Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mustafa Fahir Yeniçay (d. 1902, Kadıköy - 11 Mayıs 1988, İstanbul) İlk Türk atom fiziği profesörü, Fenerbahçe SK eski futbolcusu ve İstanbul Üniversitesi eski rektörü. Fahir Bey, “Su ve Cıva Üzerinde Tek Moleküllü Filmler” adlı teziyle, bir Türk bilim insanı tarafından tarihteki ilk fizik doktorasını hazırlayan kişi unvanına sahip olmuştur. Ayrıca, 60 yıllık bilim-eğitim hayatı boyunca Türkiye’de Çağdaş Atom Fiziği dalının kurulması için birçok hamleler yapmış, Türk Fizik Derneği, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ve Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi gibi Türkiye atom fiziği birimi için önemli kurumların kurucu başkanı olmuş bir bilim insanıdır. Ayrıca Fahir Bey, Türk edebiyatının önemli simalarından Abdülhak Hamit Tarhan'ın torunudur.
| Prof. Dr. Fahir Yeniçay | |
|---|---|
 | |
| İstanbul Üniversitesi Rektörü | |
| Yerine geldiği | Kazım İsmail Gürkan |
| Yerine gelen | Fehmi Fırat |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Mustafa Fahir 1902 Kadıköy, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 11 Mayıs 1988 (86 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Evlilik(ler) | Feride Yeniçay |
| Çocuk(lar) | |
| Bitirdiği okul | Saint-Joseph Koleji İstanbul Üniversitesi Sorbonne Üniversitesi |
| Mesleği | Fizik Profesörü, Akademisyen, Futbolcu |
| Ödülleri | Tübitak Hizmet Ödülü - 1972 |
Yaşamı
1902 yılında İstanbul, Kadıköy'de doğan Mustafa Fahir Bey, Hariciye Vekâleti Müsteşarı Emin Bey’in oğlu, anne tarafından ise Abdülhak Hamid Tarhan’ın torunudur. Abdülhak Hamid’in babası Hekimbaşı Hayrullah Efendi ve dedesi Abdülhak Molla ile büyük amcası Hekimbaşı Mustafa Behçet Efendi ve geriye doğru birkaç nesil geniş ile bir kültür ortamı içinde yaşamıştır. Fahir Yeniçay, babası ve dedesi dolayısıyla bu ortamın insanı olarak yetişti, ilk ve orta öğrenimini Kadıköy'ün Moda semtindeki Saint-Joseph Fransız Lisesi'nde tamamladı. Bu okulda tahsil gördüğü 1916 yılında, okulun diğer öğrencileri gibi dönemin Fenerbahçe kulübü yöneticisi Elkatipzade Mustafa Bey tarafından, Fenerbahçe'nin genç takımına seçildi ve 1921'de henüz 19 yaşındayken Fenerbahçe'nin birinci takımına yükselip, defans hattının vazgeçilmez ismi olmuştur. Spor hayatına, Fenerbahçe'nin altyapısından başlayarak; 1916'dan 1924'e kadar 8 yıl boyunca Sarı-Lacivertli formaya defans hattında hizmet vermiştir. General Harrington Kupası zaferini elde eden ve hiç gol yemeden 1922-23 Sezonu'nu Şampiyon olarak bitiren kadronun vazgeçilmez ismiydi.
1922 yılında Fenerbahçe'de aktif sporculuk hayatını sürdürürken Saint-Joseph Fransız Lisesi'nden mezun olmuş, akabinde İstanbul Dârülfünûnu'nun Fen Medresesi'nde, Fizik ve Kimya öğrenimine başlamıştır. Yüksek eğitimini 1925 yılında tamamlayan Yeniçay, 1927 yılında Fransa'ya gitti ve Paris'teki Sorbonne Üniversitesi'nde; Nobel ödüllü Fransız Fizikçi Jean Baptiste Perrin'in yönetiminde doktora çalışmalarına başladı. Bu çalışmalarını 1930 yılında tamamlayarak "Su ve Cıva Üzerinde Tek Moleküllü Filmler" adlı teziyle doktor unvanını aldı. Bu, bir Türk bilim insanı tarafından yapılan ilk fizik doktorasıdır. Öte yandan Profesör Fahir Yeniçay, doymuş sıvı moleküllerinin su üzerinde küresel olarak değil de yan yana sıralanmış ayrıcalı bir konumda olduğunu ispatlayan ilk bilim insanıdır. 2 veya 3 boyutlu yoğun akışkanların kinetik incelemesini yapan, izotoplarının ısı iletkenliğini inceleyen, hafif atomlar için dalga fonksiyonları ve geçişme olasılıklarını araştıran, hafif çekirdeklerin enerji kademeleri, izotop kütleleri ve geciktirilmiş koinsidanslar metoduyla kısa ömürlerin ölçülmesi üzerinde yoğun çalışmalarda bulunan Profesör Fahir Yeniçay, bir bilim insanı olduğu kadar; iyi bir yönetici ve eğitimci olduğunu da bilim dünyasına kabul ettirmiştir. Profesör Yeniçay, özellikle Bhurat'tan çevirileri ve sayısız bilimsel makaleleri dışında 1934'te yayımladığı "Fizik Manipülasyonları" kitabı, 1946 ve 1949'da yayımladığı 2 ciltlik "Atom Fiziği" ve 1951 ile 1960'ta yayımladığı yine 2 ciltlik "Çekirdek Fiziği" kitabı, 1968'de yayımladığı "Atom Fiziği Problemleri" kitabı, 1969'da yayımladığı "Elektrik Problemleri" kitabı ile son olarak 1969'da yayımladığı "Fizik-Mekanik Problemleri" olmak üzere onlarca eseri mevcuttur. Ayrıca; anadili seviyesinde vakıf olduğu Fransızcası ile bu lisanda yazılmış kült-edebi birçok eseri de Türkçeye çevirerek, Türk edebiyat dünyasına katkı sağlamıştır.
1930 yılının Kasım ayında doktor asistan olarak İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde göreve başladı ve burada, Fizik Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Marcel Cau tarafından, Zeynep Hanım Konağı'nda bulunan Fizik Laboratuvarları’nın yönetimiyle ve Elektrik derslerinin uygulamasını yaptırmakla görevlendirildi. Dr. Yeniçay, 1931 yılında girdiği bir sınavı başararak müderris muavini (yardımcı profesör) oldu ve Atom Fiziği dersini, Fizik Fakültesinde ilk kez vermeye başladı. Ankara'daki Gazi Enstitüsü'nde, lise öğretmenlerine verdiği kurslar sırasında, 31 Mayıs 1933 ve 2252 sayılı Üniversite Yasası gereğince kurulan yeni İstanbul Üniversitesi’nin öğretim kadrosunda yer aldı. Böylece Prof. Dr. Yeniçay, İstanbul Darülfünu'nun öğretim kadrosundan olup, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde Matematik bölümünden Prof. Dr. Ali Yaramancı ve Jeoloji bölümünden Prof. Dr. Hamit Nafiz Pamir ile birlikte görevde kalan üç öğretim üyesi arasında yer almıştır. Prof. Dr. Yeniçay, 21 Ekim 1938 tarihinde de profesör unvanını aldı ve aynı yıl Feride Hanım ile evlendi. Bu evliliklerinden Hamit Yeniçay dünyaya geldi. 1939-48 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanlığını, ardından 1953-55 yılları arasında da İstanbul Üniversitesi'nin Rektörlüğü'nü yaptı.
Prof. Dr. Yeniçay, 27 Mart 1950 tarihinde, 12 arkadaşıyla birlikte Türk Fizik Derneği'ni kurmuş ve 1976 yılına kadar derneğin başkanlığını yapmıştır. 7 Temmuz 1973 tarihinde yürürlüğe giren 1750 sayılı Üniversite Yasası gereğince, yaş sınırı nedeniyle emekli olan Yeniçay, bilim yaşamını, 3 Eylül 1973 ile 30 Nisan 1976 tarihleri arasında yaptığı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ve Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürü olarak sürdürmüş, bu görevi sırasında SAMES T 400 tipi nötron jeneratörünün kurulmasını sağlamıştır.
Prof. Dr. Yeniçay'ın, 60 yıla yaklaşan bilim ve eğitim yaşamı boyunca yaptığı katkılar, yukarıda sayılanlarla sınırlı değildir. Kuruluş çalışmalarına da katıldığı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nunda 1., 2. ve 5. dönem üyelik görevi yanında bu kurumun, üniversiteden emekli olduktan sonra yaklaşık 3 yıl süreyle müdürlüğünü yaptığı Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi'nin kuruluş çalışmalarında da görev almıştır. Prof. Dr. Yeniçay ayrıca, ARGE'nin İleri Araştırma Komisyonu Başkanlığı görevinde de bulunmuştur.
İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesi üzerine, "Atom ve Çekirdek Fiziği "alanında hızla gelişen yeni bilgi ve yöntemlerin eğitim ve araştırma ağırlıklı olarak Türk üniversitelerine de taşınması gereğini duyan ve bu konuda yoğun girişimlerde bulunan Prof. Dr. Yeniçay, bu düşüncesini ancak 1953 yılında, İstanbul Üniversitesi Rektörü olarak atandıktan sonra gerçekleştirebilmiş ve "Atom ve Çekirdek Fiziği" Kürsüsü'nü kurmuştur. Daha sonra bu kürsünün gereksinimi olan laboratuvarların kurulma süreci başlamış, parasal olanaklara bağlı olarak bir yandan zamanının ileri teknolojilerini bu laboratuvarlara taşımış, bir yandan da bazı deney düzeneklerinin, öğrencileriyle birlikte, bu laboratuvarlarda kurulmasını sağlamıştır. Bunlar arasında, 1959 yılında kuruluşu tamamlanan 800 kV'luk Cockroft-Walton tipi yüklü parçacık hızlandırıcısı, özellikle anılmaya değer. Prof. Dr. Yeniçay, bu laboratuvarlarda Türkiye'de ilk olarak Plasma Fiziği çalışmalarını da başlatmıştır.
Prof. Dr. Yeniçay'ın, Türkiye'de fizik bilimine kazandırdığı çok sayıda bilim insanı yanında, çeviri ve telif olmak üzere yayınladığı çok sayıda kitabıyla da, fizik eğitimine önemli katkılarda bulunmuştur. Yönettiği yüksek lisans ve doktora çalışmalarının yanında, sağladığı yurt içi ve yurt dışı burslarla çok sayıda fizikçinin yetişmesini sağlamıştır. Bunlar arasında, Türk fizik camiasının önemli simalarından olan Prof. Dr. Feza Gürsey, Prof. Dr. Behram Kurşunoğlu ve Prof. Dr. Sadrettin Sinman, uluslararası bilim dünyasının da yakından tanıdığı isimlerdir.
Bilime ve fizik eğitimine olan katkıları, TÜBİTAK'ın 1972 yılında verdiği Hizmet Ödülü'yle değerlendirilen Prof. Dr. Fahir Yeniçay, sporcu kimliğiyle de bilinmiştir. Uzun yıllar, Fenerbahçe ve Türk Milli Futbol Takımı'nın formasını taşıyan Prof. Dr. Yeniçay, bu özelliğini çalışma yaşamına da taşımıştır. İstanbul Üniversitesi'nin Beyazıt'taki Merkez Kampüsü'nde bulunan spor alanlarını Rektörlük görevi sırasında yaptırmıştır. Kürsüye geliş gidişlerinde, Eminönü-Fakülte arasını yürüyerek kateden Fahir Bey'in kürsüye geldiğinde ilk işi, sporcu kimliğinden gelen bir alışkanlıkla, soluk lacivert renkli eşofmanlarını giymekti. Onu tanımayanlar zaman zaman görevi konusunda yanılgıya düşmüş, bu giysileri içindeki Prof. Dr. Yeniçay'ı, kürsünün temizlik ve bakım işleriyle ilgilenen bir görevli sanmışlardır. Oysa bu eşofmanla sadece çalışma odasında ve laboratuvarda çalışır; derslere ve resmi toplantılara ise, takım elbisesiyle katılırdı. Bilim dünyasında kendisi hakkında; Türkiye'de "bilim kültürünün" yerleşmesi için çok çaba harcadığı yorumları yapılmıştır.
Prof. Dr. Yeniçay, 11 Mayıs 1988 Çarşamba günü İstanbul'da hayata veda etmiştir.
| Akademik görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Kazım İsmail Gürkan | İstanbul Üniversitesi Rektörü 1953-1955 | Sonra gelen: Fehmi Fırat |
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Fahir Yeniçay ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ . Aykut Kazancı. Derin Tarih Dergisi. 1 Haziran 2018. 7 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2018.
- ^ . fizikçiler.info. 3 Mayıs 2016. 31 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2016.
- ^ Gediz, Akdeniz; Cumhuriyetin 75. Yılı Anısına İÜ, FF Fizik Bölümünde 1933 - 2000 Yılları Arasında Yapılan Eğitim, Öğretim ve Bilimsel Çalışmaların Değerlendirilmesi
- ^ İstanbul Üniversitesi Araştırma Fonu Proje No: 1316/050599, Yürütücü; Prof. Dr. Türker Özkan, İstanbul (2003), (Prof. Dr. Ali Girgin)
- ^ . Türk Fizik Derneği, Turkish Physcial Society. Türk Fizik Derneği, Turkish Physcial Society. 23 Şubat 2019. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mustafa Fahir Yenicay d 1902 Kadikoy 11 Mayis 1988 Istanbul Ilk Turk atom fizigi profesoru Fenerbahce SK eski futbolcusu ve Istanbul Universitesi eski rektoru Fahir Bey Su ve Civa Uzerinde Tek Molekullu Filmler adli teziyle bir Turk bilim insani tarafindan tarihteki ilk fizik doktorasini hazirlayan kisi unvanina sahip olmustur Ayrica 60 yillik bilim egitim hayati boyunca Turkiye de Cagdas Atom Fizigi dalinin kurulmasi icin bircok hamleler yapmis Turk Fizik Dernegi Turkiye Atom Enerjisi Kurumu ve Cekmece Nukleer Arastirma ve Egitim Merkezi gibi Turkiye atom fizigi birimi icin onemli kurumlarin kurucu baskani olmus bir bilim insanidir Ayrica Fahir Bey Turk edebiyatinin onemli simalarindan Abdulhak Hamit Tarhan in torunudur Prof Dr Fahir YenicayIstanbul Universitesi RektoruYerine geldigi Kazim Ismail GurkanYerine gelen Fehmi FiratKisisel bilgilerDogum Mustafa Fahir 1902 Kadikoy Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum 11 Mayis 1988 86 yasinda Istanbul TurkiyeEvlilik ler Feride YenicayCocuk lar Bitirdigi okul Saint Joseph Koleji Istanbul Universitesi Sorbonne UniversitesiMeslegi Fizik Profesoru Akademisyen FutbolcuOdulleri Tubitak Hizmet Odulu 1972Yasami1902 yilinda Istanbul Kadikoy de dogan Mustafa Fahir Bey Hariciye Vekaleti Mustesari Emin Bey in oglu anne tarafindan ise Abdulhak Hamid Tarhan in torunudur Abdulhak Hamid in babasi Hekimbasi Hayrullah Efendi ve dedesi Abdulhak Molla ile buyuk amcasi Hekimbasi Mustafa Behcet Efendi ve geriye dogru birkac nesil genis ile bir kultur ortami icinde yasamistir Fahir Yenicay babasi ve dedesi dolayisiyla bu ortamin insani olarak yetisti ilk ve orta ogrenimini Kadikoy un Moda semtindeki Saint Joseph Fransiz Lisesi nde tamamladi Bu okulda tahsil gordugu 1916 yilinda okulun diger ogrencileri gibi donemin Fenerbahce kulubu yoneticisi Elkatipzade Mustafa Bey tarafindan Fenerbahce nin genc takimina secildi ve 1921 de henuz 19 yasindayken Fenerbahce nin birinci takimina yukselip defans hattinin vazgecilmez ismi olmustur Spor hayatina Fenerbahce nin altyapisindan baslayarak 1916 dan 1924 e kadar 8 yil boyunca Sari Lacivertli formaya defans hattinda hizmet vermistir General Harrington Kupasi zaferini elde eden ve hic gol yemeden 1922 23 Sezonu nu Sampiyon olarak bitiren kadronun vazgecilmez ismiydi 3 Haziran 1920 tarihli Spor Alemi dergisinde Saint Joseph Lisesi futbol takimi ve Fenerbahce ikinci takimini bir arada gosteren resimde comelenlerden sagdan ucuncu Fahir Yenicay Fahir Bey Fenerbahce nin 1922 23 sezonunda General Harrington Kupasi ni kazanan kadroda 1922 yilinda Fenerbahce de aktif sporculuk hayatini surdururken Saint Joseph Fransiz Lisesi nden mezun olmus akabinde Istanbul Darulfununu nun Fen Medresesi nde Fizik ve Kimya ogrenimine baslamistir Yuksek egitimini 1925 yilinda tamamlayan Yenicay 1927 yilinda Fransa ya gitti ve Paris teki Sorbonne Universitesi nde Nobel odullu Fransiz Fizikci Jean Baptiste Perrin in yonetiminde doktora calismalarina basladi Bu calismalarini 1930 yilinda tamamlayarak Su ve Civa Uzerinde Tek Molekullu Filmler adli teziyle doktor unvanini aldi Bu bir Turk bilim insani tarafindan yapilan ilk fizik doktorasidir Ote yandan Profesor Fahir Yenicay doymus sivi molekullerinin su uzerinde kuresel olarak degil de yan yana siralanmis ayricali bir konumda oldugunu ispatlayan ilk bilim insanidir 2 veya 3 boyutlu yogun akiskanlarin kinetik incelemesini yapan izotoplarinin isi iletkenligini inceleyen hafif atomlar icin dalga fonksiyonlari ve gecisme olasiliklarini arastiran hafif cekirdeklerin enerji kademeleri izotop kutleleri ve geciktirilmis koinsidanslar metoduyla kisa omurlerin olculmesi uzerinde yogun calismalarda bulunan Profesor Fahir Yenicay bir bilim insani oldugu kadar iyi bir yonetici ve egitimci oldugunu da bilim dunyasina kabul ettirmistir Profesor Yenicay ozellikle Bhurat tan cevirileri ve sayisiz bilimsel makaleleri disinda 1934 te yayimladigi Fizik Manipulasyonlari kitabi 1946 ve 1949 da yayimladigi 2 ciltlik Atom Fizigi ve 1951 ile 1960 ta yayimladigi yine 2 ciltlik Cekirdek Fizigi kitabi 1968 de yayimladigi Atom Fizigi Problemleri kitabi 1969 da yayimladigi Elektrik Problemleri kitabi ile son olarak 1969 da yayimladigi Fizik Mekanik Problemleri olmak uzere onlarca eseri mevcuttur Ayrica anadili seviyesinde vakif oldugu Fransizcasi ile bu lisanda yazilmis kult edebi bircok eseri de Turkceye cevirerek Turk edebiyat dunyasina katki saglamistir Fahir Bey Fenerbahce nin hic gol yemeden 1922 23 Sezonu nu Sampiyon olarak tamamlayan kadrosunda 1930 yilinin Kasim ayinda doktor asistan olarak Istanbul Universitesi Fen Fakultesi nde goreve basladi ve burada Fizik Enstitusu Muduru Prof Dr Marcel Cau tarafindan Zeynep Hanim Konagi nda bulunan Fizik Laboratuvarlari nin yonetimiyle ve Elektrik derslerinin uygulamasini yaptirmakla gorevlendirildi Dr Yenicay 1931 yilinda girdigi bir sinavi basararak muderris muavini yardimci profesor oldu ve Atom Fizigi dersini Fizik Fakultesinde ilk kez vermeye basladi Ankara daki Gazi Enstitusu nde lise ogretmenlerine verdigi kurslar sirasinda 31 Mayis 1933 ve 2252 sayili Universite Yasasi geregince kurulan yeni Istanbul Universitesi nin ogretim kadrosunda yer aldi Boylece Prof Dr Yenicay Istanbul Darulfunu nun ogretim kadrosundan olup Istanbul Universitesi Fen Fakultesi nde Matematik bolumunden Prof Dr Ali Yaramanci ve Jeoloji bolumunden Prof Dr Hamit Nafiz Pamir ile birlikte gorevde kalan uc ogretim uyesi arasinda yer almistir Prof Dr Yenicay 21 Ekim 1938 tarihinde de profesor unvanini aldi ve ayni yil Feride Hanim ile evlendi Bu evliliklerinden Hamit Yenicay dunyaya geldi 1939 48 yillari arasinda Istanbul Universitesi Fen Fakultesi Dekanligini ardindan 1953 55 yillari arasinda da Istanbul Universitesi nin Rektorlugu nu yapti Prof Dr Yenicay 27 Mart 1950 tarihinde 12 arkadasiyla birlikte Turk Fizik Dernegi ni kurmus ve 1976 yilina kadar dernegin baskanligini yapmistir 7 Temmuz 1973 tarihinde yururluge giren 1750 sayili Universite Yasasi geregince yas siniri nedeniyle emekli olan Yenicay bilim yasamini 3 Eylul 1973 ile 30 Nisan 1976 tarihleri arasinda yaptigi Turkiye Atom Enerjisi Kurumu ve Cekmece Nukleer Arastirma ve Egitim Merkezi Muduru olarak surdurmus bu gorevi sirasinda SAMES T 400 tipi notron jeneratorunun kurulmasini saglamistir Prof Dr Yenicay in 60 yila yaklasan bilim ve egitim yasami boyunca yaptigi katkilar yukarida sayilanlarla sinirli degildir Kurulus calismalarina da katildigi Turkiye Atom Enerjisi Kurumu nunda 1 2 ve 5 donem uyelik gorevi yaninda bu kurumun universiteden emekli olduktan sonra yaklasik 3 yil sureyle mudurlugunu yaptigi Cekmece Nukleer Arastirma ve Egitim Merkezi nin kurulus calismalarinda da gorev almistir Prof Dr Yenicay ayrica ARGE nin Ileri Arastirma Komisyonu Baskanligi gorevinde de bulunmustur Ikinci Dunya Savasi nin sona ermesi uzerine Atom ve Cekirdek Fizigi alaninda hizla gelisen yeni bilgi ve yontemlerin egitim ve arastirma agirlikli olarak Turk universitelerine de tasinmasi geregini duyan ve bu konuda yogun girisimlerde bulunan Prof Dr Yenicay bu dusuncesini ancak 1953 yilinda Istanbul Universitesi Rektoru olarak atandiktan sonra gerceklestirebilmis ve Atom ve Cekirdek Fizigi Kursusu nu kurmustur Daha sonra bu kursunun gereksinimi olan laboratuvarlarin kurulma sureci baslamis parasal olanaklara bagli olarak bir yandan zamaninin ileri teknolojilerini bu laboratuvarlara tasimis bir yandan da bazi deney duzeneklerinin ogrencileriyle birlikte bu laboratuvarlarda kurulmasini saglamistir Bunlar arasinda 1959 yilinda kurulusu tamamlanan 800 kV luk Cockroft Walton tipi yuklu parcacik hizlandiricisi ozellikle anilmaya deger Prof Dr Yenicay bu laboratuvarlarda Turkiye de ilk olarak Plasma Fizigi calismalarini da baslatmistir Prof Dr Yenicay in Turkiye de fizik bilimine kazandirdigi cok sayida bilim insani yaninda ceviri ve telif olmak uzere yayinladigi cok sayida kitabiyla da fizik egitimine onemli katkilarda bulunmustur Yonettigi yuksek lisans ve doktora calismalarinin yaninda sagladigi yurt ici ve yurt disi burslarla cok sayida fizikcinin yetismesini saglamistir Bunlar arasinda Turk fizik camiasinin onemli simalarindan olan Prof Dr Feza Gursey Prof Dr Behram Kursunoglu ve Prof Dr Sadrettin Sinman uluslararasi bilim dunyasinin da yakindan tanidigi isimlerdir Bilime ve fizik egitimine olan katkilari TUBITAK in 1972 yilinda verdigi Hizmet Odulu yle degerlendirilen Prof Dr Fahir Yenicay sporcu kimligiyle de bilinmistir Uzun yillar Fenerbahce ve Turk Milli Futbol Takimi nin formasini tasiyan Prof Dr Yenicay bu ozelligini calisma yasamina da tasimistir Istanbul Universitesi nin Beyazit taki Merkez Kampusu nde bulunan spor alanlarini Rektorluk gorevi sirasinda yaptirmistir Kursuye gelis gidislerinde Eminonu Fakulte arasini yuruyerek kateden Fahir Bey in kursuye geldiginde ilk isi sporcu kimliginden gelen bir aliskanlikla soluk lacivert renkli esofmanlarini giymekti Onu tanimayanlar zaman zaman gorevi konusunda yanilgiya dusmus bu giysileri icindeki Prof Dr Yenicay i kursunun temizlik ve bakim isleriyle ilgilenen bir gorevli sanmislardir Oysa bu esofmanla sadece calisma odasinda ve laboratuvarda calisir derslere ve resmi toplantilara ise takim elbisesiyle katilirdi Bilim dunyasinda kendisi hakkinda Turkiye de bilim kulturunun yerlesmesi icin cok caba harcadigi yorumlari yapilmistir Prof Dr Yenicay 11 Mayis 1988 Carsamba gunu Istanbul da hayata veda etmistir Akademik goreviOnce gelen Kazim Ismail Gurkan Istanbul Universitesi Rektoru 1953 1955 Sonra gelen Fehmi FiratKaynakcaWikimedia Commons ta Fahir Yenicay ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Aykut Kazanci Derin Tarih Dergisi 1 Haziran 2018 7 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Haziran 2018 fizikciler info 3 Mayis 2016 31 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2016 Gediz Akdeniz Cumhuriyetin 75 Yili Anisina IU FF Fizik Bolumunde 1933 2000 Yillari Arasinda Yapilan Egitim Ogretim ve Bilimsel Calismalarin Degerlendirilmesi Istanbul Universitesi Arastirma Fonu Proje No 1316 050599 Yurutucu Prof Dr Turker Ozkan Istanbul 2003 Prof Dr Ali Girgin Turk Fizik Dernegi Turkish Physcial Society Turk Fizik Dernegi Turkish Physcial Society 23 Subat 2019 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2019