Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Leydi Mary Wortley Montagu (26 Mayıs 1689, Londra - 21 Ağustos 1762, Londra), İngiliz yazardır. Osmanlı döneminde İngiltere tarafından İstanbul'a elçi olarak atanan Edward Wortley Montagu'nun eşiydi.
Yaşamı
Leydi Mary 1689 yılında Londra'da soylu bir ailenin kızı olarak dünyaya geldi. Çocukluk yıllarında şiir yazmaya başladı ve Latince öğrendi. Kendisinde 11 yaş büyük bir politikacı olan Edward Wortley Montagu'ya âşık oldu. Babasının onayını almadan 1712 yılında Edward Wortley Montagu'yla evlendi.
1716 yılında eşi İngiltere'nin Osmanlı elçisi olarak atandı. Leydi Montagu eşi ve oğluyla birlikte İstanbul'a geldi. Lale Devrinin başlangıcına rast gelen bu dönemde 2 yılını İstanbulda geçirdi. İngiltere'deki arkadaşlarına İstanbul'daki izlenimlerini en ince ayrıntılarıyla anlatan birçok mektuplar yazdı.
1718 yılında eşiyle birlikte Londra'ya geri döndü ve sosyetenin aranan bir üyesi oldu. Hikâyeler ve çeşitli konularda makaleler yazdı. Diğer soylularla çeşitli konularda topluma açık tartışmalara girdi. Bazı görüşlerinlerden dolayı feminizmin ilk savunucularından biri olarak kabul edilmektedir. 1738 yılında Venedikli Kont Francesco Algarotti'ye âşık oldu. Eşi ve çocuklarını terkederek İtalya'ya gitti. Kont Algarotti'yle aralarının bozulmasına rağmen yaşamının geri kalan bölümünün çoğunu İtalya'da geçirdi. 1762 yılında Londra'da öldü.
Osmanlı-Avrupa ilişkilerindeki rolü
Leydi Montagu'nun İstanbul'da yazdığı mektuplar () ölümünden sonra 1763 yılında kitap halinde yayınlandı ve Avrupa'da ilgiyle okundu. Bu mektuplar Turkish Embassy Letters adı altında halen basılmaya devam etmektedir ve Türkçeye de tercüme edilmiştir [1]. Bu mektuplar genelde Osmanlı toplumunu olumlu bir şekilde yansıtmaktadır. Avrupalıların Osmanlılar hakkındaki önyargılarını düzeltmek için çaba göstermiştir.
Leydi Montagu Çiçek hastalığı geçirmişti ve yüzünde hastalığın izleri kalmıştı. İngiltere'de henüz bulunmayan Çiçek aşısının İstanbul'da yaygın bir şekilde kullanıldığını hayretle gördü ve hemen 2 çocuğunu İstanbul'da aşılattı. İstanbul'dan yazdığı mektuplarla ve Londra'ya döndükten sonra bizzat kendisi Çiçek aşısını İngilizlere tanıttı. Osmanlı uygarlığını övdü. Osmanlıların kadınlara verdiği değeri anlattı. Osmanlı kadını hakkında şunları dile getirmiştir; Türk kadınlarının en büyük süsü Türk oluşlarıdır. Onlar süslenmek için elmas veya zümrüt takınmıyorlar, belki üzerlerinde taşıdıkları o taşları süslemiş ve kıymetlendirmiş oluyorlar. Çünkü her Türk kadını canlı bir inci ve paha biçilmez bir pırlantadır.
Kaynakça
- Şark Mektupları, Mary Wortley Montagu, Tercümesi Ahmed Refik, Timaş Yayınları, İstanbul 1998
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Leydi Mary Wortley Montagu 26 Mayis 1689 Londra 21 Agustos 1762 Londra Ingiliz yazardir Osmanli doneminde Ingiltere tarafindan Istanbul a elci olarak atanan Edward Wortley Montagu nun esiydi Leydi Mary Wortley MontaguGeleneksel Turk giysileri icindeki Mary Wortley Montagu yu oglu Edward Wortley Montagu ve hizmetlileriyle birlikte gosteren resmin arka planinda da gorulen Istanbul da 1717 dolaylarinda Jean Baptiste van Mour tarafindan yapilmis yagli boya tablo YasamiLeydi Mary 1689 yilinda Londra da soylu bir ailenin kizi olarak dunyaya geldi Cocukluk yillarinda siir yazmaya basladi ve Latince ogrendi Kendisinde 11 yas buyuk bir politikaci olan Edward Wortley Montagu ya asik oldu Babasinin onayini almadan 1712 yilinda Edward Wortley Montagu yla evlendi 1716 yilinda esi Ingiltere nin Osmanli elcisi olarak atandi Leydi Montagu esi ve ogluyla birlikte Istanbul a geldi Lale Devrinin baslangicina rast gelen bu donemde 2 yilini Istanbulda gecirdi Ingiltere deki arkadaslarina Istanbul daki izlenimlerini en ince ayrintilariyla anlatan bircok mektuplar yazdi 1718 yilinda esiyle birlikte Londra ya geri dondu ve sosyetenin aranan bir uyesi oldu Hikayeler ve cesitli konularda makaleler yazdi Diger soylularla cesitli konularda topluma acik tartismalara girdi Bazi goruslerinlerden dolayi feminizmin ilk savunucularindan biri olarak kabul edilmektedir 1738 yilinda Venedikli Kont Francesco Algarotti ye asik oldu Esi ve cocuklarini terkederek Italya ya gitti Kont Algarotti yle aralarinin bozulmasina ragmen yasaminin geri kalan bolumunun cogunu Italya da gecirdi 1762 yilinda Londra da oldu Osmanli Avrupa iliskilerindeki roluLeydi Montagu nun Istanbul da yazdigi mektuplar olumunden sonra 1763 yilinda kitap halinde yayinlandi ve Avrupa da ilgiyle okundu Bu mektuplar Turkish Embassy Letters adi altinda halen basilmaya devam etmektedir ve Turkceye de tercume edilmistir 1 Bu mektuplar genelde Osmanli toplumunu olumlu bir sekilde yansitmaktadir Avrupalilarin Osmanlilar hakkindaki onyargilarini duzeltmek icin caba gostermistir Leydi Montagu Cicek hastaligi gecirmisti ve yuzunde hastaligin izleri kalmisti Ingiltere de henuz bulunmayan Cicek asisinin Istanbul da yaygin bir sekilde kullanildigini hayretle gordu ve hemen 2 cocugunu Istanbul da asilatti Istanbul dan yazdigi mektuplarla ve Londra ya dondukten sonra bizzat kendisi Cicek asisini Ingilizlere tanitti Osmanli uygarligini ovdu Osmanlilarin kadinlara verdigi degeri anlatti Osmanli kadini hakkinda sunlari dile getirmistir Turk kadinlarinin en buyuk susu Turk oluslaridir Onlar suslenmek icin elmas veya zumrut takinmiyorlar belki uzerlerinde tasidiklari o taslari suslemis ve kiymetlendirmis oluyorlar Cunku her Turk kadini canli bir inci ve paha bicilmez bir pirlantadir KaynakcaSark Mektuplari Mary Wortley Montagu Tercumesi Ahmed Refik Timas Yayinlari Istanbul 1998 ISBN 975 362 408 5