Hyaenodon ("sırtlan-dişli"), Avrasya, Kuzey Amerika ve Afrika'da yaşamış bir etçil memeli, soyu tükenmiş etçil fosil memelilerin bir ailesi olan Hyaenodontidae'nin tip cinsidir. Hyaenodon cinsine dahil edilmiş türler orta Eosen'den erken Miyosen'e kadar yaklaşık 20-25 milyon yıl boyunca yaşadı.
Hyaenodon | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
H. horridus iskeleti | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Tip tür | |||||||||||||||
†Hyaenodon leptorhynchus Laizer & Parieu, 1838 | |||||||||||||||
Türler | |||||||||||||||
|
Hyaenodon'un çeşitli türleri birbirleriyle ve diğer cinsleriyle (Sinopa, Dissopsalis ve Hyainailurus dahil) rekabet etti, Afrika ile Asya'daki Miyosen'e kadar ekolojik topluluklarda yırtıcı olarak önemli roller oynadı, gibi ilkel atlar ve ilkel devegiller () gibi çeşitli türlerle avlandı.Kuzey Dakota'da bulunan bir fosil olan 'in kafatasındaki diş delinme izlerinin analizine göre, Hyaenodon türleri, nimravidler ("sahte kılıç dişli kediler") de dahil olmak üzere, zamanlarının diğer büyük etoburlarını başarıyla avlamışlardır.
Açıklama
Bu cinsin bazı türleri, zamanlarının en büyük karasal etçil memelileri arasındaydı; diğer etçil memelilee sadece sansar büyüklüğündeydi. Birçok türün kalıntıları Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'dan bilinmektedir.
Erken etçil memelilerin tipik özelliği olan, Hyaenodon bireylerinin çok büyük bir kafatası vardı, ancak sadece küçük bir beyni vardı. Kafatası uzundur ve dar bir burnu vardır - örneğin köpek etoburlarına göre kafatasının uzunluğuna göre çok daha büyüktür. Boyun, kafatasından daha kısaydı, vücut ise uzun ve sağlamdı ve uzun bir kuyrukla sona erdi.
En büyük Kuzey Amerika türü olan yetişkin veya alt yetişkin H. horridus'un ortalama ağırlığının yaklaşık 40 kg (88 lb) olduğu ve 60 kg'ı (130 lb) geçmediği tahmin edilmektedir. En büyük Hyaenodon türü olan H. gigas, çok daha büyüktü, 378 kg (833 lb) ve yaklaşık 3,0 m idi. Kuzey Amerika'nın erken Oligosen'inden H. crucian'ların sadece 10 ila 25 kg (22 ila 55 lb) olduğu tahmin edilmektedir. Kuzey Amerika'nın geç Eosen döneminden H. microdon ve H. mustelinus daha da küçüktü ve muhtemelen yaklaşık 5 kg ağırlığındaydı.
Genel olarak daha büyük (ancak yakından ilişkili) ile karşılaştırıldığında, Hyaenodon'un diş yapısı daha çok eti kesmeye ve daha az kemik kırmaya yönelikti.
Diş
Genç Hyaenodon örnekleri üzerinde yapılan araştırmalar, hayvanın çok sıra dışı bir diş değiştirme sistemine sahip olduğunu gösteriyor. Gençlerde dişlerin çıkmasının son aşamasını tamamlaması yaklaşık 3-4 yıl sürdü, bu da uzun bir ergenlik dönemi anlamına geliyordu. Kuzey Amerika formlarında, ilk üst premolar birinci üst molardan önce çıkarken, Avrupa formlarında birinci üst moların daha erken bir çıkışı görülür.
Dağılım ve türler
Kuzey Amerika'da H. brevirostris formundaki son Hyaenodon geç Oligosen'de ortadan kayboldu. Avrupa'da, daha önce Oligosen'de ortadan kaybolmuşlardı.
Kaynakça
- ^ "Hyaenodon". paleobiodb.org. 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.
- ^ "PaleoBiology Database: Hyaenodon, basic info". 13 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.
- ^ a b Wang, Xiaoming; and Tedford, Richard H. Dogs: Their Fossil Relatives and Evolutionary History. New York: Columbia University Press, 2008.p17
- ^ Hoganson, John W; and Person, Jeff. "Tooth puncture marks on a 30 million year old Dinictis skull." 15 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Geo News. July 2011. p12-17.
- ^ a b Wang, Xiaoming, Qiu, Zhanxiang, and Wang, Banyue, 2005. Hyaenodonts and Carnivorans from the Early Oligocene to Early Miocene of Xianshuihe Formation, Lanzhou Basin, Gansu Province, China 11 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Palaeontologia Electronica Vol. 8, Issue 1; 6A: 14p, online 22 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ WANG X. & TEDFORD R. H. 2008. — Dogs, their fossil relatives and evolutionary history. Columbia University Press: 1-219.
- ^ Naoko Egi (2001) Body Mass Estimates in Extinct Mammals from Limb Bone Dimensions: the Case of North American Hyaenodontids _Palaeontology 44 (3), 497–528 DOI:10.1111/1475-4983.00189
- ^ Katharina Anna Bastl, First evidence of the tooth eruption sequence of the upper jaw in Hyaenodon (Hyaenodontidae, Mammalia) and new information on the ontogenetic development of its dentition, Paläontologische Zeitschrift (Impact Factor: 1.1). 10/2013; 88:481-494. DOI: 10.1007/s12542-013-0207-z
Dış Bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Hyaenodon ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Vikitür'de Hyaenodon ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hyaenodon sirtlan disli Avrasya Kuzey Amerika ve Afrika da yasamis bir etcil memeli soyu tukenmis etcil fosil memelilerin bir ailesi olan Hyaenodontidae nin tip cinsidir Hyaenodon cinsine dahil edilmis turler orta Eosen den erken Miyosen e kadar yaklasik 20 25 milyon yil boyunca yasadi Hyaenodon Yasadigi donem araligi 41 2 20 4 myo Bartoniyen PreYeYeOSDCPTJKPgNH horridus iskeletiBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim Familya HyaenodontidaeAlt familya HyaenodontinaeCins Hyaenodon Laizer amp Parieu 1838Tip tur Hyaenodon leptorhynchusLaizer amp Parieu 1838Turler H americanus Bravard 1858 H andrewsi Savage 1965 H bavaricus Dehm 1935 H brevirostris Macdonald 1970 H brachycephalus Osborn 1909 H cayluxi Filhol 1876 H chunkhtensis Dashzeveg 1985 H crucians Leidy 1853 H cruentus Leidy 1853 H dubius Filhol 1873 H eminus Matthew and Granger 1925 H exiguus Stock 1933 H filholi Schlosser 1877 H gigas Dashzeveg 1985 H horridus Leidy 1853 H incertus Dashzeveg 1985 H leptocephalus Scott 1888 H leptorhynchus Laizer and Parieu 1838 tip tur H matthewi Savage 1965 H megaloides Mellett 1977 H microdon Mellett 1977 H mongoliensis Dashzeveg 1964 H montanus Douglass 1902 H mustelinus Scott 1894 H neimongoliensis Huang and Zhu 2002 H pervagus Matthew and Granger 1924 H pilgrimi Savage 1965 H pumilus Lavrov 2019 H raineyi Gustafson 1986 H venturae Mellet 1977 H vetus Stock 1933 H weilini Wang Qiu and Wang 2005 H yuanchensis Young 1937 Hyaenodon un cesitli turleri birbirleriyle ve diger cinsleriyle Sinopa Dissopsalis ve Hyainailurus dahil rekabet etti Afrika ile Asya daki Miyosen e kadar ekolojik topluluklarda yirtici olarak onemli roller oynadi gibi ilkel atlar ve ilkel devegiller gibi cesitli turlerle avlandi Kuzey Dakota da bulunan bir fosil olan in kafatasindaki dis delinme izlerinin analizine gore Hyaenodon turleri nimravidler sahte kilic disli kediler de dahil olmak uzere zamanlarinin diger buyuk etoburlarini basariyla avlamislardir AciklamaHeinrich Harder tarafindan 1920 lerde cizilmis Hyaenodon rekonstruksiyonuR B Horsfall tarafindan 1913 te cizilmis bir diger rekonstruksiyon Bu cinsin bazi turleri zamanlarinin en buyuk karasal etcil memelileri arasindaydi diger etcil memelilee sadece sansar buyuklugundeydi Bircok turun kalintilari Kuzey Amerika Avrupa ve Asya dan bilinmektedir Erken etcil memelilerin tipik ozelligi olan Hyaenodon bireylerinin cok buyuk bir kafatasi vardi ancak sadece kucuk bir beyni vardi Kafatasi uzundur ve dar bir burnu vardir ornegin kopek etoburlarina gore kafatasinin uzunluguna gore cok daha buyuktur Boyun kafatasindan daha kisaydi vucut ise uzun ve saglamdi ve uzun bir kuyrukla sona erdi En buyuk Kuzey Amerika turu olan yetiskin veya alt yetiskin H horridus un ortalama agirliginin yaklasik 40 kg 88 lb oldugu ve 60 kg i 130 lb gecmedigi tahmin edilmektedir En buyuk Hyaenodon turu olan H gigas cok daha buyuktu 378 kg 833 lb ve yaklasik 3 0 m idi Kuzey Amerika nin erken Oligosen inden H crucian larin sadece 10 ila 25 kg 22 ila 55 lb oldugu tahmin edilmektedir Kuzey Amerika nin gec Eosen doneminden H microdon ve H mustelinus daha da kucuktu ve muhtemelen yaklasik 5 kg agirligindaydi Genel olarak daha buyuk ancak yakindan iliskili ile karsilastirildiginda Hyaenodon un dis yapisi daha cok eti kesmeye ve daha az kemik kirmaya yonelikti DisHyaenodon horridus un kafatasi Genc Hyaenodon ornekleri uzerinde yapilan arastirmalar hayvanin cok sira disi bir dis degistirme sistemine sahip oldugunu gosteriyor Genclerde dislerin cikmasinin son asamasini tamamlamasi yaklasik 3 4 yil surdu bu da uzun bir ergenlik donemi anlamina geliyordu Kuzey Amerika formlarinda ilk ust premolar birinci ust molardan once cikarken Avrupa formlarinda birinci ust molarin daha erken bir cikisi gorulur Dagilim ve turlerKuzey Amerika da H brevirostris formundaki son Hyaenodon gec Oligosen de ortadan kayboldu Avrupa da daha once Oligosen de ortadan kaybolmuslardi Kaynakca Hyaenodon paleobiodb org 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2021 PaleoBiology Database Hyaenodon basic info 13 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2021 a b Wang Xiaoming and Tedford Richard H Dogs Their Fossil Relatives and Evolutionary History New York Columbia University Press 2008 p17 Hoganson John W and Person Jeff Tooth puncture marks on a 30 million year old Dinictis skull 15 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Geo News July 2011 p12 17 a b Wang Xiaoming Qiu Zhanxiang and Wang Banyue 2005 Hyaenodonts and Carnivorans from the Early Oligocene to Early Miocene of Xianshuihe Formation Lanzhou Basin Gansu Province China 11 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Palaeontologia Electronica Vol 8 Issue 1 6A 14p online 22 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde WANG X amp TEDFORD R H 2008 Dogs their fossil relatives and evolutionary history Columbia University Press 1 219 Naoko Egi 2001 Body Mass Estimates in Extinct Mammals from Limb Bone Dimensions the Case of North American Hyaenodontids Palaeontology 44 3 497 528 DOI 10 1111 1475 4983 00189 Katharina Anna Bastl First evidence of the tooth eruption sequence of the upper jaw in Hyaenodon Hyaenodontidae Mammalia and new information on the ontogenetic development of its dentition Palaontologische Zeitschrift Impact Factor 1 1 10 2013 88 481 494 DOI 10 1007 s12542 013 0207 zDis BaglantilarWikimedia Commons ta Hyaenodon ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Hyaenodon ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur