Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Parehi Kalesi (Gürcüce: პარეხის ციხე), tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı Taşköprü köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kaledir. Taşköprü'nün eski adından dolayı İphreuli Kalesi (იფხრეულის ციხე) olarak da bilinir. Türkçe kaynaklarda Parih Kalesi olarak geçer.
 Parehi Kalesi. Fotoğraf: Nikolay Marr, 1904. | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Durum | Harabe |
| Tür | Kale |
| Mimari tarz | Gürcü mimarisi |
| Koordinatlar | 41°25′37″K 42°14′08″D / 41.42694°K 42.23556°D |
| Tamamlanma | Orta Çağ |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Moloz taş, kireç harcı |
Tarihçe
Parehi Kalesi'nin bulunduğu Şavşeti, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim kale Gürcü Bagratlılar hanedanı tarafından Orta Çağ'da inşa edilmiştir. Bu bölge ve kaleyi Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Kale zaman içinde büyük ölçüde yıkılmıştır. Tarihçi ve dilbilimci Nikolay Marr 1904 yılındaki gezisi sırasında "İmphreuli Kalesi" şeklinde adlandırdığı Parehi Kalesi'ni görmüş ve tanımlamıştır.
Mimari
Parehi Kalesi, Taşköprü köyünün 400 metre doğusunda, Bocanati (ბოჯანათი) adını taşıyan mevkiinde, hakim bir tepedeki ana kaya üzerinde inşa edilmiştir. İnşasında bölgeye özgü moloz taşlar ve kireç harcı kullanılmıştır. Yapının kulesi ile sur duvarlarının bir kısmı, kale içinde bazı yapıların kalıntıları günümüze ulaşmıştır.
Nikolay Marr’ın 1904 yılında verdiği bilgiye göre Parehi Kalesi, piramit şeklindeki bir kayanın zirvesinde yamuk dikdörtgen bir plan üzerinde inşa edilmiştir. Kalenin planı bir bakıma üzerinde yer aldığı kayanın dış hatlarına uygun hatlara sahiptir. Kalenin doğal korumaya sahip olduğu taraftaki duvarlarının kalınlığı 1 metredir. Giriş tarafı olan kuzeyde ve doğuda ise duvarlar daha kalındır. Kalenin güney ve kuzey taraftaki duvarlarının içten uzunluğu yaklaşık olarak 12 metredir. Diğer iki duvar ise daha uzun ölçülere sahiptir. Kalenin doğu ve batı duvarları 1904 yılında diğer duvarlarına göre daha iyi korunmuştu. Diğer duvarlardan daha kalın olan kuzeydoğu duvarında derin bir su kuyusu bulunuyordu ve ağzına göre kuyunun iç kısmı daha genişti. Kuyunun ağzı yarım dairesel bir biçime sahipti ve çapı yaklaşık 4 metre, derinliği 3 metreydi. Su kuyusunun iç duvarları kırmız tuğlalarla kireç harcı kullanılarak örülmüştü. Kalenin kapısı kuzey duvarında, batı duvarına daha yakın bir yerde bulunuyordu. Kalenin batı tarafında, alt terasta başka yapıların kalıntıları vardı.
Kaynakça
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 61. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c "Parih Kalesi - Artvin" - Türkiye Kültür Portalı
- ^ a b Niko Mari, Klarceti ve Şavşeti Gezi Günlükleri (შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 171-172. 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Parehi Kalesi Gurcuce პარეხის ციხე tarihsel Savseti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli Taskopru koyunde Orta Cag da Gurculerden kalma kaledir Taskopru nun eski adindan dolayi Iphreuli Kalesi იფხრეულის ციხე olarak da bilinir Turkce kaynaklarda Parih Kalesi olarak gecer Parehi KalesiParehi Kalesi Fotograf Nikolay Marr 1904 Genel bilgilerDurumHarabeTurKaleMimari tarzGurcu mimarisiKoordinatlar41 25 37 K 42 14 08 D 41 42694 K 42 23556 D 41 42694 42 23556TamamlanmaOrta CagTeknik ayrintilarMalzemeMoloz tas kirec harciTarihceParehi Kalesi nin bulundugu Savseti tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biriydi Nitekim kale Gurcu Bagratlilar hanedani tarafindan Orta Cag da insa edilmistir Bu bolge ve kaleyi Osmanlilar 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Kale zaman icinde buyuk olcude yikilmistir Tarihci ve dilbilimci Nikolay Marr 1904 yilindaki gezisi sirasinda Imphreuli Kalesi seklinde adlandirdigi Parehi Kalesi ni gormus ve tanimlamistir MimariParehi Kalesi Taskopru koyunun 400 metre dogusunda Bocanati ბოჯანათი adini tasiyan mevkiinde hakim bir tepedeki ana kaya uzerinde insa edilmistir Insasinda bolgeye ozgu moloz taslar ve kirec harci kullanilmistir Yapinin kulesi ile sur duvarlarinin bir kismi kale icinde bazi yapilarin kalintilari gunumuze ulasmistir Nikolay Marr in 1904 yilinda verdigi bilgiye gore Parehi Kalesi piramit seklindeki bir kayanin zirvesinde yamuk dikdortgen bir plan uzerinde insa edilmistir Kalenin plani bir bakima uzerinde yer aldigi kayanin dis hatlarina uygun hatlara sahiptir Kalenin dogal korumaya sahip oldugu taraftaki duvarlarinin kalinligi 1 metredir Giris tarafi olan kuzeyde ve doguda ise duvarlar daha kalindir Kalenin guney ve kuzey taraftaki duvarlarinin icten uzunlugu yaklasik olarak 12 metredir Diger iki duvar ise daha uzun olculere sahiptir Kalenin dogu ve bati duvarlari 1904 yilinda diger duvarlarina gore daha iyi korunmustu Diger duvarlardan daha kalin olan kuzeydogu duvarinda derin bir su kuyusu bulunuyordu ve agzina gore kuyunun ic kismi daha genisti Kuyunun agzi yarim dairesel bir bicime sahipti ve capi yaklasik 4 metre derinligi 3 metreydi Su kuyusunun ic duvarlari kirmiz tuglalarla kirec harci kullanilarak orulmustu Kalenin kapisi kuzey duvarinda bati duvarina daha yakin bir yerde bulunuyordu Kalenin bati tarafinda alt terasta baska yapilarin kalintilari vardi Kaynakca a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 61 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 a b c Parih Kalesi Artvin Turkiye Kultur Portali a b Niko Mari Klarceti ve Savseti Gezi Gunlukleri შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 171 172 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 434 11 2