General Harington Kupası, Birleşik Krallık işgal kuvvetleri komutanı General Charles Harington'ın İstanbul'dan ayrılırken kendi adına düzenlediği futbol maçıdır.
29 Haziran 1923 tarihinde, Taksim Stadı'nda çok büyük bir seyirci topluluğu önünde İngiliz başkumandanın oluşturduğu karma İngiliz takımına karşı Fenerbahçe kendi kadrosu ile karşı karşıya gelmiştir. Fenerbahçe bu maçı Zeki Rıza Sporel'in iki golüyle 2-1 kazanmıştır. Fenerbahçeli futbolcular seyircilerin omuzları üzerinde stattan çıkarılmışlar ve Beyoğlu caddelerinde büyük sevgi gösterileri arasında dolaştırılmışlardır.
Maç gecesi Lozan Konferansı'nda bulunan Türk Heyetine de bu galibiyet haberi ulaştığında heyet başkanı İsmet Paşa tarafından Fenerbahçe kulübüne "Heyetimiz adına hepinizi mutlulukla tebrik eder, meserretle gözlerinizden öperim." dediği bir kutlama telgrafı gönderilmiştir.
“ | Hem havan topuyla, hem futbol topuyla savaş kazanan tek ülke biziz | „ |
—Bedri Gürsoy'un kupa hakkındaki sözü. |
İngiliz Karması'nın Hazırlık Aşaması ve Generalin Meydan Okuması
İngiliz Başkomutan Harington kendi adını taşıyan kupa için oynayacak takımı seçmek amacıyla bir hazırlık turnuvası düzenlendi ve bu turnuva sonunda üç takım ön plana çıktı: , ve . General bu üç takımın en iyi elemanlarının iyi bir çalışmaya tabi tutulmaları emrini verdi. Ayrıca General Cebelitarık ve Mısır'daki İngiliz askerî güçlerinden, hepsi profesyonel birer futbolcu olan dört oyuncu getirtmişti. Harington bu takımın adının "Coldstream Guards" olmasını istedi.
General'in gazeteye verdiği ilan:
"Gardler Muhteliti Türk kulüplerine meydan okuyor. Galibine, Başkumandanın adını taşıyan büyük bir kupa verilecek bu maça Türk kulüpleri diledikleri gibi takviye de alabilirler."
Fenerbahçe'nin generale cevabını gazeteye şu ilanı vererek gönderdi:
"Fenerbahçe Kulübü yalnız kendi kadrosuyla bu maçı şartsız olarak kabul eder."
Bu millî Özgürlüğe Yürüyüş maçında her ne kadar Galatasaraylılar "Aslan Nihat Bekdik dahil tüm kadromuzdan istediğinizi kadronuza dahil edebilirsiniz. Yeter ki şu mağrur İngilizleri yenin" deseler, Beşiktaş da yenilenmiş kadrosunu teklif etse de, Fenerbahçeliler "Teşekkür ederiz! Şu an kadromuz formda ve onları yenebilecek güçteler. Ama bu dostluğunuzu asla unutmayacağız." sözleri Galatasaray ve Beşiktaşlılar üzerinde büyük bir millî direniş etkisi yaratmıştır. Galatasaray Lisesi önünden öğrenciler ve Beşiktaşlı gençlerin Türk bayrakları ile bu maça gitmeleri bunun en büyük göstergesidir.
Fenerbahçe bu maça şu kadrosuyla çıktı: Şekip Kulaksızoğlu, Hasan Kamil Sporel (Kaptan), Cafer Çağatay, Kadri Göktulga, İsmet Uluğ, Fahir Yeniçay, Sabih Arca, Alaattin Baydar, Zeki Rıza Sporel, Ömer Tanyeri, Bedri Gürsoy.
(Bedri ayaklarını sıktığı için 2. yarı bir süre oyun dışı kaldı.)
29 Haziran 1923 Taksim Stadı | |||
Fenerbahçe | 2 - 1 | Coldstream Guards | Taksim Stadı, İstanbul |
Zeki Rıza Sporel 60', 74' | 30' |
Fenerbahçe | Coldstream Guards |
|
|
Taksim Stadı, çoğu İstanbullu hayatlarında ilk kez futbol maçı izleyecek erkek ve kadınlar la hınca hınç doluydu. İstanbul terbiyesi gereği sahanın etrafına dizilen sandalyelerde hanımlar oturuyordu, erkekler ise ayaktaydı. Bu maçı izlemek için “Iron Duck Zırhlısı” ile özel olarak gelen Malta Valisi Lord Plummer de General Harington’la birlikte şeref köşesindeki yerini almıştı. Şeref köşesinin önündeki masanın üzerinde de maçın galibine verilecek olan “General Harington Kupası” duruyordu.
Fenerbahçe bu tarihi maça, şu ünlü kadrosuyla çıktı: Şekip Kulaksızoğlu- Hasan Kamil Sporel, Cafer Çağatay- Kadri, İsmet, Fahir- Sabih, Alaeddin Baydar, Zeki Rıza Sporel, Ömer Tanyeri, Bedri Gürsoy.
Hakemin düdüğüyle maç başladı. İngiliz takımı inanılmaz bir bilenmişlikle oynuyor ve Fenerbahçe kalesine atak üzerine atak yapıyordu. Maçın ilk yarısı Fenerbahçe’nin 1-0 mağlubiyeti ile sona erdi. Tribünlerde bir hayal kırıklığı vardı, derken kale arkasındaki gençlerin bulunduğu tarafta “Dağ başını duman almış” adlı marş söylenmeye başlandı. Marş kısa sürede Türklerin olduğu tüm tribünlere yayıldı. Yeni bir coşku hakimdi şimdi Taksim’e. Fenerbahçe takımı yoğun alkış ve tezahürat altında ikinci yarıya başladı.
60. dakikada Zeki Rıza’nın golüyle beraberliği yakalayan Sarı Kanarya bundan sonra daha da açıldı. 74. dakikada yine Zeki Rıza (Sporel) çok sert bir şutla Fenerbahçe’yi galip duruma yükseltti. Tribünlerde kırmızı, beyaz, sarı, siyah ve lacivert renkler birbirine karıştı ve İstanbullular sevinçle haykırdı: Goooooool. Fenerbahçe maçı 2-1 kazandı. Maçtan sonra işgal orduları Başkomutanı General Harington, adını taşıyan bu büyük gümüş kupayı Fenerbahçe takım kaptanı Hasan Kamil Sporel’e verirken Taksim Stadı’nda fesler havada uçuşuyor ve yer yerinden oynuyordu adeta. Fenerbahçeli futbolcular, ellerinde General Harington Kupası olduğu halde seyircilerin omuzları üzerinde stattan çıkarılmışlar ve Beyoğlu caddelerinde, büyük sevgi gösterileri arasında dolaştırılmışlardı. İstanbul aslında özgürlüğünü kutluyordu.
Bu galibiyet, millî bir zafer etkisi uyandırdı. Nitekim maç gecesi Lozan Konferansı’nda bulunan Türk Heyetine de bu galibiyet haberi ulaştığında heyet başkanı İsmet Paşa tarafından Fenerbahçe kulübüne; “Heyetimiz namına hepinizi meserretle tebrik eder, gözlerinizden öperim.” diye bir kutlama telgrafı gönderdi. İşgal orduları ise kısa bir süre sonra, sessizlik içerisinde İstanbul’u terk ettiler…
Kaynakça
- ^ a b c d e f "Ntvmsnbc.com". 4 Haziran 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2008.
- ^ . 26 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2008.
- ^ a b . 5 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2016.
- ^ Atabeyoğlu, Cem; "Türk Spor Tarihi Ansiklopedisi, İstanbul (1991), s.85
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
General Harington Kupasi Birlesik Krallik isgal kuvvetleri komutani General Charles Harington in Istanbul dan ayrilirken kendi adina duzenledigi futbol macidir General Harington KupasiZeki Riza Ingiliz karmasina 2 golu atmadan hemen once 29 Haziran 1923 tarihinde Taksim Stadi nda cok buyuk bir seyirci toplulugu onunde Ingiliz baskumandanin olusturdugu karma Ingiliz takimina karsi Fenerbahce kendi kadrosu ile karsi karsiya gelmistir Fenerbahce bu maci Zeki Riza Sporel in iki goluyle 2 1 kazanmistir Fenerbahceli futbolcular seyircilerin omuzlari uzerinde stattan cikarilmislar ve Beyoglu caddelerinde buyuk sevgi gosterileri arasinda dolastirilmislardir Mac gecesi Lozan Konferansi nda bulunan Turk Heyetine de bu galibiyet haberi ulastiginda heyet baskani Ismet Pasa tarafindan Fenerbahce kulubune Heyetimiz adina hepinizi mutlulukla tebrik eder meserretle gozlerinizden operim dedigi bir kutlama telgrafi gonderilmistir Hem havan topuyla hem futbol topuyla savas kazanan tek ulke biziz Bedri Gursoy un kupa hakkindaki sozu Ingiliz Karmasi nin Hazirlik Asamasi ve Generalin Meydan OkumasiIngiliz Baskomutan Harington kendi adini tasiyan kupa icin oynayacak takimi secmek amaciyla bir hazirlik turnuvasi duzenlendi ve bu turnuva sonunda uc takim on plana cikti ve General bu uc takimin en iyi elemanlarinin iyi bir calismaya tabi tutulmalari emrini verdi Ayrica General Cebelitarik ve Misir daki Ingiliz askeri guclerinden hepsi profesyonel birer futbolcu olan dort oyuncu getirtmisti Harington bu takimin adinin Coldstream Guards olmasini istedi General in gazeteye verdigi ilan Gardler Muhteliti Turk kuluplerine meydan okuyor Galibine Baskumandanin adini tasiyan buyuk bir kupa verilecek bu maca Turk kulupleri diledikleri gibi takviye de alabilirler Fenerbahce nin generale cevabini gazeteye su ilani vererek gonderdi Fenerbahce Kulubu yalniz kendi kadrosuyla bu maci sartsiz olarak kabul eder Bu milli Ozgurluge Yuruyus macinda her ne kadar Galatasaraylilar Aslan Nihat Bekdik dahil tum kadromuzdan istediginizi kadronuza dahil edebilirsiniz Yeter ki su magrur Ingilizleri yenin deseler Besiktas da yenilenmis kadrosunu teklif etse de Fenerbahceliler Tesekkur ederiz Su an kadromuz formda ve onlari yenebilecek gucteler Ama bu dostlugunuzu asla unutmayacagiz sozleri Galatasaray ve Besiktaslilar uzerinde buyuk bir milli direnis etkisi yaratmistir Galatasaray Lisesi onunden ogrenciler ve Besiktasli genclerin Turk bayraklari ile bu maca gitmeleri bunun en buyuk gostergesidir Fenerbahce bu maca su kadrosuyla cikti Sekip Kulaksizoglu Hasan Kamil Sporel Kaptan Cafer Cagatay Kadri Goktulga Ismet Ulug Fahir Yenicay Sabih Arca Alaattin Baydar Zeki Riza Sporel Omer Tanyeri Bedri Gursoy Bedri ayaklarini siktigi icin 2 yari bir sure oyun disi kaldi 29 Haziran 1923 Taksim StadiFenerbahce 2 1 Coldstream Guards Taksim Stadi IstanbulZeki Riza Sporel 60 74 30 Fenerbahce Coldstream GuardsGK 1 Sekip KulaksizogluDF Hasan Kamil Sporel K DF Cafer CagatayDF Kadri GoktulgaMF Ismet UlugMF Fahir YenicayMF Sabih ArcaMF Alaattin BaydarFW 10 Zeki Riza SporelFW Omer TanyeriFW Bedri GursoyHead coach Mustafa Elkatipzade GK 1DFDFMFMFMFFWFWFWFWFWHead coach 30 Haziran 1923 tarihinde Istanbul da yayinlanan Vatan gazetesinde Harington Kupasi macinin haber fotografi Kupurdeki yazi ise su sekilde Fenerbahce nin parlak bir galibiyeti En kuvvetli Ingiliz oyuncularindan murekkep muhtelit takima 1 e karsi 2 sayiyla galip geldi Taksim Stadi cogu Istanbullu hayatlarinda ilk kez futbol maci izleyecek erkek ve kadinlar la hinca hinc doluydu Istanbul terbiyesi geregi sahanin etrafina dizilen sandalyelerde hanimlar oturuyordu erkekler ise ayaktaydi Bu maci izlemek icin Iron Duck Zirhlisi ile ozel olarak gelen Malta Valisi Lord Plummer de General Harington la birlikte seref kosesindeki yerini almisti Seref kosesinin onundeki masanin uzerinde de macin galibine verilecek olan General Harington Kupasi duruyordu Fenerbahce bu tarihi maca su unlu kadrosuyla cikti Sekip Kulaksizoglu Hasan Kamil Sporel Cafer Cagatay Kadri Ismet Fahir Sabih Alaeddin Baydar Zeki Riza Sporel Omer Tanyeri Bedri Gursoy Hakemin duduguyle mac basladi Ingiliz takimi inanilmaz bir bilenmislikle oynuyor ve Fenerbahce kalesine atak uzerine atak yapiyordu Macin ilk yarisi Fenerbahce nin 1 0 maglubiyeti ile sona erdi Tribunlerde bir hayal kirikligi vardi derken kale arkasindaki genclerin bulundugu tarafta Dag basini duman almis adli mars soylenmeye baslandi Mars kisa surede Turklerin oldugu tum tribunlere yayildi Yeni bir cosku hakimdi simdi Taksim e Fenerbahce takimi yogun alkis ve tezahurat altinda ikinci yariya basladi 60 dakikada Zeki Riza nin goluyle beraberligi yakalayan Sari Kanarya bundan sonra daha da acildi 74 dakikada yine Zeki Riza Sporel cok sert bir sutla Fenerbahce yi galip duruma yukseltti Tribunlerde kirmizi beyaz sari siyah ve lacivert renkler birbirine karisti ve Istanbullular sevincle haykirdi Goooooool Fenerbahce maci 2 1 kazandi Mactan sonra isgal ordulari Baskomutani General Harington adini tasiyan bu buyuk gumus kupayi Fenerbahce takim kaptani Hasan Kamil Sporel e verirken Taksim Stadi nda fesler havada ucusuyor ve yer yerinden oynuyordu adeta Fenerbahceli futbolcular ellerinde General Harington Kupasi oldugu halde seyircilerin omuzlari uzerinde stattan cikarilmislar ve Beyoglu caddelerinde buyuk sevgi gosterileri arasinda dolastirilmislardi Istanbul aslinda ozgurlugunu kutluyordu Bu galibiyet milli bir zafer etkisi uyandirdi Nitekim mac gecesi Lozan Konferansi nda bulunan Turk Heyetine de bu galibiyet haberi ulastiginda heyet baskani Ismet Pasa tarafindan Fenerbahce kulubune Heyetimiz namina hepinizi meserretle tebrik eder gozlerinizden operim diye bir kutlama telgrafi gonderdi Isgal ordulari ise kisa bir sure sonra sessizlik icerisinde Istanbul u terk ettiler Kaynakca a b c d e f Ntvmsnbc com 4 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2008 26 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2008 a b 5 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Kasim 2016 Atabeyoglu Cem Turk Spor Tarihi Ansiklopedisi Istanbul 1991 s 85 Arsivlenmis kopya 2 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2021