yerleri bıraktılar.
Ertesi gün, Bulgarlar belli hatlara yığılan Yunan Ordusunu, Cannae Muharebesi tarzında kanatlardan kuşatma ve yok etme amaçlı harekete geçtiler. Yunanlar Kresna'nın batısı,Razlık (Mehomia)'a saldırıya geçtiler. 30 Temmuzda Bulgar atakları kanatlara doğru Yunanları kuşatmaya çalışır şekilde iyice genişledi,Yunanlar kuşatılmayı engellemek için Razlık'tan Predela geçidine doğru taarruza geçtiler. Ancak saldırıları geçidin doğu yakasında Bulgarlarca durduruldu ve çatışmalar burada sonuçsuz bir hal almaya başladı. Batıda Bulgar ordusu Delçevo'ya doğru saldırıya geçse de Sırp hatlarına yakın yerde olduğundan saldırı engellemelerden başarıya ulaşamadı. Bulgarlar özellikle güneye sarkıp buradan ilerlemeye başladılar ve 29 Temmuzda Yunanların arka lojistik hatlarını olası çekilme hatlarını Berova ve Ustrumca boyunca kuşattılar Yunanların çekilebilip yardım alabilecekleri sadece tek bir güzergâh kalmıştı.
Pehçevo ve Razlık (Mehomia) hatları boyunca Yunanları kuşatmaya dönük Bulgar saldırıları sürdü ancak her şeye rağmen Yunan Ordusu pozisyonlarını korudu. 30 Temmuzda Yunan Komutanlığı Yukarı Cuma şehrine doğru yeni saldırı planladı. O gün boyunca çatışmalar Bulgar Ordusunun elinde tuttuğu şehrin kuzey ve kuzeydoğudaki stratejik mevzillerinde sürüp dursada Yunanlar hiçbir sonuç alamadı.
Sonuçta Yunan başbakanı Venizelos'un Yunan ordusu için Kralı'na söylediği "..ordumuz fiziksel ve ruhsal olarak tükendi lütfen bu çatışmalara bir son verme yolu bulun..." sözleri üzerine 1.Konstantin Bulgarlarında o sırada Sofya yakınlarından çekilme şartlı yaptığı ateşkes teklifini, Romenlerin arabuluculuğunda kabul etmek zorunda kaldı. Netice olarak 31 Temmuz 1913'te ateşkes sonrasında Bükreş Antlaşması ile İkinci Balkan Savaşı sona erdi.
Sonuç
Ateşkes her iki tarafı da zafer iddiasında bıraktı. Yunan bakış açısına göre, on bir günlük savaştan sonra, Bulgarlar Yunan ordusunun kanatlarını çevirmeyi açıkça başaramadılar ve sonuç olarak Yunanlar muharebeyi bir savunma zaferi olarak gördüler. Bulgarlar, saldıran Yunan Ordusunun Sofya'ya ilerlemesini başarıyla durdurduğu ve Yunanların ateşkesi kabul etmesine neden olduğu için galip geldiklerine inanıyorlardı. Bu görüş, bazı tarihçilerin, muharebenin mütareke ile sonuçsuz bir şekilde sona ermesine rağmen, savaşın sonunda Yunan ordusunun kuşatma ve imha ile tehdit edildiği görüşü ile desteklenmektedir. Ancak Yunanlar da, Bulgarların mevcut tüm güçlerini uzun süren savaşa dahil ettiklerini ve Yunan güçlerini kuşatmayı tamamlamak için ek insan gücünden yoksun olduklarını iddia edip durmaktadırlar.
Galeri
- 'dan ilerleyen Yunan Kuvvetlerinin taarruzları (Temmuz, 25–30)
- Bükreş Antlaşması (1913) hemen öncesinde muharebede Yunan güçlerinin cephedeki yerleşim durumu,oluşan sınır hattı.
- Yunan Topçuları ilerlerken.
Notlar
- ^ Bulgarlarla ilgili bilgilerde A. Tz.Odou'nin kuzeyinde istisnai bir araç hareketi olduğu belirtildi. Güçlü bir Bulgar kuvveti sağ hattan sol hatta doğru hareket ettmiş ve sonunda yüksekliğin çevresinde ciddi kampların bulunduğunu. 546 ve yaklaşık 3 km K. A.Tz.. ateşe verilmişti Yunanlarca terk edilmek zorunda kalmıştı.
- ^ June 17:( Gece Yunan ana kuvvetleri Yunan ordusunun... kuzeye uzanan ormanlarından görevlerini tamamlayamayıp geri döndü...) At night the General Army. of the Greek. army ... shot from the north of this lying forest, she returned without completing her mission.
Kaynakça
- ^ Cassavetti (1914), s. 334.
- ^ Hellenic Army General Staff (1998), s. 254.
- ^ Hellenic Army General Staff (1998), s. 257.
- ^ Hellenic Army General Staff (1998), s. 259.
- ^ a b Hellenic Army General Staff (1998), s. 260.
- ^ Bakalov (2007), s. 450.
- ^ Historical Overview (1982), s. 112.
- ^ a b Hellenic Army General Staff (1998), s. 261.
- ^ Price (1914), s. 336.
- ^ a b c Hall (2000), ss. 121-122.
- ^ Bakalov (2007), s. 452.
- ^ a b Price (1914).
- ^ Darvingov (1925), ss. 712-714.
- ^ Hellenic Army General Staff (1998), s. 262.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kresna Kanyonu Muharebesi Turkce adiyla Kresna vadisi Muharebesi 1913 yilinda Ikinci Balkan Savasi sirasinda Yunanlar ve Bulgarlar arasinda yapildi Muharebe 8 18 Temmuz tarihleri arasinda labirenti andirir sekildeki ormanlar ve daglar arasinda 20 km lik bir cephede 11 gunluk bir surece yayili sekilde yapildi Kresna Gorge Kresna Kanyonu MuharebesiIkinci Balkan Savasi nu muharebede komuta ederken betimleyen Sotiris Christidis tarafindan yapilan Yunan Tas baskisi41 48 03 19 K 23 09 34 93 D 41 8008861 K 23 1597028 D 41 8008861 23 1597028 Tarih21 31 Temmuz 1913 Eski takvime gore 8 18 Temmuz 1913 Bolge Kresna Kanyonu Vadisi BulgaristanSonucAnlasma yapilmasini gerektiren sonucsuzluk muharebeyi Bulgar ustun goturuyordu zira Bulgarlar yapamasada Yunan ordusu cevrelenme ve imha tehdidi altina girdi TaraflarBulgaristan KralligiYunanistan KralligiKomutanlar ve liderlerGen Mihail Savov Gen Nikola IvanovKral I KonstantinGucler110 tabur80 taburKayiplarBilinmiyor10 000 olu yarali ve esir Muharebenin yapildigi yer Kresna Kanyonu veya vadisi Bulgaristan da Yukari Cuma iline bagli simdi ki adi Blagoevgrad Kresna yerlesim birimine yakin bir vadidir Bu vadi yaklasik 18 km uzunlugundadir ve Struma nehri tarafindan olusturulmustur Vadi boyunca ve cevresinde savunmaya elverisli orman ve daglar bulunmaktadir Buradaki muharebede ateskes ve baris anlasmasindan once Yunanlarin Bulgar topraklarina ilerlemesinin son asamasiydi ancak hem Yunanlar hem Bulgarlar kendini kazanan taraf ilan etse de muharebenin kazanani tam olarak bulunmamaktadir Ancak Yunanlarin sarilma ve imha tehdidi altina girdigi Yunanlarin Sofya yi fethetme niyetinin gerceklesmedigi dusunulurse Bulgar ustunlugu dusunulebilir fakat Bulgarlarda planladiklari cevirme ve imha hareketini gerceklestirememis ve iki tarafi ateskes ve anlasma Bukres Antlasmasi 1913 imzalamaya iten bir tukenmislik ve sonucsuzluk ortaya cikmistir Arka planII Balkan Savasinda Sirp cephesinde Bulgar saldirisinin durdurulup Sirplarin belli Bulgar Topraklarini ele gecirmesi sonrasi durum duragan bir hale gelmisti ote yandan Bulgar Ordusu Yunanistan da da yenilmisti belli topraklari Yunanlarin eline gecmisti Romanya Kralligi nin Dobruca daki surpriz saldirisi ve her an Edirne ve Kirklareli ustune gelebilecek bir Osmanli Imparatorlugu saldirisi tehdidi altinda her yonden kiskac altindaki Bulgaristan Kralligi zor durumdaydi Bununla birlikte Bulgar ordusu Dobruca ve Dogu Trakya yi savunma ve korumadan cok Sirplar ve Yunanlar uzerine kuvvetlerini yigmis cekildikleri bolgelerde savunma pozisyonu almisti Istedigi toprak hedeflerini kazanan Sirplarin artik pasif kalarak savasin kalan muharebelerini Yunanlarin uzerine yikmaya calistiklarini sert bir Bulgar direnisiyle karsilasacaklarini anlayan Basbakan Eleftherios Venizelos un itirazlarina ragmen Yunanistan Krali I Konstantin ordusuna Bulgar topraklarinin daha derinlerine yurumesini ve Bulgaristan in baskenti Sofya yi ele gecirmesini bu sekilde Bulgaristan in savas disi kalip kayitsiz sartsiz teslime zorlanmasini emretti Konstantin savasta kesin bir zafer elde etmek istiyordu MuharebeYunan ilerlemesi ve Kresna Gecidine dogru mevziilerin Yunanlarca ele gecirilmesi Doyran Muharebesi nden zaferle cikan Yunan Kuvvetleri kuzeye dogru ilerlemeye devam etti 18 Temmuzda Yunan Bulgarlar hatlarinin arkasina sarkip Bulgarlari geri cekilmeye mecbur birakti ve onemli bir dayanak noktasi olarak gecidinin guney tarafini ele gecirdi Ancak gecit icinde Yunanlar Sirp Cephesinden buraya gelen Bulgar 2 ve 4 ordularinin bir kisim kuvvetleri tarafindan pusuya dusurulduler ve savunma yapmaya zorlandilar Buna ragmen agir catismalar sonrasi Kresna Gecidini Yunanlar elde tutmayi basardilar Yunanlar ilerlemeye devam edip 25 Temmuzda Simitli yakinlarindaki koyunu ele gecirdiler ve gecidin kuzey tarafida ele gecirilince Bulgar ordulari Simitli ye cekilmek zorunda kaldilar Simitli 26 Temmuzda ele gecirildi 27 28 temmuzda gece boyunca suren mucadelelerle Bulgarlar Gorna Djumaya Yukari Cuma yani simdi ki adiyla Blagoevgrad a cekildiler Burasi Sofya nin sadece 76 km guneyindeydi ne ilerleyen Yunan Birlikleri Bati Trakya da da Yunanlar ilerliyordu zira Bulgar Ordusu kuvvetlerini baskentini ve ana topraklarini savunmak icin cekmek zorunda kalmisti 26 Temmuzda Iskece ye ertesi gunde Gumulcine ye hicbir ciddi Bulgar direnisi olmadan girdiler Bulgar karsi saldirisi ve ateskes Yunan Ordusu Blagoevgrad Yukari Cuma da buyuk bir Bulgar direnisiyle karsilasinca durmak zorunda kaldi 28 Temmuzda saldirilarini yineleyen Yunan Kuvvetleri Yukari Cuma nin guneydogusunda Cherovo dan 1378 rakimli tepeye dogru bir hatti ele gecirdi Ancak 28 Temmuz gecesi Bulgar ordusunun yogun saldirilari ve baskisi karsisinda Cherevo yerlesim birimini ve kazandiklari yerleri biraktilar Ertesi gun Bulgarlar belli hatlara yigilan Yunan Ordusunu Cannae Muharebesi tarzinda kanatlardan kusatma ve yok etme amacli harekete gectiler Yunanlar Kresna nin batisi Razlik Mehomia a saldiriya gectiler 30 Temmuzda Bulgar ataklari kanatlara dogru Yunanlari kusatmaya calisir sekilde iyice genisledi Yunanlar kusatilmayi engellemek icin Razlik tan Predela gecidine dogru taarruza gectiler Ancak saldirilari gecidin dogu yakasinda Bulgarlarca durduruldu ve catismalar burada sonucsuz bir hal almaya basladi Batida Bulgar ordusu Delcevo ya dogru saldiriya gecse de Sirp hatlarina yakin yerde oldugundan saldiri engellemelerden basariya ulasamadi Bulgarlar ozellikle guneye sarkip buradan ilerlemeye basladilar ve 29 Temmuzda Yunanlarin arka lojistik hatlarini olasi cekilme hatlarini Berova ve Ustrumca boyunca kusattilar Yunanlarin cekilebilip yardim alabilecekleri sadece tek bir guzergah kalmisti Pehcevo ve Razlik Mehomia hatlari boyunca Yunanlari kusatmaya donuk Bulgar saldirilari surdu ancak her seye ragmen Yunan Ordusu pozisyonlarini korudu 30 Temmuzda Yunan Komutanligi Yukari Cuma sehrine dogru yeni saldiri planladi O gun boyunca catismalar Bulgar Ordusunun elinde tuttugu sehrin kuzey ve kuzeydogudaki stratejik mevzillerinde surup dursada Yunanlar hicbir sonuc alamadi Sonucta Yunan basbakani Venizelos un Yunan ordusu icin Krali na soyledigi ordumuz fiziksel ve ruhsal olarak tukendi lutfen bu catismalara bir son verme yolu bulun sozleri uzerine 1 Konstantin Bulgarlarinda o sirada Sofya yakinlarindan cekilme sartli yaptigi ateskes teklifini Romenlerin arabuluculugunda kabul etmek zorunda kaldi Netice olarak 31 Temmuz 1913 te ateskes sonrasinda Bukres Antlasmasi ile Ikinci Balkan Savasi sona erdi SonucAteskes her iki tarafi da zafer iddiasinda birakti Yunan bakis acisina gore on bir gunluk savastan sonra Bulgarlar Yunan ordusunun kanatlarini cevirmeyi acikca basaramadilar ve sonuc olarak Yunanlar muharebeyi bir savunma zaferi olarak gorduler Bulgarlar saldiran Yunan Ordusunun Sofya ya ilerlemesini basariyla durdurdugu ve Yunanlarin ateskesi kabul etmesine neden oldugu icin galip geldiklerine inaniyorlardi Bu gorus bazi tarihcilerin muharebenin mutareke ile sonucsuz bir sekilde sona ermesine ragmen savasin sonunda Yunan ordusunun kusatma ve imha ile tehdit edildigi gorusu ile desteklenmektedir Ancak Yunanlar da Bulgarlarin mevcut tum guclerini uzun suren savasa dahil ettiklerini ve Yunan guclerini kusatmayi tamamlamak icin ek insan gucunden yoksun olduklarini iddia edip durmaktadirlar Galeri dan ilerleyen Yunan Kuvvetlerinin taarruzlari Temmuz 25 30 Bukres Antlasmasi 1913 hemen oncesinde muharebede Yunan guclerinin cephedeki yerlesim durumu olusan sinir hatti Yunan Topculari ilerlerken Notlar Bulgarlarla ilgili bilgilerde A Tz Odou nin kuzeyinde istisnai bir arac hareketi oldugu belirtildi Guclu bir Bulgar kuvveti sag hattan sol hatta dogru hareket ettmis ve sonunda yuksekligin cevresinde ciddi kamplarin bulundugunu 546 ve yaklasik 3 km K A Tz atese verilmisti Yunanlarca terk edilmek zorunda kalmisti June 17 Gece Yunan ana kuvvetleri Yunan ordusunun kuzeye uzanan ormanlarindan gorevlerini tamamlayamayip geri dondu At night the General Army of the Greek army shot from the north of this lying forest she returned without completing her mission Kaynakca Cassavetti 1914 s 334 Hellenic Army General Staff 1998 s 254 Hellenic Army General Staff 1998 s 257 Hellenic Army General Staff 1998 s 259 a b Hellenic Army General Staff 1998 s 260 Bakalov 2007 s 450 Historical Overview 1982 s 112 a b Hellenic Army General Staff 1998 s 261 Price 1914 s 336 Great Military and Naval Encyclopedia 1929 s 300 a b c Hall 2000 ss 121 122 Bakalov 2007 s 452 a b Price 1914 Darvingov 1925 ss 712 714 Hellenic Army General Staff 1998 s 262 Great Military and Naval Encyclopedia 1929 s 301