Tirant lo Blanch, Valensiya şövalyesi tarafından yazılan, ölümünden sonra arkadaşı Martí Joan de Galba tarafından tamamlanarak 1490 yılında Valensiya şehrinde basılmış bir şövalye romanıdır. Tirant lo Blanch "Beyaz Tirant" anlamına gelir. Kitapta Tirant lo Blanch 1453 yılında Osmanlıların elinden Bizans İmparatorluğu'nu kurtaran romantik ana kahramanın adıdır.
İspanyolca baskının ilk versiyonu | |
Yazar | Joanot Martorell Martí Joan de Galba |
---|---|
Orjinal adı | Tirant lo Blanch |
Ülke | Valensiya Krallığı |
Dili | Valensiyaca |
Tür | Romans |
Yerler | Avrupa, Ortadoğu ve Kuzey Afrika 15. yüzyıl |
Yayıncı | Martí Joan de Galba |
Yayın Tarihi | 1490 |
849.9 | |
Orijinal Metin | Tirant lo Blanch Katalanca |
Valensiyaca en iyi bilinen ortaçağ edebiyat eserlerinden biri olma özelliğini taşır. Valensiya edebiyatında ve bir bütün olarak Katalan edebiyatında bir başyapıt olarak kabul edilmektedir, ve yazar Miguel de Cervantes üzerindeki etkisi ile Batı romanının evriminde önemli bir rol oynamıştır. Kitap, birçok Valensiya atasözünü kullanmasıyla dikkat çekmiştir.
Hikaye
Tirant lo Blanch, Tirant lo Blanch, Bretonya'lı bir şövalye olan Tirant'ın Avrupa'da yaşadığı bir dizi macerayı anlatmaktadır. Bizans İmparatorluğu İmparatoru, İmparatorluğun başkenti ve merkezi Konstantinopolis'i tehdit eden Osmanlı Türklerine karşı savaşta yardım etmesini isteyene kadar İngiltere ve Fransa'daki şövalye yarışmalarına katılır. Bizans İmparatorluğunun yardımını Tirant teklifi kabul eder ve Bizans İmparatorluğu'nun Megadük'ü ve bir ordunun komutanı olur. Ardından bölgeye gelen Türkleri yener ve İmparatorluğu yıkımdan kurtarır. Daha sonra Doğu Akdeniz ve Kuzey Afrika'nın birçok bölgesinde Türklerle savaşır, fakat Bizans İmparatorluğu'nun güzel kadın varisi ile evlenemeden ölür.
Temalar
Aynı zaman dilimindeki kitaplarla karşılaştırıldığında, şövalye kahramanlarında yaygın olarak tasvir edilen kasvetli, platonik ve düşünceli aşktan yoksundur. Bunun yerine ana karakter hayat dolu, duygusal aşk, alaycılık ve insan duygularıyla doludur. Eser, günlük yaşamın gerçekçi, sıradan ve hatta acı dolu betimlemeleriyle doldurulmuştur
Etkisi
Tirant lo Blanch, Valensiyaca yazılmış en önemli kitaplardan biridir. Joanot Martorell tarafından 15. yüzyılda yazılan Tirant, natüralist ve hicivsel karakteriyle alışılmadık bir şövalye romanıdır ve aynı zamanda güçlü bir otobiyografik bileşene sahip olduğu görülmektedir. Bretonyalı Şövalye Tirant lo Blanc'ın kahramanlıklarını ve maceralarını anlatır. Zaman zaman, Küçük Asya ve Yunanistan'da Bizans İmparatoru'nun yanında ve ona karşı savaşan paralı asker Almogàvar Bölüğünün baş lideri Roger de Flor'un hayatı ve maceralarıyla paralellik göstermektedir. Bu tarihsel benzerlik, Konstantinopolis çevresinde meydana gelen olayların ve "Fatih" Sultan Mehmed'in mağlubiyetinin tasvirinde açıkça görülmektedir. Roger de Flor'un almogavarları bölgede üstünlüğü ele geçirmişken, 1453'te İstanbul'un alınması Hristiyan Avrupa için büyük bir sarsıntı oldu ve Martorell'in çağdaşlarının değiştirmeyi hayal ettiği Bizans İmparatorluğu'nun sonunu getirdi. Martorell romanını yazarken belki de tarihi, olmasını istediği şeye uygun olarak yeniden yazmıştır - ki bu da romanı bir bakıma günümüzün alternatif tarih türünün öncüsü haline getirmektedir.
Don Kişot'un İspanyolca metni, I. Bölümün 6. Kısmında, Tirant'ın bazı özellikleri nedeniyle - Kirieleison de Montalbán gibi alışılmadık veya komik isimler taşıyan karakterler, neşeli bir dul kadının varlığı, kitapta şövalyelerin yemek yemesi, uyuması ve vasiyette bulunarak yataklarında ölmesi ve başlığın, kalkanına koyacak büyük bir zaferden yoksun olarak anlaşılabileceği - kitabın tipik şövalye romantizminden oldukça farklı olduğunu belirtir. Bu yönleri kitabı istisnai kılıyor ve Cervantes'in "üslubu nedeniyle" tercüme edilebilen ancak daha çok "kendi tarzında" anlamına gelen "por su estilo" kitabının "bir keyif ve altın değerinde hazine" olduğunu belirtmesini sağladı. Bu komik bir kitaptı ve Cervantes komik kitapları sevmekteydi, dünyanın daha fazla komik kitaba ihtiyacı olduğuna inanıyordu ve kendi kitabını Don Kişot'ta yazdı. Cervantes bu 100 yıllık kitabı kütüphanesinin baş tacı olarak görmüştür.
Çeviriler ve uyarlamalar
Çeviriler
Kitap Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, Lehçe, Rusça, Fince, Almanca, Felemenkçe, İsveççe ve Çince dahil olmak üzere birçok dile çevrildi. Kitabın Türkçe tercümesi bulunmamaktadır. Modern Katalanca bir uyarlaması da vardır.
Film uyarlaması
2006 yapımı film uyarlamasının konusu, Tirant'ın maceralarının sonraki bölümlerine bir de Konstantinopolis ve sonrasındaki olaylara dayanmaktadır.
Kaynakça
- ^ Joanot Martorell; Ray la Fontaine (1994). Tirant lo Blanch: the Complete Translation. Peter Lang Gmbh, Internationaler Verlag Der Wissenschaften. ISBN .
- ^ Joanot Martorell; Martí Joan de Galba; David Rosenthal (1996). Tirant lo Blanch. Johns Hopkins University Press. ISBN .
- ^ de Courcelles, Dominique (April 1996). "Voeu chevaleresque et voeu de croisade dans le roman de Tirant lo Blanc (1460-1490)". Les Cahiers du Centre de Recherches Historiques (Fransızca). 16: 1-14. doi:10.4000/ccrh.2652.
Among the Catalan literature of the late Middle Ages, the chivalric romance entitled Tirant lo Blanc is one of the best known works
- ^ Manuel Muñoz (30 Ocak 1985). "Rosenthal pudo al fin hablar en Valencia sobre su traducción de 'Tirant lo Blanc'". El País. İspanya. 26 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Eylül 2019.
Rosenthal, the first translator into English of the masterpiece of the literature in Catalan language, written by the Valencians Joanot Martorell and Martí Joan de Galba, was boycotted in his first attempt to give a talk in the city [Valencia]
- ^ Edward T. Aylward (1985). Martorell's Tirant lo Blanch: A Program for Military and Social Reform in Fifteenth-Century Christendom. University of North Carolina Press, University of North Carolina at Chapel Hill for its Department of Romance Studies. ISBN .
Only in the late 1940s did Hispanists begin to awaken to the considerable literary qualities of this unique Catalan work of fiction
- ^ Conca, Maria, and Josep Guia. "A Poetic Game of Proverbs. Study and Annotated Edition of Refranys rimats, a 15th-century Catalan Literary Work." Catalan Review 17 (2003) 53-86.
- ^ Daniel Eisenberg, "Pero Pérez the Priest and his Comment on Tirant lo Blanch, MLN (), volume 88, 1973, pp. 320-330, included in Eisenberg, Romances of Chivalry in the Spanish Golden Age, Newark, Delaware, Juan de la Cuesta, 1982. http://www.cervantesvirtual.com/servlet/SirveObras/01159841877587238327702/index.htm 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Daniel Eisenberg, La biblioteca de Cervantes, in Studia in honorem Martín de Riquer, volume 2, Barcelona, Quaderns Crema, 1987, pp. 271-328; online as "La reconstrucción de la biblioteca de Cervantes", pp. 41-52 of La biblioteca de Cervantes: Una reconstrucción, on p. 51.
- ^ Joanot Martorell; Comte de Caylus (1997). Tirant le Blanc. Éditions Gallimard. ISBN .
- ^ Joanot Martorell; Lelio Manfredi (1556). Della historia del valorosissimo et invittissimo cavallier Tirante il Bianco. Domenico Farri.
- ^ Joanot Martorell; Diego de Gumiel; Vicent Escartí (2005). Tirante el Blanco. Traducción castellana, Valladolid, 1511. Editorial Tirant lo Blanch. ISBN .
- ^ Joanot Martorell; Rozalya Sasor (2007). Tirant Biały. Ksiegarnia Akademicka.
- ^ Joanot Martorell; Marina Abramova; P. A. Skobtsev; E. E. Guixina (2006). Tirant lo Blanch. Ladomir: Nauka.
- ^ Joanot Martorell; David H. Rosenthal; Paavo Lehtonen (1987). Tirant Valkoinen. Gummerus. ISBN .
- ^ Joanot Martorell, translation by Màrius Serra. https://www.llibres.cat/products/482338-tirant-lo-blanc.html 17 Ocak 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tirant lo Blanch Valensiya sovalyesi tarafindan yazilan olumunden sonra arkadasi Marti Joan de Galba tarafindan tamamlanarak 1490 yilinda Valensiya sehrinde basilmis bir sovalye romanidir Tirant lo Blanch Beyaz Tirant anlamina gelir Kitapta Tirant lo Blanch 1453 yilinda Osmanlilarin elinden Bizans Imparatorlugu nu kurtaran romantik ana kahramanin adidir Ispanyolca baskinin ilk versiyonuYazar Joanot Martorell Marti Joan de GalbaOrjinal adi Tirant lo BlanchUlke Valensiya KralligiDili ValensiyacaTur RomansYerler Avrupa Ortadogu ve Kuzey Afrika 15 yuzyilYayinci Marti Joan de GalbaYayin Tarihi 1490Dewey Siniflamasi 849 9Orijinal Metin Tirant lo Blanch Katalanca Valensiyaca en iyi bilinen ortacag edebiyat eserlerinden biri olma ozelligini tasir Valensiya edebiyatinda ve bir butun olarak Katalan edebiyatinda bir basyapit olarak kabul edilmektedir ve yazar Miguel de Cervantes uzerindeki etkisi ile Bati romaninin evriminde onemli bir rol oynamistir Kitap bircok Valensiya atasozunu kullanmasiyla dikkat cekmistir HikayeTirant lo Blanch Tirant lo Blanch Bretonya li bir sovalye olan Tirant in Avrupa da yasadigi bir dizi macerayi anlatmaktadir Bizans Imparatorlugu Imparatoru Imparatorlugun baskenti ve merkezi Konstantinopolis i tehdit eden Osmanli Turklerine karsi savasta yardim etmesini isteyene kadar Ingiltere ve Fransa daki sovalye yarismalarina katilir Bizans Imparatorlugunun yardimini Tirant teklifi kabul eder ve Bizans Imparatorlugu nun Megaduk u ve bir ordunun komutani olur Ardindan bolgeye gelen Turkleri yener ve Imparatorlugu yikimdan kurtarir Daha sonra Dogu Akdeniz ve Kuzey Afrika nin bircok bolgesinde Turklerle savasir fakat Bizans Imparatorlugu nun guzel kadin varisi ile evlenemeden olur TemalarAyni zaman dilimindeki kitaplarla karsilastirildiginda sovalye kahramanlarinda yaygin olarak tasvir edilen kasvetli platonik ve dusunceli asktan yoksundur Bunun yerine ana karakter hayat dolu duygusal ask alaycilik ve insan duygulariyla doludur Eser gunluk yasamin gercekci siradan ve hatta aci dolu betimlemeleriyle doldurulmusturEtkisiTirant lo Blanch Valensiyaca yazilmis en onemli kitaplardan biridir Joanot Martorell tarafindan 15 yuzyilda yazilan Tirant naturalist ve hicivsel karakteriyle alisilmadik bir sovalye romanidir ve ayni zamanda guclu bir otobiyografik bilesene sahip oldugu gorulmektedir Bretonyali Sovalye Tirant lo Blanc in kahramanliklarini ve maceralarini anlatir Zaman zaman Kucuk Asya ve Yunanistan da Bizans Imparatoru nun yaninda ve ona karsi savasan parali asker Almogavar Bolugunun bas lideri Roger de Flor un hayati ve maceralariyla paralellik gostermektedir Bu tarihsel benzerlik Konstantinopolis cevresinde meydana gelen olaylarin ve Fatih Sultan Mehmed in maglubiyetinin tasvirinde acikca gorulmektedir Roger de Flor un almogavarlari bolgede ustunlugu ele gecirmisken 1453 te Istanbul un alinmasi Hristiyan Avrupa icin buyuk bir sarsinti oldu ve Martorell in cagdaslarinin degistirmeyi hayal ettigi Bizans Imparatorlugu nun sonunu getirdi Martorell romanini yazarken belki de tarihi olmasini istedigi seye uygun olarak yeniden yazmistir ki bu da romani bir bakima gunumuzun alternatif tarih turunun oncusu haline getirmektedir Don Kisot un Ispanyolca metni I Bolumun 6 Kisminda Tirant in bazi ozellikleri nedeniyle Kirieleison de Montalban gibi alisilmadik veya komik isimler tasiyan karakterler neseli bir dul kadinin varligi kitapta sovalyelerin yemek yemesi uyumasi ve vasiyette bulunarak yataklarinda olmesi ve basligin kalkanina koyacak buyuk bir zaferden yoksun olarak anlasilabilecegi kitabin tipik sovalye romantizminden oldukca farkli oldugunu belirtir Bu yonleri kitabi istisnai kiliyor ve Cervantes in uslubu nedeniyle tercume edilebilen ancak daha cok kendi tarzinda anlamina gelen por su estilo kitabinin bir keyif ve altin degerinde hazine oldugunu belirtmesini sagladi Bu komik bir kitapti ve Cervantes komik kitaplari sevmekteydi dunyanin daha fazla komik kitaba ihtiyaci olduguna inaniyordu ve kendi kitabini Don Kisot ta yazdi Cervantes bu 100 yillik kitabi kutuphanesinin bas taci olarak gormustur Ceviriler ve uyarlamalarCeviriler Kitap Fransizca Italyanca Ispanyolca Lehce Rusca Fince Almanca Felemenkce Isvecce ve Cince dahil olmak uzere bircok dile cevrildi Kitabin Turkce tercumesi bulunmamaktadir Modern Katalanca bir uyarlamasi da vardir Film uyarlamasi 2006 yapimi film uyarlamasinin konusu Tirant in maceralarinin sonraki bolumlerine bir de Konstantinopolis ve sonrasindaki olaylara dayanmaktadir Kaynakca Joanot Martorell Ray la Fontaine 1994 Tirant lo Blanch the Complete Translation Peter Lang Gmbh Internationaler Verlag Der Wissenschaften ISBN 0820416886 Joanot Martorell Marti Joan de Galba David Rosenthal 1996 Tirant lo Blanch Johns Hopkins University Press ISBN 0801854210 de Courcelles Dominique April 1996 Voeu chevaleresque et voeu de croisade dans le roman de Tirant lo Blanc 1460 1490 Les Cahiers du Centre de Recherches Historiques Fransizca 16 1 14 doi 10 4000 ccrh 2652 Among the Catalan literature of the late Middle Ages the chivalric romance entitled Tirant lo Blanc is one of the best known works Manuel Munoz 30 Ocak 1985 Rosenthal pudo al fin hablar en Valencia sobre su traduccion de Tirant lo Blanc El Pais Ispanya 26 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Eylul 2019 Rosenthal the first translator into English of the masterpiece of the literature in Catalan language written by the Valencians Joanot Martorell and Marti Joan de Galba was boycotted in his first attempt to give a talk in the city Valencia Edward T Aylward 1985 Martorell s Tirant lo Blanch A Program for Military and Social Reform in Fifteenth Century Christendom University of North Carolina Press University of North Carolina at Chapel Hill for its Department of Romance Studies ISBN 0807892297 Only in the late 1940s did Hispanists begin to awaken to the considerable literary qualities of this unique Catalan work of fiction Conca Maria and Josep Guia A Poetic Game of Proverbs Study and Annotated Edition of Refranys rimats a 15th century Catalan Literary Work Catalan Review 17 2003 53 86 Daniel Eisenberg Pero Perez the Priest and his Comment on Tirant lo Blanch MLN volume 88 1973 pp 320 330 included in Eisenberg Romances of Chivalry in the Spanish Golden Age Newark Delaware Juan de la Cuesta 1982 http www cervantesvirtual com servlet SirveObras 01159841877587238327702 index htm 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Daniel Eisenberg La biblioteca de Cervantes in Studia in honorem Martin de Riquer volume 2 Barcelona Quaderns Crema 1987 pp 271 328 online as La reconstruccion de la biblioteca de Cervantes pp 41 52 of La biblioteca de Cervantes Una reconstruccion on p 51 Joanot Martorell Comte de Caylus 1997 Tirant le Blanc Editions Gallimard ISBN 2070751090 Joanot Martorell Lelio Manfredi 1556 Della historia del valorosissimo et invittissimo cavallier Tirante il Bianco Domenico Farri Joanot Martorell Diego de Gumiel Vicent Escarti 2005 Tirante el Blanco Traduccion castellana Valladolid 1511 Editorial Tirant lo Blanch ISBN 9788484560234 Joanot Martorell Rozalya Sasor 2007 Tirant Bialy Ksiegarnia Akademicka Joanot Martorell Marina Abramova P A Skobtsev E E Guixina 2006 Tirant lo Blanch Ladomir Nauka Joanot Martorell David H Rosenthal Paavo Lehtonen 1987 Tirant Valkoinen Gummerus ISBN 9512026678 Joanot Martorell translation by Marius Serra https www llibres cat products 482338 tirant lo blanc html 17 Ocak 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde