Utahraptor ("Utah'ın avcısı" anlamına gelir), yaklaşık 136 milyon yıl önce, erken Kretase Devri'nde yaşamış bir dromaeosaurid dinozor cinsi.
Utahraptor | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||||
†Utahraptor ostrommaysorum (Kirkland, Gaston & Burge, 1993) |
Hakkında
Fosillerinde 'tüy' kalıntıları olmasa da kuvvetli filogenetik kanıtlara göre prehistorik dönem yırtıcı kuşlar gibi tüylerle kaplı olduğu düşünülmektedir ve bulgulara göre en büyük yırtıcı kuş unvanına sahiptir. Kretase döneminin Kuzey Amerika dinozorlarının çoğunun Avrupa ve Asya'da da benzer görünümlü muadilleri vardır. Utahraptor'un kensinden biraz daha küçük ve daha yakın dönemde yaşamış olan (baş-kuyruk sadece yaklaşık 5 metre) ve kalıntıları Orta Asya'da bulunan Achillobator ile benzerlikleri söz konusudur. Dromaeosauridaeler içinde en büyük dinozordur. Arka ayaklarının daha geniş pençelere sahip olması sürü halinde avlandığı, hızlı hareket ettiği düşünülmektedir.
Morfolojisi
Bir kaval kemiği, kafatası, pençeler ve kuyruğa ait olduğu düşünülen parçalar Utahraptor'un rolotip sirkülerini oluşturmaktadır. Bu unsurların büyüklüğü bu türün Deinonychus' tan iki kat daha büyük olduğunu düşündürmektedir. Diper dromaeosauridlerden Achillobator gibi ayaklarının ikinci parmak uçlarında keskin orak şeklinde pençeler bulunmaktadır. Pençe numunesinin bugüne kadar sağlan kalmış fosil uzunluğu 22 santimetredir, bunun normal halinde yaklaşık 24 cm. olduğu ön görülmüştür. Fosil analizleriyle 500–950 kg (1,000-1,900 pound) ağırlığında, 7 metre (23 ft) uzunluğunda çıkarımı yapılmıştır. Güçlü çene yapısı içinde keskin, testere biçimli dişler, dört hareket uzvunun her birinde üçer parmak ve iki ayağın her birinde orak biçimli pençeler, denge ve hızlı hareket imkânı sağlayan omurgaya bağlı uzun bir kuyruk, esnek eğri bir boyun ve büyük bir kafa ile tasvir edilmiştir.
Keşfi
İlk fosil kalıntıları 1975 yılında Kuzey Amerika, Utah'ın doğusundaki, Moab kasabası yakınlarındaki “Utah Dalton Wells Ocağı”nda “Jim Jensen” tarafından bulunmuştur, fakat fazla önemsenmemiştir. 1991 Ekim'inde “Carl Limoni” büyük bir ayak pençesi bulduktan sonra diğer fosil kalıntıları paleontolojist , ve tarafından Cedar Point dağ oluşumu çevresindeki kazılarla ortaya çıkarılmıştır. testleri Cedar Dağ oluşumundaki bu parçaların yaklaşık 124 milyon yıl önce çökelmiş[16] olduğunu göstermiştir.
Utahraptor fosilleri koleksiyonunun büyük bir kısmının ev sahipliğini İsviçre, “Brigham Young Üniversitesi”, “Aathal Dinozor Müzesi” yapmaktadır. “CEU 184v.86” tipi numune ise “Doğu Utah Prehistorik Müzesi”ndedir.
1954 doğumlu, , , , , , Zuniceratops ve türlerine isim vermiş Amerikalı paleontolojist James Ian Kirkland, Gaston ve Burge tarafından türü Utahraptor ostrommaysorum olarak 1993 yılında sınıflandırılmıştır.
Ayrıca bakınız
- Dinozorlar listesi
- Aynı familyadan diğer dinozorlar
Dış bağlantılar
- dino olgusu: Utahraptor 27 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(İngilizce)
- James Kirkland, 2005 Makalesi,PDF(İngilizce)
- National Geographic Blog- 18 Aralık 2008 2 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(İngilizce)
- about.com 19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(İngilizce)
- Discovery Channel.,2011 Dinosaur Revolution26 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- BBC Utahrapfor belgeseli , video 2 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ [1][] Raptor kelimesi-19 Mart 2012 erişim (Almanca)
- ^ [2] 4 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.Utah -19 Mart 2012 erişim (İngilizce)
- ^ [3] 1 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . INDIAN PLACE NAME-19 Mart 2012 erişim PDF,(İngilizce)
- ^ [4] 14 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Royal Society 2008 -19 Mart 2012 erişim (İngilizce)
- ^ [5] 19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Bob Strauss, About.com 10 Facts About Utahraptor-19 Mart 2012 erişim (İngilizce)
- ^ [6] 22 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . dinoruss.com,
- ^ [7] 1 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . memphisgeology-19 Mart 2012 erişim (İngilizce)
- ^ [8] 26 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Utahraptor,dinozor-19 Mart 2012 erişim (İngilizce)
- ^ [9] 19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Bob Strauss,,Utahraptor Facts-19 Mart 2012 erişim (İngilizce)
- ^ [10] 11 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 2005 Utah Üni. Makalesi,Down to Earth-19 Mart 2012 erişim (İngilizce)PDF
- ^ [11] 27 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Abc.net Utahraptor-19 Mart 2012 erişim (İngilizce)
- ^ [Paleontology of the Greenhorn Cyclothem (Cretaceous: late cenomanian to middle turonian) at Black Mesa, northeastern Arizona|Paleontology ]James Ian Kirkland,New Mexico Museum of Natural History and Science, 1996 - 131s.
- ^ [12] 4 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . nationalgeographic UTAH-19 Mart 2012 erişim (İngilizce)
- ^ [13] 29 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . AT McDonald - 2010,Cedar Mountain Formation-19 Mart 2012 erişim (İngilizce)
- ^ [14] 2 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Mayıs 2007,Amerikan Jeoloji Birliği, Makale, Utah Geological Asssociation Publication 3-19 Mart 2012 erişim (İngilizce) PDF
- ^ [15] 28 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .“Paleontologists”-19 Mart 2012 erişim (İngilizce)
Dipnotlar
- ^ ''çökelmek'':(bir sıvının içinde erimiş olan katı bir madde) bir ayıracın yardımıyla sıvı dibine çökmek, teressüp etmek[17]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Utahraptor Utah in avcisi anlamina gelir yaklasik 136 milyon yil once erken Kretase Devri nde yasamis bir dromaeosaurid dinozor cinsi Utahraptor Yasadigi donem araligi 139 134 6 myo PreYeYeOSDCPTJKPgN Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataKlad DinosauriaKlad SaurischiaKlad TheropodaFamilya DromaeosauridaeAlt familya DromaeosaurinaeCins Utahraptor amp 1993Tur U ostrommaysorumIkili adlandirma Utahraptor ostrommaysorum Kirkland Gaston amp Burge 1993 Utahraptor ostrommaysorum un boyut grafigi Kendisine ebat olarak en yakin dromaeosaurid Achillobatordur Yasam restorasyonuHakkindaFosillerinde tuy kalintilari olmasa da kuvvetli filogenetik kanitlara gore prehistorik donem yirtici kuslar gibi tuylerle kapli oldugu dusunulmektedir ve bulgulara gore en buyuk yirtici kus unvanina sahiptir Kretase doneminin Kuzey Amerika dinozorlarinin cogunun Avrupa ve Asya da da benzer gorunumlu muadilleri vardir Utahraptor un kensinden biraz daha kucuk ve daha yakin donemde yasamis olan bas kuyruk sadece yaklasik 5 metre ve kalintilari Orta Asya da bulunan Achillobator ile benzerlikleri soz konusudur Dromaeosauridaeler icinde en buyuk dinozordur Arka ayaklarinin daha genis pencelere sahip olmasi suru halinde avlandigi hizli hareket ettigi dusunulmektedir MorfolojisiBir kaval kemigi kafatasi penceler ve kuyruga ait oldugu dusunulen parcalar Utahraptor un rolotip sirkulerini olusturmaktadir Bu unsurlarin buyuklugu bu turun Deinonychus tan iki kat daha buyuk oldugunu dusundurmektedir Diper dromaeosauridlerden Achillobator gibi ayaklarinin ikinci parmak uclarinda keskin orak seklinde penceler bulunmaktadir Pence numunesinin bugune kadar saglan kalmis fosil uzunlugu 22 santimetredir bunun normal halinde yaklasik 24 cm oldugu on gorulmustur Fosil analizleriyle 500 950 kg 1 000 1 900 pound agirliginda 7 metre 23 ft uzunlugunda cikarimi yapilmistir Guclu cene yapisi icinde keskin testere bicimli disler dort hareket uzvunun her birinde ucer parmak ve iki ayagin her birinde orak bicimli penceler denge ve hizli hareket imkani saglayan omurgaya bagli uzun bir kuyruk esnek egri bir boyun ve buyuk bir kafa ile tasvir edilmistir KesfiIlk fosil kalintilari 1975 yilinda Kuzey Amerika Utah in dogusundaki Moab kasabasi yakinlarindaki Utah Dalton Wells Ocagi nda Jim Jensen tarafindan bulunmustur fakat fazla onemsenmemistir 1991 Ekim inde Carl Limoni buyuk bir ayak pencesi bulduktan sonra diger fosil kalintilari paleontolojist ve tarafindan Cedar Point dag olusumu cevresindeki kazilarla ortaya cikarilmistir testleri Cedar Dag olusumundaki bu parcalarin yaklasik 124 milyon yil once cokelmis 16 oldugunu gostermistir Utahraptor fosilleri koleksiyonunun buyuk bir kisminin ev sahipligini Isvicre Brigham Young Universitesi Aathal Dinozor Muzesi yapmaktadir CEU 184v 86 tipi numune ise Dogu Utah Prehistorik Muzesi ndedir 1954 dogumlu Zuniceratops ve turlerine isim vermis Amerikali paleontolojist James Ian Kirkland Gaston ve Burge tarafindan turu Utahraptor ostrommaysorum olarak 1993 yilinda siniflandirilmistir Ayrica bakinizDinozorlar listesi Ayni familyadan diger dinozorlar Dromaeosaurus Achillobator AdasaurusDis baglantilardino olgusu Utahraptor 27 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce James Kirkland 2005 Makalesi PDF Ingilizce National Geographic Blog 18 Aralik 2008 2 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce about com 19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Discovery Channel 2011 Dinosaur Revolution26 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC Utahrapfor belgeseli video 2 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca 1 olu kirik baglanti Raptor kelimesi 19 Mart 2012 erisim Almanca 2 4 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Utah 19 Mart 2012 erisim Ingilizce 3 1 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde INDIAN PLACE NAME 19 Mart 2012 erisim PDF Ingilizce 4 14 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Royal Society 2008 19 Mart 2012 erisim Ingilizce 5 19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bob Strauss About com 10 Facts About Utahraptor 19 Mart 2012 erisim Ingilizce 6 22 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde dinoruss com 7 1 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde memphisgeology 19 Mart 2012 erisim Ingilizce 8 26 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Utahraptor dinozor 19 Mart 2012 erisim Ingilizce 9 19 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bob Strauss Utahraptor Facts 19 Mart 2012 erisim Ingilizce 10 11 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2005 Utah Uni Makalesi Down to Earth 19 Mart 2012 erisim Ingilizce PDF 11 27 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Abc net Utahraptor 19 Mart 2012 erisim Ingilizce Paleontology of the Greenhorn Cyclothem Cretaceous late cenomanian to middle turonian at Black Mesa northeastern Arizona Paleontology James Ian Kirkland New Mexico Museum of Natural History and Science 1996 131s 12 4 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde nationalgeographic UTAH 19 Mart 2012 erisim Ingilizce 13 29 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde AT McDonald 2010 Cedar Mountain Formation 19 Mart 2012 erisim Ingilizce 14 2 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mayis 2007 Amerikan Jeoloji Birligi Makale Utah Geological Asssociation Publication 3 19 Mart 2012 erisim Ingilizce PDF 15 28 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Paleontologists 19 Mart 2012 erisim Ingilizce Dipnotlar cokelmek bir sivinin icinde erimis olan kati bir madde bir ayiracin yardimiyla sivi dibine cokmek teressup etmek 17